Από τη φιλική «διαπλοκή» στο «μαύρο μέτωπο»…

Η σημερινή κυβέρνηση, όπως και προηγούμενες, επιδιώκει να προσεταιρισθεί ή να ελέγξει μέσα ενημέρωσης ως αντίβαρο στις απώλειες που έχει από την πολιτική της. Ετσι κάνει απανωτά λάθη. Το χειρότερο είναι ότι δίνει στην προπαγάνδα περισσότερο βάρος από αυτό που έχει

Του Γιώργου Καρελιά

Αν κάποιος ξαφνικά προσγειωνόταν στη σημερινή Ελλάδα για πρώτη φορά και παρακολουθούσε τη σύγκρουση της κυβέρνησης με μερίδα των μέσων ενημέρωσης, αν διάβαζε τις ανακοινώσεις που εκδίδουν το γραφείο Τύπου του Πρωθυπουργού και ο Βαγγέλης Μαρινάκης, σίγουρα θα πίστευε ότι αυτά «είναι πρωτοφανή πράγματα». Ελα, όμως, που δεν είναι!

Είναι, όντως, ακραίο μια κυβέρνηση να χαρακτηρίζει έναν επιχειρηματία «ναρκέμπορο» και (ακόμα πιο ακραίο) το δημοσιογραφικό του συγκρότημα «σκουπιδότοπο»! Και είναι εξίσου ακραίο ο επιχειρηματίας αυτός, έστω αμυνόμενος, να μπαίνει στο πολιτικό παιχνίδι και να κατηγορεί μια κυβέρνηση ότι επιδιώκει να κάνει την Ελλάδα «Κολομβία και Βενεζουέλα μαζί»!

      

Είναι μεν ακραία αυτά, αλλά δεν είναι πρωτοφανή. Εχουν προηγηθεί ανάλογα σε προηγούμενες δεκαετίες και απλώς επιβεβαιώνουν μια αλήθεια με δύο σκέλη:

Πρώτον, οι κυβερνήσεις επιδιώκουν να προσεταιριστούν(ή να ελέγξουν και να καθυποτάξουν) τα μέσα ενημέρωσης. Και όταν είναι αδύναμες, λόγω της εφαρμοζόμενης πολιτικής, επιδιώκουν να ρίχνουν το φταίξιμο σε συμφέροντα («μαύρο μέτωπο»), με τα οποία μέχρι πρότινος τα πήγαιναν μια χαρά. Το κάνει κατά κόρον(και) η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Δεύτερον, τα μέσα ενημέρωσης (τα περισσότερα – οι εξαιρέσεις πάντα υπήρχαν και υπάρχουν) είχαν και έχουν σχέσεις εξάρτησης με τις κυβερνήσεις, στις οποίες οφείλονται οι κατά καιρούς κυβιστήσεις τους και εξαιτίας των οποίων έχει πληγεί καίρια η αξιοπιστία τους.

Προς επίρρωσιν, ας κάνουμε μια μικρή ιστορική αναδρομή:

– Στη δεκαετία του ‘60 (ας μην πάμε παλιότερα) τα συγκροτήματα Τύπου, προσκείμενα στη Δεξιά και στο Κέντρο(η Αριστερά ήταν τότε περιθωριακή), είχαν σχέσεις εξάρτησης με τις κυβερνήσεις. Κάποιες φορές πρωθυπουργοί της εποχής είχαν πει ότι οι εφημερίδες «ανεβοκατέβαζαν κυβερνήσεις».

– Στη δεκαετία του ’80 ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε ξιφουλκήσει εναντίον των «οκτάστηλων», που «υπονόμευαν» την κυβέρνησή του, όταν οι εκδότες της εποχής (και φιλικών συγκροτημάτων) είχαν συνασπισθεί εναντίον του λόγω Κοσκωτά. Δυο φορές ο Ανδρέας είχε επιχειρήσει να στήσει δικά του συγκροτήματα Τύπου. Η σύγκρουση αυτή τον οδήγησε μέχρι το Ειδικό Δικαστήριο. Στην πραγματικότητα η κυβέρνησή του είχε αρχίσει να παίρνει την κάτω βόλτα.

– Στη δεκαετία του ’90 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης καθιέρωσε τον όρο «διαπλοκή». Είχε έρθει τότε σε σφοδρή σύγκρουση με το συγκρότημα Καθημερινής και Σκάι και είχε κατηγορήσει τον ιδιοκτήτη του ότι εξύφαινε «συνωμοσία για ανατροπή της κυβέρνησής» (του)! Ο ιδιοκτήτης απάντησε με αποκαλύψεις για τη χρηματοδότηση της ΝΔ εκ μέρους του. Αντίστοιχος όρος του σημερινού «σκουπιδότοπου» τότε ήταν το «χαμαιτυπείο», που είχε χρησιμοποιήσει ο τότε πρωθυπουργός για τον ραδιοσταθμό! Στην πραγματικότητα και η δική του κυβέρνηση βρισκόταν στα τελευταία της.

Τέλος η αναδρομή, ερχόμαστε στο σήμερα. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν είχε ανέκαθεν σχέσεις οργής με τη «διαπλοκή», τα «συμφέροντα» και ό,τι σήμερα κατηγορεί σαν «μαύρο μέτωπο». Κάθε άλλο. Όταν ήταν στην αντιπολίτευση, συζητούσε και επιζητούσε ασμένως την υποστήριξή τους κι έτσι έμπλεξε με γάτες Ιμαλαΐων. Οι οποίες τον υποστήριζαν (εδώ) και τη μέρα της εκλογικής του νίκης πανηγύριζαν (εδώ και εδώ). Ηταν οι εφημερίδες της διαπλοκής (τότε δεν τον ένοιαζε), ορισμένες από τις οποίες πέρασαν σε φιλικά (του) χέρια.

Οι σχέσεις Μαρινάκη – ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν εξαρχής κακές. Το αντίθετο. Πέρα από την υποστήριξή του το 2014 στην υποψήφια περιφερειάρχη Ρένα Δούρου πέρα από την ανοιχτή προτίμησή του στον υποψήφιο δήμαρχο του ΣΥΡΙΖΑ Θ. Δρίτσα (εδώ), ο εφοπλιστής είχε κάνει, την ημέρα των εκλογών του 2015, σαφέστατη (πολιτική) δήλωση στήριξης στον ΣΥΡΙΖΑ (εδώ). Αλλά και αργότερα, στην αρχή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μπαινόβγαινε στο Μαξίμου.

Το πράγμα φάνηκε να στραβώνει (και λόγω υποστήριξης Τσίπρα και Καμμένου στον Ιβάν Σαββίδη), εξελέγη εν τω μεταξύ πρόεδρος της ΝΔ ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τα κόζια άλλαξαν και ο πόλεμος άρχισε. Και μαίνεται μέχρι σήμερα. Ο ίδιος ο Μαρινάκης λέει σήμερα ότι «έχει βοηθήσει» την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να εξηγήσει πώς. Η κυβέρνηση τον κατηγορεί ως «πολιτικό καθοδηγητή» της ΝΔ!

Ακραία μεν, αλλά όχι πρωτοφανή (όπως είδαμε) γεγονότα, που αποδεικνύουν πώς μεταβάλλονται, κατά καιρούς, οι σχέσεις μέσων ενημέρωσης και κυβερνήσεων. Από «σχέσεις στοργής» σε «σχέσεις οργής».

Η σημερινή κυβέρνηση κάνει τα λάθη που έκαναν και προηγούμενες σε ανάλογες περιστάσεις.

Λάθος πρώτο: Προσπαθεί να «ρεφάρει» τις απώλειες, που έχει λόγω της πολιτικής της, ανακαλύπτοντας παντού εχθρούς και δαιμονοποιώντας μέσα ενημέρωσης.

Λάθος δεύτερο: Οχι ότι δεν έχει απέναντί της εχθρικά ΜΜΕ. Εχει. Οπως είχαν όλες οι κυβερνήσεις. Αντιστοίχως έχει και φιλικά. Δύο πρόσφατα παραδείγματα. Τα φιλικά προς την κυβέρνηση ΜΜΕ εξαφάνισαν από τις πρώτες σελίδες τους τις αντιδράσεις κατά την επίσκεψη Τσίπρα στη Μυτιλήνη. Αντίστοιχα, τα αντιπολιτευόμενα την κυβέρνησης ΜΜΕ εξαφάνισαν την επίσκεψη Γιούνκερ τις προάλλες στην Αθήνα και τις θετικές δηλώσεις του.

Όμως, έτσι παίζεται το παιχνίδι από…αρχαιοτάτων χρόνων. Το σοβαρότερο λάθος, που κάνει (και) αυτή η κυβέρνηση, είναι ότι δίνει στην προπαγάνδα μεγαλύτερο βάρος απ’ όση έχει. Και δεν αντιλαμβάνεται ότι η προπαγάνδα δεν είναι ανίκητη. Για παράδειγμα, το πρώτο εξάμηνο της δικής της κυβερνητικής θητείας (2015), η συντριπτική πλειονότητα των ΜΜΕ ήταν εναντίον της. Αλλά αυτό δεν την εμπόδισε να νικήσει ξανά στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Αντίστοιχα, σήμερα καμιά προπαγάνδα περί «καθαρής εξόδου» δεν μπορεί να της αποφέρει κέρδη, αν από 1-1-2019 μειωθούν κι άλλο οι συντάξεις.

Εν κατακλείδι, η αναζήτηση «εχθρών» και η δαιμονοποίησή τους δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα ωφελήσει τον κ. Τσίπρα και τους συν αυτώ, αν επιδιώκουν «αντίβαρα» σε δικά τους ανομήματα και αδυναμίες. Οπως δεν ωφέλησε άλλες κυβερνήσεις στο πρόσφατο ή απώτερο παρελθόν.

Αλλά μάλλον δεν είναι σε θέση να το αντιληφθούν και να το παραδεχθούν. Αν ήταν, ίσως έκαναν αυτό που είχε πει ο κυνικός φιλόσοφος Αντισθένης πριν από σχεδόν 25 αιώνες: «Να προσέχεις αυτά που λένε οι εχθροί σου. Είναι οι πρώτοι που επισημαίνουν τα λάθη σου».