Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2025

Να χωριστεί η κοινωνία σε φοβισμένους και θυμωμένους

 


Φαίνεται πλέον ότι υπάρχει σαφής σχεδιασμός για πόλωση με διακύβευμα τη σταθερότητα και την κοινωνική γαλήνη. Η κυβέρνηση θα εμφανιστεί ως ο μοναδικός εκπρόσωπος των νοικοκυραίων που αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τη διασάλευση της τάξης

 

 γράφει ο Κώστας Γιαννακίδης

 

 Ισως να μην κατάλαβα καλά, αλλά, εξ όσων αντιλήφθηκα, ουδείς απείλησε την ομαλή διεξαγωγή των παρελάσεων κατά τον εορτασμό της εθνικής επετείου. Δεν εντόπισα, δηλαδή, κάποιο κάλεσμα που να προτρέπει σε ακτιβισμό διαμαρτυρίας δίπλα στις εξέδρες των επισήμων.

 

 

Και τότε γιατί πανηγυρίζει η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός εκφράζει την ικανοποίηση του; Αδυνατώ να καταλάβω. Έγινε το αυτονόητο. Οι παρελάσεις πραγματοποιήθηκαν χωρίς να ανοίξει μήτε στόμα μήτε μύτη. Όμως έτσι όπως χειρίζεται το θέμα η κυβέρνηση, έχω την αίσθηση ότι το γεγονός της δυσαρέστησε σφόδρα. Διότι αν έβγαιναν πέντε μπαχαλάκηδες με διάθεση επεισοδίων ή τίποτα γραφικοί με σαχλές διαμαρτυρίες, η κυβέρνηση θα μας έλεγε ότι βρίσκεται αντιμέτωπη με σχέδιο αποσταθεροποίησης. Ποιοι το υποκινούν; Εκείνοι που δεν σέβονται τα ιερά και τα όσια του γένους και την ηρεμία του φιλήσυχου οικογενειάρχη. Αυτό, άλλωστε, εξυπηρέτησε και το θέατρο του παραλόγου με το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη.

 

Τι μας δείχνουν όλα αυτά; Ότι υπάρχει σαφής σχεδιασμός για πόλωση με διακύβευμα τη σταθερότητα και την κοινωνική γαλήνη. Η κυβέρνηση θα εμφανιστεί ως ο μοναδικός εκπρόσωπος των νοικοκυραίων που αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τη διασάλευση της τάξης. Η τακτική αυτή δεν επιβεβαιώνεται μόνο από τον τεχνητό θόρυβο γύρω από τον Αγνωστο Στρατιώτη και τις παρελάσεις.

 

 

Τη βλέπεις στις υπουργικές γονυκλισίες μπροστά στα μνημεία, στις αναρτήσεις τους με περιεχόμενο που φτάνει ως τις παρυφές του εθνικισμού, τους υψηλούς τόνους για θέματα τάξεως και σταθερότητας. Αν το προσεγγίσεις εντελώς κυνικά, όλο αυτό είναι απολύτως λογικό. Από τη μία, η κυβέρνηση, ανησυχεί για τις διαρροές προς τα δεξιά της. Και από την άλλη, επιδιώκει να δείξει στην κοινή γνώμη ότι είναι ο μοναδικός εγγυητής της σταθερότητας -και μεταξύ μας, τα κόμματα της αντιπολίτευσης λες και καταβάλλουν προσπάθεια για να βάλουν πλάτη.

 

Έτσι, όμως, ενδέχεται να φτάσουμε στην προεκλογική περίοδο μέσα σε κλίμα που θα παραπέμπει σε ανοιχτή, τεχνητά κατασκευασμένη σύγκρουση. Από τη μία οι νοικοκυραίοι και από την άλλη οι δολιοφθορείς της πολιτικής ομαλότητας. Και το εκλογικό σώμα που θα πάει στις κάλπες, θα είναι χωρισμένο στα δύο. Από εδώ οι φοβισμένοι και από εκεί οι θυμωμένοι.

 

 

Οι κούφιοι άνθρωποι...

 


γράφει ο Πέτρος Μανταίος

 

Γλίνα και γλίτσα στη γλίστρα. Σκουριασμένοι μεντεσέδες στην εξώπορτα. Να αναρωτιέσαι: Τι δεν κάναμε σωστά, τι αμελήσαμε. Και χύμηξαν κατά πάνω μας τα στοιχειά της θάλασσας και τα ξωτικά της σκιάς. Αλλη να... μοιρολογάει για «φουκαράδες Αριστερούς». Κι άλλος να... ψυχοπονάει πως «πλέον, το να είσαι Αριστερός έχει καταλήξει να είναι […] να μην είσαι Ελληνας».

 

Από ποια λαγούμια μίσους και διχασμού, ποια ερέβη δυσώδους παρελθόντος αναπήδησαν αυτές οι μεγαλειώδεις ασημαντότητες της κακομοιριάς, της μιζέριας του τόπου. Από πού εμπνέονται, ποιοι τους ενθαρρύνουν, να μην αφήνουν τον τόπο ν’ ανασάνει μια σταλιά, να πάει μπροστά. Να δούμε επιτέλους μια Ελλάδα να σηκώνει το κεφάλι από την κατήφεια, να προτάσσει το στήθος και να χαίρεται το φως του ήλιου.

 

Μου ήρθαν στη σκέψη «Οι κούφιοι άνθρωποι», πρώτη στροφή, από την «Ερημη Χώρα» του T. S. Eliot στη μετάφραση του Σεφέρη:

 

«Είμαστε οι κούφιοι άνθρωποι/ Είμαστε οι παραγεμισμένοι άνθρωποι/ Που σκύβουμε μαζί/ Καύκαλα μ’ άχερα γεμάτα. Αλίμονο!/ Οι σ τ ε γ ν έ ς μας φωνές/ Σαν ψιθυρίζουμε μαζί/ Είναι ήσυχες και ασήμαντες/ Σαν τον αγέρα στο ξερό χορτάρι/ Ή σε σπασμένα γυαλικά των ποντικών το ποδάρι/ Μες στο ξερό μας το κελάρι./ Μορφή χωρίς σχήμα,/ Σ κ ι ά δίχως χρώμα,/ Παραλυμένη Δύναμη/ Γνέψιμο χωρίς κίνηση˙/ Εκείνοι που ταξίδεψαν/ Με ί σ ι ε ς μ α τ ι έ ς,/ στου θανάτου την άλλη Βασιλεία/ Μας θυμούνται —α! θυμούνται—/ όχι σα να ’μαστε χαμένες/ Παράφορες ψυχές, μα μοναχά/ Οι κ ο ύ φ ι ο ι ανθρώποι/ Οι π α ρ α γ ε μ ι σ μ έ ν ο ι ανθρώποι» (…) «Τούτη είναι η π ε θ α μ έ ν η χ ώ ρ α/ Τούτη είναι του κ ά κ τ ο υ η χώρα»...

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2025

Ο Αντιμητσοτακισμός βλάπτει σοβαρά το ΠΑΣΟΚ



Δείχνει έλλειψη κατανόησης της πραγματικότητας κι αυτό αποξενώνει και τελικά απωθεί δυνητικούς ψηφοφόρους. Και η έλλειψη κατανόησης μεταφράζεται βέβαια και σε ανεπάρκεια ηγεσίας.

 

 γράφει η Βίβιαν Ευθυμιοπούλου

 

 

 

Σύμφωνοι. Είναι άκομψο ο διευθυντής του γραφείου του προέδρου ενός κόμματος να έχει «αποθεώσει», κατά το παρελθόν, τον βασικό πολιτικό αντίπαλο αλλά επειδή ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης είναι έξυπνος άνθρωπος και σίγουρα είναι εμπειρότατος στο «εσωκομματικό παίγνιο» (τον κατηγορούν άλλωστε μέχρι και γι αυτό, χαρακτηρίζοντάς τον «κλασικό κομματόσκυλο») κάτι θα είδε στον κ.Γιώργο Παπαβασιλείου για τον επιλέξει γι αυτή τη θέση. Αν μη τι άλλο τον εμπιστευόταν.

 

 

Ο διευθυντής του γραφείου του προέδρου ενός κόμματος είναι ένα κομβικό πρόσωπο για τη λειτουργία του γιατί γνωρίζει την ανθρωπογεωγραφία, «τα κουσούρια» αλλά και τις «ευαισθησίες» των κορυφαίων στελεχών, έχει επαφή με τις οργανώσεις ανά την επικράτεια και λειτουργεί ως το «μάτι του προέδρου» παντού.

 

Το επεισόδιο με τον κ.Παπαβασιλείου αναδεικνύει το βασικό πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ σήμερα που είναι, βέβαια, ο Αντιμητσοτακισμός του.

 

Κατά το παρελθόν, έχω αρθρογραφήσει εκτενώς και με πάθος κατά του Αντισύριζα με βασικό επιχείρημα ότι ήταν μια στάση απολιτική. Οπότε, δεν μπορώ παρά να αισθάνομαι βαθιά απέχθεια απέναντι στον Αντιμητσοτακισμό, για τον ίδιο ακριβώς λόγο: γιατί είναι μια στάση καθαρά απολιτική. Και δεν είμαι η μόνη.

 

Κανένας στο ΠΑΣΟΚ – ακόμα και στη Νέα Δημοκρατία- δεν είναι υποχρεωμένος να αγαπάει ή ακόμα και να σέβεται τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Δεν είναι δα και ο πιο συμπαθητικός Έλληνας! Παρ’όλα αυτά όμως, έχει αποδειχθεί εξαιρετικά καλός πολιτικός (οι επιδόσεις του ως πρωθυπουργός είναι άλλη συζήτηση) και ενώ δεν είναι ιδιαιτέρως επικοινωνιακός (ειδικά αν τον συγκρίνουμε με τον αείμνηστο πατέρα του) έχει καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των Ελλήνων ειδικά στο χώρο που ενδιαφέρει πολύ το ΠΑΣΟΚ.

 

 

Στην πολιτική, η ανικανότητα να δεις καθαρά τον αντίπαλο και να εντοπίσεις τα «δυνατά» του σημεία είναι σοβαρό ελάττωμα. Και η Νέα Δημοκρατία κάνει το ίδιο το λάθος, όταν η συζήτηση φτάνει στον Αλέξη Τσίπρα και δεν του αναγνωρίζει το παραμικρό θετικό ενώ πρόκειται περί μιας χαρισματικής προσωπικότητας.

 

Ο Αντιμητσοτακισμός βλάπτει σοβαρά το ΠΑΣΟΚ.

 

Δείχνει έλλειψη κατανόησης της πραγματικότητας κι αυτό αποξενώνει και τελικά απωθεί δυνητικούς ψηφοφόρους. Και η έλλειψη κατανόησης μεταφράζεται βέβαια και σε ανεπάρκεια ηγεσίας.

 

Γράφεται και λέγεται συχνά ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει αφήσει και το ελάχιστο, ακόμα, περιθώριο στον Νίκο Ανδρουλάκη ώστε ο δεύτερος να εμφανίζεται διαλακτικότερος.

 

 

Ισχύει. Αλλά έτσι είναι η πολιτική. Κανένας δεν έχει την υποχρέωση να διευκολύνει τον αντίπαλο, πολλώ μάλλον δε όταν η παραμονή του στην εξουσία θα κριθεί από ψηφοφόρους που θα μπορούσαν να ψηφίσουν αυτόν ακριβώς τον αντίπαλό!

 

Γιατί ο αντίπαλος της Νέας Δημοκρατίας του Κυριάκου Μητσοτάκη ποτέ, ούτε το 2019 δεν ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ΠΑΣΟΚ ανταγωνίζεται. Χάρις στους Κεντρώους ο Μητσοτάκης κυβερνάει σήμερα αυτοδύναμος. Δηλαδή, όλους αυτούς που αντί να ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ με το οποίο βρίσκονται εγγύτερα ιδεολογικά, εμπιστεύθηκαν εκείνον γιατί έκριναν ότι θα διαχειριστεί τα της χώρας, δηλαδή τα της ζωής τους, αποτελεσματικότερα.

 

Χωρίς αυτούς, η Νέα Δημοκρατία δεν μπορεί ούτε να ονειρεύεται την αυτοδυναμία.

 

Η πολιτική απαιτεί συναισθηματική αντοχή. Έχει ηθικούς κώδικες αλλά όχι συναίσθημα. Η πολιτική επικοινωνία προφανώς και βασίζεται στο συναίσθημα αλλά το πολιτικό παιχνίδι, η στρατηγική και η τακτική ούτε κατά διάνοια.

 

 

Είναι αλήθεια ότι το Αντισύριζα έφερε τη Νέα Δημοκρατία αυτοδύναμη στην εξουσία δύο φορές. Ο Αντιμητσοτακισμός όμως είναι που θα κρατήσει το ΠΑΣΟΚ, μικρό και συρρικνωμένο, μακριά της.

 

Άδικο; Ίσως.

 

Η απόδοση της δικαιοσύνης όμως είναι δουλειά των δικαστηρίων όχι της κάλπης.

 

Ήρθε η ώρα το ΠΑΣΟΚ να αφήσει τους συναισθηματισμούς για να πλοηγηθεί έξυπνα. Χωρίς ταμπού και αντιμητσοτακικά σύνδρομα που για τους δυνητικούς του ψηφοφόρους μεταφράζονται σε εφηβική καθήλωση ή σε ένα ανδρεοπαπανδρεϊσμό άλλης εποχής και συγκεκριμένα του προηγούμενου αιώνα. 

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Η κοινωνία που δεν πιστεύει σε κανέναν

 


Η ποιότητα της δημοκρατίας στη χώρα μας δεν πείθει τους πολίτες να συμμετάσχουν στα κοινά και στη χάραξη μίας εθνικής πορείας. Χρειάζεται μία αλλαγή νοοτροπίας στην εθνική ηγεσία, όχι μόνο στο πολιτικό σύστημα. Μία ενδιαφέρουσα συζήτηση του «Κύκλου Ιδεών».

 

 γράφει ο Κώστας Γιαννακίδης

 

 

 

O «Κύκλος Ιδεών» του Ευάγγελου Βενιζέλου πραγματοποίησε μία εκδήλωση με θέμα το πολιτικό αδιέξοδο που προκύπτει από την ανάγνωση των δημοσκοπήσεων. Ηταν μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση, προφανώς λόγω της σύνθεσης του πάνελ: Ευάγγελος Βενιζέλος, Στράτος Φαναράς, Ινώ Αφεντούλη, Παύλος Τσίμας, Ανδρέας Πετρουλάκης και Κώστας Κωστής. Συντόνισε η Νίκη Λυμπεράκη.

 

 

Δεν θέλω να σας κουράσω μεταφέροντας αποσπάσματα από κάθε τοποθέτηση. Ούτως ή άλλως, άπαντες συνέβαλαν στον ίδιο βαθμό με τον προβληματισμό που ανέπτυξαν. Θα σας παραθέσω, λοιπόν, τα βασικά συμπεράσματα, όπως τα κατέγραψα.

