Πόσοι ζουν από μια σύνταξη;

Του Γιάννη Παντελάκη

Με το ποσέτ στο τσεπάκι, ο Κατρούγκαλος έκανε μερικές ακόμα γενναίες δηλώσεις από την τηλεόραση. «Και να χτυπιέται το ΔΝΤ, το ασφαλιστικό δεν αλλάζει», είπε αναφερόμενος στην πρόσφατη (23/9) απαίτηση του Ταμείου για νέες μειώσεις στις συντάξεις. Με δεδομένο το παρελθόν Κατρούγκαλου (διαβεβαιώνει ότι δεν θα μειωθούν οι συντάξεις, αλλά αυτές συνεχώς μειώνονται), οι συνταξιούχοι έχουν κάθε λόγο για να ανησυχούν. Και μαζί με αυτούς, πολλές χιλιάδες ακόμα -εκτός από τους συνταξιούχους- άνθρωποι οι οποίοι επιβιώνουν από αυτές τις συντάξεις. Έστω οριακά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ενιαίου Δικτύου Συνταξιούχων (που έφερε στην δημοσιότητα η Καθημερινή), το 52% των νοικοκυριών, λόγω ανεργίας και φτώχειας, συντηρούνται από τους υπάρχοντες συνταξιούχους. Οι παππούδες και γιαγιάδες, στηρίζουν οικονομικά ολόκληρες τις οικογένειες. Και μάλιστα, αυτό προσπαθούν να το κάνουν με πενιχρές στην κυριολεξία συνταξιοδοτικές απολαβές.

Τα στοιχεία δείχνουν, ότι οι 6 στους 10 συνταξιούχους παίρνουν σύνταξη μικρότερη από 700 ευρώ τον μήνα και το 44,8% συντάξεις που βρίσκονται και κάτω από τα όρια της φτώχειας, τα 665 ευρώ δηλαδή. Σε απόλυτους αριθμούς, περίπου 1,2 εκατ. άνθρωποι παίρνουν συντάξεις με ποσά, τα οποία σύμφωνα με την στατιστική αρχή είναι κάτω από το όριο φτώχειας.

Από το πρώτο μνημόνιο έως σήμερα, οι συνταξιούχοι έχουν υποστεί 13 μειώσεις που ξεκινάνε από 20 και φτάνουν στο 50%. Το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών αναφέρει στα στοιχεία του ότι η μέση σύνταξη κυμαίνεται στα 664 ευρώ και η μέση επικουρική στα 168. Αν αφαιρεθούν οι φόροι, τα ποσά είναι μικρότερα. Όλα αυτά, είναι λίγο ως πολύ γνωστά. Όπως γνωστός είναι και ο κίνδυνος, οι συνταξιούχοι να υποστούν νέες μειώσεις στο άμεσο μέλλον, αφού η σημερινή κυβέρνηση δέχτηκε τον περίφημο κόφτη στις περιπτώσεις απόκλισης από τους στόχους.

Για το ασφαλιστικό και τις συντάξεις, μπορεί να γίνει ένας μεγάλος διάλογος και να ειπωθούν-γραφτούν πολλά. Και σε ένα τέτοιο διάλογο, το πιο πιθανό είναι πως  θα υπάρχουν πολλές ενστάσεις ορθολογικού χαρακτήρα. Κάποιοι θα επιμείνουν σε στοιχεία βάσει των οποίων πολλοί βγήκαν στην σύνταξη σε μικρή ηλικία, κάποιοι  άλλοι βγήκαν με λίγα ασφαλιστικά χρόνια κ.ο.κ. Όλες αυτές οι ενστάσεις θα μπορούσαν ν αποτελέσουν βάση συζήτησης αν στην χώρα υπήρχε ένα κανονικό μοντέλο συνταξιοδότησης ανταποδοτικού χαρακτήρα χωρίς αποκλίσεις και στρεβλώσεις που δημιουργήθηκαν εδώ και πολλά χρόνια.  Και για τις οποίες φυσικά, υπάρχουν και πολιτικές ευθύνες.

 Ωστόσο, μια τέτοιου είδους συζήτηση σήμερα, δεν μπορεί παρά να αφορά το μέλλον. Οι σημερινοί συνταξιούχοι άλλωστε μετά τις συνεχείς περικοπές, παίρνουν κατά μέσο όρο ιδιαίτερα χαμηλές συντάξεις. Και το κυριότερο, με αυτές επιχειρούν να συντηρήσουν ολόκληρες οικογένειες, παιδιά που δεν βρίσκουν δουλειές ή αμείβονται με 200-300 ευρώ το μήνα. Το θέμα, δεν προσφέρεται για λαϊκισμό, είναι ιδιαίτερα σοβαρό για να αντιμετωπιστεί έτσι. Και σίγουρα ο Κατρούγκαλος, που δεν φημίζεται για τις καλές του σχέσεις με την αλήθεια, δεν αποτελεί εγγύηση ότι δεν θα επιδεινωθεί περισσότερο η κατάσταση…