Ως γνωστόν, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Ενίοτε και στη... διατύπωση. Ομως, στην περίπτωση του νομικού πλαισίου που θα επιτρέπει το «κούρεμα» στα δάνεια των ελληνικών τραπεζών, κρύβεται και στα δύο. Γι’ αυτό και το έργο της σύνταξής του το ανέλαβαν δύο γνωστά δικηγορικά γραφεία στο εξωτερικό, με εξαιρετική σχετική φήμη, όπως πληροφορείται η «Κ».
Η ανάθεση του έργου έγινε πριν από μερικές εβδομάδες, η παράδοσή του θα γίνει –αν όλα πάνε καλά– πριν από το τέλος του Σεπτεμβρίου και, αν επίσης όλα πάνε καλά, η εφαρμογή του θα ξεκινήσει από τον επόμενο μήνα. Περιθώρια για νέες καθυστερήσεις δεν υπάρχουν. Ειδικά στο κομμάτι των επιχειρηματικών δανείων, από την αναδιάρθρωση των οποίων εξαρτάται σχεδόν το σύνολο της ανάταξης της ελληνικής οικονομίας, έχουν εξαντληθεί προ πολλού. Σύμφωνα με την τελευταία επίσημη καταμέτρησή τους, έφτασαν τα 65 δισ. ευρώ. Την ίδια ώρα, όμως, κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη να προχωρήσει στο ξεκαθάρισμά τους, από τον φόβο μήπως καταλήξει στη... φυλακή. Η κατηγορία της απιστίας επικρέμαται στα κεφάλια όλων όσοι έχουν την ευθύνη της υπογραφής, σήμερα, στις τράπεζες. Γι’ αυτό και κανείς δεν τη βάζει. Αν όμως το νομικό πλαίσιο ξεκαθαρίσει –όπως ελπίζεται– και το «κούρεμα» στη βάση ενός βιώσιμου προγράμματος αναδιάρθρωσης επιτραπεί, τότε κάτι θα αρχίσει να κινείται στο επιχειρείν. Και μαζί, στο σύνολο της οικονομίας.
Στο μεταξύ...
Μέχρι τότε θα γίνονται απλώς μεμονωμένες κινήσεις και αυτές μόνο όταν είναι διασφαλισμένες από κάθε πλευρά, δηλαδή οικονομική, αλλά και ποινική. Οπως για παράδειγμα:
α) Οι πλειστηριασμοί των περίπου 5.000 ακριβών ακινήτων –κυρίως εξοχικών– η πώληση των οποίων δεν θα προκαλέσει το αίσθημα κανενός, παρ’ εκτός των ιδιοκτητών τους, οι οποίοι, ως επί το πλείστον, είναι (κυρίως πρώην) πλούσιοι, που σταμάτησαν να τακτοποιούν τα υψηλά δάνειά τους εδώ και καιρό. Συνεπώς, είναι σχετικά «εύκολες» κοινωνικά και πολιτικά περιπτώσεις, αφού μιλάμε για σπίτια αξίας άνω των 300.000 ευρώ.
β) Οι πωλήσεις μικρών σχετικά πακέτων δανείων σε ξένα funds, αρχής γενομένης από το πρώτο deal που θα ανακοινωθεί μέσα στις επόμενες ημέρες. Πωλήτρια θα είναι μία από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες της χώρας και αγοραστής γνωστό ξένο επενδυτικό κεφάλαιο. Προς το παρόν, είναι άγνωστο σε ποια τιμή θα πουληθούν αυτά τα δάνεια, αλλά η κοστολόγησή τους θα έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Κι αυτό, γιατί, όπως μπορούν να διαβεβαιώσουν όσοι κινούνται στην αγορά, τα περισσότερα από αυτά τα funds είναι κανονικοί «καρχαρίες». Υπερβολή; Καθόλου, αν αναλογιστεί κανείς ότι στα στεγαστικά δάνεια, για παράδειγμα, με την πτώση των ακινήτων από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα να κυμαίνεται κατά μέσο όρο σχεδόν στο 50%, προσφέρουν τιμές αγοράς χαμηλότερες κατά 60% (επί της ήδη μειωμένης τιμής) ή και παραπάνω για να τα αγοράσουν. Εννοείται ότι κάτι ανάλογο ισχύει και με τα επιχειρηματικά. Μόνο που, προφανώς, έτσι «δουλειά δεν γίνεται».
Γι’ αυτό και η λύση του «κουρέματος» διαγράφεται εκ των πραγμάτων ως μονόδρομος. Και αναμένεται από περίπου όλους ως μάννα εξ ουρανού. Πλέον και από την κυβέρνηση, που έστω και τώρα αντιλαμβάνεται ότι χωρίς απομείωση των υποχρεώσεων δεν μπορεί να αποδειχθεί βιώσιμο κανένα σχέδιο σωτηρίας, για καμία επιχείρηση με προοπτικές, σήμερα στην Ελλάδα.
Το σχέδιο
Αν όλα πάνε καλά και κυρίως γρήγορα, τότε το σχέδιο δράσης είναι χαραγμένο. «Κούρεμα» δανειακών υποχρεώσεων θα γίνεται κατ’ αρχάς μόνο σε εταιρείες με αντικειμενικά βιώσιμες προοπτικές.
Οι υπόλοιπες θα εξαιρούνται. Θα προηγείται η εκδήλωση σοβαρού επενδυτικού ενδιαφέροντος από τρίτους, οι οποίοι θα αναλαμβάνουν και να «τρέξουν» την επιχείρηση προς την επόμενη μέρα.
Πώς θα εντοπίζονται; Κυρίως από τις πιστώτριες τράπεζες, οι οποίες, εκτός από το «κούρεμα», θα συνεισφέρουν και σε φρέσκο ρευστό.
Ποιοι θα αποκλείονται; Οι παλιοί βασικοί μέτοχοι. Εκτός και αν, στο «παρά πέντε», όσοι έχουν λεφτά αποφασίσουν να συμμετάσχουν και αυτοί ενεργά στην προσπάθεια διάσωσης. Αλλά από δεύτερο πλάνο.
Δυστυχώς, γι’ αυτούς, στο εξής ο πρωταγωνιστικός ρόλος θα ανήκει σε άλλους...
Ενα joint venture που απειλείται...
Πόσο εύκολη θα είναι η διαδικασία πώλησης των «κόκκινων» δανείων ακόμα και αν όλες οι εκκρεμότητες διευθετηθούν και τα όποια νομικά
και άλλα κενά καλυφθούν; Η απάντηση είναι τουλάχιστον «συζητήσιμη». Και αυτό δεν το διδάσκει μόνον η διεθνής εμπειρία (π.χ. στην Ισπανία)
αλλά και η προσφάτως αποκτηθείσα ελληνική.
Σε κάθε περίπτωση οι σχέσεις με τα ξένα επενδυτικά funds δεν είναι πάντα οι ευκολότερες.
Σύμφωνα με πληροφορίες της αγοράς, μία από αυτές, που χτίζεται συστηματικά το τελευταίο διάστημα, κινδυνεύει να διαρραγεί πριν καλά καλά αρχίσει να λειτουργεί.
Ο λόγος αφορά στο joint venture που συμφώνησαν να δημιουργήσουν το αμερικανικό κεφάλαιο KKR με τις ελληνικές τράπεζες Alpha Bankκαι Eurobank. Αντικείμενό του θα είναι η διαχείριση προβληματικών δανείων. Ομως μια αιφνιδιαστική κίνηση του KKR έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση τις τελευταίες ώρες.
Συγκεκριμένα κατέθεσε πρόταση για την περίπτωση της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Μαρινόπουλος, για την οποία δεν ενημέρωσε προηγουμένως κανέναν, ενώ συν τοις άλλοις δεν ήταν ακριβώς και η πιο ξεκάθαρη.
Το αποτέλεσμα ήταν το κλίμα να χαλάσει και να αρχίσουν να γίνονται δεύτερες σκέψεις για την επόμενη ημέρα του joint venture.