Το δέντρο και το δάσος στην Αθήνα

 

γράφει ο Χάρης Δούκας*

 

Δεν υπάρχει εδώ δίλημμα, αλλά μια συμπληρωματική σχέση που διατυπώσαμε χωρίς υπεκφυγές: «Και με το μετρό και με το πράσινο»

Κατά την πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία διακηρύξαμε ως βασική προγραμματική μας δέσμευση την «Πράσινη Αθήνα». Είναι μια άμεση, πρωταρχική απάντηση στις προκλήσεις απέναντι στη βιωσιμότητα των πόλεων, στη θωράκισή τους στα ακραία κλιματικά φαινόμενα. «Καμιά σπιθαμή γης να μη μείνει αναξιοποίητη στην πράσινη επένδυση» ήταν και είναι μια επαναλαμβανόμενη αρχή.

 

Η κρίσιμη αυτή επιλογή έγινε επιλογή των κατοίκων της Αθήνας με τις πρόσφατες εκλογές, ώστε δεν μιλάμε πια για διακήρυξη αλλά κοινωνική εντολή.

 

Αυτή την εντολή θέλει να υπηρετήσει ο συνδυασμός που θα διοικήσει τον δήμο από 1.1.2024, χωρίς τις συνηθισμένες εκπτώσεις, αναπροσαρμογές και στρογγυλέματα. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Θα υπηρετήσουμε τη βούληση των Αθηναίων με όλους τους δημοκρατικούς τρόπους, με ευρεία διαβούλευση παντού. Από την άλλη, θα υπερασπιστούμε τα συμφέροντα των πολιτών της Αθήνας απέναντι στα παλαιά στερεότυπα που υποβαθμίζουν τη ζωή των κατοίκων, προτάσσοντας οικονομικά και άλλα συμφέροντα.

 

Η επιμονή μας στις αξίες αυτές δεν αντιστρατεύεται, όπως ορισμένοι λανθασμένα υποστηρίζουν, την προώθηση σημαντικών έργων στην πόλη, έργων με μεγάλο και θετικό κοινωνικό αντίκτυπο, όπως το μετρό. Δεν υπάρχει εδώ δίλημμα, αλλά μια συμπληρωματική σχέση που διατυπώσαμε χωρίς υπεκφυγές: «Και με το μετρό και με το πράσινο». Γιατί άραγε δεν μπορούν να συνδυαστούν οι δύο αυτές συνθήκες, όπως δείχνουν οι ανάλογες εμπειρίες στον ευρωπαϊκό χώρο;

 

Το πρόβλημα αυτό είναι ξανά στο προσκήνιο στα Εξάρχεια. Ζητήσαμε και ζητούμε συγκεκριμένες εγγυήσεις-δεσμεύσεις από τους αρμοδίους για να μη χαθεί κανένα δέντρο στην περιοχή. Η συγκεκριμένη λύση της «μεταφύτευσης» που προτείνεται φαίνεται προβληματική, αφού απαιτεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως την κατάλληλη εξειδίκευση και το απαραίτητο προσωπικό φροντίδας, που εκ τους αποτελέσματος δεν τηρήθηκαν σε προηγούμενες μεταφυτεύσεις σε Κολωνάκι και Κυψέλη (με ποσοστό αποτυχίας, λόγω ξήρανσης των δέντρων, που άγγιξε το 90%, σύμφωνα με απόψεις εξειδικευμένων εργαζομένων του Δήμου Αθηναίων).

 

Μετά από επίμονες ερωτήσεις μας, δόθηκαν απαντήσεις εκ μέρους των αρμοδίων, οι οποίες όμως και πάλι δεν καθησύχασαν τις ανησυχίες αλλά αντίθετα δημιούργησαν νέες. Και αυτό γιατί, παρά τις προηγούμενες αποτυχίες, οι συμβατικές διατυπώσεις που παρουσιάστηκαν είναι γενικόλογες, με αναφορές σε χιλιάδες δέντρα, χωρίς σχέδιο και εξειδίκευση, χωρίς καμία ανάλυση και αξιολόγηση για τρόπο επίτευξης, χωρίς κανέναν μηχανισμό ελέγχου, με μόνη αναφορά σε ένα δισέλιδο υπηρεσιακό κείμενο.

 

Το πρόβλημα δεν είναι όμως μόνο στα Εξάρχεια, όπως προσπαθούν να μας «πείσουν» ορισμένοι γνωστοί διαστρεβλωτές των γεγονότων, λες και υπάρχουν διαφορετικά δέντρα ανάλογα με το αν «χάνονται» στα Εξάρχεια, στο Κολωνάκι ή στη Ριζάρη, ανάλογα με την κοινωνική σύνθεση των χώρων. Tο στοίχημα είναι γενικότερο και αφορά την εξασφάλιση ανθρώπινων πόλεων, με συνδυασμό λειτουργικότητας, περιβαλλοντικής και βιώσιμης προσέγγισης.

 

Αυτός είναι ο δρόμος που έχουμε μπροστά μας. Η προσπάθειά μας αυτή δεν είναι μια υπόθεση lifestyle. Είναι ένας διαρκής αγώνας που πρέπει να δοθεί με μέσο τον διάλογο και την επιστημονική υποστήριξη. Καθήκον μου είναι από 1.1.2024 να παρακολουθώ και να παρεμβαίνω όπου χρειάζεται, ώστε αποτυχημένες πρακτικές του παρελθόντος να μη επαναληφθούν και το πράσινο να αποκατασταθεί πλήρως στην περιοχή.

 

Ο κ. Χάρης Δούκας είναι εκλεγμένος δήμαρχος Αθηναίων.

Ποιος ευθύνεται για τη χρεοκοπία;

  

 

γράφει ο Δημήτρης Κουκλουμπέρης

 

Ησυζήτηση για τη χρεοκοπία είναι παλιά. Ο τρόπος με τον οποίο κάθε φορά διεξάγεται, ανορθολογικά και στρεψόδικα, επιβεβαιώνει σε μεγάλο βαθμό τη γενικότερη παθογένεια του πολιτικού μας συστήματος. Τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα. Κανείς δεν μιλά με ειλικρίνεια. Επικρατούν μικροκομματικά φίλτρα. Και σχεδόν όλοι ενδιαφέρονται για τη δικαίωσή τους, πετώντας το μπαλάκι στον πολιτικό αντίπαλο. Και κάπως έτσι η αλήθεια πάει περίπατο. Δεν διορθωνόμαστε και επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη.

Ο καθένας δικαιούται να έχει την οπτική του και τις πολιτικές του προτιμήσεις. Ωστόσο, στην οικονομία οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Το 2009, η κυβέρνηση της Ν.Δ. με πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή παρέδωσε μια εκτροχιασμένη οικονομία. Ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ ήταν στο 127% και τα «δίδυμα ελλείμματα» δυσθεώρητα (στο 15% το δημοσιονομικό έλλειμμα και το εξωτερικό έλλειμμα από τα μεγαλύτερα παγκοσμίως). Πρόκειται για αδιάψευστα στοιχεία που έχει επιβεβαιώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα όσα επώδυνα ακολούθησαν έμοιαζαν αναπόφευκτα. Αυτά τα στοιχεία ο ΣΥΡΙΖΑ επί πολλά χρόνια τα συσκότιζε εξαιτίας της άτυπης συμμαχίας του με τους καραμανλικούς. Οταν αυτή η ιδιόμορφη σύμπλευση ξεθώριασε, θυμήθηκαν να πουν κάποιες κουβέντες για την καταστροφική δημοσιονομικά διακυβέρνηση 2004-2009. Αλλά και πάλι, το αφήγημα ώς σήμερα χωλαίνει… Παράδειγμα, οι πρόσφατες δηλώσεις του κ. Κασσελάκη...

