Με αμείωτη ανησυχία και κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η παγκόσμια κοινή γνώμη τις εξελίξεις στις ρωσοτουρκικές σχέσεις μετά το «θερμό επεισόδιο» και την κατάρριψη από τον Τουρκικό στρατό, ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους SU-24 στα σύνορα με τη Συρία.
Τα επιτελεία Ρωσίας και Τουρκίας βρίσκονται σε επαγρύπνηση ενώ αυτή την ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας. Η Ουάσιγκτον, το Βερολίνο, το Παρίσι, οι Βρυξέλλες και το ΝΑΤΟ είναι σε «συναγερμό» για την κλιμάκωση των σχέσεων Ρωσίας - Τουρκίας και επιχειρούν να αποσοβήσουν τα χειρότερα.
Η Μόσχα απειλεί με αντίποινα
Αυτή την ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη το Συμβούλιο Ασφαλείας της Ρωσίας υπό τον Πούτιν. Η Μόσχα απειλεί ότι θα απαντήσει στην «πισώπλατη μαχαιριά» όπως την χαρακτήρισε ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Το ρωσικό γενικό επιτελείο διεμήνυσε πως θα αναστείλει όλες τις επαφές σε επίπεδο ενόπλων δυνάμεων μεταξύ Αγκυρας και Μόσχας, καθώς και ότι το πυραυλοφόρο καταδρομικό «Μασκβά» θα αναπτυχθεί στα ανοικτά της Λαττάκειας της Συρίας για να ενισχυθεί η αεροπορική άμυνα της βάσης
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, που επικαλείται το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti, ένας άνδρας του ρωσικού σώματος πεζοναυτών σκοτώθηκε όταν ελικόπτερο Mi-8 που έσπευσε στην περιοχή όπου κατέπεσε το Σουχόι για να διασώσει τους χειριστές δέχθηκε πυρά από το έδαφος.
Το ρωσικό επιτελείο χαρακτήρισε το επεισόδιο της κατάρριψης του Σουχόι κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και διεμήνυσε ότι θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε δηλώσει σε εξαιρετικά υψηλούς τόνους πως «η κατάρριψη του αεροπλάνου μας είναι μια πισώπλατη μαχαιριά από συνεργούς των τζιχαντιστών, την ώρα που όλοι θέλουμε να καταπολεμήσουμε την τρομοκρατία». Κατηγόρησε δε την Τουρκία ότι «βοηθά οικονομικά τον ISIS, αγοράζοντας πετρέλαια». Μάλιστα σημείωσε πως «το γεγονός ότι η Τουρκία δεν θέλησε να επικοινωνήσει με τη Ρωσία αλλά έτρεξε αμέσως στο ΝΑΤΟ δείχνει ότι θέλει και το ΝΑΤΟ να υπηρετήσει το ενδιαφέρον της για τον ISIS». Τέλος, προειδοποίησε πως «ό,τι συνέβη σήμερα θα έχει σοβαρές συνέπειες στις σχέσεις των δύο χωρών».
Επιμένει ο Ερντογάν: Η Μόσχα να σεβαστεί το δικαίωμα της Τουρκίας
Από την πλευρά του ο Ταγίπ Ερντογάν που συγκάλεσε το μεσημέρι της Τρίτης το Συμβούλιο Ασφαλείας της Τουρκίας έστειλε νέο μήνυμα προς τη Μόσχα: «Οι πάντες οφείλουν να σεβαστούν το δικαίωμα της Τουρκίας να υπερασπίζεται τα σύνορά και τα εδάφη της» είπε στις πρώτες δηλώσεις του.
Ο τούρκος πρόεδρος επεσήμανε πως η κατάρριψη του ρωσικού Su-24 έγινε σε πλήρη συμφωνία με τους κανόνες εμπλοκής που χρησιμοποιούν οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, απαντώντας παράλληλα στη θέση της Μόσχας πως το μαχητικό δεν παραβίασε ποτέ τον τουρκικό εναέριο χώρο.