 

Το έλλειμμα εμπιστοσύνης αναδεικνύεται σε εθνική παθογένεια. Δεν εντοπίζεται μόνο στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε το πολιτικό σύστημα και τους θεσμούς, αλλά ακόμα και στο πώς προσεγγίζουμε τους συμπολίτες μας. Η αμφισβήτηση υπερβαίνει τη διακυβέρνηση και αγκαλιάζει το πολιτικό σύστημα. Οι πολίτες εμπιστεύονται μη πολιτικούς θεσμούς, ενώ βλέπουν απαξιωτικά τη Δικαιοσύνη και τα μέσα ενημέρωσης.

 

Το γενικό κλίμα παραμένει αρνητικό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σήμερα το 62% των πολιτών ζητεί πολιτική αλλαγή, ωστόσο δεν προκρίνει ξεκάθαρη εναλλακτική λύση. Η πολιτική εξουσία θυμίζει πίτα από την οποία σπεύδουν να πάρουν κομμάτι όλο και περισσότερο σχήματα. Εκ των πραγμάτων, αυτά τα κομμάτια θα γίνονται όλο και μικρότερα.

 

Τα μεγάλα προβλήματα της κοινωνίας δεν είναι αυτά που απασχολούν την πολιτική συζήτηση, όπως ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Είναι η καθημερινότητα, το πρόβλημα στέγης, η ακρίβεια και η ταλαιπωρία στους δρόμους.

 

 

Η δημοκρατία, ως πολίτευμα, τελεί υπό παγκόσμια αμφισβήτηση. Μόλις 900 εκατ. άνθρωποι στον πλανήτη ζουν υπό συνθήκες δημοκρατίας. Και έτσι στη Δύση ζούμε μία αντιστροφή της δεκαετίας του ’60. Τότε οι άνθρωποι ζητούσαν περισσότερη δημοκρατία και ελευθερία. Τώρα δέχονται να περιοριστούν αυτές οι έννοιες. Είναι εντυπωσιακά υψηλό το ποσοστό των νέων που δεν θεωρούν τη δημοκρατία ως το ιδανικό πολίτευμα και έλκονται από αυταρχικές λύσεις. Αυτό εξηγείται: οι μισοί νέοι νιώθουν ότι βρίσκονται στο περιθώριο, δεν υπάρχουν ευκαιρίες για αυτούς.

 

Η ποιότητα της δημοκρατίας στη χώρα μας δεν πείθει τους πολίτες να συμμετάσχουν στα κοινά και στη χάραξη μίας εθνικής πορείας. Χρειάζεται μία αλλαγή νοοτροπίας στην εθνική ηγεσία, όχι μόνο στο πολιτικό σύστημα.

 

Μία κοινωνία που δεν εκφράζεται πολιτικά, ενώ αντιμετωπίζει και οξυμένο δημογραφικό πρόβλημα, δεν μπορεί να δημιουργήσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και προόδου.

 

 

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025

Ποιοι είναι σήμερα Κεντρώοι;



Τι ακριβώς εννοεί όποιος δηλώνει σήμερα Κεντρώος; Είναι κάποιος “κρυφοδεξιός”, όπως, συχνά, τον χαρακτηρίζουν οι αριστεροί ή “αριστερός” όπως ισχυρίζονται οι ακραίοι τύπου Λοβέρδου που περιφέρονται στα κόμματα εξουσίας;

  

γράφει η Βίβιαν Ευθυμιοπούλου

  

Αν και η αρθρογραφία στα Μέσα είναι προνόμιο που οι αρθρογράφοι πρέπει να τιμούν σχολιάζοντας σοβαρά θέματα και όχι βλακείες, κάποιες «αποφάνσεις» του νεοφώτιστου δεξιού Ανδρέα Λοβέρδου, σε συνέντευξή του στο ΒΗΜΑ, για το ποιοι είναι αληθινοί Κεντρώοι είναι καλή αφορμή για να σχολιάσουμε την ταυτότητα του πολίτη που δηλώνει Κεντρώος.

 

Τι ακριβώς εννοεί όποιος δηλώνει σήμερα Κεντρώος;

 

Είναι κάποιος «κρυφοδεξιός», όπως, συχνά, τον χαρακτηρίζουν οι αριστεροί ή «αριστερός» όπως ισχυρίζονται οι ακραίοι τύπου Λοβέρδου, που περιφέρονται στα κόμματα εξουσίας;

 

Καταρχάς, είναι λάθος να ορίζουμε σήμερα το Κέντρο με όρους ιστορικούς.

 

Ιστορικά, το Κέντρο, δεν ήταν ο πολιτικός χώρος ανάμεσα στη Δεξιά και την Αριστερά, δεν ήταν δηλαδή στο μέσον μεταξύ δύο σημείων αλλά είχε μια δική του, διακριτή ταυτότητα που είχε σφυρηλατηθεί στην ιστορική συγκυρία- τους πολέμους και τους δύο εμφυλίους του 20ου αιώνα αλλά και μέσα από κινηματικές διαδικασίες όπως ήταν ο Ανένδοτος Αγώνας και είχε ως κύρια αιτήματα τον εκδημοκρατισμό της χώρας και πάνω απ’ όλα το ριζικό εκσυγχρονισμό της οικονομίας, των θεσμών και της κοινωνίας.

 

Άλλωστε, το πόσο προβληματικό είναι να αντιλαμβανόμαστε σήμερα το Κέντρο με όρους ιστορικούς, προκύπτει αβίαστα και από μια απλή ανάγνωση πρόσφατης έρευνας του Ινστιτούτου Eteron για τις πολιτικές ταυτότητες: το 58,3% των πολιτών πιστεύει ότι η διάκριση ανάμεσα στην Αριστερά και τη Δεξιά δεν ανταποκρίνεται στη σημερινή εποχή.

 

Οπότε, αν το «Δεξιά» και «Αριστερά» δεν ήταν ό,τι ξέραμε κάποτε, γιατί να είναι το Κέντρο;

 

Άλλα ας δούμε τι άλλο μας δείχνει η επιστημονική έρευνα, χωρίς αυθαίρετες θεωρητικολογίες αφού ευρήματα της About People/Eteron, όπως τα σχολίασαν οι Γεράσιμος Μοσχονάς και Πέτρος Ιωαννίδης, αποκαλύπτουν περισσότερα για το τι εννοούν ως Κέντρο όσοι δηλώνουν σήμερα ότι ανήκουν σε αυτό.

 

Καταρχάς ως Κεντρώοι αυτοπροσδιορίζονται όσοι τοποθετούν εαυτούς στη Μεσαία Τάξη, όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας αυτή την κατάταξη, ανήκουν στα μεσαία και ανώτερα εισοδήματα και γενικώς είναι «βολεμένοι» και δεν θέλουν «η χώρα να μπει ξανά σε περιπέτειες», χωρίς να μπορούν βέβαια να προσδιορίσουν επακριβώς πως εννοούν «τις περιπέτειες», συμπληρώνουμε εμείς.

 

Οι περισσότεροι από αυτούς ψήφισαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη και δευτερευόντως το κόμμα του, τη Νέα Δημοκρατία.

 

Ποια ήταν η υπόσχεση που έδωσε ο Μητσοτάκης το 2019 και οι Κεντρώοι βρήκαν τόσο ελκυστική;

 

Ο Μητσοτάκης υποσχέθηκε ότι θα ενώσει τους Έλληνες και ότι θα διευρύνει τα κεκτημένα της Μεταπολίτευσης. Άλλωστε, η χώρα είχε σταθεροποιηθεί μετά και την εφαρμογή του τρίτου μνημονίου και τη ρύθμιση του χρέους από τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν ήταν η σταθερότητα το επείγον. Η σοβαρότητα ήταν.

 

Η υπόσχεση που δόθηκε λοιπόν, ήταν ότι η χώρα θα «άλλαζε πίστα». Και το αίτημα αυτό λειτουργεί ως θεμελιώδης ταυτότητα των σημερινών Κεντρώων.

 

Ισχύει και το εξής εξαιρετικά σημαντικό που αποφεύγουν να σχολιάσουν όλοι, δεξιοί και αριστεροί, κυβέρνηση και αντιπολίτευση: η υπόσχεση που έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης το 2019 παραμένει ζωντανή.

 

Κι αν δεχτούμε ότι Κεντρώοι είναι όσοι επιμένουν να ζητούν να διευρύνουμε τα κεκτημένα της Μεταπολίτευσης και όχι βέβαια να γιγαντώνουμε τις παθογένειές της, τότε το δίλημμα που θα έχουν στις επόμενες εκλογές θα είναι εντελώς διαφορετικό από αυτά που όλοι ετοιμάζονται να τους θέσουν και δεν είναι άλλο από τούτο: Μπορεί μια αυτοδύναμη κυβέρνηση να καταφέρει να αλλάξει την Ελλάδα πίστα;

 

Ή μήπως ήρθε πάλι η ώρα το Κέντρο, με τον τρόπο που συνηθίζει να παράγει πολιτικά γεγονότα, δηλαδή με την ψήφο που πάντα ρίχνει στρατηγικά και σίγουρα από τότε που δεν υπάρχει αυτόνομος πολιτικός χώρος να το εκφράζει, να αναγκάσει τα κόμματα να προχωρήσουν σε συνεργασίες;

 

Αυτό είναι το δίλημμα. Αυτοδύναμες κυβερνήσεις ή κυβερνήσεις συνεργασίας για να πάει επιτέλους η χώρα μπροστά;

 

Όλα τα υπόλοιπα και κυρίως οι απόψεις των Λοβέρδων και των λοιπών ακραίων για τους Κεντρώους είναι «να χαμε, να λέγαμε». Αλλά το παραπάνω δίλημμα θα απαντηθεί αφού απαντηθούν, πειστικά, δύο ακόμα ερωτήσεις:

 

Τι εννοούμε όταν λέμε σταθερότητα; Και ποιες ακριβώς είναι αυτές οι περιπέτειες που έχουν αρχίσει να μας απειλούν ότι θα μπούμε, αν το Κέντρο δεν ψηφίσει πάλι μαζικά τη Νέα Δημοκρατία;

 

 

 

  

Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2025

Η κυβέρνηση που περιμένει να βρέξει

 


Η κυβέρνηση ψηφίζει τροπολογία για το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, αλλά θα ανεχθεί τη παραβίαση του νόμου μέχρι να βρέξει και να σβηστούν τα ονόματα των νεκρών. Είναι γελοίο. Ας περίμενε να βρέξει και ας έφερνε μετά την τροπολογία…

 

 γράφει ο Κώστας Γιαννακίδης

 

Αυτό που συμβαίνει είναι αστείο. Από τη μία η κυβέρνηση ψηφίζει τροπολογία με την οποία απαγορεύονται οι διαμαρτυρίες στην Πλατεία Συντάγματος. Δίνει μάλιστα και σχετικό χάρτη, ώστε μη ξεφύγει κανένα πλακάκι. Και από την άλλη, δηλώνει ότι τα ονόματα των νεκρών στα Τέμπη θα μείνουν στη θέση τους μέχρι να ξεθωριάσουν λόγω των καιρικών συνθηκών.

 

 

Κοινώς, μάς λέει ότι δέχεται να καταστρατηγείται αυτό που θα ψηφίσει μέχρι να βρέξει. Μετά, αφού βρέξει, δεν θα υπάρξει καμία ανοχή σε παρεμβάσεις στο χώρο. Και αν δεν βρέξει πολύ, τι θα κάνει; Θα παίζει κυνηγητό με όσους επιχειρήσουν να περάσουν τα ονόματα με καινούργια στρώση μπογιάς; Kαι ποιος θα σκουπίσει τις μπογιές; Ο στρατός; Η Αστυνομία; Ο Χάρης Δούκας;

 

Συγγνώμη, αλλά είναι γελοίο. Η κυβέρνηση επιδιώκει να αποφύγει τη σύγκρουση, με όσους θέλουν τα ονόματα των νεκρών στην πλατεία, αλλά συνάμα επιθυμεί να ικανοποιήσει και το κοινό των «νοικοκυραίων» που δεν του αρέσουν αυτά τα πράγματα. Τότε ας περίμενε πρώτα να βρέξει και μετά να φέρει το θέμα στη Βουλή. Διότι, αν ψηφίζεις κάτι και μετά περιμένεις να βρέξει για να το εφαρμόσεις, δεν είσαι μόνο θεσμικά ανακόλουθος. Κλείνεις το μάτι στη φαιδρότητα.

 

Ομως εντάξει, η στόχευση δεν είναι μόνο η ικανοποίηση του συντηρητικού ακροατηρίου. Είναι και η μετάθεση της δημόσιας συζήτησης προς ένα θέμα που, στην πραγματικότητα, δεν έχει καμία ουσιαστική σημασία. Δεν αφορά, δηλαδή, τα σπουδαία και σημαντικά που απασχολούν τον τόπο. Και έτσι αντί τα μείζονα να απασχολούν τη δημόσια σφαίρα, τραβιόμαστε σε ένα εθνικό debate για τα αυτονόητα.

 

Ωστόσο είναι και κάτι ακόμα. Αυτές οι κινήσεις εντάσσονται σε έναν ευρύτερο προεκλογικό σχεδιασμό. Η κυβέρνηση θα θέσει ως διακύβευμα των επόμενων εκλογών τη σταθερότητα έναντι της αστάθειας. Οι νοικοκυραίοι εναντίον των ταραξιών που δεν σέβονται τα ιερά και τα όσια. Και η αντιπολίτευση τσίμπησε πρώτη το δόλωμα.

 

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025

Το πρόβλημα δεν είναι το 13ωρο

 


Το πρόβλημα βρίσκεται στο ευρύτερο εργασιακό περιβάλλον που, συχνά, αναπτύσσεται σε συνθήκες γαλέρας. Υπερωρίες που δεν πληρώνονται. Δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας που επιστρέφουν ως μετρητά στον εργοδότη. Και κυρίως η “μαύρη” εργασία.

 

 

 γράφει ο Κώστας Γιαννακίδης

 

 

Υπάρχουν πολλές κατηγορίες εργαζομένων, κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες, που ακούν τη συζήτηση για την απασχόληση 13 ωρών και χαχανίζουν. Δοκιμάστε, για παράδειγμα, να κάνετε αυτήν την κουβέντα με οδηγό ταξί, ντελιβερά ή απασχολούμενο σε μικρό κατάστημα. Θα σας πουν όσα θα ακούσετε και από έναν ηλεκτρολόγο ή υδραυλικό.

 

 

Κάτω από την ίδια μοίρα βρίσκονται και χιλιάδες άλλοι μισθωτοί που κάνουν δεύτερη δουλειά για να τα βγάλουν πέρα. Και είναι και εκείνοι που θα κάτσουν στη δουλειά δέκα και ένδεκα ώρες και δεν θα πάρουν δεκάρα παραπάνω. Γιατί αν ζητήσουν να πληρωθούν υπερωρίες, θα τους δείξουν τον δρόμο για το λογιστήριο.

