Πόσο βιώσιμα είναι τα κανάλια όταν μόνο η άδεια κοστίζει έως και 75 εκατ.;

Του Νίκου Χρυσικόπουλου

Τιμήματα που μπορεί να αποδειχθούν πέραν των ορίων βιωσιμότητας των καναλιών αναγκάστηκαν να προσφέρουν οι συμμετέχοντες στη δημοπρασία για την παραχώρηση των τεσσάρων τηλεοπτικών αδειών, που ολοκληρώθηκε τα ξημερώματα της περασμένης Παρασκευής, έπειτα από 66 ώρες αναμέτρησης.

Με το χαμηλότερο τίμημα στα 43,6 εκατ. ευρώ (ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΤΟΤ ΚΟΜ, ιδιοκτησίας Γιάννη Αλαφούζου) και το υψηλότερο στα 75,9 εκατ. ευρώ(ΑΝΤΕΝΝΑ T.V., ιδιοκτησίας της Κυριακού), το συνολικό τίμημα που εισέπραξε το Δημόσιο ανέρχεται στα 246 εκατ. ευρώ. Ποσό που αναμφίβολα ξεπέρασε κάθεπροσδοκία που είχε το Μέγαρο Μαξίμου πριν από τη διαδικασία, αλλά και των ίδιων των επιχειρηματιών, ορισμένοι από τους οποίους ωθήθηκαν εκ των πραγμάτων να ξεπεράσουν τα όριά τους, προκειμένου να εξασφαλίσουν μία εκ των τεσσάρων αδειών.

Τινάζουν την μπάνκα

Γνώστες περί των τηλεοπτικών πραγμάτων δεν έκρυβαν τον προβληματισμότους για τα νέα δεδομένα που διαμορφώνει πλέον στον κλάδο το υψηλό κόστος που καλούνται να επωμιστούν οι ιδιοκτήτες των αδειών.

Καίτοι η διαδικασία μπορεί να έχει ακόμη συνέχεια, κυρίως σε νομικό και δικαστικό επίπεδο, και ουδείς μπορεί να αποκλείσει πιθανές ανατροπές, επί του παρόντος η γραμμή εκκίνησης για καθέναν από τους τέσσερις τηλεοπτικούς σταθμούς που θα εκπέμψουν σε πανελλαδική εμβέλεια είναι πλέον δεδομένη. Έκαστος θα κληθεί να καταβάλει "ζεστό χρήμα" σε τρεις ισόποσες δόσεις (με τραπεζικές επιταγές), σε 15 μέρες από την ανακήρυξη, εντός 12 μηνών και, τέλος, εντός 24 μηνών από τη χορήγηση της άδειας.

Τρεις δόσεις           

Τα επενδυτικά σχήματα, λοιπόν, καλούνται άμεσα να καταβάλουν εντός του 2015 την πρώτη δόση, που ανέρχεται από 14,5 εκατ. ευρώ (για το χαμηλότερο προσφερόμενο τίμημα) έως και 25,3 εκατ. ευρώ (για το ακριβότερο), ενώ για ορισμένους το κόστος επένδυσης είναι ακόμα μεγαλύτερο, αφού πρέπει να... φτιάξουν έναν τηλεοπτικό σταθμό, είτε να τον εξαγοράσουν είτε να συμπράξουν με έναν από τους υπάρχοντες παίκτες του χώρου.

"200 εκατομμύρια η διαφημιστική "πίτα”; 50 εκατομμύρια το κόστος; Τέσσερις οι άδειες", είχε αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του στον Σκάι στις 14 Ιουλίου 2016. Με βάση το σκεπτικό αυτό, το οποίο και καθόρισε εν πολλοίς την αδειοδότηση, αν και αμφισβητήθηκε σφοδρά, ήδη κάποιοι από τους προσωρινούς πλειοδότες έχουν βγει εκτός πλάνου...

Και όλα αυτά όταν η οικονομική εικόνα των σταθμών τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται αισθητά επιβαρυμένη, απόρροια του ευρύτερου οικονομικού περιβάλλοντος, της αυξημένης φορολόγησης και, κυρίως, της δραματικής μείωσης της διαφημιστικής "πίτας".

Κατάρρευση

Αποτελεί γεγονός πέραν κάθε αμφισβήτησης πως οι τηλεοπτικοί σταθµοί ελεύθερης λήψης στην Ελλάδα έχουν τα τελευταία χρόνια τις µεγαλύτερες απώλειες διαφηµιστικού εσόδου συγκριτικά µε την υπόλοιπη Ευρώπη. Το διαφηµιστικό έσοδο στην Ελλάδα υπέστη συρρίκνωση για όλα τα µέσα (εξαιρουµένου του ∆ιαδικτύου, το οποίο αυξήθηκε κατά 35% κατά την περίοδο 2009-2013), με τα διαφημιστικά έσοδα της τηλεόρασης να υποχωρούν κατά 43%, ενώ ταυτόχρονα τα µέλη της ΕΙΤΗΣΕΕ κλήθηκαν να επωμιστούν φορολογικές επιβαρύνσεις που υπερέβησαν το 16% του κύκλου εργασιών τους.

