Γράφει η Νικόλ Λειβαδάρη
Το ερώτημα δεν είναι εάν ο Πάνος
Καμμένος θα φύγει από την κυβέρνηση. Αυτό αποτελεί πλέον αναπόδραστη πολιτική
οδό, ακόμη και εάν ο ίδιος… δεν το θέλει. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ θα αποχωρήσει από
την κυβέρνηση, και θα πάρει μαζί του και όσους υπουργούς του κόμματος τον
ακολουθήσουν (;), πριν κατατεθεί στη Βουλή προς κύρωση η συμφωνία των Πρεσπών –
πιθανότατα και εντός του Ιανουαρίου.
Το κομβικό ερώτημα είναι εάν ο
Πάνος Καμμένος, μαζί με τους υπουργούς του θα αποσύρει και την εμπιστοσύνη του
στην κυβέρνηση. Και, σε δεύτερο χρόνο, εάν παρά τις δεσμεύσεις του προς τον πρωθυπουργό
θα ρισκάρει να υπερψηφίσει μια ενδεχόμενη πρόταση μομφής της ΝΔ εν είδει ύστατου άλματος στο κενό – κοινώς, ως
έσχατο χαρτί διεκδίκησης της εκλογικής του επιβίωσης.
Ο χρόνος των εκλογών
Πρόκειται για το ερώτημα που
κυριαρχεί στις ασκήσεις επί χάρτου που
γίνονται στο Μαξίμου μετά τη νέα «πολεμική εμπλοκή» Καμμένου – Κοτζιά
και τα θυελλώδη μηνύματα του προέδρου των ΑΝΕΛ περί «αποστασίας» και «μη αποδοχής
τετελεσμένων στο εθνικό θέμα». Και τούτο όχι διότι διακυβεύεται αυτή καθαυτή η
επιβίωση της κυβέρνησης, αλλά γιατί η μορφή που θα έχει το «διαζύγιο» με τους
ΑΝΕΛ θα καθορίσει και τον τελικό σχεδιασμό του Αλέξη Τσίπρα ως προς την ατζέντα
και τον χρόνο των εκλογών.
«Η κυβέρνηση δεν πέφτει είτε
φύγει είτε μείνει ο Καμμένος, ούτε ακόμη κι εάν υπερψηφίσει πρόταση μομφής
εναντίον της», λέει χαρακτηριστικά κοινοβουλευτικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ,
υπενθυμίζοντας ότι ο ίδιος ο γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας έχει
διαμηνύσει εμμέσως πλην σαφώς ότι το κόμμα του δεν θα μετάσχει σε διαδικασία
πρότασης μομφής – άρα, δεν πρόκειται να υπάρξουν και οι 151 ψήφοι που
απαιτούνται για να υπερψηφιστεί.
Το ζήτημα ωστόσο δεν είναι
συνταγματικό, είναι καθαρά πολιτικό κι έχει να κάνει με τις αντοχές της
κυβέρνησης ενός «ανάδελφου» πλέον ΣΥΡΙΖΑ. Εάν ο Πάνος Καμμένος απλώς αποσύρει
τους υπουργούς του, «τότε το θέμα κλείνει με έναν απλό ανασχηματισμό κι ο
Αλέξης Τσίπρας διατηρεί όλες τις επιλογές ανοιχτές – ακόμη και την εξάντληση
της τετραετίας», όπως λέει υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή. Εάν άρει όμως και την
εμπιστοσύνη των βουλευτών του, τότε ο πιθανότερος δρόμος είναι η κυβέρνηση
μειοψηφίας ή «ανοχής», όπως υπέδειξε την περασμένη εβδομάδα ο κυβερνητικός
εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος.
Η κυβέρνηση μειοψηφίας
Σ’ αυτήν την περίπτωση, ο
πολιτικός βίος της κυβέρνησης «δύσκολα θα έχει χρονικό ορίζοντα – το πολύ –
πέραν του Μαίου», λέει η ίδια πηγή. Κι αυτό όχι τόσο γιατί θα έχει πρόβλημα να
περάσει τα, φιλολαϊκά ως επί το πλείστον, νομοσχέδια που εκκρεμούν, όσο διότι θα
δεχθεί ασφυκτική πίεση ως προς την πολιτική της νομιμοποίηση. Και, βεβαίως, θα
έχει ελάχιστη ευχέρεια χειρισμών και χάραξης πολιτικής σε μείζονα ζητήματα– από
την οικονομία έως τα εθνικά θέματα.
«Ο κ. Τσίπρας, θα πρέπει να
προσέλθει στη Βουλή και να αναζητήσει μια νέα πλειοψηφία. Διαφορετικά δεν έχει
καμία πολιτική νομιμοποίηση», είναι το μήνυμα που ήδη έχει στείλει η ΝΔ δια της
εκπροσώπου της Μαρίας Σπυράκη, ενώ χθες και ο εκπρόσωπος του Ποταμού Δημήτρης
Τσιόδρας δήλωσε ότι «εάν οι ΑΝΕΛ αποχωρήσουν από την κυβερνητική πλειοψηφία, η
χώρα πρέπει να πάει σε εκλογές. Κυβέρνηση μειοψηφίας δεν μπορεί να υπάρξει».
Το μήνυμα Τσίπρα
Ως εκ τούτων, το στοίχημα των
επόμενων ημερών συμπυκνώνεται στο εάν το διαζύγιο Τσίπρα-Καμμένου θα είναι
«βελούδινο» ή «σκληρό». Στο Μαξίμου πολλοί είναι εκείνοι που εξακολουθούν να
επενδύουν στην «σχέση ειλικρίνειας» μεταξύ των δύο πολιτικών, ελάχιστοι όμως
ρισκάρουν τελικές προβλέψεις. Και αρκετοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι η
τελευταία σύγκρουση Καμμένου-Κοτζιά ήταν απλώς η αφορμή για την έκρηξη του
υπουργού ´Αμυνας.
«Δύο είναι οι πραγματικές αιτίες
που έχουν "απασφαλίσει" τον Καμμένο», λέει κυβερνητικό στέλεχος. «Η
πρώτη είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών σε ό,τι αφορά την κύρωση της συμφωνίας
των Πρεσπών. Η δεύτερη, και ισχυρότερη, είναι πως ξέρει ότι έχει ήδη χάσει
σχεδόν τη μισή του Κοινοβουλευτική Ομάδα».
Προς επίρρωση τούτων, οι
τελευταίες πληροφορίες φέρουν ως «κλειδωμένη» πλέον υπέρ των Πρεσπών την ψήφο
και της Έλενας Κουντουρά πέραν εκείνης του Θανάση Παπαχριστόπουλου. Και επίσης,
από καμία κυβερνητική πηγή δεν επιβεβαιώνεται ότι υπάρχει συμφωνία με τον
πρωθυπουργό να μην συμπεριληφθεί κανένας νυν βουλευτής των ΑΝΕΛ στα ψηφοδέλτια
του ΣΥΡΙΖΑ, όπως υποστηρίζει ο υπουργός ´Αμυνας. ´Οπερ, το ερώτημα είναι πόσο
ψύχραιμα – ή μη – θα διαχειριστεί την πολιτική του μοναξιά ο Πάνος Καμμένος.
Και πώς θα απαντήσει στο χθεσινό μήνυμα του Αλέξη Τσίπρα ότι «δεν θα δειλιάσει
μπροστά στο κόστος ή στο ρίσκο»…