Ολα τα κόμματα που κυβέρνησαν έχουν ευθύνες. Μικρότερες ή μεγαλύτερες. Και η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ, που υποσχέθηκε σκίσιμο μνημονίων και έκανε μια δαπανηρή διαπραγμάτευση που οδήγησε στο τρίτο μνημόνιο. Αν υπήρχαν βούληση και σθένος, θα μπορούσε να συγκροτηθεί μια εξεταστική επιτροπή για την οικονομία από την ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη μέχρι τώρα, περίοδος που περιλαμβάνει τους πάντες. Είχε προταθεί επί προεδρίας της αείμνηστης Φώφης Γεννηματά αλλά απορρίφθηκε μετ’ επαίνων.

Ο πολακισμός έφαγε τον Τσίπρα, πνίγει τον Κασσελάκη, διαλύει τον ΣΥΡΙΖΑ…

 

Ο πολακισμός είναι χρόνια αρρώστια του ΣΥΡΙΖΑ και τον οδηγεί στην πλήρη διάλυση. Όταν το καταλάβουν, θα είναι πολύ αργά.

 

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

 

Ορισμένα πράγματα που συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ είναι παράλογα και ακατανόητα. Δεν συμβαίνουν μόνο σήμερα, αλλά ας αρκεστούμε στα σημερινά.

 

Γεγονός πρώτο: Το μεσημέρι της Δευτέρας ο νέος πρόεδρός του Στέφανος Κασσελάκης συναντήθηκε με τον ομόλογό του Νίκο Ανδρουλάκη του ΠΑΣΟΚ. Και συμφώνησαν να συντονίσουν τα αντιπολιτευτικά βήματά τους σε ένα – δύο θέματα (σκάνδαλο υποκλοπών, τραγωδία στα Τέμπη).

 

Γεγονός δεύτερο: Το βράδυ της Δευτέρας έγινε η εκδήλωση προς τιμήν του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. Ο κ. Κασσελάκης είχε προσκληθεί, αλλά δεν προσήλθε.

 

 

Γεγονός τρίτο: Το πρωί της Τρίτης (χτες) ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εξήγησε γιατί δεν πήγε στην εκδήλωση: «Τι δουλειά έχω εγώ με εκείνους που σπατάλησαν τα δισεκατομμύρια του ελληνικού λαού;», είπε.

 

Κάπου εδώ τελειώνουν τα γεγονότα και αρχίζουν τα παράλογα.

 

Παράλογο πρώτο: Το κόμμα του οποίου ηγείται σήμερα ο κ. Κασσελάκης έχει κατακεραυνώσει κατά καιρούς τα δύο παλιά κόμματα εξουσίας, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, για τις ευθύνες τους στη χρεοκοπία της χώρας. Και σωστά. Όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ είτε έχει συνεργαστεί με εξέχοντα πρόσωπα αυτών των δύο κομμάτων είτε τα έχει ακόμη στις τάξεις του. Δεν τα γνωρίζει ο κ. Κασσελάκης; Ας ρωτήσει τον Αλέξη Τσίπρα με ποιους συγκυβέρνησε την περίοδο 2015-2019 -και δεν ήταν μόνο ο διαβόητος Πάνος Καμμένος. Θα μπορούσε, λοιπόν, να ρωτήσει ο Κασσελάκης τον Τσίπρα «τι δουλειά είχες με αυτούς που χρεοκόπησαν τη χώρα;».

 

 

Παράλογο δεύτερο: Ο Τσίπρας τα τελευταία χρόνια της αρχηγίας του, αλλά και ο Κασσελάκης μέχρι στιγμής, επιδίωξαν και (υποτίθεται ότι) επιδιώκουν τη «συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων». Τέτοια δύναμη είναι μόνο το ΠΑΣΟΚ, αφού το ΚΚΕ είναι έξω από όλα αυτά. Πώς συμβιβάζεται η επιδίωξη αυτή με τη δήλωση Κασσελάκη ότι δεν πήγε στην εκδήλωση για τον Σημίτη γιατί «δεν έχει δουλειά με αυτούς που σπατάλησαν τα δισεκατομμύρια του λαού»; Ο Σημίτης ΠΑΣΟΚ είναι και όλο το κόμμα του τον τιμά. Πώς ο ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη λέει στον Ανδρουλάκη ότι θέλει συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ και την επομένη κάνει μια τόσο απαξιωτική δήλωση για τη διακυβέρνηση του κόμματος αυτού;

 

Θα ήταν πολύ καθαρό αν ο ΣΥΡΙΖΑ έλεγε αυτό που λέει το ΚΚΕ: «όλοι ίδιοι είστε, δεν συνεργάζομαι με κανέναν, λευκό ή αποχή». Όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν λέει αυτό. Στις δημοτικές συνεργάστηκε με το ΠΑΣΟΚ στην Αθήνα και, με τον Δούκα, αφαίρεσαν τη δημαρχία από τον Μπακογιάννη. Ο Κασσελάκης (λέει ότι) θέλει να συνεχιστεί η συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Και, ταυτόχρονα, κάνει την προαναφερθείσα δήλωση, που θυμίζει την κλωτσιά στην, έστω μισοάδεια, καρδάρα με τα γάλα.

 

Υπάρχει λογική εξήγηση για όλα αυτά; Είναι η απειρία του Κασσελάκη, που δεν του επιτρέπει να χειριστεί στοιχειωδώς απλές δυσκολίες; Ή συμβαίνει αυτό που λέει στην απαντητική ανακοίνωσή του το ΠΑΣΟΚ; Ότι, δηλαδή, ο Κασσελάκης δεν κάνει και δεν λέει τίποτα μόνος του, αλλά ουσιαστικά καθοδηγείται από ένα στενό κύκλο συμβούλων με πρώτο βιολί τον Παύλο Πολάκη;

 

Ο πολακισμός είναι χρόνια αρρώστια του ΣΥΡΙΖΑ. Την άφησε ο Αλέξης Τσίπρας να εξαπλωθεί και έφαγε το δικό του κεφάλι. Σήμερα έχει κατακυριεύσει τα πάντα, πνίγει και το νέο αρχηγό Κασσελάκη και οδηγεί τον ΣΥΡΙΖΑ στην πλήρη διάλυση.

 

Όταν το καταλάβουν, θα είναι πολύ αργά. Ας ρωτήσουν και τον Τσίπρα…

Γιώργος Σταθάκης: Αποχαιρετώντας τον ΣΥΡΙΖΑ, που δεν υπάρχει πια

 

Ο πρώην υπουργός και μέλος του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Σταθάκης, γράφει στο NEWS 24/7 για την Αριστερά που δεν χωράει στο “κόμμα Κασσελάκη-Παπά-Πολάκη”.

 

 

 

 

 

Το «ταξίδι του ΣΥΡΙΖΑ» έκλεισε οριστικά με την εκλογή Κασσελάκη.

 

Έτσι καταγράφεται στο διεθνή Τύπο και την ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, ως «τίτλοι τέλους» του ριζοσπαστικού αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, του μεγαλύτερου αριστερού κόμματος στην Ευρώπη (μαζί με τους Podemos). Και αν όντως πρόκειται για το «τέλος» ίσως μία συζήτηση για το τι συνέβη, τι γίνεται και τι έρχεται να είναι αναγκαία.

 

Στις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ο Κασσελάκης εκπροσώπησε τη «λαϊκιστική» τάση του, την «Κίνηση Μελών» (Ν. Παπάς, Ρ. Δούρου, Π. Πολάκης, Θ. Τζάκρη, κλπ) και τους νεοεισελθέντες (Αντώναρος, κλπ). Η Αχτσιόγλου από την άλλη εκπροσώπησε την τάση των στενών συνεργατών του Αλέξη Τσίπρα («έξι συν έξι» -Αχτσιόγλου, Χαρίτσης, Ηλιόπουλος, κλπ), την «Ομπρέλα» (Τσακαλώτος, Φίλης, Σκουρλέτης) και τα ιστορικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

 

Οι πολιτικές διαφορές που εκφράστηκαν στην κάλπη των εσωκομματικών εκλογών προϋπήρχαν.

 

Οι λαϊκιστές είναι θιασώτες της αναβίωσης του παραδοσιακού δικομματισμού, της μετατόπισης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προς το Κέντρο και του απογαλακτισμού του από την Αριστερά, είτε ως κουλτούρα, είτε ως ιστορική παρακαταθήκη του χώρου. Είναι φιλικοί στη χρήση παραδοσιακών εργαλείων πολιτικής, όπως οι πελατειακές σχέσεις, ενώ ο πολιτικός τους λόγος είναι επικεντρωμένος στον «Αντι-Μητσοτακισμό», δηλαδή στην ανάδειξη των στοιχείων διαφθοράς, ανικανότητας, αλαζονείας, από την παρούσα κυβέρνηση και τον «ψεύτο-πατριωτισμό». Προγραμματικά είναι παντελώς ανύπαρκτοι και ως πολιτικό προσωπικό ανίκανοι να συμβάλλουν στην παραγωγή νέων ιδεών για την κατάκτηση της πλειοψηφίας ή την διακυβέρνηση.

 

 

Για την τάση της Αχτσιόγλου και εν γίνει για το αριστερό κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προέχει η προγραμματική αντιπολίτευση, η ριζοσπαστική ταυτότητα, ο μεταρρυθμιστικός προγραμματικός λόγος και οι θεσμικές αλλαγές. Υπό αυτήν την έννοια στις πρόσφατες εκλογές αυτό το μπλοκ αποτέλεσε τον κληρονόμο της γνώσης και της εμπειρίας που αποκτήθηκε από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

 

Στο φόντο αυτό, η νίκη της «τάσης Κασσελάκη» στρέφει οριστικά το ΣΥΡΙΖΑ στο «λαϊκισμό» και την πολιτική και ιδεολογική αναβίωση ενός κόμματος που προσομοιάζει στο πάλαι ποτέ, – εκτός τόπου και χρόνου πλέον, «παραδοσιακό ΠΑΣΟΚ».

 

 

Η «νίκη των λαϊκιστών» δεν έπεσε από το ουρανό. Είναι αποτέλεσμα της απόλυτα καταστροφικής στρατηγικής που επέλεξε ο ΣΥΡΙΖΑ από το 2019 και μετά. Η στρατηγική είχε τέσσερα κομβικά σημεία.

 

Tην αποσιώπηση και ενίοτε την επικριτική ενοχή επί των πεπραγμένων της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.

«Tο άνοιγμα στην κοινωνία» (εκλογή Τσίπρα από τη βάση). Τα μέλη αυξήθηκαν από 40.000 σε 140.00. Το ένα τρίτο εξ αυτών εξαφανίστηκε αμέσως, ενώ δεύτερο τρίτο συμμετείχε μόνο στις εκλογικές διαδικασίες. Η πρακτική αυτή οδήγησε στην ρευστοποίηση του κόμματος καθώς πλέον σε τοπικό επίπεδο κυριάρχησαν τα προσωπικά δίκτυα των βουλευτών.

Tην διεύρυνση του πολιτικού προσωπικού πρώτης γραμμής μέσα από την ετερογενή συνάθροιση ανεπαρκών, κατά την κρίση πολλών «εντός και εκτός των τειχών», προσωπικοτήτων, με ελάχιστες ίσως σημαντικές εξαιρέσεις.

Την καθήλωση της αντιπολιτευτικής τακτικής στην αποκαθήλωση του «προσώπου του Μητσοτάκη». Εντός αυτού του πλαισίου η όποια πετυχημένη προγραμματική αντιπολίτευση χανόταν μέσα στην «ακατάσχετη πολυλογία» των λαϊκιστών που προτιμούσαν να αναδεικνύουν, συνεχώς και μόνο, την Μαρέβα, τα «πετσωμένα» ΜΜΕ, τον «άριστο» Πρωθυπουργό, τη διαφθορά, την «επικοινωνία» αντί να επικεντρώνονται στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την επίλυση των καίριων προβλημάτων της κοινωνίας.

Η στρατηγική αυτή κατέρρευσε και ο ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε κατά κράτος. Αν το 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ πήγε από το 36% στο 32%, εξαιτίας των απωλειών που είχε κυρίως στα μεσαία στρώματα, το 2023 απώλεσε τη μεγάλη εκλογική του βάση, δηλαδή τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα και τη νεολαία. Κοινώς η ενίσχυση του «λαϊκιστικού και διευρυμένου» ΣΥΡΙΖΑ συνοδεύτηκε από την απώλεια του πολιτικού του ερείσματος των λαϊκά στρωμάτων. Το «άνοιγμα στην κοινωνία» κατέρρευσε μαζί με την αντιπολιτευτική στρατηγική του «αντι- μητσοτακικού λαϊκισμού».

 

Οι χαμένες εκλογές και ο μύθος της υπονόμευσης

Οι εκλογές του 2023 κρίθηκαν, ως συνήθως, στα «μεγάλα θέματα της Πολιτικής». Οι ποιοτικές έρευνες κατέγραφαν τη υπεροχή του Μητσοτάκη έναντι του Τσίπρα στα θέματα της οικονομίας και της εξωτερικής πολιτικής (40%/20%), ενώ στα θέματα του κοινωνικού κράτους και στα θεσμικά υπήρχε ισορροπία (30%/30%) ή μικρή υπεροχή του Τσίπρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, δεν έκανε τίποτα για να κλείσει την ψαλίδα. Η εμπιστοσύνη των πολιτών και η αξιοπιστία προφανώς ήθελαν άλλη στρατηγική, πέραν της Μητσοτάκης ΑΕ και της «ψεύτο πατριωτικής» κριτικής περί ενδοτισμού της κυβέρνησης στα ελληνοτουρκικά. Το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα, προς μεγάλη έκπληξη όλων, ήταν αυτό που κατέγραφαν οι ποιοτικές έρευνες στα θέματα της οικονομίας και της εξωτερικής πολιτικής, μήνες πριν από την ίδια την εκλογική αναμέτρηση.