Η ταχύτατη µείωση του διαφηµιστικού εσόδου των τηλεοπτικών σταθµών

έχει ως συνέπεια να καταγράψουν βαθιές ζηµίες. Στοιχεία της ΕΙΤΗΣΕΕ (Ένωση Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθµών Εθνικής Εµβέλειας), καθώς και της DirectionBusiness Reports δείχνουν πως ο κλάδος των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθµών είναι ζηµιογόνος µε ζηµίες που φτάνουν τα 50 εκατ. ευρώ για το 2014.

Πιο αναλυτικά, τα οικονομικά στοιχεία των πέντε μεγαλύτερων τηλεοπτικών σταθμών της χώρας (Alpha, Ant1, Mega, Σκάι, Star), που επεξεργάστηκε η Direction Business Reports, δείχνουν πως ο συνολικός κύκλος εργασιών των πέντε τηλεοπτικών σταθμών το 2014 ανήλθε στα 277,5 εκατ. ευρώ. Από αυτά, η Τηλέτυπος (Mega) είχε έσοδα 77,7 εκατ. ευρώ, ο Antenna 73 εκατ. ευρώ, ο Alpha 57 εκατ. ευρώ, το Star 42 εκατ. ευρώ, ενώ ο Σκάι 25 εκατ. ευρώ. Με δεδομένο το τίμημα των αδειών, προκύπτει πως σε ορισμένες περιπτώσεις η πρώτη μόνον δόση του τιμήματος αντιστοιχεί στον ετήσιο τζίρο των επιχειρήσεων, ο οποίος, μάλιστα, το 2015 ακολούθησε για ακόμα μία χρονιά φθίνουσα πορεία, της τάξης του -20%.

Η επόμενη ημέρα

Η επόμενη ημέρα της δημοπρασίας βρίσκει όλα τα στρατόπεδα σε διαδικασίαανασύνταξης. Η πλευρά των τεσσάρων κερδισμένων καλείται να πάρει ανάσα και να αποφασίσει για τις επόμενες κινήσεις, σε επίπεδο οργάνωσης και λειτουργίας, για να εκπέμψουν οι νέοι "παίκτες" αλλά και για να βρουν τρόπους να "τρέξει" το νέο επιχειρηματικό σχέδιο σε μια διαφημιστικά αγορά που παραμένει υπό πίεση.

Αντίστοιχα, όσοι έμειναν εκτός αδειοδότησης καλούνται να διαχειριστούν τη νέα πραγματικότητα, να οργανώσουν την άμυνα και τις κινήσεις προάσπισης των συμφερόντων τους και, κυρίως, να διαχειριστούν τα εσωτερικά τους ζητήματα που δημιουργούνται, καθώς 1.800 δημοσιογράφοι και τεχνικοί κινδυνεύουν να μείνουν άνεργοι...

Η επόμενη ημέρα για τις τηλεοπτικές επιχειρήσεις που ήδη εκπέμπουν και δεν πλειοψήφησαν στη δημοπρασία είναι προφανές πως θα καθοριστεί από πολλές και διαφορετικές παραμέτρους. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι το κατά πόσον μπορεί να δοθεί και πέμπτη τηλεοπτική άδεια, κάτι το οποίο είναι βέβαιο ότι θα αντιπαλέψουν οι νικητές του διαγωνισμού, καθώς θα θίγει τα συμφέροντά τους.

Εν συνεχεία ζητούμενο είναι εάν, υπό ποίους όρους και –κυρίως– πόσες θα είναι οι θεματικές άδειες. Πάντως, ο γ.γ. Ενημέρωσης, Λευτέρης Κρέτσος, ανέφερε πως μόνο αν αλλάξουν τα δεδομένα της αγοράς θα μπορούσε να δοθεί και 5η άδεια, ενώ για το ζήτημα των θεματικών αδειών, αλλά και των περιφερειακών, δεν ήταν σαφής.      

Πολλά θα καθοριστούν και από τις στρατηγικές αποφάσεις των ιδιοκτητών. Την Παρασκευή, λ.χ., ο Δ. Κοντομηνάς, ιδιοκτήτης του σταθμού Alpha που δεν πλειοδότησε σε καμία άδεια, με μήνυμα προς τους εργαζομένους ανέφερε πως ο Alpha είναι οικονομικά ο πιο υγιής και διάφανος τηλεοπτικός σταθμός της χώρας και η πορεία του δεν τελειώνει εδώ. Το βέβαιο είναι πως η συνέχεια θα έχει ακόμη πολλά επεισόδια.

10ετής διάρκεια

Οι άδειες, όπως ανέφερε η σχετική προκήρυξη θα έχουν 10ετή διάρκεια, ενώ το τίμημα θα καταβληθεί σε τρεις ισόποσες δόσεις (με τραπεζικές επιταγές), σε 15 ημέρες από την ανακήρυξη, εντός 12 μηνών και εντός 24 μηνών από την χορήγηση της άδειας. Οι άδειες χορηγούνται εντός 90 ημερών από την ανακήρυξη.

Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί.