Η μοναξιά του Φίλη…

Του Γιάννη Παντελάκη

Ο Νίκος Φίλης, πρέπει να νοιώθει μια μεγάλη μοναξιά. Επιχειρεί να μετατρέψει το μάθημα των θρησκευτικών από ομολογιακό σε μάθημα θρησκειών και ήδη μετράει πολλούς εχθρούς και αντιπάλους. Εντός και εκτός. Και δεν είναι μόνο η ιεραρχία που έσπευσε δια στόματος Αρχιεπισκόπου να πει πως είναι επικίνδυνα και απαράδεκτα τα προγράμματα σπουδών. Δεν είναι μόνο η Ν.Δ. που έσπευσε να μας πληροφορήσει πως ο τρόπος διδασκαλίας θα πρέπει να οριστεί μετά από συνεννόηση με την εκκλησία. Είναι και η ηχηρή σιωπή πολλών υπουργών, βουλευτών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που δεν σπεύδουν να στηρίξουν τον υπουργό τους. Προτιμούν την σιωπή για το θέμα, παρότι λαλίστατοι για όλα τα υπόλοιπα.

Η στάση και της ιεραρχίας και της επίσημης Ν.Δ. ήταν περίπου αναμενόμενες. Η πρώτη, νοιώθει ότι θίγονται οι εξουσίες και τα κεκτημένα που έχει σε χώρους παρότι, δεν οφείλει να τα έχει. Τον τρόπο με τον οποίο διδάσκονται τα μαθήματα, σε μια κανονική χώρα τον ορίζουν επιστημονικά όργανα όπως το Ινστιτούτο εκπαιδευτικής πολιτικής. Η ιεραρχία όμως διαφορετικά έχει μάθει εδώ και χρόνια. Έχει και εξακολουθεί να θέλει να έχει λόγο στα της εκπαίδευσης και όχι μόνο. Προσευχές, αγιασμοί, εικονίσματα και μάθημα θρησκευτικών με τον τρόπο που αυτή το αντιλαμβάνεται.

Η δεύτερη, δείχνει πως δεν θέλει να ξεφύγει από το παρελθόν της, αυτό που την συνδέει με σφικτούς δεσμούς με την εκκλησία. Δεν έχει σκοπό να βρεθεί απέναντι από έναν θεσμό ο οποίος έχει μεγάλη επιρροή στην κοινωνία (άρα και στους εν δυνάμει ψηφοφόρους). Ποτέ δεν βρέθηκε απέναντι της, το αντίθετο. Ας θυμηθούμε την στάση της όταν το διακύβευμα ήταν η απάλειψη του θρησκεύματος από τις αστυνομικές ταυτότητες. Μια πρόβλεψη που οριζόταν από την ίδια την Ε.Ε.

Η τρίτη κατηγορία όμως; Αυτή των συντρόφων του κ. Φίλη; Δεν όφειλε να υπερασπίζεται την θέση του υπουργού, αφού και στο ίδιο το πρόγραμμα και τις θέσεις του κόμματός τους, προβλέπεται με σαφήνεια η διάκριση των δυο αυτών φορέων; Κράτους και εκκλησίας. Όταν στην προκειμένη περίπτωση μάλιστα, δεν μιλάμε ούτε καν γι αυτό, για τον διαχωρισμό εκκλησίας-κράτους δηλαδή, αλλά για μικρή παράμετρο.

Η εξήγηση είναι απλή. Ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση, έχει ενσωματωθεί πλήρως στο σύστημα όπως αυτό λειτουργεί μεταπολιτευτικά. Διατήρηση καλών σχέσεων-με ο,τι αυτό σημαίνει-με μηχανισμούς ή εξωθεσμικούς παράγοντες που έχουν την δύναμη να επηρεάζουν τις εξελίξεις. Από την στιγμή που η παραμονή στην εξουσία έχει μετατραπεί σε αυτοσκοπό, δεν βλέπουν κανένα λόγο αλλαγής στάσης. Δεν θα σπάσουν αυγά, αν κάτι τέτοιο δημιουργήσει κίνδυνο απώλειας της εξουσίας.

Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε πως ο πρώτος που έδωσε το σχετικό στίγμα, ήταν ο ίδιος ο πρόεδρός τους και πρωθυπουργός. Από την πρώτη στιγμή, ανέπτυξε εξαιρετικές σχέσεις με την ηγεσία της ιεραρχίας δίνοντας με κάθε τρόπο διαβεβαιώσεις πως δεν θα θίγει κανέναν από τα κακώς κείμενα. Όπως και έγινε. Μια από τις πρώτες κινήσεις του, την πρώτη ημέρα εκλογής του ως πρωθυπουργού, ήταν να επισκεφτεί τον αρχιεπίσκοπο. Από την πρώτη στιγμή έκλεισε το μάτι στην ιεραρχία.

Όλα δείχνουν, πως ο υπουργός Παιδείας καλείται να τα βγάλει πέρα μόνος του. Μοιάζει να έχει την ίδια μοναξιά που είχε ο Σημίτης όταν επιχειρούσε να καταργήσει το θέμα του θρησκεύματος από τις ταυτότητες. Η πλειονότητα τότε υπουργών και στελεχών του ΠΑΣΟΚ, δεν ακολουθούσε τις επιλογές του. Δεν ξέρω αν ο Φίλης θα υποχωρήσει στην διαμάχη με τον αρχιεπίσκοπο για το συγκεκριμένο θέμα. Θεωρώ βέβαιο, πως δεν θα τολμήσει σίγουρα να κάνει κάτι παραπάνω που θα συμβάλλει στους διακριτούς ρόλους εκκλησίας῏κράτους…