«Παρόλες τις προειδοποιήσεις, έγινε εμπλοκή με ένα μαχητικό άγνωστης ταυτότητας εντός των κανόνων εμπλοκής. Το αεροσκάφος δυστυχώς επέμεινε στην παραβίαση, παρά το γεγονός ότι έλαβε 10 προειδοποιήσεις», είπε.
Υπογράμμισε δε με νόημα ότι η Τουρκία κατέβαλε κάθε προσπάθεια ώστε να αποφευχθεί η αερομαχία.
«Το γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν υπήρξαν πολύ πιο δραματικά γεγονότα στη Συρία, οφείλεται στην ψύχραιμη στάση της Τουρκίας. Να μην αμφιβάλλει κανείς για το ότι και σε αυτό το περιστατικό καταβάλαμε κάθε προσπάθεια για να το εμποδίσουμε. Όλοι όμως πρέπει να σεβαστούν το δικαίωμα της Τουρκίας να προασπίζει τα σύνορά της» τόνισε.
Τέλος, ο τούρκος πρόεδρος εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για τις επιθέσεις εναντίον Τουρκμάνων (Σύρων τουρκικής προέλευσης) στη βόρεια Συρία, λέγοντας ότι καταδικάζει απερίφραστα τέτοιου είδους επιθέσεις.
«Έχουμε συγγενείς [...] που ζουν εκεί», είπε, σημειώνοντας μάλιστα ότι στην περιοχή, η οποία τελευταία σφυροκοπείται από ρωσικά αεροσκάφη, δεν ελέγχεται από το Ισλαμικό Κράτος.
ΝΑΤΟ: Υποστηρίζουμε την εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας
Το ΝΑΤΟ πήρε ανοικτά θέση υπέρ της Αγκυρας αν και συνέστησε ηρεμία, δπλωματία και αποκλιμάκωση της κατάστασης». Ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε λίγο μετά την έκτακτη Σύνοδο της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στις Βρυξέλλες παραδέχθηκε πως «η κατάσταση είναι σοβαρή» και συνέστησε «ηρεμία, διπλωματία και αποκλιμάκωση». Κάλεσε δε τη Μόσχα και την Άγκυρα να συνεχίσουν τις επαφές τους, για να επιλύσουν το ζήτημα. «Έχουν ήδη υπάρξει επαφές μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας και θα θέλαμε οι επαφές αυτές να συνεχιστούν», ανέφερε ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ.
Ο Γ. Στόλτενμπεργκ ανέφερε ότι το Συμβούλιο της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας ενημερώθηκε από τον Τούρκο πρέσβη για τα πρόσφατα γεγονότα, ενώ τόνισε ότι μίλησε ο ίδιος με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Αχμέτ Νταβούτογλου.
«Η Τουρκία ενημέρωσε τους συμμάχους για την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους που παραβίασε τον τουρκικό εναέριο χώρο. Έχω εκφράσει στο παρελθόν την ανησυχία μου σχετικά με τις συνέπειες των στρατιωτικών δράσεων της Ρωσίας κοντά στα σύνορα του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Γ. Στόλτενμπεργκ, τονίζοντας ότι οι σύμμαχοι είναι αλληλέγγυοι με την Τουρκία και στηρίζουν την εδαφική ακεραιότητά της. Κατέληξε λέγοντας ότι το ΝΑΤΟ θα συνεχίσει να παρακολουθεί πολύ στενά τις εξελίξεις στα νοτιοανατολικά σύνορά του.
Ομπάμα: Η Τουρκία έχει δικαίωμα να υπερασπιστεί τα εδάφη της
Παίρνοντας σαφώς θέση υπέρ της Τουρκίας, ο Αμερικανός πρόεδρος κατά την συνάντησή του με τον Φρανσουά Ολάντ στην Ουάσιγκτον, άσκησε κριτική στο Κρεμλίνο. Οπως είπε το συμβάν αποδεικνύει το πρόβλημα που υπάρχει με τις ρωσικές επιχειρήσεις κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, χτυπώντας στόχους που δεν είναι του Ισλαμικού Κράτους. «Αν η Ρωσία στρέψει τις ενέργειές της ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, κάποια από αυτά τα πιθανά λάθη ή ενδεχόμενο κλιμάκωσης θα είναι λιγότερο πιθανό να συμβούν», τόνισε με νόημα.
Αν και σημείωσε ότι οι ΗΠΑ ακόμη λαμβάνουν τις λεπτομέρειες για το τι ακριβώς έγινε, ο Ομπάμα τόνισε ότι «η Τουρκία, όπως και κάθε άλλη χώρα, έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τα εδάφη και τον εναέριο χώρο της». Είναι σημαντικό, υπογράμμισε ο Αμερικανός πρόεδρος, να υπάρξουν συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας και να λάβουν μέτρα οι δύο χώρες, προκειμένου να μην υπάρξει κλιμάκωση.
Ολάντ: Επικίνδυνη μία κλιμάκωση
Αυτό το τόνισε και ο Φρανσουά Ολάντ από την πλευρά του, τονίζοντας ότι «πρέπει να εμποδίσουμε την όποια κλιμάκωση, η οποία θα είναι εξαιρετικά επιζήμια. Ο μόνος στόχος είναι να καταπολεμήσουμε την τρομοκρατία και το Ισλαμικό Κράτος. Αυτό που έγινε σημαίνει ότι πρέπει να βρούμε μία λύση στη συριακή κρίση, αλλιώς υπάρχουν κίνδυνοι κλιμάκωσης», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος.
Στάινμάγερ (Γερμανός ΥΠΕΞ): Ελπίζω να έχουν συναίσθηση των ευθυνών τους
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ Σταϊνμάγερ. έστειλε ένα μήνυμα προς την Τουρκία και τη Ρωσία, ότι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στο πώς θα αντιδράσουν.
«Πρώτα από όλα ελπίζω ότι οι δύο πρωτεύουσες θα ξεκινήσουν συζητήσεις και δεύτερον, τόσο η Αγκυρα όσο και η Μόσχα ελπίζω να έχουν επίγνωση της ευθύνης τους, σε ό,τι αφορά τις ενέργειες και τις αντιδράσεις τους», τόνισε.
«Μύλος» με την τύχη των δύο πιλότων
Την ίδια ώρα «μύλος» επικρατεί σχετικά με την τύχη των δύο πιλότων. Σύμφωνα με ισχυρισμούς τουρκμένων μαχητών σκοτώθηκαν και οι δύο πιλότοι. Ισχυρισμό που έσπευσαν να καταρρίψουν οι τουρκικές αρχές, δηλώνοντας ότι και οι δύο είναι ζωντανοί και επιχειρούν να τους αποσπάσουν από τα χέρια των ανταρτών. Ωστόσο, σύμφωνα με το ρωσικό υπ. Αμυνας ο ένας εκ των δύο πιλότων σκοτώθηκε, όπως και ένας πεζοναύτης που επέβαινε σε ελικόπτερο το οποίο συμμετείχε στην επιχείρηση διάσωσης των πιλότων. Το ρωσικό ελικόπτερο κατέπεσε επίσης, από πυρά Σύρων ανταρτών, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες.
Ο εκπρόσωπος του Γενικού Επιτελείου Αμυνας της Ρωσίας υποστηρίζει ότι τα τουρκικά μαχητικά παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Ρωσίας για να αναχαιτίσουν το αεροσκάφος ενώ η Αγκυρα επιμένει ότι το ρωσικό μαχητικό παραβίασε τον εναέριο χώρο της Ρωσίας.
Τόσο οι ΗΠΑ όσο και το ΝΑΤΟ έσπευσαν να υιοθετήσουν την εκδοχή της Τουρκίας και πλέον επισήμως υποστηρίζουν ότι το ρωσικό αεροσκάφος πέρασε στον τουρκικό εναέριο χώρο το πρωί της Τρίτης. Μάλιστα επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό της Αγκυρας ότι προειδοποίησε 10 φορές μέσα σε 5 λεπτά το αεροσκάφος SU-24 και από την στιγμή που δεν απαντούσε καταρρίφθηκε.