 

Συνεπώς το πρόβλημα δεν βρίσκεται στο νομικό πλαίσιο που επιτρέπει 13 ώρες εργασίας για τρεις ημέρες το μήνα με συναίνεση του εργαζόμενου και αύξηση αποδοχών κατά 40%. Το πρόβλημα βρίσκεται στο ευρύτερο εργασιακό περιβάλλον που, συχνά, αναπτύσσεται σε συνθήκες γαλέρας. Υπερωρίες που δεν πληρώνονται. Δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας που επιστρέφουν ως μετρητά στον εργοδότη, ο οποίος βάζει στην  τσέπη μαύρα. Και κυρίως η «μαύρη» εργασία που πλήττει πρωτίστως τους νομίμως απασχολούμενους. Από τη μία αντιμετωπίζουν ανταγωνισμό εργατικού κόστους και από την άλλη εισπράττουν χαμηλότερο μισθό λόγω αυξημένων εισφορών.

 

Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη, ίσως σοβαρότερο: η σιωπηλή αποδοχή της εκμετάλλευσης. Ο εργαζόμενος δεν διαπραγματεύεται. Δεν αντιδρά. Φοβάται. Και ο φόβος δεν είναι θεωρητικός. Η αγορά εργασίας λειτουργεί με τη λογική της υποταγής. Πέφτεις χαμηλά για να κρατήσεις τη δουλειά. Και μετά κατεβάζεις κι άλλο τον πήχη, για να μην τη χάσεις.

 

Και εδώ παράγεται το βαθύτερο ελληνικό παράδοξο: είμαστε μια χώρα που δουλεύει πολύ, αλλά παραμένει φτωχή. Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά στοιχεία, οι Ελληνες βρίσκονται σταθερά στις πρώτες θέσεις των ωρών εργασίας στην Ευρώπη. Κι όμως, η Ελλάδα είναι στις τελευταίες θέσεις σε παραγωγικότητα.

 

 

Συνεπώς, η συζήτηση για τα 13ωρα πάει προς λάθος κατεύθυνση. Οχι γιατί δεν υπάρχουν εργαζόμενοι που εξοντώνονται. Αλλά γιατί η ουσία της υπόθεσης βρίσκεται στην αξία της εργασίας, στην αξιοπρέπεια και στην ποιότητα της εργασίας. Αν συνεχίσουμε έτσι, η χώρα θα γίνει μια ατελείωτη γραμμή παραγωγής εξάντλησης: θα δουλεύουμε όλο και περισσότερο, θα ζούμε όλο και χειρότερα και στο τέλος θα χάνουμε τους καλύτερους ανθρώπους μας στο εξωτερικό. Επενδύσεις θα έρθουν; Φυσικά. Διότι τους προσφέρουμε το τέλειο περιβάλλον. Μία χώρα της Ε.Ε με μισθούς που δεν είναι ευρωπαϊκοί.

Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2025

Η ΕΕ ετοιμάζει «πόλεμο» στις βραχυχρόνιες μισθώσεις: Νέοι κανόνες για Airbnb, Booking

 


Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει ριζοσπαστικό σχέδιο για την κρίση στέγασης, με νέους κανόνες για Airbnb και Booking, ενίσχυση των ενοικιαστών και προγράμματα προσιτής κατοικίας ύψους 300 δισ. ευρώ

 

 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει σαρωτικούς κανονισμούς που θα μπορούσαν να αλλάξουν ριζικά την αγορά κατοικίας στην Ευρώπη. Στόχος: η αντιμετώπιση του «τεράστιου προβλήματος» των βραχυχρόνιων μισθώσεων και η ανάσχεση μιας κοινωνικής κρίσης που απειλεί να τινάξει στον αέρα τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 

Σε δηλώσεις του στον Guardian, ο Δανός Επίτροπος Κατοικίας Νταν Γιόργκενσεν προειδοποίησε ότι η εκτόξευση των τιμών ενοικίων και κατοικιών έχει δημιουργήσει ένα εκρηκτικό κοινωνικό μείγμα: «Αν δεν δράσουμε τώρα, οι λαϊκιστές που εκμεταλλεύονται τη δυσφορία των πολιτών θα κερδίσουν έδαφος».

 

Το πρώτο πανευρωπαϊκό σχέδιο για προσιτή στέγαση αναμένεται να δημοσιοποιηθεί τον Δεκέμβριο, δύο χρόνια νωρίτερα από το αρχικό χρονοδιάγραμμα, λόγω της πίεσης των κοινωνικών ανισοτήτων και του αυξανόμενου κόστους ζωής.

 

 

Ο Γιόργκενσεν παραδέχεται πως η ανεξέλεγκτη έκρηξη των Airbnb και Booking έχει μεταμορφώσει ολόκληρες πόλεις, αυξάνοντας τα ενοίκια και εκτοπίζοντας τους ντόπιους κατοίκους από τα ιστορικά τους κέντρα. «Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα που απαιτεί ευρωπαϊκή απάντηση», τονίζει.

 

Η Eurostat καταγράφει ανησυχητικές αυξήσεις: από το 2010 έως το 2023, οι τιμές κατοικιών αυξήθηκαν κατά 48%, ενώ τα ενοίκια κατά 22%. Σε χώρες όπως η Εσθονία και η Λιθουανία, οι αυξήσεις ξεπέρασαν το 200%. Στην Ελλάδα, σχεδόν τρία στα δέκα νοικοκυριά δαπανούν πάνω από το 40% του εισοδήματός τους για στέγαση, το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ.

 

 

Το σχέδιο της Κομισιόν περιλαμβάνει κανόνες για τον περιορισμό της χρηματιστηριοποίησης της κατοικίας, δηλαδή της μετατροπής της στέγης σε προϊόν επενδυτικής κερδοσκοπίας. Εξετάζονται επίσης κίνητρα για ανάπτυξη προσιτών κατοικιών, όπως υποχρεώσεις των κατασκευαστών να διαθέτουν ένα ποσοστό των νέων ακινήτων σε χαμηλότερες τιμές. Η Κομισιόν μελετά ακόμα τρόπους για προστασία των ενοικιαστών και χαλάρωση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων, ώστε τα κράτη-μέλη να μπορούν να παρέχουν επιδοτήσεις ή φορολογικά κίνητρα για στέγαση.

 

Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει ήδη υποσχεθεί τη διοργάνωση του πρώτου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου για τη Στέγαση, με στόχο να τεθεί το θέμα «στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας». Οι Σοσιαλιστές στο Ευρωκοινοβούλιο πιέζουν για ένα ταμείο 300 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια, αλλά το σχέδιο συναντά αντιδράσεις από πιο συντηρητικούς κύκλους. Παράλληλα, η Κομισιόν εξετάζει αμφιλεγόμενες προτάσεις, όπως περιορισμούς ή φορολόγηση στην αγορά ακινήτων από μη Ευρωπαίους, προκειμένου να αναχαιτίσει την κερδοσκοπία.

 

Ο Γιόργκενσεν παρομοίασε την κρίση στέγασης με την πανδημία: «Όπως τότε χρειάστηκε η Ευρώπη να κινηθεί ενωμένα για τα εμβόλια, έτσι και τώρα πρέπει να δράσουμε συλλογικά για τη στέγη. Η κατοικία είναι ανθρώπινο δικαίωμα, όχι επενδυτικό προϊόν». Η νέα ευρωπαϊκή πολιτική υπόσχεται να επαναπροσδιορίσει την έννοια της αστικής ζωής, από τουριστικό προϊόν για λίγους, σε βιώσιμη κατοικία για όλους.

 

πηγή με πληροφορίες από Guardian

Για ένα πουκάμισο αδειανό, για μια φωτογραφία με τον Τραμπ

 


Ο πρωθυπουργός κατάφερε επιτέλους να έχει μια – ακόμη – φωτογραφία με τον Τραμπ. Αυτό δεν λύνει το πρόβλημα με την εξωτερική πολιτική της χώρας

 

γράφει ο Λευτέρης Θ.Χαραλαμπόπουλος

 

 

Παρότι φαντάζομαι ότι θα ήθελαν να παίξουν έναν τίτλο που περίπου θα έλεγε ότι «Τραμπ και Μητσοτάκης έφεραν την ειρήνη στη Γάζα», ακόμη και τα πιο κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης περιορίστηκαν σε τίτλους του τύπου «Θερμή χειραψία Τραμπ και Μητσοτάκη».

 

Θα μου πείτε, ότι και αυτό είδηση είναι. Σίγουρα, αρκεί να μην ξεχνάμε ότι εάν κάτι κάνουν οι πολιτικοί διαρκώς είναι «θερμές χειραψίες», τις περισσότερες φορές μπροστά στις κάμερες. Μάλιστα, εάν θέλουμε να είμαστε ακριβείς θα λέγαμε ότι είδηση δεν είναι με ποιον θα έκανε ο Τραμπ χειραψία, αλλά με ποιον δεν θα έκανε.

 

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιθυμούσε διακαώς άλλη μια φωτογραφία με τον Τραμπ. Για τον πολύ απλό λόγο ότι ξέρει πολύ καλά ότι ο Τραμπ και τον περιβάλλον του δεν έχουν ξεχάσει ούτε τις αναφορές σε αριστερό τραμπισμό ούτε το γεγονός ότι ο έλληνας πρωθυπουργός συμπαρατάχτηκε με άλλους ευρωπαίους στην καταδίκη του Τραμπ. Και γνωρίζει πολύ καλά ότι ο Τραμπ, ένας επιχειρηματίας που επιμένει στην προσωπική διαπραγμάτευση δεν μπορεί να τον εμπιστευτεί. Με αποτέλεσμα αυτός που υπερηφανεύεται ότι είναι «με τη σωστή πλευρά της ιστορίας» -κάτι βέβαια που αμφισβητείται ευρέως, ακόμη και από το εσωτερικό του κόμματος του- να έχει καταφέρει να έχει την χειρότερη δυνατή σχέση που είχε ελληνική κυβέρνηση με αμερικανική κυβέρνηση.

 

 

Και δεν είναι μόνο αυτό. Για άλλη μια φορά οι εξελίξεις αποδεικνύουν ότι η χώρα μας κάθε άλλο παρά «πρωταγωνιστεί στις εξελίξεις». Αρκεί να αναλογιστούμε ότι παρότι είμαστε από τις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν ταυτόχρονα ιστορικά καλές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο και τους Παλαιστίνιους αλλά και με μια στρατηγική σχέση με το Ισραήλ, εντούτοις απλώς η χώρα μας υποστήριξε το Ισραήλ μέχρι τέλους, σε σύγκρουση με την κοινή γνώμη ακόμη και τη στιγμή που χώρες παραδοσιακά φιλικές προς το Ισραήλ όχι μόνο αναγνώρισαν το κράτος της Παλαιστίνης, αλλά και είπαν στον Νετανιάχου «ως εδώ». Την ώρα, βέβαια, που ο Τραμπ, παραδοσιακά εξαιρετικά φιλοϊσραηλινός, ήταν αυτός που κατάφερε να φέρει την εκεχειρία. Και που η Τουρκία είναι τμήμα της συμφωνίας.

 

Και όλα αυτά δείχνουν το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως χώρα. Να έχουμε μια κυβέρνηση που μπορεί στη ρητορική διαρκώς να αναβαθμίζει το ρόλο της χώρας, επιμένοντας ότι η Ελλάδα «δεν είναι μίζερη και απομονωμένη», αλλά στην πράξη την κάνει ολοένα και περισσότερο μια χώρα που κινείται στο περιθώριο των εξελίξεων, μια χώρα που αντιμετωπίζει πραγματικούς κινδύνους χωρίς μια στρατηγική για να τους αντιμετωπίσει πραγματικά. Γιατί οι φρεγάτες και τα αεροπλάνα δεν αποτελούν στρατηγική. Εξυπηρετούν μια στρατηγική, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι αυτή υπάρχει.

 

Και αυτή τη στιγμή ελληνική στρατηγική, πόσο μάλλον ενεργητική πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, όπως επιβάλλει η θέση της χώρας και οι γεωπολιτικές συνθήκες, πέραν της προσπάθειας για μια καλή φωτογραφία με τον Τραμπ δεν υπάρχει…

Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2025

Ο Τσίπρας που «έσπασε» τον ΣΥΡΙΖΑ σε δέκα κομμάτια, τώρα θέλει να ενώσει την Αριστερά

 


Σε ένα απαξιωμένο πολιτικό σύστημα, ο Αλέξης Τσίπρας που έσπασε τον ΣΥΡΙΖΑ σε 10 κομμάτια, πλασάρεται τώρα ως ο άνθρωπος που θα ενώσει την Αριστερά και την Κεντροαριστερά. Αυτός που δε σεβάστηκε τη λαικη βουληση, θέλει τώρα λέει να αναβαπτιστεί στην “κολυμπήθρα της κοινωνίας”, με, όπως λέει, “εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του λαού”, όπως είπε σε συνέντευξή του στην – υπό ιδιοκτησίας Μελισσανίδη – Εφημερίδα των Συντακτών.

Σε μια περίοδο γενικευμένης απαξίωσης του πολιτικού συστήματος, ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται ξανά στο προσκήνιο επιχειρώντας να ανακτήσει τον ρόλο του ενοποιητή της ευρύτερης Αριστεράς και Κεντροαριστεράς. Ο ίδιος δηλώνει πως είχε μια «σχέση ζωής με τον ΣΥΡΙΖΑ» που όμως «έχει κλείσει» — σαν να πρόκειται για ένα φυσιολογικό τέλος, και όχι για τη συνέπεια μιας πολιτικής πορείας που ο ίδιος είχε ηγετικό ρόλο.

 

Ο Αλέξης Τσίπρας μιλά για «σχέση ζωής με τον ΣΥΡΙΖΑ» που έκλεισε. Όμως δεν ήταν σχέση που έσβησε — ήταν μια πολιτική δομή που κατέρρευσε, επειδή κι εκείνος την άδειασε από περιεχόμενο. Και τώρα, με όρους σχεδόν προσωπικής μυθολογίας, προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό του ως φορέα ενότητας, ελπίδας και νέας αρχής.

 

Η αλήθεια είναι πως η κοινωνία έχει αλλάξει, και μαζί της και η εμπιστοσύνη των πολιτών. Ο κόσμος που κάποτε τον ανέδειξε, βλέπει σήμερα στο πρόσωπό του το σύμβολο μιας πολιτικής απογοήτευσης, όχι ενός νέου ξεκινήματος.

 

Η ρητορική του πρώην πρωθυπουργού μοιάζει να θέλει να αποκαταστήσει όχι μόνο τη δημόσια εικόνα του, αλλά και να ξαναγράψει την πρόσφατη πολιτική ιστορία: εκείνη που τον θέλει να οδηγεί τον ΣΥΡΙΖΑ από κόμμα εξουσίας σε τρία κομμάτια — διαλυμένο, αποπροσανατολισμένο και εσωτερικά διαβρωμένο από δολοπλοκίες και ίντριγκες.

 

Ο άνθρωπος που «τελείωσε» τον ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρεί την επιστροφή μέσω της κοινωνίας

 

Η ειρωνεία είναι προφανής. Ο ίδιος που δεν σεβάστηκε τη λαϊκή βούληση όπως αποτυπώθηκε στο δημοψήφισμα, τώρα ζητά να αναβαπτιστεί στην “κολυμπήθρα της κοινωνίας” δείχνοντας «εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του λαού». Ο ίδιος που μεταμόρφωσε τον ΣΥΡΙΖΑ από κίνημα ελπίδας σε κόμμα εξουσίας χωρίς ιδεολογικό στίγμα, επιχειρεί να εμφανιστεί ως εκείνος που μπορεί να ενώσει ό,τι ο ίδιος διέλυσε.