 

Η ΝΔ κέρδισε τις εκλογές για τρεις στρατηγικούς λόγους. Πρώτον διαμόρφωσε ένα ευρύ και συμπαγές πολιτικό μπλοκ. Με αφετηρία το «Ναι» του δημοψηφίσματος, συσπείρωσε τη ΝΔ, μέρος του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι (μετά την αποτυχία της ενοποίησης του με το ΠΑΣΟΚ) και μέρος της Ακροδεξιάς (μέσα από τη συμμετοχή στις διαδηλώσεις για το Μακεδονικό, την ενσωμάτωση προσώπων και το φλερτ κατά την άσκηση της εξουσίας με «όψεις» του ακροδεξιού ριζοσπαστισμού). Δεύτερον με κεντρικό σύνθημα την «επιστροφή στην κανονικότητα» αναβίωσε ένα εκτενές σύστημα πελατειακών σχέσεων, δομών ελεγχόμενης διακυβέρνησης και εξυπηρέτησης μικροσυμφερόντων. Τρίτον με το «αντί ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο» και συνθήματα που προέταξαν το «να τελειώνουμε με την Αριστερά», δεν συσπείρωνε μόνο την διευρυμένη εκλογική της βάση, αλλά διεμβόλισε παράλληλα το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, συνεπικουρούμενη από την «μιντιακή» υπεροχή της.

 

Έτσι την περίοδο 2019-2023 οι λαϊκιστές του ΣΥΡΙΖΑ, ξεκίνησαν «πόλεμο κατά της Αριστεράς». Στο πλαίσιο της εσωκομματικής αντιπαράθεσης η Αριστερά παρουσιαζόταν ως να ήταν υπεύθυνη για την ήττα του 2019 (π.χ. 37 δισ. του Τσακαλώτου, -που τώρα πάλι έχει επανέλθει στη δημόσια σφαίρα, το Ασφαλιστικό του Κατρούγκαλου, το υποτιθέμενο «ξεζούμισμα» της μεσαίας τάξης που όλα αυτά απειχούσαν τις παραπλανητικές δοξασίες της ΝΔ). Εμφανίζονταν επίσης ως υπαίτια για τη μη ανάκαμψη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ το 2019-2023, καθώς νοούνταν ότι διευκόλυνε τη ΝΔ με την υποτονική αντιπολίτευση στον Μητσοτάκη καθώς αυτή απείχε από τον αντι-μητσοτακικό «παραλήρημα». Η μεγαλύτερη στρατηγική νίκη της ΝΔ ήταν ότι μετέφερε εντός του ΣΥΡΙΖΑ την ιδέα του «να τελειώνουμε με την Αριστερά». Οι λαϊκιστές έγιναν οι καλύτεροι προπαγανδιστές των «ιδεών του Μητσοτάκη».

 

Μετά την εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ το 2023 το χάσμα των δυο τάσεων έγινε μεγαλύτερο. Για την «αποτυχία του Τσίπρα» ενεργοποιήθηκε ο αρχέγονος μύθος της «κερκόπορτας», – η υπονόμευση από τις φράξιες και τις ομάδες και ο εσωτερικός εχθρός. Σε αυτό το πλαίσιο κλιμακώθηκαν οι επιθέσεις στην αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ, στα στελέχη της και φυσικά στην αριστερή ιδεολογία και πολιτική εν γένει. Επικράτησαν ρητορικά μοτίβα που επαναλαμβάνονταν με αυτοματισμούς, για τον «ΣΥΡΙΖΑ του 3%», το «δεν χρειαζόμαστε τον Μαρξ», τις αναφορές στους «καρεκλοκένταυρους», στους «αργόσχολους του κομματικού μισθού», στους «αχάριστους αριστερούς Κατσιφάρες», στους «ανεπάγγελτους», στους «υπονομευτές του Τσίπρα», στα «sms της Αχτσιόγλου», στις «ελίτ και τα ιερατεία» και πολλές άλλες αθλιότητες. Ταυτόχρονα το βήμα της «αντί-αριστερής» υστερίας έγιναν οι life style εκπομπές (πολύ Τατιάνα, πρωινάδικα και φυσικά Ευαγγελάτος). Σύσσωμη η νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, παρέλαυνε στις lifestyle εκπομπές για να δηλώνει πόσο ραδιούργα, υπονομευτική και αναχρονιστική είναι η Αριστερά.

 

Ενώ κανείς από τους λαϊκιστές δεν διέθετε το πολιτικό βάρος να ενώσει και να νικήσει (Παπάς, Πολάκης, Δούρου) στις εσωκομματικές εκλογές και οι μετριοπαθείς Φάμελος και Τεμπονέρας της πιο ουδέτερης ΡΕΝΕ ήταν διστακτικοί να συμμετέχουν, βρέθηκε ο Κασσελάκης να τους ενώσει. Ως να ήταν έτοιμοι από καιρό. Οι λαϊκιστές νίκησαν με τα πιο κατάπτυστα πολιτικά μέσα. Με κεντρικό σύνθημα να νικήσουμε τους «υπονομευτές του Τσίπρα». Και ο ΣΥΡΙΖΑ αποδείχθηκε ως «ευάλωτος από καιρό» σε μία «επιθετική κίνηση» «κατάληψης του κόμματος».

 

Η λανθασμένη πολιτική στρατηγική της περιόδου 2019-2023 είχαν προλειάνει το έδαφος. Και η βαριά εκλογική ήττα το επιτάχυνε. Κοινώς το ειδικό βάρος των λαϊκιστών διευρύνθηκε σε ένα αποτυχημένο και συρρικνωμένο ΣΥΡΙΖΑ.

 

Ο ακραίος λαϊκισμός ως κεντρική πολιτική

Και σήμερα μένει το πρόσωπο του νέου Προέδρου. Μία απολίτικη ρευστή φιγούρα (θαυμαστής του Μητσοτάκη, ψήφισε Παπανδρέου, αλλά τελικά είναι Αριστερός). Δεν έχει παρά θολές ιδέες για την ιστορία της χώρας, την πολιτική, την Ευρώπη, τα πολιτικά ρεύματα σκέψης, την πολιτική της ΝΔ στα «μεγάλα θέματα», την γεωπολιτική, την ίδια τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ως μη πολιτικός δεν θα όφειλε φυσικά να γνωρίζει. Επιβάλλεται όμως εφόσον εμφανίζεται ως κάποιος που μοναδικό του προσόν, κατά το ισχυρισμό του, είναι ότι «εγώ είμαι αυτός που μπορεί να νικήσει το Μητσοτάκη» («εκεί που απέτυχε ο Τσίπρας»).

 

Αν η κεντρική πολιτική υπόσχεση μπορούσε να συνοψιστεί σε μία φράση είναι το «αμερικάνικο όνειρο» σε ελληνική εκδοχή, ένα όραμα δηλαδή ταυτισμένο με το κοσμοείδωλο που παραδοσιακά προβάλλει η αμερικανική Δεξιά για τον εαυτό της. Ο Κασσελάκης επενδύει στην Τραμπική φαντασίωση της αδιαμεσολάβητης σχέσης με τη μάζα, του «εγώ μιλάω με την κοινωνία απευθείας και δεν χρειάζομαι το κόμμα». Κάθε δημόσια εμφάνιση του Προέδρου έχει επαναλαμβανόμενες κοινοτυπίες περί άμεσων και πρακτικών λύσεων που «θέλει ο λαός», θα τις «λέει ο λαός» και ο Κασσελάκης «θα τις εφαρμόζει». Ο «ακραίος λαϊκισμός» είναι το νέο μοτίβο του ΣΥΡΙΖΑ και δεν χρειάζονται «πολλά λόγια» ή βαθυστόχαστες αναλύσεις.

 

Φυσικά το φαινόμενο είναι διεθνές. Η «κοινωνία του θεάματος» έχει παράξει λαϊκιστές πολιτικούς ηγέτες όπως ο Μπέπε Γκρίλο (κωμική εκπομπή), τον Ζελένσκι (κωμικό σήριαλ που υποδυόταν τον έντιμο πρόεδρο) και τον Τραμπ (ριάλιτι σόου). Μόνο που η Αριστερά την είχε γλιτώσει. Όχι πια. Δυστυχώς μας προέκυψε.

 

Η Αριστερά αναδείχθηκε σε οιονεί ηγεμονική πολιτική δύναμη την περίοδο μετά την χρηματοπιστωτική κρίση για να αλλάξει τη Ελλάδα. Να την κάνει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα, με θεσμούς, διαφάνειας και δημοκρατικής συγκρότησης, με μειωμένες κοινωνικές, έμφυλες και περιφερειακές ανισότητες, και αλλαγή της ίδιας της πολιτικής κουλτούρας του τόπου. Πέτυχε αρκετά. Απέτυχε σε άλλα. Παρέμεινε μία «ενοχλητική» δύναμη για το παραδοσιακό ηγεμονικό μπλοκ εξουσίας και εν δυνάμει βαθιά μεταρρυθμιστική.

 

Η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με την πλειάδα των αριστερών υπουργών δεν ήταν ανατρεπτική, αλλά παρέμενε αυτόνομη, ηθική και απαρέγκλιτα προσηλωμένη στο δημόσιο συμφέρον. Τώρα η επιδίωξη των λαϊκιστών είναι να πάψει να είναι «ενοχλητική». Κοινώς να αρθεί το πολιτικό διακύβευμα και να επισφραγιστεί το τέλος της «αριστερής παρένθεσης».

 

Ένα πικρό τέλος

Το ταξίδι τελείωσε με το χειρότερο δυνατό τρόπο. Ταυτίστηκε με τη άνοδο του Τσίπρα του «ηθικού πλεονεκτήματος» και της «αξιοσύνης» της Αριστεράς. Ταυτίστηκε δυστυχώς και με την πτώση του Τσίπρα και την ψευδαίσθηση ότι αντλώντας στοιχεία από ένα «ΠΑΣΟΚ τύπου Αντρέα», θα ήταν εφικτή η επιστροφή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην διακυβέρνηση της χώρας.

 

Όμως το ΠΑΣΟΚ, όταν έκλεισε ο κύκλος του Αντρέα του 1981, ανανεώθηκε. «Άφησε τον Αντρέα στην άκρη». Άλλαξε ρότα. Το πέτυχε με τον «Εκσυγχρονισμό» του Σημίτη. Εν μια νυκτί, έδωσε ηγεμονία στο ΠΑΣΟΚ έναντι της ΝΔ στο θέμα της οικονομίας (έστω με μπόλικο νεοφιλελευθερισμό του Τρίτου Δρόμου), προέβαλλε τον έντονο φιλοευρωπαϊσμό του, σε αντίθεση με τα τριτοκοσμικά του Αντρέα και προσέλκυσε αριστερούς προβάλλοντας τις αλλαγές στους αναχρονιστικούς θεσμούς, φτιάχνοντας μια νέα εντυπωσιακή πλειοψηφία.

 

Με την παραπάνω στρατηγική το «εκσυγχρονιστικό» ΠΑΣΟΚ έδωσε άλλα 15 χρόνια ζωής στο γερασμένο κίνημα. Συγκρούστηκε με την εκκλησία, έβαλε τη χώρα στο Ευρώ, την Κύπρο στην Ευρώπη και χειρίστηκε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε αντί-εθνικιστική βάση. Ταυτόχρονα κατέγραψε τρομερές αποτυχίες στα θέματα της διαπλοκής, της διαφθοράς και κυρίως της χρηματοπιστωτικής «φούσκας» που οδήγησε στην χρεοκοπία. Εντούτοις σε σχέση με τη σημερινή συζήτηση για πως «αναγεννάται ένα κόμμα» η κεντρική ιδέα μετράει, η στρατηγική σκέψη, το σχέδιο για την κατάκτηση της ηγεμονίας και η μεγάλη πολιτική σκακιέρα.

 

Το 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ χρειαζόταν να μπολιαστεί με καινούργιες κεντρικές ιδέες, κάποιας μορφής ηγεμονική πολιτική στροφή, κάποιου είδους στρατηγική σύλληψη της μεγάλης εικόνας, που θα του επέτρεπε να επανεφεύρει τον εαυτό του μετά το τέλος της μνημονιακής περιόδου. Η μόνη ιδέα όμως που υλοποιήθηκε ήταν οργανωτική (αυτή της διεύρυνσης) και ουχί πολιτική. Οι προσθήκες και οι μεταγραφές ήταν μάλλον ασυνάρτητες.

 

Έτσι χωρίς μία μεγάλη πολιτική στρατηγική ιδέα, ο ΣΥΡΙΖΑ επένδυε πλέον στην «επόμενη καταστροφή» της διακυβέρνησης Μητσοτάκη. Πολλές ιδέες έπεσαν στο τραπέζι όπως εκείνη ενός επικείμενου «νέου Μνημονίου» που θα ερχόταν λόγω των δημοσιονομικών πιέσεων των Ευρωπαίων. Μετά ήταν η οικονομική καθίζηση με την πανδημία, η ενεργειακή κρίση που ακολούθησε και μετά η έκρηξη του πληθωρισμού. με την ενεργειακή κρίση. Μόνο που αυτή η πολυαναμενόμενη κατάρρευση δεν ήρθε.

 

Τα 45 δισ. δανεικά, οι ευρωπαϊκοί πόροι και η δημοσιονομική και νομισματική χαλάρωση στην Ε.Ε. ήταν το όπλο της κυβέρνησης έναντι της παραπαίουσας οικονομίας, ενώ απορροφούσε χωρίς κραδασμούς τις αλλεπάλληλες θεσμικές εκτροπές της και την απερίγραπτη οικοδόμηση μηχανισμών ελέγχου της δημοκρατίας. Όσο το μπλοκ του 40% έμενε συμπαγές, τίποτα δεν άλλαζε. Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ έμεινε με την κριτική της «χειρότερης κυβέρνησης όλων των εποχών», το οποίο από μόνο του δεν κερδίζει εκλογές. Και χωρίς προοπτική κυβερνησιμότητας για όσο διάστημα η κεντροαριστερά παρέμενε διχοτομημένη το αποτέλεσμα ήταν δραματικό. Στις εκλογές του 2023 η Κεντροαριστερά κατέγραψε το χαμηλότερο ποσοστό δεκαετιών με άθροισμα ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ στο 30%.

 

Η πραγματικότητα είναι ότι στις πρόσφατες εκλογές ουδείς ήξερε τι πρεσβεύει ο ΣΥΡΙΖΑ και τι θα κάνει την επόμενη μέρα. Υπήρχαν οι «αυξήσεις μισθών και συντάξεων και η μείωση των τιμών» που θα τροφοδοτούσε η φορολόγηση των υπερκερδών. Υπήρχε και η «διαγραφή των κόκκινων δάνειων» της πανδημίας, (κατ´ουσίαν όσων δηλαδή εξαιρέθηκαν από την επιστρεπτέα προκαταβολή). Με όλα τα θετικά ή αρνητικά που είχαν οι εξαγγελίες αυτές ήταν εξόφθαλμα ανεπαρκείς. Το μέλλον επιζητούσε μεγάλες τομές, την ελπίδα για ένα νέο κύμα μεγάλων αλλαγών που χρειάζεται η οικονομία εν μέσω της κλιματικής κρίσης, της πράσινης μετάβασης, της οικονομικής υστέρησης και των κοινωνικών ανισοτήτων. Εκλογές δεν κερδίζονται χωρίς θετικό διακύβευμα και ηγεμονικό λόγο. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην κυριολεξία αλλού. Και κρίνοντας εκ του αποτελέσματος αλλού ήταν και οι λαϊκές τάξεις και οι νέοι επίσης.

 

Τι να κάνουμε;

Και τώρα τι πρέπει να κάνουμε; Κατ´αρχάς να αναγνωρίσουμε τη τριπλή στρατηγική νίκη της ΝΔ. Πρώτον ο Μητσοτάκης «αποδυνάμωσε» τον Τσίπρα. Οι τελευταίες μετρήσεις καταλληλότητας για πρωθυπουργό ήταν 43%/13%. Δεύτερον με την νίκη Κασσελάκη και των λαϊκιστών διαλύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ ως αριστερό κόμμα και έκλεισε η περίφημη «αριστερή παρένθεση». Και τρίτον εξανεμίστηκε η προοπτική επιστροφής του στην κυβέρνηση, έπαψε δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να είναι «κόμμα εξουσίας». Μπορεί άραγες η σημερινή ομάδα πρώτης γραμμής (Παπάς, Δούρου, Γ. Τσίπρας, Τζάκρη, Αποστολάκης, κλπ) και με συντονιστή τον Πολάκη να δώσει αξιοπιστία και προοπτική κυβερνησιμότητας; Ποιός λογικός άνθρωπος θα δώσει μία δεύτερη σκέψη σε αυτό; Το πρόβλημα είναι διπλά δομικό. Είναι ταυτόχρονα έλλειμμα πολιτικής και έλλειμμα προσώπων.

 

Στην τελευταία εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ το 2015, το «νέο» για την ελληνική κοινωνία πολιτικό προσωπικό, του «ΣΥΡΙΖΑ του 3%», εξέπεμπε αξιοπιστία. Πρώτα από όλα αξιοπιστία εξέπεμπε το οικονομικό του επιτελείο. Και πολλοί άλλοι. Με αυτό το πολιτικό προσωπικό ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές και κυβέρνησε. Με πολλά προβλήματα, αλλά με αξιοπιστία. Και αυτό εξέπεμπε η συντριπτική πλειοψηφία των υπουργών. Αυτοί κράτησαν το ΣΥΡΙΖΑ στο 32%. Παρά το «προπατορικό αμάρτημα» της συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ, που αποτέλεσε το μεγάλο μειονέκτημα στην ανανέωση της λαϊκής εντολής. Πολιτική και πρόσωπα.

 

Όλα αυτά δεν θα είχαν σημασία σήμερα εάν δεν επιβάρυναν το πολιτικό σύστημα της χώρας και δεν το έθεταν σε νέες επικίνδυνες ατραπούς. Η ηγεμονία του Μητσοτάκη είναι απειλητική για τη δημοκρατία και τους θεσμούς της. Και η δεύτερη θητεία ξεκίνησε με τους χειρότερους οιωνούς. Με την εκλογή Κασσελάκη το πολιτικό σύστημα χάνει κάθε προοπτική να αποκτήσει μία φερέγγυα αντιπολίτευση. Αντίθετα αυτή γίνεται ο καθρέπτης του αντιπάλου που συντηρεί τη χώρα στην παρακμή. Ακυρώνει κάθε ελπίδα για μια πολιτική στροφή μεγάλης εμβέλειας που θα βγάλει τη χώρα από τη «μόνιμη παγίδα φτώχειας», το οικονομικό στάτους κβο και την κοινωνική και περιβαλλοντική υποβάθμιση. Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στις πέντε τελευταίες χώρες των 27 χωρών της ΕΕ σε πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα. Με κίβδηλους πανηγυρισμούς για την επενδυτική βαθμίδα, την ώρα που στην πραγματικότητα η οικονομία παραμένει περιθωρειοποιημένη στον ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο και χωρίς κανένα γεωπολιτικό βάρος.

 

Το πολιτικό σύστημα της δημοκρατικής παράταξης βρίσκεται βραχυκυκλωμένο με δύο κόμματα του συν πλην 15%, καχεκτικά και αδύναμα με μικρή προοπτική. Στον «κεντρώο χώρο» συνωστίζονται μερίδα της ΝΔ, ένα ΠΑΣΟΚ με υποτονική ηγεσία, που ψάχνει ακόμα την πολιτική του ταυτότητα, και ένα νεόκοπο λαϊκιστικό μόρφωμα με έναν «μη πολιτικό» ηγέτη.

 

Ο «συνωστισμός στο Κέντρο» φυσικά θα έχει νικητές και ηττημένους. Το ΠΑΣΟΚ αρνείται επίμονα κάθε επικοινωνία ή αμοιβαία στήριξη από τον ΣΥΡΙΖΑ. Θα περιμένει. Έκανε ένα βήμα μικρό στις βουλευτικές εκλογές. Έφτιαξε μια ευπρόσωπη ομάδα νέων στελεχών με αναφορές στην ηγεσία και εσωτερική συνοχή. Έκανε ένα λίγο μεγαλύτερο βήμα στις αυτοδιοικητικές εκλογές, πάλι με νέο πρόσωπο, στην Αθήνα. Θα περιμένει την βασανιστική αποδυνάμωση του ΣΥΡΙΖΑ, προσδοκώντας να ηγεμονεύσει, έστω με χαμηλές πτήσεις, στο χώρο της Κεντροαριστεράς.

 

Η «πασοκοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ» είναι αδιέξοδη. Μπορεί ουκ ολίγοι να μισοαρθρώνουν την ιδέα της από κοινού καθόδου με το ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές. Μερικά στελέχη ποντάρουν στην επόμενη μέρα μετά τις ευρωεκλογές. Η προσκόλληση φαντάζει ως στρατηγική απόγνωσης. Σίγουρα υποκρύπτει την παραίτηση από το ότι «ο Κασσελάκης θα νικήσει τον Μητσοτάκη». Δυστυχώς από το 2019 και μετά όσοι επενδύουν στη διεύρυνση, στο άνοιγμα, στην κεντρώα στροφή και δεκάδες άλλες ιδέες που οδήγησαν στην «ήττα του 2023», σήμερα βρίσκονται ακόμα πιο μακριά από το να σκεφτούν την «Πολιτική, τη Στρατηγική και τις Συμμαχίες».

 

Η Αριστερά δεν έχει θέση στο “κόμμα Κασσελάκη-Παπά-Πολάκη”

Σέβομαι απόλυτα τους συντρόφους και συντρόφισσες που από τη Δευτέρα μετά τις εσωκομματικές εκλογές τα βρόντηξαν και παραιτήθηκαν από μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ,. Σέβομαι και όσους παραμένουν να αναζητήσουν συνθέσεις, πιθανόν αναδιατάξεις, οργανωμένες αποχωρήσεις ή μελλοντικές ανατροπές. Τους σέβομαι και αυτούς. Ειδικά για ένα κόμμα που παραμένει πολύ μεγάλο σε οποιαδήποτε σύγκριση στον ευρωπαϊκό χώρο. Σέβομαι και αυτούς που ψήφισαν Κασσελάκη για Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν έχουν συναίσθηση της «πολιτικής αυτοκτονίας», όπως δεν την είχαν και οι οπαδοί του Τσοχατζόπουλου το 1996. Αλλά η δημοκρατία είναι δημοκρατία και περιλαμβάνει και την «πολιτική αυτοχειρία». Ούτε η πρώτη φορά θα είναι, ούτε και η τελευταία.

 

Να συμφωνήσουμε όμως ότι για την Αριστερά έφτασε η απόλυτη στιγμή. Το πολιτικό ζήτημα είναι αξεπέραστο. Η πολιτική στρατηγική της “ήττας του 2023” έγινε η κυρίαρχη πολιτική της επόμενης μέρας στο ΣΥΡΙΖΑ. Με στοιχεία «γελοιοποίησης» πλέον ο «λαϊκισμός», δηλώνει αποφασισμένος να προχωρήσει με κάθε τρόπο, με την ίδια στρατηγική του ασυμβίβαστου «αντιμητσοτακικού λαϊκισμού», των μηνύσεων, και των αιτημάτων παραίτησης των υπουργών. Κάθε διάλογος ουσίας έχει χάσει το πεδίο του. Κάθε έννοια κόκκινης γραμμής έχει ήδη καταπατηθεί, πριν την εκλογή Προέδρου και μετά. Η Αριστερά δεν έχει θέση δυστυχώς στο «κόμμα Κασσελάκη-Παπά-Πολάκη».

 

Το τι θα κάνει η Αριστερά στο μέλλον παραμένει άγνωστο. Το «μέλλον διαρκεί πολύ». Πρώτον για κάποια μερίδα της ελληνικής κοινωνίας ίσως είναι ακόμα απαραίτητη. Δεύτερον κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει ότι ο κίνδυνος της περιθωριοποίησης είναι υπαρκτός. Αλλά για την ίδια την Αριστερά ο ρόλος αυτός δεν την τρόμαξε ποτέ. Ήταν εκεί για τις μεγάλες στιγμές και τις μεγάλες εκπλήξεις, από το 1958 μέχρι το 2015.

 

Για όσο καιρό απέφευγε την περιχαράκωση και επικεντρωνόταν σε αυτό που ξέρει να κάνει καλά. Να ασκεί δηλαδή την ιδεολογική ηγεμονία για τη δημοκρατία, τους θεσμούς, την εργασία, την παιδεία, τον πολιτισμό, την οικονομία, από ένα σημείο και μετά, για το φεμινισμό, την οικολογία. Αυτό θα κάνει και τώρα. Μπορεί να επιχειρήσει και πιο απτά πολιτικά εγχειρήματα; Ίσως. Το αριστερό κοινό που εγκατέλειψε το ΣΥΡΙΖΑ το 2023 είναι μεγάλο, σίγουρα η πλειοψηφία των 15 μονάδων που απώλεσε. Και η τάση συνεχίζεται. Οι Αριστεροί και Αριστερές θα κρίνουν και είμαστε πολλοί.

 

* Ο Γιώργος Σταθάκης διετέλεσε διαδοχικά μέλος του ΚΚΕ, του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ (1975-2023), πρόεδρος της εφημερίδας «Η Αυγή» (2004-2010), βουλευτής Χανίων (2012-2019), Υπουργός Ανάπτυξης και Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας (2015-2019), Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (1988-2021) και Αντιπρύτανης (2011-2012).

πηγή

Υπάρχει όντως «ανθρωπιστικό δίκαιο»;

 

γράφει ο Παντελής Μπουκάλας

 

Ζοσέπ Μπορέλ, ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής: «Το Ισραήλ έχει δικαίωμα να αμυνθεί, αλλά το δικαίωμα στην αυτοάμυνα έχει όρια που καθορίζονται από το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο». Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: «Το Ισραήλ έχει το δικαίωμα της αυτοάμυνας, σύμφωνα όμως με το διεθνές δίκαιο». Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός της Ελλάδας: «Το Ισραήλ έχει το δικαίωμα στη νόμιμη αυτοάμυνα, πάντα σύμφωνα με το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο». Ψήφισμα της Ευρωβουλής: «Το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα, αλλά όπως κατοχυρώνεται και περιορίζεται από το διεθνές δίκαιο».

 

Μάλιστα. Αυτοάμυνα μεν, υπό όρους και με όρια δε, που υποτίθεται ότι τα υπαγορεύει ένα ασπόνδυλο ανθρωπιστικό δίκαιο. Η πολεμική δράση του Ισραήλ, όμως, αδιάφορη για τις υποκριτικές συστάσεις, πιστοποιεί ότι μια αυτοάμυνα αυτού του είδους ούτε νοητή είναι ούτε επιθυμητή. Οταν ο ρητός στόχος σου είναι η εξάλειψη της Χαμάς, η δε πρακτική σου στο πεδίο επιβεβαιώνει ότι η πίστη σου στο δόγμα της συλλογικής ευθύνης σε οδήγησε αφεύκτως στην ταύτιση όλων των Παλαιστινίων με τη Χαμάς, η εξάλειψη, η εξόντωση, ο αφανισμός παύει να αφορά μόνο την οργάνωση αυτή και επεκτείνεται σε όλους όσοι ασφυκτιούν στη Λωρίδα της Γάζας. Πεινασμένοι, διψασμένοι, άστεγοι, τραυματισμένοι, εξουθενωμένοι από την απελπισία. Με την κυνική πρόφαση ότι κάθε χώρος, και ο πιο ιερός και προστατευτέος, συνιστά «άντρο τρομοκρατών», βομβαρδίζονται τζαμιά, εκκλησίες, σχολεία (έστω κι αν λειτουργούν υπό την αιγίδα του ΟΗΕ), προσφυγικοί καταυλισμοί, νοσοκομεία, αγορές. Μόνο έτσι εξηγείται το γεγονός ότι το 40% των 8.000 Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν σε τρεις εβδομάδες είναι παιδιά και πάνω από το 25% γυναίκες. Το ανακοίνωσε η οργάνωση Save the Children: από τις 7 έως τις 29/10 σκοτώθηκαν 3.257 παιδιά· 3.195 στη Γάζα, 33 στη Δυτική Oχθη, 29 στο Ισραήλ. Κατά τους ραγδαία επιδεινούμενους αριθμούς, πεθαίνει ένα Παλαιστινιάκι κάθε 12-15 λεπτά. Απόλυτη η συμμόρφωση στο φάντασμα «ανθρωπιστικό δίκαιο»…

 

Οπότε, πώς να μην καταγγείλει η Υπατη Αρμοστεία τού «βαριά αντισημιτικού» ΟΗΕ ότι «στη Λωρίδα της Γάζας εφαρμόζεται συλλογική τιμωρία, που αποτελεί έγκλημα πολέμου»; Και πώς να μη θυμίσει ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, Καρίμ Χαν, ότι οι άμαχοι έχουν και άλλα δικαιώματα πλην του «δικαιώματος» να επιλέγουν πού θα πεθάνουν, στον Βορρά ή στον Νότο της Λωρίδας;

Κουράσατε, σύντροφοι…

 

Η μικρή σουρεαλιστική ιστορία του Κασσελάκη είχε, και εξακολουθεί να έχει, πολλά ερωτηματικά, όμως γι’ αυτό δεν έχει ευθύνη τόσο ο ίδιος αλλά όσοι δημιούργησαν το πολιτικό έδαφος και προϋποθέσεις για να τους πάρει το κόμμα ένας άνθρωπος χωρίς πολιτικό παρελθόν.

 

γράφει ο Γιάννης Παντελάκης

 

ΣΕ ΕΚΠΟΜΠΗ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΥ σταθμού ένα παλιό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι οργισμένο και καλεί τον Κασσελάκη να παραιτηθεί με δική του πρωτοβουλία από την ηγεσία του κόμματος, λίγες ημέρες νωρίτερα ένα άλλο στέλεχος αναφέρει ότι ο πρόεδρός τους είναι ένας επιχειρηματίας που απλώς έκανε ένα διάλειμμα ασχολούμενος με την πολιτική. Είναι μερικές από τις πιο ήπιες τοποθετήσεις του τελευταίου καιρού. Κανένα στέλεχος, όμως, απ’ όσα παρελαύνουν καθημερινά στα ιδιαίτερα φιλόξενα αυτή την εποχή κανάλια δεν έχει να πει κάτι για τις δικές του ευθύνες, αυτές που οδήγησαν τον Κασσελάκη στην προεδρία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το κόμμα σε βαθιά κρίση.

 

Για τον Κασσελάκη έχουν ειπωθεί και γραφτεί σχεδόν όλα, κάποια στιγμή οι ιστορικοί του μέλλοντος θα μελετούν το φαινόμενο και θα αναφέρονται σε έναν τύπο που ήρθε ξαφνικά ένα καλοκαίρι στην Ελλάδα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, έδειξε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μερικά καλοσκηνοθετημένα βίντεο, στα οποία έλεγε ένα σωρό κοινοτοπίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες των θεατών, και όλα αυτά στάθηκαν ικανά για να πάρει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

 

Κανένα στέλεχος απ’ όσα παρελαύνουν καθημερινά στα ιδιαίτερα φιλόξενα αυτή την εποχή κανάλια δεν έχει να πει κάτι για τις δικές του ευθύνες, αυτές που οδηγήσαν τον Κασσελάκη στην προεδρία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το κόμμα σε βαθιά κρίση.

Η μικρή σουρεαλιστική ιστορία του Κασσελάκη είχε, και εξακολουθεί να έχει, πολλά ερωτηματικά, όμως γι’ αυτό δεν έχει ευθύνη τόσο ο ίδιος αλλά όσοι δημιούργησαν το πολιτικό έδαφος και προϋποθέσεις για να τους πάρει το κόμμα ένας άνθρωπος χωρίς πολιτικό παρελθόν και αυτό να συμβεί με έναν τρόπο που έμοιαζε σαν να αγόραζε ένα καταναλωτικό προϊόν ή μια σχεδόν χρεοκοπημένη επιχείρηση (επιθετική εξαγορά είχε χαρακτηριστεί σε προηγούμενο άρθρο). Αν ένα φαινόμενο μεταπολιτικής γνώρισε τόσο μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα του 2023, η ευθύνη δεν ανήκει τόσο στο υποκείμενο του φαινομένου όσο σε πολλούς άλλους.

 

 

Και αυτοί οι άλλοι δεν έθεσαν ασφαλιστικές δικλείδες ώστε οποιοσδήποτε (κυριολεκτικά) χωρίς καμία προηγούμενη οργανική σχέση με το κόμμα τους να γίνει μέλος του την τελευταία στιγμή και να το αλώσει με έναν τρόπο που αποτελεί μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Δεν είναι μόνο το διαδικαστικό πρόβλημα, δηλαδή, το οποίο δεν παύει να είναι σημαντικό. Είναι (κυρίως) η εκπαίδευση ενός κόσμου στο να πιστεύει ότι η αριστερά είναι αυτό που είδαν στα χρόνια που κυβέρνησε ο ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή μια εξαιρετικά ευρύχωρη πολιτικά παράταξη που έχει κάνει γενναίες εκπτώσεις στο αξιακό της φορτίο ώστε να χωράνε σχεδόν όλοι, ακόμα και αν έχουν εντυπωσιακά διαφορετικές πολιτικές (ή απολιτικές) αναφορές.

 

Το πιο εντυπωσιακό στην ιστορία αυτή είναι πως περίπου 70.000 άνθρωποι, μέλη του ΣΥΡΙΖΑ (παλαιότερα ή της τελευταίας στιγμής), επέλεξαν να τον ψηφίσουν γιατί τους έπεισε ότι είναι αριστερός και του αξίζει να αποτελεί το συνεχιστή προσωπικοτήτων που πέρασαν από αυτήν σαν τον Μπανιά, τον Κύρκο, τον Παπαγιαννάκη και τον Ελεφάντη. Ή, για να το διαβάσουμε διαφορετικά, η ανανεωτική αριστερά στις ημέρες μας έχει μεταλλαχθεί με τέτοιο τρόπο ώστε οι «Κασσελάκηδες» να έχουν θέση σε αυτήν. Οι αιτίες γι’ αυτήν τη μετάλλαξη εντοπίζονται στο παρελθόν και αφορούν τον τρόπο διακυβέρνησης, το μοντέλο λειτουργίας του κόμματος, τον αρχηγισμό, την υιοθέτηση λαϊκίστικων πρακτικών και γενικά συμπεριφορών που μετέτρεψαν το κόμμα τους σε έναν πολιτικό χυλό χωρίς σταθερές.

 

Όταν ο κυβερνητικός εταίρος Π. Καμμένος, ως υπουργό, φώναζε στους πολιτικούς του αντιπάλους το χυδαίο «στα τέσσερα» και δεν τον χειροκροτούσαν με ενθουσιασμό μόνο ο Χαϊκάλης και οι υπόλοιποι ΑΝ.ΕΛ. αλλά και σχεδόν όλοι οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, οι πολίτες που το έβλεπαν εισέπρατταν το νέο ήθος. Όταν ο Τσίπρας έπαιρνε αποφάσεις με τη στενή παρέα του, αγνοώντας συλλογικά όργανα, δίδασκε τον αρχηγισμό της αριστεράς.

 

Όταν ο Πολάκης, με το μάτσο ύφος, «καταχέριαζε» όποιον διαφωνούσε με όσα έλεγε, αμφισβητούσε τα εμβόλια και υπερηφανευόταν για την πολιτική του μαγκιά χωρίς επιπτώσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ έστελνε μήνυμα όχι απλώς ότι υιοθέτησε τον λαϊκισμό αλλά και ότι είναι ικανός για όλα. Όταν σε ελάχιστο πολιτικό χρόνο πέρασαν με ευκολία από τον μαξιμαλισμό του «θα σκίσουμε τα μνημόνια» στο τρίτο μνημόνιο, οι πολίτες που τους στήριζαν το θεώρησαν μια αναγκαστική υποχώρηση.

 

Γι’ αυτά τα λίγα τυχαία, άλλα ενδεικτικά παραδείγματα τα κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν είπαν ποτέ σχεδόν τίποτα. Τα αποδέχτηκαν χωρίς αυτοκριτική και συνέχισαν να υμνούν την ηγεσία τους ή να σωπαίνουν. Τώρα εισπράττουν τα παρεπόμενα και διαμαρτύρονται για τον Κασσελάκη. Είναι αργά όμως, κουράσατε με αυτά που κάνετε, σύντροφοι, θα τους έλεγε κάποιος που κατέβηκε από το τρένο του ΣΥΡΙΖΑ νωρίς …