 

Λες και δεν ήταν οι δικές του επιλογές που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση, αλλά πρόκειται για κάποιο φυσικό φαινόμενο που απλώς συνέβη.

 

Από τη ριζοσπαστική υπόσχεση στην πολιτική φάρσα

 

Η πορεία του Αλέξη Τσίπρα είναι, με κάθε έννοια, το παράδειγμα μιας πολιτικής μετάλλαξης. Από το 2015, όταν φώναζε ότι «η Ελπίδα έρχεται», μέχρι το 2023, όταν παρέδωσε έναν ΣΥΡΙΖΑ εξουθενωμένο, διαιρεμένο και χωρίς ταυτότητα, η απόσταση είναι χαοτική.

 

Και σήμερα, επιχειρεί να πείσει ότι αυτός μπορεί να είναι ο καταλύτης για την «επανένωση» της Αριστεράς. Μόνο που αυτή η «ένωση» δεν έχει πια περιεχόμενο:

 

μοιάζει περισσότερο με μια επικοινωνιακή κατασκευή που αποσκοπεί στη δική του πολιτική επιβίωση, παρά σε πραγματική αναγέννηση του προοδευτικού χώρου.

 

Το πιο επικίνδυνο ίσως στοιχείο της επιστροφής του Τσίπρα δεν είναι η πολιτική του φιλοδοξία, αλλά η εργαλειοποίηση της Αριστεράς. Μιλώντας για «ενότητα», επιχειρεί να απορροφήσει ξανά τα ρεύματα που απομακρύνθηκαν λόγω της ίδιας του της διακυβέρνησης, προβάλλοντας τον εαυτό του ως τον «μόνο που μπορεί να τα ενώσει».

 

Η πολιτική μνήμη δεν έχει βραχεία διάρκεια

 

Η προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα να επανατοποθετηθεί στο πολιτικό σκηνικό δεν είναι μόνο κίνηση επιβίωσης, αλλά και δοκιμασία για τη μνήμη του εκλογικού σώματος. Η ιστορία, ωστόσο, δεν ξεγράφεται εύκολα — και οι πολιτικές συνέπειες των πράξεων του δεν μπορούν να παραγραφούν με δηλώσεις περί «σχέσεων ζωής».

 

Αν η Αριστερά έχει πράγματι ανάγκη από ενότητα, δεν μπορεί να προκύψει από εκείνον που τη διέλυσε. Γιατί η ενότητα δεν είναι επικοινωνιακό σύνθημα, είναι πράξη ευθύνης, συνέπειας και ανάληψης ευθύνης όταν γίνονται λάθη. Και αυτά είναι ακριβώς τα στοιχεία που ο Αλέξης Τσίπρας εγκατέλειψε, πολύ πριν «κλείσει» η σχέση του με τον ΣΥΡΙΖΑ.

πηγή

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2025

Η Αριστερά μάς αφήνει μόνους

 


Ως γνωστόν η φύση – και οι κοινωνίες – απεχθάνεται τα κενά. Το κενό που αφήνει η Αριστερά όμως, δεν γεμίζει με Δεξιά. Γεμίζει με μοναξιά.

 

γράφει ο Οδυσσέας Ιωάννου

 

 

 

Είναι αρκετά χρόνια που πιστεύω πως το ζητούμενο και ο ρεαλιστικός στόχος μίας σύγχρονης Αριστεράς είναι να υπερασπιστεί τα αυτονόητα του Διαφωτισμού, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως πρέπει να υπερασπιστεί τα αυτονόητα της Αστικής Δημοκρατίας. Εκεί είμαστε. Με έναν κόσμο να μετακινείται ραγδαία προς την ακροδεξιά, οι γραμμές της άμυνάς μας έχουν αναγκαστικά μετακινηθεί. Ακόμη κι όσοι ευαγγελίζονται ριζοσπαστικές ανατροπές τις οραματίζονται μάλλον με λάθος τρόπο. Ακριβώς όπως δεν μπορείς να κολυμπήσεις δύο φορές στο ίδιο ποτάμι, έτσι δεν μπορείς να κάνεις δύο φορές την ίδια επανάσταση.

 

 

Δεν υπάρχουν επαναστάσεις έξω από την συγκυρία της εποχής, δεν είναι απόλυτο μέγεθος, είναι συγκρίσιμο. Επαναστατικό είναι να μιλάς σήμερα στην σύγχρονη Αμερική για δημόσιο σύστημα υγείας. Για την Ευρώπη -μέχρι πριν λίγα χρόνια- ήταν μία light διεκδίκηση, γιατί ήταν σχεδόν κερδισμένο. Η ιστορία της Αριστεράς έχει βρει χαρακτηρισμό για αυτά, ρεφορμισμός ή οπορτουνισμός, ανάλογα με την περίπτωση. Σωστοί είναι οι χαρακτηρισμοί και ακόμη πιο σωστό πως δεν μπορείς να προσαρμόζεις την στρατηγική σου με βάση την ατζέντα των άλλων, αλλά -ελάτε τώρα- ποια στρατηγική;

 

Οι άνθρωποι δεν είμαστε παράγωγα θεωριών, όσοι μας μέτρησαν έτσι, έστησαν κάτι ολοκληρωτισμούς -ο Θεός να σε φυλάει. Είμαστε ένα κράμα ονείρων, διεκδικήσεων, ανταγωνισμού, αλληλεγγύης, συμφέροντος, ιδιοτέλειας. Μεγάλοι στις μεγάλες μας στιγμές και μικροί στις μικρές μας. Ακριβώς όπως και στην προσωπική μας ζωή.

 

 

Είμαστε όλοι καλλιτέχνες που στα μεγάλα έργα μας πιάνουμε ένα δεκαράκι, ενώ η ζωή μας είναι γεμάτη και από τριαράκια και τεσσαράκια. Ποιος μπορεί να ζει μονίμως στο δέκα του; Άσε που δίχως τις φτηνές μας στιγμές, δεν έχει καθόλου πλάκα.

 

Από την άλλη βέβαια, όταν κάνεις όνειρα, γιατί να μην τα κάνεις μεγάλα; Γιατί να μην ονειρεύεσαι το απόλυτο; Μα το απόλυτο ονειρεύεσαι αλλά το όνειρο δεν ορίζει τόπο, ορίζει διαδικασία, διαδρομή. Τα όνειρα δεν δικαιώνονται μόνο όταν πραγματώνονται, δικαιώνονται από την στιγμή που δημιουργούνται. Όλη η διαδρομή είναι μέρος του ονείρου, άρα μην ενοχοποιείς την υπεράσπιση των αξιών του Δυτικού Διαφωτισμού όταν ονειρεύεσαι προλεταριακή επανάσταση.

 

 

Δεν το βλέπουμε πως έχει χαθεί η μπάλα; Πρέπει να ζήσουμε κάπως, μακάρι να κλείναμε τα μάτια και να τα ανοίγαμε σε έναν άλλο κόσμο. Αλλά η άρνηση της πραγματικότητας δεν είναι και η καλύτερη υπηρεσία στο όνειρο, όπως νομίζουμε. Μάλλον το απομακρύνει, το σταμπάρει ως οριστική ουτοπία, το κάνει παιχνιδάκι στα χέρια των κυνικών και των αυτοβαφτιζόμενων «λογικών». Είναι πολύ σοβαρή ιστορία το όνειρο για να το αφήσουμε ανυπεράσπιστο στα χέρια των «έτσι είναι ο κόσμος και δεν αλλάζει».

 

Και είναι τόσο αποκαρδιωτικές πια οι διαφωνίες εντός της Αριστεράς. Είμαστε με ορό και οξυγόνο και κάθονται πάνω από το κρεββάτι και διαφωνούν για τα σεντόνια. Ρε γαμώτο, θα πάθουμε χοντρή νίλα – δεν είμαστε μακριά – σκοτεινιάζει, έχουμε όλοι ευθύνη απέναντι στις ζωές μας, όχι στις θεωρίες μας.

 

Ως γνωστόν η φύση – και οι κοινωνίες – απεχθάνεται τα κενά. Το κενό που αφήνει η Αριστερά όμως, δεν γεμίζει με Δεξιά. Γεμίζει με μοναξιά.

 

Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2025

Τραγωδία στα Τέμπη: το αίσχος μιας χώρας που δεν σέβεται τη ζωή και δεν θέλει να αλλάξει

 


γράφει ο Νίκος Μαρκάτος*

 

Δεν είναι ατύχημα. Είναι έγκλημα»: αυτή η φράση κυκλοφόρησε μέσα σε λίγο καιρό ως κοινός τόπος για τους πολίτες που δεν αντέχουν άλλο τη σιωπή της ατιμωρησίας. Και, δυστυχώς, έχει δίκιο. Το δυστύχημα στα Τέμπη δεν ήταν ούτε «τραγωδία» της μοίρας, ούτε μόνο «ανθρώπινο λάθος». Ηταν το αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών, συγκάλυψης και μιας ατελείωτης αλυσίδας ανευθυνότητας. Ενα συλλογικό έγκλημα που βαραίνει πολιτικούς, δικαστές, δημοσιογράφους και επιστήμονες. Οι Ελληνες πολίτες γνωρίζουν καλά την αλήθεια. Το σύστημα τηλεδιοίκησης δεν λειτούργησε ποτέ όπως έπρεπε, παρά τα εκατομμύρια που δαπανήθηκαν. Οι αρμόδιοι υπουργοί μιλούσαν για «ασφάλεια», ενώ γνώριζαν.

 

Τα στοιχεία που φωτίζουν τη βαρύτητα της υπόθεσης

● Η σημαντικότατη σύμβαση 717 για σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση, η οποία (αν είχε ολοκληρωθεί) θα απέτρεπε το δυστύχημα, παρατάθηκε επανειλημμένα και δεν εκτελέστηκε εγκαίρως.

 

● Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διώκει την Aktor, την Alstom και στελέχη τους για «εγκληματικό σχεδιασμό» στη σύμβαση 717.

 

● Οι οικογένειες των θυμάτων κατέθεσαν μηνυτήρια αναφορά κατά πρώην υπουργών για πολιτικές και ποινικές ευθύνες.

 

● Η πρόεδρος Εφετών Λάρισας άνοιξε τον δρόμο για παραπομπή σε δίκη 36 κατηγορουμένων για το δυστύχημα, με κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα.

 

Η πολιτική, η επιστημονική και η δικαστική ντροπή

● Σε όλη αυτή την τραγωδία, η πολιτική διαχείριση έδειξε το πιο σκληρό της πρόσωπο: εξαγγελίες χωρίς έργο, μετάθεση ευθυνών, θρασύτητα στις δικαιολογίες.

 

● Οι επιστημονικές και τεχνικές αρχές που επικαλούνται κάποιοι δεν μπορούν να καλύψουν την έλλειψη ενημέρωσης, την εξάλειψη στοιχείων και τον ανεπαρκή έλεγχο.

 

● Η Δικαιοσύνη δεν μπορεί να λειτουργεί με καθυστερήσεις και συγκάλυψη. Χρειάζεται αποδεικτική και όχι προσχηματική λειτουργία.

 

Ο θυμός της κοινωνίας

● Χιλιάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα, με κεντρικό σύνθημα «Δικαιοσύνη».

 

● Η σιωπηλή διαμαρτυρία διήρκεσε, αλλά οι φωνές «Δολοφόνοι» επαναφέρουν το αυτονόητο: ότι η ζωή δεν επιτρέπεται να θεωρείται κόστος.

 

● Δεν πρόκειται μόνο για τους συγγενείς των θυμάτων, αλλά για όλους τους πολίτες που δεν αντέχουν την ατιμωρησία και απαιτούν δικαιοσύνη.

 

Η Ελλάδα που αρνείται να ξεχάσει

● Δεν αρκεί να ζητάμε «να μην το ξανακάνετε». Χρειάζεται αλλαγή στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε πολιτική ευθύνη, τεχνική επάρκεια και δικαστική ανεξαρτησία.

 

● Απαιτούμε:

 

1. Πλήρη, ανεξάρτητη έρευνα όλων των εμπλεκομένων.

 

2. Απόδοση πολιτικών, ποινικών και ηθικών ευθυνών.

 

3. Νόμους με πρόληψη, ελέγχους και κυρώσεις για όσους παρεκκλίνουν.

 

4. Διαφάνεια και συμμετοχή πολιτών σε ελέγχους.

 

5. Καμία επιστροφή στην παθητικότητα, οι νεκροί απαιτούν σεβασμό.

 

Δεν μπορώ άλλο να ξεχωρίζω «κρατικούς λειτουργούς», «επιστημονικούς φορείς», «δικαστικά σώματα» ως κάποιους που απλά κάνουν το καθήκον τους. Ολοι και όλες φέρουμε ευθύνη - και η σιωπή είναι συνενοχή.

 

Η Δικαιοσύνη, αντί να σταθεί στο ύψος της, κωλυσιεργεί ή βιάζεται, ανάλογα. Οι υπεύθυνοι μένουν στο απυρόβλητο, ενώ επιχειρείται να φορτωθεί η ευθύνη μόνο σε έναν σταθμάρχη. Αυτή δεν είναι Δικαιοσύνη – είναι συνενοχή.

 

Οι δημοσιογράφοι που έπρεπε να αναδεικνύουν τα σκάνδαλα, μετατρέπονται σε φερέφωνα της εξουσίας. Αντί για έρευνα, προσφέρουν τηλεοπτικά άλλοθι.

 

Και η επιστημονική κοινότητα; Πολλές φορές σιωπά, φοβισμένη ή βολεμένη. Οταν η σιωπή γίνεται συνενοχή, η επιστήμη χάνει την ψυχή της.

 

Αυτή η χώρα οφείλει στους νεκρούς των Τεμπών μια τιμητική αλλαγή: να μην επιτρέψει ποτέ άλλοτε η ανθρώπινη ζωή να χαθεί σε μια λίστα ελέγχων που «ξεχάστηκαν», σε μια σύμβαση που «έμεινε στη μέση», σε μια δικαστική καθυστέρηση που ακυρώνει το νόημα της Δικαιοσύνης.

 

Η Ελλάδα δεν μπορεί να προχωρήσει έτσι. Η οργή των πολιτών δεν είναι παροδική, είναι βαθιά και δικαιολογημένη. Γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι αύριο μπορεί να συμβεί ξανά αν δεν αλλάξει ριζικά το κράτος, η πολιτική, η Δικαιοσύνη, τα ΜΜΕ, η ίδια η νοοτροπία μας.

 

Τα Τέμπη δεν είναι απλώς μια πληγή. Είναι ο καθρέφτης μας. Και όσο δεν κοιταζόμαστε σε αυτόν τον καθρέφτη με ειλικρίνεια, θα ζούμε με το ίδιο αίσχος.

 

*Ομότ. καθηγητής ΕΜΠ, π. πρύτανης ΕΜΠ, γ.γ. Ευρωπαϊκής Ενωσης Ομότιμων Καθηγητών

Αρχειοθήκη ιστολογίου

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *