Η ψυχή του φονιά μυρίζει μολόχα (2. Ισμαήλ)

Το πρώτο μέρος εδώ Η ψυχή τουφονιά μυρίζει μολόχα (1.Σάρα) ~~~~~~~~~~~~~~~~~

Ο ψυχίατρος άκουσε προσεκτικά τι του είπαν οι γονείς.

“Δεν νομίζω ότι ήταν κάτι παραπάνω από εφιάλτης”, είπε στο τέλος

Η Ναταλία μόνο κούνησε το κεφάλι. Ήταν έτοιμη ν’ αλλάξει γιατρό.

“Εντάξει”, είπε εκείνος που διάβασε την αντίρρηση της. “Θα μπορούσε να είναι και σχιζοειδές επεισόδιο. Αλλά δεν γίνεται να κάνουμε διάγνωση με την πρώτη. Σίγουρα δεν θέλετε ν’ αρχίσει η Σάρα τα αντιψυχωτικά στα καλά καθούμενα.”

“Δεν ήταν καθόλου, καθόλου καλά καθούμενα.”

“Εντάξει, το δέχομαι, Ναταλία. Θες όμως να περιμένουμε μερικές νύχτες ακόμα; Το αντέχεις;”

“Εγώ;”

“Ναι, εσύ προπάντως.”

Έτσι της είπε. Και της μίλησε αυστηρά. Η Ναταλία κατάλαβε πως ό,τι κι αν έλεγε θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εναντίον της.

Απέναντι είχε τον Ιεροδικαστή. Εκείνη ήταν η τρελή που έμεινε δύο χρόνια κατατονική. Έπρεπε να ηρεμήσει, για το καλό της Σάρας. Συμφώνησε να περιμένουν μερικές νύχτες.

Αλλά δεν χρειάστηκε. Το βράδυ άρχισε πάλι ο τρόμος.

Ακούσανε τη Σάρα να βγάζει πάλι τις ίδιες τρομαχτικές φωνές.

“Σταμάτα!” είπε η Ναταλία στον Νίκο που έκανε να τρέξει στο δωμάτιο της μικρής.

Πήρε το κινητό της, πήγε στο κρεβάτι της και τράβηξε βίντεο. Δεν την ξύπνησε απ’ τον εφιάλτη. Πονούσε που το έκανε, αλλά ήξερε ακριβώς γιατί το έκανε.

Η Σάρα φώναζε για δεκαπέντε λεπτά κι είκοσι οκτώ δευτερόλεπτα. Τόσο διαρκούσε το βίντεο -αν κι είχε αρχίσει να ουρλιάζει νωρίτερα.

Μετά ξαφνικά σταμάτησε κι έγινε ένα κανονικό παιδί που κοιμόταν. Η Ναταλία είπε στον Νίκο να την προσέχει και πήγε στο διπλανό διαμέρισμα, στη Γιαζίφ.

Εκείνη ήταν ξύπνια, άνοιξε την πόρτα πριν καν χτυπήσει το κουδούνι.

“Τι συμβαίνει;” ρώτησε τη Ναταλία.

“Τ’ άκουσες;”

“Το άκουσα και χθες. Αλλά χθες τέλειωσε γρήγορα. Σήμερα… Τι ‘ν’ αυτό το πράγμα;”

“Η Σάρα”, είπε η Ναταλία.

Της έβαλε να δει, ν’ ακούσει το βίντεο. Με τις πρώτες λέξεις η Γιαζίφ έκλεισε το στόμα της με την παλάμη της, και κάρφωσε τα μάτια στο πάτωμα. Άκουσε λίγο ακόμα. Μετά είπε κάτι στα τούρκικα:

“Σέιταν”

Φώναξε στη Ναταλία να το κλείσει.

“Σέιταν”

Γύρισε σαν πυξίδα που έχει απομαγνητιστεί, μέχρι που βρήκε την ανατολή, ακούμπησε τα χέρια στο μέτωπο και προσευχήθηκε. Η Ναταλία την περίμενε να τελειώσει.

“Τι λέει;” τη ρώτησε σαν γύρισε προς το μέρος της.

“Αυτά δεν είναι λόγια που μπορώ να πω.”

“Είναι τούρκικα, δεν είναι;”

“Είναι. Αλλά αυτά δεν μπορεί να τα λέει ένα κοριτσάκι. Δεν μπορεί να τα λέει κανένας άνθρωπος. Σέιταν!”

“Τι ‘ν’ αυτό που λες;”

“Ξέρεις τι λέω, την ξέρεις τη λέξη.”

“Σέιταν; Σατανάς;”

“Μόνο αυτός μιλάει έτσι, μόνο αυτός κάνει έτσι.”

Η Ναταλία δεν πίστευε στον Σατανά. Αλλά έπρεπε να βοηθήσει την κόρη της. Ρώτησε τη Γιαζίφ, την παρακάλεσε, να της πει τι έλεγε στον εφιάλτη η μικρή.

“Είναι αδύνατον να στα πω κανονικά”, είπε η Τουρκάλα. “Μιλάει για δολοφονίες, για μωρά που τους σπάνε τα κεφάλια, για βιασμούς γυναικών και παιδιών, για ξεκοιλιάσματα. Σέιταν. Αλλά το πιο τρομαχτικό δεν είναι αυτό, δεν είναι μόνο αυτό.”

“Τι; Τι είναι χειρότερο;” ρώτησε η Ναταλία που είχε διαισθανθεί το χειρότερο.

“Το απολαμβάνει! Ο Σέιταν μιλάει με τη φωνή της κόρης σου και λέει πόσο χαίρεται που λιώνει τα κρανία των… Δεν μπορώ.”

Η Γιαζίφ γύρισε προς την ανατολή κι έπεσε να προσευχηθεί. Η Ναταλία κατάλαβε ότι ο ψυχίατρος δεν θα τη βοηθούσε.

~~

Υπάρχουν άπειροι κόσμοι. Κι άλλες τόσες πραγματικότητες. Αυτά, αν τα πολλαπλασιάσεις με το άπειρο κάθε πιθανότητας θα καταφέρεις ν’ αγγίξεις μια τρίχα του ονείρου.

Το όνειρο δεν είναι ζωή. Ούτε θάνατος. Είναι το ίχνος που πιάνει ο νους όταν σταματά να είναι χωμένος στην θνητότητα. Μια κλωστή απ’ το χαλί της ύπαρξης.

Όταν είσαι ξύπνιος μπορείς να καταλάβεις πολλά. Όταν κοιμάσαι μπορείς να καταλάβεις όλα εκείνα που ξεπερνούν την κατανόηση.

Πολλοί νομίζουν ότι τα όνειρα είναι ανοησίες ενός κοιμισμένου νου. Κι όμως, ισχύει το αντίθετο. Η πραγματικότητα του ξύπνιου είναι ανοησία. Στον ύπνο μόνο μπορούμε ν’ αγγίξουμε την αφαίρεση που περιγράφει το ανάλεκτο.

Όταν κοιμάμαι, όταν ονειρεύομαι, μπορώ ν’ ακούσω τον Θεό. Γιατί τότε χάνομαι και γίνομαι. Όταν ξυπνάω ψάχνω να βρω τι απέμεινε απ’ το Ολόκληρο.

Δεν είναι τυχαίο, δεν είναι. Το κατάλαβαν κι αυτοί. Για να κατανοήσουν τους εφιάλτες μου με έβαλαν να κοιμηθώ περισσότερο.

~~

Η Μαρίζα τους είπε να την πάνε για εξορκισμό. Ο Νίκος συνέχισε να εμπιστεύεται τον ψυχίατρο. Η Ναταλία δεν ήθελε κανένα απ’ τα δύο.

Ένιωθε, χωρίς να ξέρει γιατί, ότι η λύση ήταν άλλη, ότι ήταν μέσα στο όνειρο. Ρώτησε, έψαξε, και βρήκε έναν ψυχαναλυτή ειδικό στις υπνώσεις.

Μίλησε μαζί του -να δει αν ήταν τσαρλατάνος. Εκείνος της είπε τα πράγματα απλά. Η ύπνωση δεν είναι θεραπεία για τίποτα. Δεν είναι καν θεραπεία. Είναι ένας ύπνος υπό καθοδήγηση.

Στον ύπνο οι άνθρωποι δεν ελέγχουν τη συνείδηση τους -μάλλον δεν τους ελέγχει η συνείδηση τους. Είναι σαν να υπάρχει κάποιος άλλος εκείνες τις ώρες, ειδικά τις περιόδους του παράδοξου ύπνου, της φάσης REM, όταν ονειρεύονται.

Ο ψυχαναλυτής το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να την υπνωτίσει, οπότε να ονειρεύεται σύμφωνα με τις οδηγίες του. Το υποκείμενο, η Σάρα στη προκειμένη περίπτωση, δεν θα είχε συνείδηση όσων συμβαίνουν, όσων ονειρευόταν, αλλά θα μπορούσε να μιλήσει γι’ αυτά.

“Θα πετύχει;” ρώτησε η Ναταλία.

“Δεν σας υπόσχομαι τίποτα. Δεν ξέρω καν τι θα γίνει.”

Της είπε ότι χρέωνε εκατό ευρώ τη συνεδρία. Βρήκαν ένα διερμηνέα, έναν δίγλωσσο Έλληνα. Πήγαν το ίδιο απόγευμα, λίγο πριν βραδιάσει. Ο διερμηνέας μίλησε τούρκικα με τη Σάρα. Μετέφρασε αυτά που του έλεγε ο ψυχαναλυτής. Η Σάρα δεν φαινόταν να φοβάται.

Έβαλαν μια κάμερα σε τρίποδο να καταγράφει τη συνεδρία. Η Σάρα ξάπλωσε. Οι γονείς έκατσαν λίγο πιο πίσω. Ο ψυχαναλυτής έλεγε στον διερμηνέα τι έπρεπε να πει.

(Ηρέμησε. Ανέπνεε αργά. Πιο αργά. Σιγά σιγά θα κοιμηθείς. Ανέπνεε αργά. Αργά. Κλείσε τα μάτια σου. Ανέπνεε αργά. Αργά. Θα κοιμηθείς και θ’ ακούς τη φωνή μου στον ύπνο σου. Ανέπνεε αργά. Κοιμήσου.)

Της μιλούσε έτσι για λίγα λεπτά. Η ανάσα της Σάρας έγινε αργή. Μετά ξεκίνησαν οι οφθαλμικές κινήσεις κάτω απ’ τα κλειστά βλέφαρα. Ονειρευόταν.

~~

(Καταγραφή πρώτης συνεδρίας. Ώρα 18:30

Υποκείμενο ύπνωσης: Σάρα Τανκιάν

Μετάφραση από τούρκικα)

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Τι βλέπεις;

ΣΑΡΑ: Μπαίνουμε στην πόλη.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Μπες… Ποια πόλη είναι;

ΣΑΡΑ: Η Σμύρνη.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Η Σμύρνη στην Τουρκία;

ΣΑΡΑ: …

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Πώς μπαίνεις στην Σμύρνη;

ΣΑΡΑ: Με το άλογο.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Είσαι μόνη;

ΣΑΡΑ: Δεν είμαι μόνος.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Με ποιους είσαι;

ΣΑΡΑ: Με τους δικούς μου.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Πώς σε λένε;

ΣΑΡΑ: Ισμαήλ. Ισμαήλ, ο Πεχλιβάνης.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Γιατί πας στη Σμύρνη;

ΣΑΡΑ: Να μακελέψουμε τους γκιαούρηδες.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Συνέχισε να προχωράς… Πού έφτασες τώρα;

ΣΑΡΑ: Μπήκαμε στη μεριά των Αρμένηδων.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Τι κάνεις;

ΣΑΡΑ: Σφάζω.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Τι… Ποιον σφάζεις;

ΣΑΡΑ: Όποιον βρω μπροστά μου.

(Ένα μικρό διάλειμμα. Ο διερμηνέας κοιτάει τον ψυχαναλυτή. Σηκώνει τα χέρια του, σαν να ρωτάει τι να κάνει. Εκείνος του κάνει νόημα να συνεχίσει και του υπαγορεύει την επόμενη ερώτηση.)

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Γιατί τους σφάζεις;

ΣΑΡΑ: Γιατί είναι γκιαούρηδες. Μας πίνουν το αίμα. Η Τουρκία στους Τούρκους.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Συνέχισε να προχωράς… Πού είσαι τώρα;

ΣΑΡΑ: Φτάσαμε στην εκκλησία τους. Έχουν ταμπουρωθεί εκεί. Έχουν όπλα.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Τι κάνετε;

ΣΑΡΑ: Τους ρίχνουμε βόμβες. Δεν βγαίνουν. Τους πνίγουμε στον καπνό.

ΔΙΕΡΜΗΝΕΑΣ: Πήγαινε παρακάτω. Τι γίνεται μετά;

ΣΑΡΑ: Μπαίνουμε μέσα. Πυροβολάνε οι άντρες. Οι γυναίκες προσεύχονται και τσιρίζουν. Σκοτώνουμε τους άντρες πρώτα. Μετά κάνουμε κομμάτια τα παιδιά. Πιάνω ένα μωρό, απ’ την αγκαλιά μιας ωραίας μάνας. Του σπάζω το κρανίο σαν καρύδι. Μετά ρίχνω τη μάνα κάτω και τη γαμάω. Εκείνη ουρλιάζει. Της σπάω τα δόντια να μη φωνάζει και της κόβω το λαιμό. Τη γαμάω.

(Διακοπή συνεδρίας. Η μητέρα του υποκείμενου κλαίει. Ο πατέρας φωνάζει να σταματήσουν. Ο διερμηνέας στέκεται ακίνητος στη μέση. Ο ψυχαναλυτής ξυπνάει το υποκείμενο. Το υποκείμενο κοιτάζει τριγύρω. Το υποκείμενο στρέφεται στη μητέρα του και της λέει, στα ελληνικά: “Τι έγινε, μαμά;”)

~~

Οι ψυχές είναι λεπτές κλωστές που ενώνουν τα σώματα όλων των ζωντανών πλασμάτων με τον Θεό.

Όχι μόνο των ανθρώπων, αλλά κάθε ζωντανού. Η ζωή είναι ο αγώνας του Ανάλεκτου να παραμείνει ενεργό ενάντια στην αταξία.

Κάθε ζωντανό ενώνεται με κάθε άλλο, μέσα απ’ τις κλωστές, για πάντα. Ο χρόνος είναι ψεύτικος. Όλα συμβαίνουν έξω απ’ αυτόν, αλλά δεν μπορούμε να το κατανοήσουμε.

Είναι αδύνατον να κατανοήσεις το Ανάλεκτο όσο σκέφτεσαι με λέξεις.

~~

Η Σάρα μίλησε ελληνικά μετά την ύπνωση. Και δεν σταμάτησε να μιλάει. Οι εφιάλτες σταμάτησαν. Το κορίτσι ηρέμησε. Είχε ανοίξει το παράθυρο της στον κόσμο. Αλλά μπορούσε ακόμη να μιλάει και τούρκικα.

Η Ναταλία κι ο Νίκος το έψαξαν. Αυτοί που είχαν το περιώνυμο Πεχλιβάν ήταν Τσέτες. Πρώην εγκληματίες του ποινικού, που ο Κεμάλ είχε απελευθερώσει και οπλίσει για να πολεμήσουν για την Νέα Τουρκία. Ήταν περιβόητοι για τις θηριωδίες τους.

Αυτοί μπήκαν πρώτοι στη Σμύρνη, όταν κατέρρευσε το μέτωπο. Ορμήσανε στην αρμένικη συνοικία. Είχαν μεγαλύτερο μίσος για τους Αρμένηδες. Πρώτα θα έσφαζαν αυτούς και μετά τους Έλληνες.

Οι Αρμένηδες πήραν τα όπλα, αμύνθηκαν, αλλά η λύσσα των Τσετών και η υπεροπλία τους ήταν καταιγιστική.

Οι επιζήσαντες κλείστηκαν στον Καθεδρικό τους ναό, τον Άγιο Στέφανο. Οι Τσέτες, με τη βοήθεια του κεμαλικού ιππικού, τους βομβάρδισαν. Μπήκαν μέσα και τους έσφαξαν έναν προς έναν. Μετά έβαλαν φωτιά στην αρμένικη συνοικία.

Αυτή η φωτιά έκαψε τη Σμύρνη.

Για τον Ισμαήλ δεν υπήρχαν συγκεκριμένα στοιχεία πουθενά. Άλλωστε είναι ένα πολύ κοινό όνομα.

Αλλά οι γονείς της Σάρας τόλμησαν να κάνουν αυτό που τους ζήτησε. Πήγαν στη Σμύρνη.

~~

Οι τόποι κουβαλάνε μνήμες.

Κάθε αντικείμενο, κάθε ρούχο, κάθε σπίτι, κάθε χώρος, όλα έχουν σημάδια απ’ τις ψυχές που τ’ άγγιξαν.

Τα καινούρια πράγματα μοιάζουν άδεια, αν ξέρεις να τα δεις.

Τα καινούρια σπίτια είναι σαν τρύπες στη μνήμη.

Όμως όλοι οι τόποι έχουν απομεινάρια απ’ τις κλωστές. Κι υπάρχουν κάποιοι τόσο γεμάτοι που σε πλημμυρίζουν.

Έτσι ήταν στην Αρχαία Ολυμπία. Όταν βγήκαμε απ’ το αυτοκίνητο το ένιωσα σαν έκρηξη. Τόσες ψυχές είχαν τριφτεί σ’ αυτές τις πέτρες.

Και δεν ήταν μόνο των Αρχαίων, εκείνων που είχαν φτιάξει το άγαλμα του Δία. Υπήρχαν ψυχές ακόμα παλιότερες, που μιλούσαν άλλες γλώσσες, που λάτρευαν άλλες όψεις του Ανάλεκτου.

Μπορεί ο ίδιος ο τόπος να τους τράβηξε κι εκείνους, τους Πανάρχαιους.

Γιατί κάποιοι τόποι έχουν ψυχή παλιότερη απ’ των ανθρώπων.

Έχουν ψυχή και τα βουνά, τα ποτάμια, τ’ αστέρια; Όλα ανήκουν στο Όλο, αλλά δεν μπορώ να το καταλάβω. Ακόμα.

~~

Στο πλοίο από Χίο για Τσεσμέ η Ναταλία ήταν έτοιμη να κλάψει κι ο Νίκος την καθησύχαζε. Όσο μπορούσε, γιατί κι εκείνος ανησυχούσε.

“Είναι σωστό;” έλεγε η Ναταλία. “Να την πηγαίνουμε εκεί; Στο μέρος όπου έζησε ο… φονιάς;”

“Το θέλει τόσο πολύ.”

“Και λοιπόν; Παιδί είναι δεν μπορεί να…”

“Αγάπη μου”, τη διέκοψε ο Νίκος. “Πού είναι η…”

“Σάρα!”

Κάθονταν στο κατάστρωμα. Η Σάρα είχε πάει να χαϊδέψει έναν σκύλο και μίλησε τούρκικα με τον κηδεμόνα του. Την ξέχασαν για λίγο. Για όσο λίγο χρειαζόταν ώστε να τη χάσουν. Κινητό δεν είχε, να την πάρουν. Δεν της άρεσε η τεχνολογία, της φαινόταν πολύ προσωρινή.

Έφυγε προς τη μια μεριά ο ένας, αντίθετα ο άλλος, ψάχνοντας και φωνάζοντας. Κάθε τόσο ο Νίκος κοιτούσε και στην θάλασσα, έτοιμος να βουτήξει αν χρειαστεί.

Μπήκε στο σαλόνι, ακόμη και στις γυναικείες τουαλέτες. Μετά σκέφτηκε να πάει στις πληροφορίες, στην υποδοχή, κάπου όπου θα φώναζαν τη Σάρα απ’ τα μεγάφωνα.

Πηγαίνοντας προς τα ‘κει άκουσε τη φωνή της. Ήταν στην καφετέρια. Η Σάρα στεκόταν όρθια και μιλούσε. Γύρω της ένας κύκλος από ανθρώπους, γέροντες, αλλά και πιο νέους, που την άκουγαν με προσήλωση.

Ο Νίκος πλησίασε αργά, παίρνοντας βαθιές ανάσες. Κάλεσε τη Ναταλία.

“Ηρέμησε, τη βρήκα. Καφετέρια. Έλα να δεις.”

Εκείνη πήγε τρέχοντας και στάθηκε δίπλα του αναμαλλιασμένη.

Η Σάρα συνέχιζε ν’ αγορεύει. Εκείνη τη στιγμή έλεγε: “Η Θεία Χάρη δεν είναι θεϊκή, είναι όλων των ανθρώπων. Οι άνθρωποι γεννιόμαστε θεοί, αλλά οι συνθήκες μας σπρώχνουν αλλού. Φτώχεια, ανισότητες, πόλεμος, ανταγωνισμός, πώς μπορεί κάποιος να φροντίσει την θεϊκή του υπόσταση;”

“Πώς;” ρώτησε ένας νεαρός. Πριν απαντήσει η Σάρα είδε τους γονείς της. Τους χαιρέτησε με μια κλίση του κεφαλιού. Και μετά απάντησε.

Ένας απ’ τους γέροντες που άκουγαν αντιλήφθηκε την κίνηση, είδε τη Ναταλία με τον Νίκο, τους πλησίασε.

“Είστε οι γονείς της;”

“Δεν φάνηκε να χάρηκε και πολύ που μας είδε”, είπε η Ναταλία, κάπως πικραμένη.

“Ξέρετε την ιστορία του δωδεκάχρονου Ιησού στον ναό;” ρώτησε ο γέρος.

“Εννιά είναι”, είπε ο Νίκος.

“Εννιά, αλήθεια; Συγνώμη, δεν συστήθηκα. Λέγομαι Γεώργιος Ροδίτης, είμαι θεολόγος. Και πραγματικά, πραγματικά, νιώθω ότι σήμερα παρακολουθώ ένα θαύμα. Τόση ώρα ευχαριστούσα τον Θεό που μ’ αξίωσε ν’ ακούσω τη Σάρα να μιλάει. Θέλω να ευχαριστήσω κι εσάς.”

“Δεν κάναμε τίποτα”, είπε ο Νίκος.

“Κάνατε τόσα”, είπε ο Ροδίτης. “Πιστέψτε με, τόσα πολλά.”

Τον ευχαρίστησαν κι εκείνοι, την ώρα που ο κόσμος χειροκροτούσε. Κάποιοι έκλαιγαν. Μια γριά, μεγάλη όσο η Μαρίζα, πήγε να φιλήσει το χέρι της Σάρας. Εκείνη το τράβηξε, την αγκάλιασε και τη φίλησε στο μάγουλο. Της είπε κάτι στο αυτί κι η γριά δάκρυσε.

Αλλά είχαν φανεί τα σπίτια στην ακτή καθαρά. Όλοι βγήκαν στο κατάστρωμα.

“Πώς νιώθεις;” ρώτησε η Ναταλία τη Σάρα.

Εκείνη ανοιγόκλεισε τα ρουθούνια της.

“Ο αέρας δεν έχει αλλάξει. Ούτε το φως.”

Τους περίμεναν στο λιμάνι για να τους πάνε στην Σμύρνη. Στη διαδρομή η Σάρα μιλούσε τούρκικα με τον οδηγό. Εκείνος στην αρχή έμεινε έκπληκτος, μετά φάνηκε να ηρεμεί. Ώσπου να φτάσουν χαμογελούσε σαν να είχε συναντήσει τον ίδιο τον Μωάμεθ.

Η Ναταλία κατάλαβε ότι η κόρη της έκανε το ίδιο πράγμα με όλους τους ανθρώπους: Τους φώτιζε. Και δεν κουραζόταν να φωτίζει.

“Κουράζεται ο ήλιος να δίνει το φως του;” σκέφτηκε.

Λίγο μετά, στο ξενοδοχείο, καθώς την περίμεναν να βγει απ’ το μπάνιο, ρώτησε τον Νίκο:

“Τι νομίζεις ότι θα γίνει όταν μεγαλώσει;”

“Δεν ξέρω. Φοβάμαι”, είπε εκείνος.

“Κι εγώ.”

“Συνήθως οι γονείς φοβούνται ότι τα παιδιά τους δεν θα τα καταφέρουν, έτσι δεν είναι; Εγώ φοβάμαι τ’ αντίθετο.”

“Κι εγώ”, έκανε η Ναταλία.

“Ξέρεις, σκέφτομαι ότι όλους αυτούς τους σπουδαίους ανθρώπους τους σκοτώνουν και…”

“Μη μου λες τέτοια.”

“Δε σου λέω.”

Εκείνη τη στιγμή η κόρη τους βγήκε απ’ το μπάνιο. Όποιο φόβο είχαν χάθηκε σαν την είδαν να λάμπει.

“Μη φοβάστε”, τους είπε. “Ελάτε μαζί μου.”

Δεν ζήτησαν οδηγό, ούτε καν αγόρασαν χάρτη. Η Σάρα ήξερε ακριβώς πού πήγαινε. Βρήκε την αρμένικη συνοικία, τ’ απομεινάρια της, και το μέρος όπου κάποτε βρισκόταν ο Άγιος Στέφανος.

“Από ‘δω πήγα”, τους είπε κι έδειξε τον δρόμο στα δεξιά. “Ο Ισμαήλ, από ‘δω.”

Περπατούσε όλο και πιο γρήγορα, σχεδόν έτρεχε μετά από λίγο, σαν να ήταν υπνωτισμένη και να καβαλούσε άλογο. Η Ναταλία φοβήθηκε ότι θ’ αρχίσει καινούρια κρίση.

“Εδώ!” είπε, σταμάτησε και κοίταξε πάνω.

Κοίταξαν κι οι γονείς. Ο συνηθισμένος ουρανός, γαλάζιος κι αδιάφορος για όσα συμβαίνουν στη γη.

“Μυρίζει τζιράνι. Μολόχα.”

~~

Μια γλάστρα ήταν. Φωτιές έκαιγαν πίσω. Ήμουν ποτισμένος στο αίμα. Άκουσα τη φωνή της, από πάνω, στο μπαλκόνι της.

Ήταν μια γριά. Πιο παλιά απ’ τον Ατατούρκ, πιο παλιά κι απ’ τον Σουλτάνο. Μίλησε ελληνικά, την άκουσα. Είπε: “Στο διάολο να πάτε, Σατανάδες.”

Ένιωσα κάτι να με χτυπάει στο κεφάλι. Έπεσα απ’ το άλογο. Ήταν μια γλάστρα με τζιράνι.

Η κλωστή της ψυχής έφυγε απ’ το σώμα του Ισμαήλ, του Πεχλιβάνη. Κι ήρθε στο καινούριο, σ’ αυτό που είπαν Σάρα.

Η κλωστή δεν έχει σκέψεις ούτε λέξεις. Μέσα σε κάθε ζωντανό που μπαίνει ρουφάει. Στον Ισμαήλ ρούφηξε πόνο και μίσος και αίμα και τρόμο.

Δεν φταίει αυτός. Όχι μόνο αυτός. Γεννήθηκε φτωχός, έζησε φτωχός, το ξέρω, το έζησα κι εγώ μαζί του. Κι η φτώχεια είναι μεγάλη βία.

Σαν του είπαν “η Τουρκία στους Τούρκους”, σαν του είπαν “γιατί οι άπιστοι να ‘χουν τις δικές σου λίρες;”  σαν του είπαν “βγες απ’ τη φυλακή και πάρε ό,τι σου πήραν”, σαν του έδωσαν όπλα και δύναμη ξεκίνησε να σκοτώνει. Δεν είναι αθώος. Αλλά δεν είναι και καταδικασμένος.

Η κλωστή λερώθηκε μέσα του. Απ’ όλα τα ζωντανά μόνο οι άνθρωποι μπορούν να λερώσουν την ψυχή. Τα δέντρα δεν μισούν. Τα ζώα δεν γνωρίζουν. Ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για ό,τι καλό κι ό,τι κακό κάνει, γιατί έχει Γνώση.

Απ’ όλα τα ζωντανά μόνο οι άνθρωποι μπορούν να καθαρίσουν την ψυχή.

Κι ήρθε σε μένα η ψυχή του Ισμαήλ, για να καθαριστεί.

~~

Πέρασαν τρία ακόμα χρόνια. Η Σάρα ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος. Έλαμπε. Οι περαστικοί σταματούσαν σαν την έβλεπαν. Οι γριές κι οι γέροι έκαναν στον σταυρό τους, σαν να βλέπαν άγγελο.

Αφού μιλούσε πήγε σε κανονικό σχολείο. Δεν είχε κανένα πρόβλημα να φτάσει τους άλλους μαθητές. Μάλλον εκείνοι έπρεπε να τη φτάσουν. Οι δάσκαλοι μιλούσαν για θαύμα.

“Διδάσκω τριάντα χρόνια”, τους είπε η διευθύντρια. “Δεν έχω ξανασυναντήσει τέτοιο μυαλό. Όχι μόνο μυαλό, δεν είναι μόνο αυτό. Η Σάρα είναι… Δεν είναι απ’ τον κόσμο μας, ναι, αυτό σκέφτομαι κάποιες φορές σαν την ακούω και τη βλέπω. Πρέπει να τη βοηθήσετε να προχωρήσει. Νιώθω ότι ένας τέτοιος άνθρωπος θα προσφέρει πολλά. Σε όλους μας.”

Η Ναταλία κι ο Νίκος ήταν χαρούμενοι. Μέχρι που η Σάρα τους είπε ότι θα έφευγε.

Ότι είχε έρθει η ώρα της.

~~

Η μητέρα μου δεν μπορεί να καταλάβει. Νιώθω τον πόνο της, αλλά δεν χρειάζεται να είμαι άλλο. Η κλωστή καθάρισε, λάμπει πια. Τέλειωσε ο ρόλος της Σάρας.

Με ρωτάει τι θα πάθω, αν θα πεθάνω, αν θα δω τον Στέφανο και τη γιαγιά Μαρίζα. Της λέω ότι ο θάνατος είναι ψευδαίσθηση. Θα είμαι μαζί τους, θα είμαι μαζί με όλα.

Τίποτα δεν χάνεται, δεν υπάρχει τέλος και αρχή, μόνο η αέναη επιστροφή στο Όλο.

Ο ήλιος βγήκε.

~~

Η Ναταλία είχε αφήσει το πρωινό της Σάρας να κρυώσει. Έκλαιγε. Δεν πήγαινε ούτε να ξυπνήσει τον Νίκο. Δεν ήθελε να βγει στο μπαλκόνι, δεν ήθελε να τη φωνάξει, δεν ήθελε να ξέρει. Όσο το ανέβαλλε ήταν σαν να μη συνέβαινε.

Δεν ήθελε να χάσει και τη Σάρα. Καταλάβαινε ότι δεν ήταν συνηθισμένο παιδί, δεν ήταν συνηθισμένος άνθρωπος, “δεν ήταν απ’ τον κόσμο μας”.

Αλλά αυτή ήθελε ένα παιδί. Όσα της έλεγε η κόρη της, αυτά τα όμορφα, δεν την καθησύχαζαν πια. Θα επέστρεφε στο Όλο, στον Θεό, κάπου θα επέστρεφε, ωραία, αλλά… Αλλά.

Σκούπισε τα μάτια της και πήγε προς το μπαλκόνι. Περπατούσε όσο πιο αργά μπορούσε.

Χωρίς να το σκεφτεί απευθύνθηκε στον Θεό, σ’ εκείνον που δεν πίστευε.

“Άφησε τη μου. Άφησε τη μου, να τη δω να μεγαλώνει. Εσύ έχεις τα πάντα, έχεις το όλο σου. Άφησε σε μένα μόνο τη Σάρα. Τόσο πολύ θα σου λείψει; Εγώ πώς θα υπάρχω χωρίς… Σε παρακαλώ, μόνο αυτό.”

Στάθηκε δυο βήματα απ’ την μπαλκονόπορτα. Δεν ακουγόταν τίποτα απέξω.

“Ή πάρε με κι εμένα μαζί”, ψιθύρισε η Ναταλία.

Βγήκε έξω. Ο ήλιος είχε ανατείλει. Η Σάρα ήταν στην μπαμπού καρέκλα, όπου αγαπούσε να κάθεται. Με το κεφάλι ακουμπισμένο στον τοίχο πίσω της και τα μάτια κλειστά.

“Παιδί μου!” έκανε η Ναταλία κι έπεσε στα γόνατα.

Η Σάρα άνοιξε τα μάτια και την κοίταξε. Ήρεμη, λάμποντας.

“Είσαι εδώ”, είπε η Ναταλία και της έπιασε το γόνατο, σαν να την ικέτευε να της το βεβαιώσει, να της πει ότι ήταν πράγματι εκεί.

Η Σάρα χαμογέλασε και της σκέπασε το χέρι.

“Θα μείνω. Μ’ αρέσει να βλέπω τον ήλιο ν’ ανατέλλει.”

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~   

Γελωτοποιός 

Και όμως, υπάρχουν

Του Παντελή Μπουκάλα

Παρότι είδα το βιντεοσκοπημένο κήρυγμα τρεις-τέσσερις φορές για να πειστώ, ακόμα φοβάμαι ότι κάποιος σατανικός νους αποφάσισε να τρολάρει τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ανθιμο. Να τον εμφανίσει δηλαδή να αφηγείται σε όσους παρακολουθούσαν τη θεία λειτουργία, στον ναό της του Θεού Σοφίας, μια τηλεφωνική συνομιλία του με «διαπρεπή επιστήμονα» (δεν συγκράτησε το όνομά του), η οποία τον φώτισε στα αστρονομικά ζητήματα, άρα και στα θεολογικά. Ιδού ένα απομαγνητοφωνημένο τμήμα της αφήγησής του:

«Και μου λέει, ορθά κοφτά, δεν υπάρχει άλλος πλανήτης σε όλον αυτόν τον κόσμο τον ουράνιο εκτός από τον πλανήτη που κατοικούμε εμείς και είναι η Γη. Οι καινούργιοι επιστήμονες, οι οποίοι δεν έχουν εκθέσει ακόμα λεπτομέρειες περί αυτού, δεν αποδέχονται όσα ελέχθησαν ότι πήγαν [οι Αμερικάνοι και οι Ρώσοι] εις το φεγγάρι. Ολα αυτά είναι ανυπόστατα και ανύπαρκτα. Μεγάλοι επιστήμονες, που δεν ομιλούν δημόσια για να κάνουν εντύπωση, λένε ότι σε όλο το σύμπαν δεν υπάρχει σαν τη Γη μας. Εγώ δεν θέλω να σας πω πώς πρέπει να σκέπτεται ο καθένας, αλλά πρέπει απλώς να σκεπτόμεθα».

Σωστά. Να σκεφτόμαστε πρέπει. Δηλαδή να μην υπακούμε στο δόγμα «πίστευε και μη ερεύνα», που τόσο πολύ έχει εξυπηρετήσει θρησκείες και αντιδημοκρατικά καθεστώτα. Τον στοχασμό του ιεράρχη πάντως, τ’ ομολογώ, αδυνατώ να τον κατανοήσω. Ενα τηλεφώνημα αγνώστου ήταν αρκετό για να τον πείσει ότι η αποδεδειγμένη αλήθεια για το στερέωμα είναι χονδροειδές ψέμα ή καλοστημένη πλεκτάνη στην οποία συμμετέχουν εκατομμύρια επιστήμονες, ισάριθμοι δημοσιογράφοι, που παραπλανούν το κοινό, και δεκάδες εκατομμύρια εκπαιδευτικοί. Αν ο Γαλιλαίος διέθετε στον καιρό του το ένα χιλιοστό των αποδείξεων που έχουν στη διάθεσή τους σήμερα ακόμα και τα πρωτάκια του Γυμνασίου, θα ’χε γλιτώσει τους μπελάδες.

Στην παλαιοδιαθηκικών ριζών θρησκεία, ο περιούσιος πλανήτης δεν μπορεί παρά να είναι ένας, όπως και ο περιούσιος λαός. Κι ύστερα, αν βρεθούν κι άλλοι πλανήτες κατοικημένοι από νοήμονα όντα, και μάλιστα δίχως το δικό μας σχήμα, πώς θα εφαρμοστεί εκεί το θεϊκό σχέδιο; Επίσης με «ενανθρωπισμό» του Υιού, που όμως θα συντελεστεί με την (άγνωστη) μορφή των εξωγηίνων; Μυστήριο μέγα.

Το Βατικανό, πρωτοπορώντας, έχει ήδη αποδεχτεί την πιθανότητα ύπαρξης εξωγήινων πολιτισμών. Οι δικοί μας ιεράρχες ίσως σκέφτονται απλούστερα: Εφόσον Ερμής, Αφροδίτη, Αρης, Δίας, Κρόνος, Ουρανός, Ποσειδώνας δεν υπάρχουν σαν θεοί, πώς είναι νοητό να υπάρχουν σαν πλανήτες;

Γιατί η ΝΔ ψηφίζει τις παροχές;

Ακούς τα στελέχη της στα πάνελ να μουρμουρίζουν, καταγγέλλοντας την προεκλογική κατασπατάληση δημοσιονομικών πόρων. Ωστόσο, όταν αυτά τα μέτρα έρχονται στη Βουλή, τα ίδια στελέχη, σκύβουν το κεφάλι, κατεβάζουν τα αφτιά και τα ψηφίζουν

Του Κώστα  Γιαννακίδη  

 Ο Αλέξης Τσίπρας το απολαμβάνει στη Βουλή όταν λέει στη Νέα Δημοκρατία ότι θα τους φέρνει να ψηφίζουν ένα προς ένα τα μέτρα των οικονομικών παροχών. Όλοι στη θέση του θα το απολαμβάναμε. Ο Πρωθυπουργός είναι ένα βήμα από το να βγει στον δρόμο και να μοιράζει πενηντάρικα, όπως έκαναν οι σεΐχηδες με τα ρολόγια στις ελληνικές ταινίες. Και η Νέα Δημοκρατία θα τον ακολουθεί κατά πόδας, επικυρώνοντας δια της ψήφου της.

Κάτι δεν πάει καλά με τη στάση της Νέας Δημοκρατίας απέναντι στις παροχές που κάνει η κυβέρνηση. Ακούς τα στελέχη της στα πάνελ να μουρμουρίζουν, καταγγέλλοντας την προεκλογική κατασπατάληση δημοσιονομικών πόρων σε παροχές, επιδόματα και προσλήψεις. Ωστόσο, όταν αυτά τα μέτρα έρχονται στη Βουλή, τα ίδια στελέχη, σκύβουν το κεφάλι, κατεβάζουν τα αφτιά και τα ψηφίζουν. 

Προφανώς δεν μπορούν να κάνουν και αλλιώς: στη μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας δεν υπάρχει κόμμα που να όρθωσε ανάστημα και επιχειρήματα μπροστά στην εξαγγελία για νέες προσλήψεις ή παροχές. Αντίστοιχα, κανένα κόμμα δεν έχει στηρίξει τολμηρές μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες με κυβερνητικό αποτύπωμα. Το ΠΑΣΟΚ είχε σκαρφαλώσει στα κάγκελα όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης επιχείρησε τη μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού. Η Νέα Δημοκρατία έκανε το ίδιο, όταν το δοκίμασε ο Σημίτης. Και η Αριστερά εξέφραζε πολυεπίπεδα και διαχρονικά το «Όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά». 

Τώρα όμως η Νέα Δημοκρατία πάει να παγιδευτεί μέσα σε αυτήν την αντίφαση. Αν αύριο ισχυριστεί ότι παρέλαβε καμμένη γη, θα έχει στάχτες και στα δικά της χέρια. Ο Τσίπρας εξαντλεί τον δημοσιονομικό χώρο, κρατάει τη χώρα εκτός αγορών και τη μεσαία τάξη από τον λαιμό, αλλά η Νέα Δημοκρατία ψηφίζει οποιοδήποτε μέτρο μοιράζει λεφτά. 

Ναι, ξέρω, έτσι γίνεται όταν βαδίζεις προς την εξουσία. Αποδέχεσαι παροχές και προσλήψεις για να διώξεις από πάνω σου υποψίες για τις προθέσεις σου. Συντάσσεσαι με τους ιερείς αν και στην αρχή διεκδίκησες την πατρότητα του σχεδίου για την έξοδό τους από το Δημόσιο. Φρίττεις με τις καταλήψεις των Πανεπιστημίων, αλλά δεν βάζεις δυνατά τις φωνές στα παιδιά που κατέλαβαν τα σχολεία με «πατριωτική» ατζέντα – ο Μητσοτάκης είπε βέβαια ότι τα σχολεία πρέπει να είναι ανοιχτά, αλλά φαίνεται ότι δεν ασπάζονται την ίδια στάση όλα τα στελέχη, ακόμα και τα πολύ προβεβλημένα. 

Η στάση της Νέας Δημοκρατίας, επί σειράς θεμάτων, είναι κατανοητή, όσο και αν απογοητεύει ένα κομμάτι του φιλελεύθερου και κεντρώου ακροατηρίου που προσδοκούσε να δει ένα μεγάλο Ποτάμι. 

Αν, πράγματι, ο Μητσοτάκης αντιδρούσε βάσει προσδοκιών, το πιθανότερο είναι να έμενε με κάτι μεγαλύτερο από το Ποτάμι. Ο Τσίπρας έφτασε στην εξουσία διχάζοντας, λαϊκίζοντας και λέγοντας τερατώδη ψέματα. Ο Μητσοτάκης κάνει την ίδια διαδρομή, προτιμώντας να κρύψει, να μην πει αλήθειες.   

Και ποιός είναι λοιπόν ο κύριος Σεφερλής; Ο καθρέφτης μας!

Το άρθρο της Βάλιας Τσιριγώτη είχε δημοσιευτεί στο Tvxs.gr το 2014 για την τηλεφωνική φάρσα του Μάρκου Σεφερλή σε ηλικιωμένους, που είχε προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις. Το Tvxs.gr αναδημοσιεύει το άρθρο με αφορμή το θόρυβο που έχει ξεσπάσει μετά την αποχώρηση του ηθοποιού και τελικά την ακύρωση της παράστασης «Ζητείται Ψεύτης» στο Παλλάς.

Και ποιός είναι λοιπόν ο κύριος Σεφερλής; Ο καθρέφτης μας!

 Της Βάλιας Τσιριγώτη*

«Το θέαμα δεν είναι σύνολο εικόνων αλλά μια κοινωνική σχέση ατόμων διαμεσολαβούμενη από τις εικόνες», Γκυ Ντεμπόρ, Η κοινωνία του θεάματος

Από τα ρωμαϊκά χρόνια, μα και κατά την περίοδο του Μεσαίωνα και της πρώιμης νεοτερικότητας, οι άνθρωποι, που και τότε φοβούνταν και δεν μπορούσαν να εξηγήσουν το διαφορετικό, «επέτρεπαν» στους βασιλιάδες να έχουν στις υπηρεσίες τους γελωτοποιούς. Οι γελωτοποιοί ήταν κι αυτοί με τη σειρά τους άνθρωποι αδύναμοι. Νάνοι, σακάτηδες και άλλοι που συχνά προσποιούνταν ή και πράγματι είχαν το βάφτισμα της ψυχικής νόσου, της τρέλας.

Σε κάποιες λίγες περιπτώσεις κάποιοι οξύνοες, όσοι συνδύαζαν πνεύμα και ταλέντο, κατάφερναν να χαρακτηριστούν διασκεδαστές και να λαμβάνουν έναν άτυπο σεβασμό, τέτοιον που αναλογεί στην οξυδέρκεια. Οι περιπτώσεις αυτές, κατά τις οποίες κάποιος γελωτοποιός μετεξελισσόταν σε διασκεδαστή, ασφαλώς σπάνιζαν. Ειδικά στη ρωμαϊκή περίοδο, όπου το κυρίαρχο χαρακτηριστικό του γελωτοποιού ήταν η δυσμορφία, οι σχετικές περιπτώσεις ήταν ανύπαρκτες.

Η συμβατική δομή της κοινωνίας μπορούσε να καταλυθεί στα πλαίσια μεσαιωνικών εορτασμών που διεξάγονταν για την αλλαγή του χρόνου ή για την ευημερία του βασιλείου. Στους εορτασμούς αυτούς, αντίστοιχους με τα σύγχρονα καρναβάλια, οι κοινωνικές θέσεις αντιστρέφονταν για δώδεκα μέρες. Ο βασιλιάς άλλαζε θέση με έναν «τρελό», που με τη σειρά του ανακηρυσσόταν «Βασιλιάς των Τρελών». Εν ολίγοις, παραχωρούσε τη θέση του σε έναν γελωτοποιό και ποτέ σε έναν διασκεδαστή.

Τί γίνεται όμως όταν ένας γελωτοποιός γίνεται βασιλιάς όχι μόνο για δώδεκα μέρες, αλλά για χρόνια; Μα φυσικά κάνει φάρσες που αντιστοιχούν στην προσφιλή συνήθεια ενός βασιλιά να κόβει κεφάλια.

Και ποιός είναι λοιπόν ο κύριος Σεφερλής και οι βασιλικές του φάρσες; Mήπως δεν είναι αυτός που πλούτισε βαφτίζοντας σάτιρα το «κοροϊδεύω τον χοντρό, τον καραφλό, τον μυτόγκα»; Δεν είναι αυτός που σπαταλώντας 45 λεπτά θεατρικού χρόνου εδραίωσε ως τέχνη το «πώς είσαι έτσι ρε αγάμητε»; Δεν είναι αυτός που ανήγαγε τον κομπλεξικό ρατσισμό σε επιθεώρηση, αυτός που κατάφερε να χτίσει θέατρο, σπίτι και καριέρα μαζεύοντας φράγκα από την ικανοποίηση μιας σαδιστικής χολής που φτύνεται πάνω στην αδυναμία του άλλου;

Ο κύριος Σεφερλής είναι ο ίδιος που επί χρόνια φαρσολογεί σε μια τεταμένη κοινωνία με ανέκδοτα για Αλβανούς κλέφτες και Πακιστανούς απατεωνίσκους. Για του λόγου το αληθές, θα αφήσω το ίδιο το επιθεωρησιακό του κείμενο να μιλήσει.

Το απόσπασμα είναι από την παράσταση «Ο Μάγος του Ροζ». Μια δημοσιογράφος παίρνει συνέντευξη από έναν μικροπωλητή με καταγωγή από το Πακιστάν:

-Αλήθεια Ραφίκ, πώς περνάτε στην Ελλάδα;

- Λαθραία.

-Οχι δε με κατάλαβες. Εννοώ πώς είναι η παραμονή σας εδώ, η συμβίωση σας με τους Έλληνες.

-Α, με Έλληνες πολύ δύσκολο. Κυρίως Ομόνοια, που μαζεύονται κι άλλοι αλλοδαποί, Ρώσοι, Ρουμάνοι, πολλή φασαρία, αλλά ευτυχώς προχθές αστυνομία έκανε επιχείρηση σκούπα και μάζεψε τελευταίους δέκα Έλληνες πού ‘χαν μείνει στο περιοχή και τώρα είμαστε μια χαρά. Ομόνοια δικό μας, δεν πλησιάζει Έλληνας.

-Και πως τα βγάζεις πέρα;

-Δουλειά, πολλή δουλειά. Από τότε που ήρθα στο Ελλάδα όλο δουλειά. Θυμάμαι πρώτο μου δουλειά ταχυδακτυλουργό.

-Δηλαδή τί έκανες;

-Εξαφάνιζα σήμερα κασετόφωνο από ένα αυτοκίνητο στην Κυψέλη και το εμφάνιζα δυό μέρες μετά σε πάγκο στο Μοναστηράκι.

Και λίγο παρακάτω συνεχίζει:

-Πάντως Ραφίκ πρέπει νά ‘χεις μαζέψει αρκετά χρήματα μέχρι τώρα.

-Έχω στο άκρη 500 χιλιάδες ευρώ..

- 500 χιλιάδες ευρώ;! Mα καλά, οι Έλληνες πεινάνε!

- Εγώ δεν είμαι Έλληνας.

- Θέλω να πω ότι οι Έλληνες περνάνε μια πολύ δύσκολη φάση κι εσύ έχεις μαζέψει 500 χιλιάδες ευρώ;!

- Eγώ δεν έχω ΦΠΑ, δεν έχω ΙΚΑ, δεν έχω ΤΕΒΕ, δεν έχω φόρο ημιυπαίθρια, όλα μαύρα.

Μία μέρα μετά την τηλεφωνική φάρσα στους δύο ηλικωμένους και των αρνητικών κριτικών που διατυπώθηκαν, ο Μάρκος Σεφερλής ζήτησε συγγνώμη λέγοντας τα εξής: «Όλα γίνονται στα πλαίσια της καλής διάθεσης, του χιούμορ, της διασκέδασης του κοινού, αλλά και του ίδιου που ασχολούμαι κάθε φορά». Και ήταν απόλυτα ειλικρινής. Τη μέρα της φάρσας ανέφερε: «Αν αυτοί που με βλέπουν καταλαβαίνουν τί κάνω θα είναι εκεί και το χειμώνα». Και ως προς αυτό ήταν επίσης ειλικρινής. Οι χειροκροτητές του θα είναι εκεί το χειμώνα και θα γεμίζουν διψασμένοι την αρένα.

Διότι η αδυναμία και η αναπηρία δεν υπήρξε ποτέ φυσικό φαινομένο, μα αδυναμία και αναπηρία ως προς τις κοινωνικές προσδοκίες. Διότι αυτός ήταν πάντα ο κύριος Σεφερλής. Τίποτα άλλο, παρά καθρέφτης. Καθρέφτης μιας συμπλεγματικής ανάγκης να χλευάσουμε τον αδύναμο μήπως κι έτσι εξυψώσουμε τη δική μας κοιλάρα-καράφλα-μυτόγκα, στο όνομα της ανωτερότητας. Και αυτή η ανάγκη μάς έχει πάρει το σπίτι προ πολλού.

* Η Βάλια Τσιριγώτη είναι ψυχοκοινωνιολογος που ασχολειται με τις Τεχνες και τον Πολιτισμο

«Κίτρινα Γιλέκα»: Σοκάρει ο νέος απολογισμός των επεισοδίων - 133τραυματίες,400 συλλήψεις!

Έκτακτη σύσκεψη συγκάλεσε ο Μακρόν μετά τα βίαια επεισόδια που «ισοπέδωσαν» το Παρίσι - Θα συζητηθεί το ενδεχόμενο να κηρυχθεί κατάσταση εκτάκτου ανάγκης - Πολιτική θύελλα για τον Γάλλο πρόεδρο - «Οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν» διαμηνύει η γαλλική κυβέρνηση.

Τα βίαια επεισόδια, που σημειώθηκαν χθες, Σάββατο, στο Παρίσι κατά την κινητοποίηση των «κίτρινων γιλέκων», προκάλεσαν τον τραυματισμό 133 ανθρώπων ενώ 378 τέθηκαν υπό προσωρινή κράτηση, σύμφωνα με έναν απολογισμό που ανακοινώθηκε σήμερα από την αστυνομία.

Συνολικά η αστυνομία προέβη σε 412 προσαγωγές. Από τους 133 τραυματίες, 23 ανήκουν στις δυνάμεις της τάξης. Ολόκληρη τη χθεσινή ημέρα, το Παρίσι έγινε το θέατρο σοβαρών βίαιων επεισοδίων, τα οποία σημειώθηκαν κυρίως στις δυτικές συνοικίες και στο κέντρο της πρωτεύουσας.

Έκτακτη σύσκεψη συγκαλεί ο Μακρόν

Ο Εμανουέλ Μακρόν συγκαλεί σήμερα έκτακτη συνεδρίαση στο προεδρικό μέγαρο την επομένη των βίαιων επεισοδίων στο Παρίσι που σηματοδότησαν μια νέα κλιμάκωση στη σύγκρουση με τα «κίτρινα γιλέκα», η οποία έχει εξελιχθεί σε μείζονα πολιτική κρίση.

Ο αρχηγός του κράτους, ο οποίος αναμένεται να επιστρέψει αργά το πρωί στη Γαλλία από τη σύνοδο κορυφής της G20 στην Αργεντινή, θα συνεδριάσει με τον πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ, τον υπουργό Εσωτερικών Κριστόφ Καστανέρ και τις «αρμόδιες υπηρεσίες» για να επιχειρηθεί να βρεθεί μια απάντηση σ' ένα κίνημα που μοιάζει να έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο.

Το βράδυ του Σαββάτου, την ώρα που αυτοκίνητα καίγονταν στο κέντρο του Παρισιού, ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωνε από το Μπουένος Άιρες πως «δεν θα δεχθεί ποτέ τη βία». Σύμφωνα με τον ίδιο, η βία αυτή «δεν έχει καμιά σχέση με την έκφραση ενός θεμιτού θυμού» για την αύξηση της τιμής των καυσίμων και τη μείωση της αγοραστικής δύναμης.

Η έκταση των βίαιων επεισοδίων, οδήγησαν τον Εντουάρ Φιλίπ να ματαιώσει το ταξίδι του στην Πολωνία για τη σύνοδο κορυφής για το κλίμα COP24. Χθες το βράδυ μετέβη σ' ένα αστυνομικό τμήμα του Παρισιού για να ευχαριστήσει τις δυνάμεις της τάξης.

Η απάντηση της κυβέρνησης ήταν αρχικά αυστηρή. «Οι ένοχοι γι' αυτές τις βιαιότητες δεν θέλουν αλλαγή, δεν θέλουν καμιά βελτίωση, θέλουν το χάος. Θα ταυτοποιηθούν και θα λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους ενώπιον της δικαιοσύνης», τόνισε ο Εμανουέλ Μακρόν, ενώ ο Κριστόφ Καστανέρ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Όμως η αντιπολίτευση και ένα μέρος των «κίτρινων γιλέκων», ενός ευμετάβλητου κινήματος χωρίς σαφώς προσδιορισμένη δομή ούτε ηγέτη, ζητούν από την κυβέρνηση να προβεί κατ' αρχάς σε μια ισχυρή κίνηση, αρχίζοντας με ένα μορατόριουμ ή πάγωμα της αύξησης των φόρων στα καύσιμα. 

Διεκδικήσεις

Στη δεξιά, ο πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων Λοράν Βοκιέ επανέλαβε την έκκλησή του να διεξαχθεί δημοψήφισμα για την οικολογική και τη φορολογική πολιτική του Εμανουέλ Μακρόν. Η Μαρίν Λεπέν ζήτησε να γίνει δεκτή από τον Μακρόν μαζί με τους άλλους ηγέτες των πολιτικών κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Στην αριστερά, ο επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS) Ολιβιέ Φορ ζήτησε να συζητηθεί από τους αντιπροσώπους των πολιτών το ζήτημα της αγοραστικής δύναμης. Ο Μπενουά Αμόν, επικεφαλής του σχηματισμού Generation-s, ζήτησε να διεξαχθεί εθνικός διάλογος με τα «κίτρινα γιλέκα», τα συνδικάτα και τις μκο για την αγοραστική δύναμη, την αναδιανομή του πλούτου και την οικολογική μετάβαση.

Όσο για τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, τον επικεφαλής της Ανυπότακτης Γαλλίας, αυτός κάλεσε να αποκατασταθεί ο φόρος στη μεγάλη περιουσία, χειροκροτώντας ταυτόχρονα «την εξέγερση των πολιτών» που «κάνει την Μακρονία και τον κόσμο του χρήματος να τρέμουν».

Μπροστά στις διεκδικήσεις αυτές, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται στο τραπέζι εδώ και αρκετές ημέρες, η κυβέρνηση έχει παραμείνει μέχρι τώρα ανυποχώρητη.

Την ώρα που οι πρώτες συγκρούσεις ξεσπούσαν στα Σανζ Ελιζέ, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μπενζαμέν Γκριβό επαναλάμβανε χθες, Σάββατο, το πρωί πως η κυβέρνηση θα διατηρήσει την πορεία της, υπενθυμίζοντας παράλληλα τα μέτρα αρωγής που έχουν ήδη ανακοινωθεί από την κυβέρνηση τις τελευταίες ημέρες.

«Άκουσα αυτούς που μου λένε πως στις 15 του μήνα, ο τραπεζικός λογαριασμός τους βρίσκεται στο κόκκινο. Όμως επισκευάζουμε τη χώρα βήμα-βήμα. Το κάνουμε με σοβαρότητα και δεν αναβάλλουμε τις επιλογές μας για τη μελλοντική γενιά», πρόσθεσε.

Ο Εμανουέλ Μακρον, ο οποίος οικοδόμησε ένα μέρος του πολιτικού κεφαλαίου του πάνω στη μεταρρυθμιστική ικανότητά του, δεν έχει πάψει να δηλώνει πως δεν πρόκειται να υποχωρήσει, αντίθετα, όπως λέει, με ό,τι έκαναν οι προκάτοχοί του.

Όμως η θέση αυτή μπορεί άραγε να αντέξει στα χθεσινά γεγονότα, την ώρα που βουλευτές της πλειοψηφίας, που σε μερικές περιπτώσεις δοκιμάζονται στις περιφέρειές τους, ζήτησαν μια χαλάρωση της κυβερνητικής πολιτικής;

Καστανέρ: Δεν θα διστάσω να κηρύξω κατάσταση εκτάκτου ανάγκης - Δεν έχω ταμπού

Δεν έχω ταμπού», δήλωσε το βράδυ του Σαββάτου ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας Κριστόφ Καστανέρ, ερωτηθείς για το ενδεχόμενο να επιβληθεί κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, μέτρο που εισηγήθηκαν συνδικαλιστικές ενώσεις των αστυνομικών.

«Εξετάζουμε όλες τις διαδικασίες που θα μας επιτρέψουν να αποκαταστήσουμε την ασφάλεια ακόμα περισσότερο», υπογράμμισε ο υπουργός μιλώντας στο γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο BFMTV. «Τα πάντα (...) εγώ δεν έχω ταμπού. Είμαι διατεθειμένος να τα κοιτάξω όλα».

Κατάσταση έκτακτης ανάγκης είχε επιβληθεί μετά τις τρομοκρατικές ενέργειες στο Παρίσι το 2015, αλλά και μετά τις ταραχές στα προάστια τον Νοέμβριο του 2005.

Ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας χαρακτήρισε τους δράστες των βίαιων επεισοδίων που ξέσπασαν το Σάββατο στο Παρίσι «ταραχοποιούς», «στασιαστές».

Ο Καστανέρ είπε ότι «σχεδόν 3.000 άνθρωποι που περιφέρονταν στο Παρίσι» προκάλεσαν εκτεταμένες φθορές, κάτι «που έκανε πολύ πιο δύσκολη την επέμβαση των δυνάμεων της τάξης».

«Όλα τα μέσα της αστυνομίας, της χωροφυλακής, της ασφάλειας είχαν κινητοποιηθεί» στο Παρίσι και στην υπόλοιπη Γαλλία, είπε, διευκρινίζοντας πως 4.600 αστυνομικοί και χωροφύλακες αναπτύχθηκαν μόνο στην πρωτεύουσα.

Την επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης ζήτησαν το βράδυ του Σαββάτου δύο συνδικάτα αστυνομικών. Ο δεύτερος στην ιεραρχία του ενός από αυτά εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι επικρατεί «στασιαστικό κλίμα» στη γαλλική πρωτεύουσα και πρέπει να «χτυπήσουμε τη γροθιά στο τραπέζι». Το συνδικάτο ζητεί «την ενίσχυση του στρατού» για να φρουρούνται κυβερνητικά κτίρια και μνημεία και να κινητοποιηθούν οι ειδικές δυνάμεις επέμβασης της αστυνομίας. Ένα δεύτερο συνδικάτο των γάλλων αστυνομικών από τη δική του πλευρά κατήγγειλε ότι η παθητική στάση που διατάχθηκαν να τηρήσουν οι άνδρες της αστυνομίας «ενθαρρύνει τους εχθρούς της Δημοκρατίας», καλώντας την κυβέρνηση «να λάβει τα μέτρα που προβλέπουν οι νόμοι και το Σύνταγμα, φθάνοντας αν χρειάζεται ως την επιβολή κατάστασης εκτάκτου ανάγκης».

 

  

Αλλη μια φάμπρικα…

 Γράφει η Κυριακή Μπεϊόγλου

Αν υπάρχει κάποιος –μετά τον Καζαντζίδη– που μιλάει στην καρδιά όσων, για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο, αναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της μετανάστευσης, αυτός είναι ο Λάκης Χαλκιάς. Πολύ πρόσφατα σε ένα μαγαζί, η ορχήστρα έπαιξε τη «Φάμπρικα». Ενα ζεϊμπέκικο που μας έδωσε ο Γιάννης Μαρκόπουλος μελοποιώντας τον Σκούρτη.

Ωραίο ζεϊμπέκικο, λεβέντικο. Κι ας λέει πράγματα σκληρά. Το μαγαζί, φοιτητικό στέκι, ήταν γεμάτο νέα παιδιά. Το ξέραν το τραγούδι, το χόρεψαν κάνα δυο. Να ’ξερε άραγε πριν «φύγει» ο ποιητής πόσο το αγαπούν οι νέοι; Να ’ξερε με πόσο πάθος τραγουδούσαν το:

Η φάμπρικα δε σταματά/ δουλεύει νύχτα μέρα/ και πώς τον λεν το διπλανό/ και τον τρελό τον Ιταλό/ να τους ρωτήσω δεν μπορώ/ ούτε να πάρω αέρα…

Οι «Μετανάστες», δίσκος σταθμός στην ελληνική δισκογραφία, κυκλοφόρησε το 1974, με τις ανεπανάληπτες ερμηνείες του Λάκη Χαλκιά και της Βίκυς Μοσχολιού. Τι είναι αυτό το τόσο δυνατό που κάνει μια γενιά αλλιώς μεγαλωμένη να αγαπά αυτά τα τραγούδια; αναρωτιόμουν, όταν πριν από λίγες μέρες έμαθα την είδηση του θανάτου του Γιώργου Σκούρτη. Νομίζω ο ίδιος πόνος.

Ο πόνος του ανθρώπου που δεν μπορεί να φτιάξει ρίζες στην πατρίδα του και φεύγει για να αναζητήσει ένα μέλλον σε άλλη χώρα. Και, ναι, αυτά τα παιδιά δεν μοιάζουν μ’ εκείνα του ’60. Ξέρουν δύο γλώσσες, έχουν πτυχία, και παίζουν την τεχνολογία στα δάχτυλα. Αλλά αφήνουν πίσω το σπίτι όπου μεγάλωσαν και τους δικούς τους ανθρώπους. Κάποια νύχτα ή κάποια μέρα, η νοσταλγία θα τους βρει, απρόσμενα και ξαφνικά. Εκεί θα θυμηθούν τον Καζαντζίδη να τραγουδά Βίρβο, εκεί κάποιος θα ανακαλύψει και τη «Φάμπρικα»:

Κι εκεί στο πόστο μου σκυφτός/ ξεχνάω τη μιλιά μου/ είμαι το νούμερο οχτώ/ με ξέρουν όλοι με αυτό/ μα εγώ κρατάω μυστικό/ ποιο είναι τ’ όνομά μου…

Στην πραγματικότητα, η φάμπρικα της μετανάστευσης δεν σταμάτησε ποτέ. Δουλεύει ακόμα νύχτα - μέρα. Θυμήθηκα τον Πάουλο Φρέιρε που σε ένα από τα εμβληματικότερα βιβλία της σύγχρονης φιλοσοφίας, «Η αγωγή του καταπιεζόμενου», προειδοποιούσε πως, αν σε έναν υπερκαταναλωτικό και υπερχειραγωγούμενο κόσμο η παιδεία είναι απλώς εξειδίκευση, τίποτα δεν θα αλλάξει από τις παλιότερες σκοτεινές εποχές. Αυτό καταφέραμε; Δημιουργήσαμε άλλη μια γενιά μεταναστών;

Αλλη μια γενιά εμιγκρέδων; Θα ήθελα να ελπίζω πως όχι, αλλά όλο και περισσότεροι γονείς αποχαιρετούν τα παιδιά τους στα αεροδρόμια. Στο «εδώ και στο τώρα». Με την ίδια ελπίδα που αποχαιρετούσαν τα παιδιά τους κάποιοι άλλοι γονείς πολλά χρόνια πριν στις αποβάθρες των τρένων και των πλοίων. Την ελπίδα πως θα έχουν ένα καλύτερο μέλλον. Αντίο, κ. Σκούρτη, η φάμπρικα δουλεύει ασταμάτητα, κι εμείς εδώ... ακούμε ακόμα τον ήχο των μηχανών και των αναστεναγμών.

   

ΜΜΣ (Μέσα Μαζικού Σκοταδισμού)

Του Περικλή Κοροβέση

Ζούμε σε μια εποχή σκοταδισμού. Και αυτό συμβαίνει σε μια φάση που η ανθρωπότητα διαθέτει τόσο πολλά μέσα επικοινωνίας που θα ήταν θέμα επιστημονικής φαντασίας πριν από λίγες δεκαετίες. Ο καθένας μπορεί να βγάλει μια εφημερίδα -σε ηλεκτρονική μορφή- ή να στήσει το μπλογκ του, να γίνει φωτογράφος και κινηματογραφιστής μόνο με το κινητό του. Να μη μιλήσουμε για την πληθώρα των τηλεοπτικών ή ραδιοφωνικών σταθμών που εκπέμπουν πανελλαδικά ή τοπικά. Σε αυτήν την εντυπωσιακή επανάσταση των μέσων επικοινωνίας, φτωχός συγγενής παραμένουν αυτά που τυπώνονται στο χαρτί.

Οι εφημερίδες και τα περιοδικά έχουν πάρει την κατιούσα και όχι μόνο στη χώρα μας, παρ’ όλο που συχνά οι ιδιοκτήτες τους είναι μεγιστάνες και άσχετοι με τη δημοσιογραφία. Εντούτοις, αντί η γνώση και η σωστή πληροφόρηση να είναι κτήμα του καθενός, έχουμε την απόλυτη διάδοση του σκοταδισμού και της αποπληροφόρησης που διαμορφώνει τον ασήμαντο και υποτακτικό άνθρωπο, δημιουργώντας τη βάση του φασισμού.

Το κοινωνικό μας σύστημα στηρίζεται στην ανισότητα και τον αποκλεισμό. Και όσο μεγαλύτερος είναι ο αποκλεισμός και η φτώχεια εξαπλώνεται σαν πανδημία, τόσο ο πλούτος συγκεντρώνεται στα χέρια των ολίγων. Να μην ξεχνάμε πως το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει περιουσία όσο το υπόλοιπο 99%. Πώς θα πεισθούν αυτά τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων πως αυτή η κατάσταση είναι φυσιολογική;

Με το να μη μάθουν ποτέ το γιατί. ‘Η, καλύτερα, να μη θέσουν ποτέ το ερώτημα γιατί. Πρέπει να πεισθούν πως ο μόνος δυνατός κόσμος είναι αυτός στον οποίο ζούμε. Η εξουσία επιστρατεύει χιλιάδες θεωρίες-μυθολογίες για να πείσει τους εξωπεταγμένους πως για όλα τα δεινά τους φταίνε οι ίδιοι. Και λίγο-πολύ το έχει καταφέρει. Μπορεί αυτός ο λαός να σιχτιρίζει συλλήβδην τους πολιτικούς, αλλά στο «διά ταύτα» θα σου πει με σιγουριά: «Εμείς όμως δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Κάποιος πρέπει να βρεθεί να μας σώσει». Δηλαδή έχει δεχτεί την υποταγή του σαν κάτι το φυσιολογικό.

Η ενσωματωμένη υποταγή πάει ζευγάρι με την ενοχή. Είναι κοινώς αποδεκτό το γνωμικό «Οποιος θέλει δουλειά, βρίσκει». Αρα είναι δικό σου το λάθος που είσαι άνεργος, άσχετα αν περίπου το 1/3 του ενεργού πληθυσμού είναι άνεργο. Υπάρχει ακόμη η άλλη περιρρέουσα σοφία πως όποιος δουλεύει δεν πεινάει.

Οι στατιστικές μάς λένε όμως άλλα. Εκατομμύρια εργαζόμενοι στον κόσμο ζουν κάτω από το κατώφλι της φτώχειας. Και αν κάποιοι βρεθούν να σπάσουν αυτά τα στερεότυπα και αναδείξουν τις πραγματικές αιτίες της δυστυχίας με το έργο και τη δράση τους, έχουν κακό τέλος ενώ το έργο τους μπορεί να γίνει κλασικό και αναφορά για τις επόμενες γενιές.

Εντούτοις είναι οι μόνοι που μετρούν και είναι αυτοί που μας βοηθούν να απαλλαγούμε από το ψεύτικο προσωπείο μας και να βρούμε τον αληθινό μας εαυτό. Και αυτό είναι το πιο δύσκολο πράγμα που έχει να κάνει στη ζωή του ο άνθρωπος. Θα μπορούσε κανείς από τους συνηθισμένους ανθρώπους να φανταστεί πριν από μερικά χρόνια πως η ομοφυλοφιλία είναι κίνημα απελευθέρωσης και όχι ανωμαλία; Σήμερα η ομοφοβία είναι ρατσισμός. Και ο ρατσισμός είναι ποινικό αδίκημα. Αλλά για να γίνει αυτό χρειάστηκαν σκληροί αγώνες πολλών δεκαετιών, για να μην πω περίπου δύο αιώνων, με πρωταγωνίστριες τις γυναίκες.

Και όμως, στον χώρο του χαρτιού και του μελανιού γίνονται θαυμαστά πράγματα που δημιουργούν ρωγμές φωτός στο βασίλειο του σκότους. Ενα από αυτά είναι η Monde Diplomatique, ίσως το μεγαλύτερο αριστερό ανεξάρτητο έντυπο στον κόσμο, που, εκτός από τα γαλλικά, κυκλοφορεί σε ακόμα τριάντα γλώσσες. Αυτή η εφημερίδα πόνταρε από την αρχή στη σκεπτόμενη Αριστερά χωρίς ποτέ να ταυτιστεί με κάποιο κόμμα, αντιπολιτευόμενο ή κυβερνών.

Ενα ανεξάρτητο έντυπο χάνει το κύρος του αν γίνει όργανο κάποιου κόμματος και ακολουθεί τη μοίρα των κομματικών εντύπων, τη συρρίκνωση της κυκλοφορίας και τον μηδενισμό της σκέψης που περιορίζεται στη βαρετή προπαγάνδα. Οι αστικές εφημερίδες κύρους το έχουν καταλάβει καλά αυτό. Υποστηρίζουν την τάξη τους και σχεδόν καθοδηγούν τα κόμματα, πλην των αριστερών που τα σφάζουν με το μπαμπάκι. Αφήνουν ακόμα και ελεύθερες στήλες σε αριστερούς συντάκτες, που δεν είναι άμεσα πολιτικές. Πράγμα αδιανόητο για κομματικά έντυπα.

Η Monde Diplomatique* έκανε μια μεγάλη έρευνα για να γνωρίσει τους αναγνώστες της. (Μόνο στη Γαλλία, όχι στις υπόλοιπες τριάντα χώρες που κυκλοφορεί). Το δείγμα ήταν περίπου 17.000 αναγνώστες που απάντησαν γραπτώς σε ένα ερωτηματολόγιο. Περίπου το 75% ήταν η Αριστερά όλων των τάσεων (Ανυπότακτη Γαλλία, Αναρχικοί, Ακρα Αριστερά, Ανένταχτοι κ.λπ.). Το ΚΚΓ είχε 4,7%, οι Πράσινοι 4,4% και οι Σοσιαλιστές 4,3%. Ακόμα ένα εντυπωσιακό στοιχείο ήταν ο τρόπος που διαδίδεται. Ούτε διαφήμιση, ούτε αφίσες. Μόνο από στόμα σε στόμα. Το άλλο στοιχείο ήταν η σταθερότητα των αναγνωστών. Μερικοί την παρακολουθούν πάνω από 30 χρόνια.

Ακόμα το 37,9% των αναγνωστών διαβάζουν πάνω από δέκα άρθρα. Να σημειώσουμε πως η εφημερίδα δεν έχει καμία διαφήμιση (Ο Γκοντάρ έλεγε πως η διαφήμιση είναι φασισμός, και δεν είχε άδικο. Είναι η παρουσία του κεφαλαίου που εξαγοράζει το έντυπο και χάνει την ανεξαρτησία του). Η εφημερίδα από χρονιά σε χρονιά αυξάνει την κυκλοφορία της. Το 2017 είχε κέρδος 2.071.000 ευρώ μόνο από τις πωλήσεις. Το προσωπικό στοιχίζει στην εφημερίδα πάνω από 4 φορές περισσότερο απ’ ό,τι το χαρτί και η εκτύπωσή της. Αλλά υπάρχουν και άλλα έντυπα στον κόσμο που κινούνται στις ίδιες κατευθύνσεις και επιβιώνουν. Η συνταγή είναι πάντα η ίδια. Ανεξαρτησία, ελεύθερη σκέψη, έκφραση εκείνης της κοινωνίας που σκέπτεται, που είναι και το πιο προχωρημένο και μορφωμένο κομμάτι κάθε χώρας.

* Δημοσιεύτηκε στην ίδια εφημερίδα τον Νοέμβριο του 2018.

  

Πώς ένας παπάς οδήγησε στην εξάρθρωση του «κυκλώματος Ριχάρδου»

Πριν από 17 μήνες περίπου τον Ιούνιο του 2017 ένας παπάς στην Ζάκυνθο παρουσιάζεται στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής του και καταθέτει μια  επώνυμη καταγγελία: Στο χώρο συγκεκριμένης  επιχείρησης ενεχυροδανειστηρίου που αναπτύσσει δραστηριότητα στο νησί ,βρίσκονται κλοπιμαία από την εκκλησία του.  Είχε δει με τα ίδια του τα μάτια τα ασημένια περιγράμματα από τις εικόνες που είχαν  κλαπεί από τον ναό, να εκτίθενται στο ενεχυροδανειστήριο, οπως δήλωσαν στο Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων πηγές που έχουν σχέση με την έρευνα.

Αμέσως καλείται το ΣΔΟΕ με επικεφαλής τον Ειδικό Γραμματέα Σταύρο Θωμαδάκης να εκτελέσει σχετική εισαγγελική παραγγελία και μετά από επισταμένη έρευνα και αξιοποίηση πληροφοριών πραγματοποιεί συγχρονισμένους ελέγχους στην Ζάκυνθο στον Πύργο και στην Αμαλιάδα. Θα βρεθούν και θα κατασχεθούν δύο πλαγιόκαννα όπλα, διόπτρες όπλων, 43 χρυσές λίρες, 9 ρολόγια ιδιαίτερης αξίας, επώνυμων κατασκευαστικών οίκων, πλήθος τιμαλφών μεγάλης αξίας σε πλαστικές συσκευασίες και ένα χρηματικό ποσό ύψους 66.930.

Σε κανένα από αυτά δεν προέκυψε η νόμιμη προέλευση και κατοχή τους. Ήταν δηλαδή προϊόντα κλεπταποδοχής.

Η υπόθεση αυτή για πρώτη φορά στοιχειοθετεί  ίσως το βασικότερο στοιχείο γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε η δράση λαθρεμπορίας των κυκλωμάτων χρυσού στην Ελλάδα και είναι αυτό που ελέγχεται κυρίως  σήμερα και με τις 59 συλλήψεις - μεταξύ αυτών και του ιδιοκτήτη μεγάλης αλυσίδας με ενεχυροδανειστήρια: Την κλεπταποδοχή .

«Όλοι αυτοί που πούλησαν λόγω της κρίσης τιμαλφή, κειμήλια και ότι προσωπική  κινητή περιουσία είχαν για να επιβιώσουν, το έκαναν κυρίως  τα πρώτα χρόνια της κρίσης, από το 2010 έως το 2014,» επισημαίνει στο ΑΠΕ- ΜΠΕ υψηλόβαθμο στέλεχος που διερευνά όλες τις διαστάσεις της  έρευνας για τη δράση της «μαφίας του χρυσού» όπως την αποκαλεί και προσθέτει:

«Στην συνέχεια οι 947 επιχειρήσεις ή υποκαταστήματα που άνοιξαν μόνο μέσα στα πρώτα δύο χρόνια και είδαν τα κέρδη τους να εκτοξεύονται ,  δύσκολα θα μπορούσαν να επιβιώσουν στην συνέχεια μόνο από κάποιες -νόμιμες- αγοροπωλησίες που αντικειμενικά θα μειώνονταν. Συνεπώς  για να συνεχισθεί η κερδοφορία έπρεπε με κάποιο τρόπο να δίνεται το  μήνυμα: «Αγοράζονται και  κλοπιμαία». Και όταν γνωρίζει ο κλέφτης ότι υπάρχει αγοραστής κλεπταποδόχος εύκολα αυξάνει τη δράση του». Πολύ περισσότερο όταν δεν υπάρχει ούτε μητρώο, ούτε καταγραφή, ούτε φωτογραφίες και κυρίως μπορούν να χαθούν τα ίχνη λιώνοντας τα μέταλλα και μετατρέποντας τα κοσμήματα σε ράβδους ή πλάκες χρυσού,τονιζει η ίδια πηγή στο ΑΠΕ ΜΠΕ.

«Χρυσές δουλειές» χωρίς νομοθετικό πλαίσιο

Τα ενεχυροδανειστήρια υπήρχαν ανέκαθεν γύρω από την περιοχή της Ομονοίας  και ήταν συνδεδεμένα με  σκοτεινούς τύπους που αποκαλούσαν τελευταία «τοκογλύφους» και με μια φθίνουσα δραστηριότητα, καθώς το επάγγελμα δεν μπορούσε να σταθεί όσο οι Τράπεζες μοίραζαν εύκολα καταναλωτικά δάνεια.

Με το ξέσπασμα ωστόσο της κρίσης σε όλες τις γειτονιές της Αθήνας και στην συνέχεια σε όλες τις επαρχιακές  πόλεις άρχισαν να στήνονται επιχειρήσεις άγνωστης ουσιαστικά προέλευσης. Το «επάγγελμα»  θα πάρει την μορφή «επιδημίας» καθώς απελπισμένοι πολίτες προσπαθούν να εκποιήσουν ό,τι έχουν σε χρυσό. Σε αυτό συμβάλλει και η άνοδος παγκοσμίως της τιμής του χρυσού ενώ η ανεργία θα οδηγήσει στα «χρυσά ενεχυροδανειστήρια » ανθρώπους που πουλάνε  ακόμη και χρυσά δόντια ή ό,τι οικογενειακό κειμήλιο μπορούσε να μεταφραστεί σε μετρητά.

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεση του το ΑΠΕ-ΜΠΕ ,το 2010 έκαναν έναρξη 81 επιχειρήσεις, ενώ το 2002 274 επιχειρήσεις και 245 καταστήματα. Οι άδειες αφορούν ανταλλακτήρια πολύτιμων μετάλλων, χρυσού, αργυρών προϊόντων οικοσκευής.

Και εδώ φαίνεται ότι η Πολιτεία κάνει το αντίθετο από αυτό που χρειάζεται. Παίρνει απόσταση από την εποπτεία του επαγγέλματος, ανοίγοντας ουσιαστικά τους ασκούς του Αιόλου.

Αντί οι άδειες να δίνονται από το Υπουργείο Εμπορίου και να ψηφισθεί ένα αυστηρό κανονιστικό νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας, δημιουργείται ένα ουσιαστικά σαθρό περιβάλλον από μια αστυνομική διάταξη  (5Α/2011) που θα δημοσιευτεί στο ΦΕΚ τον Σεπτέμβριο του 2011 ως απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας.

Αυτό ορίζει και τις προϋποθέσεις για να βγει η άδεια για την άσκηση του επαγγέλματος που περιορίζονται να έχει συμπληρώσει ο αιτών το 19ο έτος της ηλικίας και να μην έχει καταδικασθεί σε οποιαδήποτε ποινή που περιγράφεται λεπτομερειακά.

Όπως λέει η ίδια πηγή στο ΑΠΕ ΜΠΕ, στην ουσία δεν δημιουργείται καμία «εποπτική αρχή» που θα μπορούσε να αναλάβει την ευθύνη για τη λειτουργία των εν λόγω καταστημάτων. Κυρίως όμως θα μπορούσε να ελέγχει την  κατάληξη των πολύτιμων μετάλλων, τον έλεγχο  των πηγών χρηματοδότησης, τις  συνθήκες αγοράς των τιμαλφών (σωστή μέτρηση και διασφάλιση τιμών), καθώς και το κυριότερο «ότι η διασφάλιση της όποιας συναλλαγής  δεν μπορεί να γίνει με  προϊόντα κλοπής».

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ

Αυτοί που μας οδήγησαν στο ολέθριο «λάθος»…

Το «λάθος» του ΔΝΤ, το οποίο οδήγησε σε «υπερβολική» λιτότητα, όπως είπε ο Στουρνάρας, είναι η μια όψη του θέματος. Η άλλη είναι πώς η χώρα οδηγήθηκε εκεί. Και αυτό είναι κάτι που προσπαθεί να απωθήσει ή να αποκρύψει, ως μη όφειλε, ο κυβερνών ΣΥΡΙΖΑ, με τους εκ δεξιών συνεταίρους του

Του Γιώργου  Καρελιά

Το θέμα ήρθε ξανά στην επικαιρότητα, αλλά μάλλον χάθηκε επειδή έπεσε τη μέρα της απεργίας στα μέσα ενημέρωσης. Σημασία έχει και ποιος το ανακίνησε αυτή τη φορά. Ηταν ο διοικητής της κεντρικής Τράπεζας Γιάννης Στουρνάρας και ο λόγος είναι για το «λάθος» του Διεθνούς Ταμείου στα ελληνικά προγράμματα διάσωσης (εδώ). 

Για το θέμα –την επιμονή του ΔΝΤ και ειδικά του Τόμσεν– έχουν κατά καιρούς γραφτεί πολλά από τότε που αποκαλύφθηκε το «λάθος» με τους περίφημους πολλαπλασιαστές. Και το θέμα δεν είναι μόνο η «υπερβολική λιτότητα», όπως κομψά είπε ο Στουρνάρας. Το θέμα είναι η καταδίκη της χώρας στην, τουλάχιστον υπερδεκαετή, καταβαράθρωση. Η οποία έχει οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους στα όρια της φτώχειας και τις προνοιακές δομές της στα όριά τους. 

Μπορεί το μέγεθος του «λάθους» στην Ελλάδα να ήταν πρωτοφανές ακόμα και για την δυσώδη ιστορία του ΔΝΤ, αλλά δεν πρέπει να υπάρχουν πολλές αυταπάτες. Ακόμα και χωρίς το «λάθος» αυτό, κάπως έτσι θα καταλήγαμε. Οι ανά τον κόσμο παρεμβάσεις του Ταμείου είχαν ανάλογα αποτελέσματα. Λίγες χώρες κατάφεραν να ορθοποδήσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα. 

Από τη στιγμή, λοιπόν, που το ΔΝΤ προσκλήθηκε να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης, η πορεία ήταν περίπου προδιαγεγραμμένη είτε με πολλή είτε με «υπερβολική» (κατά Στουρνάρα) λιτότητα. 

Αυτή η παραδοχή οδηγεί σε ένα βασανιστικό ερώτημα: μπορούσε, άραγε, να αποτραπεί αυτή η εξέλιξη; Η απάντηση δεν έχει μόνο ιστορικό χαρακτήρα, αλλά και εξόχως πολιτικό, κάτι που ορισμένες πλευρές του πολιτικού φάσματος (περιέργως και των δύο άκρων, Δεξιάς και Αριστεράς) θέλουν και επιδιώκουν να παρασιωπηθεί. Η απάντηση στο ερώτημα έχει δύο σκέλη: 

–Ετσι όπως βρέθηκε η χώρα στο τέλος του 2009, η κηδεμονία του ΔΝΤ δεν μπορούσε να αποφευχθεί. Ανεξαρτήτως των χειρισμών της νεοεκλεγμένης τότε κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου, η καταστροφή είχε συντελεσθεί και η είσοδος στην εποχή των Μνημονίων ήταν αναπότρεπτη. Oμως… 

– Η κατάληξη αυτή δεν (θα) ήταν μοιραία, αν δεν είχαν προηγηθεί όσα έπραξαν ή δεν έπραξαν οι κυβερνήσεις που προηγήθηκαν. Το τι έπραξαν είναι γνωστό. Εκτίναξαν το έλλειμμα του Προϋπολογισμού στο σημείο χωρίς επιστροφή (εδώ), αφού προηγουμένως κατάφερναν να το «κρύβουν» από τους κουτόφραγκους των Βρυξελλών, οι οποίοι έκαναν τα στραβά μάτια. Οι αγορές έκλεισαν, η χώρα δεν μπορούσε να δανειστεί, η χρεοκοπία πλησίαζε. Και μετά ήρθαν τα Μνημόνια. Αυτό που δεν έπραξαν ειδικά οι κυβερνήσεις Κώστα Καραμανλή της περιόδου 2007-2009, το περιγράφει με ακρίβεια μια φράση ενός κατ’ εξοχήν αρμοδίου: Αστα γι’ αργότερα (εδώ). 

Η υπενθύμιση όλων αυτών, μια δεκαετία και πλέον μετά δεν είναι καθόλου αδιάφορη, για δύο λόγους. Διότι επιχειρείται η «αθώωση» εκείνης της περιόδου. Και στην επιχείρηση αυτή δεν συμμετέχουν παράγοντες του κόμματος (της ΝΔ) που ενέχεται, αν και η σημερινή ηγεσία του δείχνει ότι αισθάνεται άβολα κάθε φορά που ανακινείται το θέμα. Συμμετέχουν, ως μη όφειλαν, σημερινά κυβερνητικά στελέχη (ένα παράδειγμα εδώ), στο πλαίσιο της συμπόρευσης του ΣΥΡΙΖΑ με κάποιους αποκαλούμενους «καραμανλικούς». 

Αν, λοιπόν, έχει κάποια αξία η υπενθύμιση όλων αυτών είναι για να σταματήσει το παιχνίδι των αποσιωπήσεων και των συμψηφισμών που εξακολουθεί να παίζουν ορισμένοι. Αν νομίζουν ότι το 2019 θα επαναληφθεί το 2015, με την αριστεροδεξιά συμμαχία που τους έφερε στην εξουσία, είναι μακριά νυχτωμένοι.  

«Μιλήστε με τα 15μελές σας»

Του Παντελή Μπουκάλα

«​​Εθνικό» μεν το μήνυμα που έφτασε στο κινητό χιλιάδων μαθητών, ανελλήνιστο δε: «Εκτακτο. Την Πέμπτη 29/11 κάλεσμα για πανελλαδική κατάληψη σε όλα τα σχολεία της χώρας με θέμα εθνικά θέματα, Μακεδονικό, Κατσίφας και Β. Ηπειρος. Μιλήστε όλοι με τα 15μελές σας». Πρώτη λοιπόν κατελήφθη η Γραμματική. «Το δεκαπενταμελές, τα δεκαπενταμελές», άρα και «του δεκαπενταμελές». Κάπως σαν τα ελληνικά τού «εγέρθητος».

Δεν είναι μόνο το γράμμα μιμητικό. Είναι και το πνεύμα, όπως δείχνουν τα συνθήματα που κυριαρχούν στις ώς τώρα καταλήψεις σχολείων. Το σύνθημα «Αλήτες προδότες πολιτικοί», που βλέπουμε στους τοίχους σχολικών κτιρίων και στα πανό μαθητικών συγκεντρώσεων, είναι το αγαπημένο όχι γενικώς και αορίστως της Ακροδεξιάς, αλλά ειδικά της Χρυσής Αυγής. Είναι η σφραγίδα της, το δόγμα της, ο «Αγών» της συνοψισμένος. Για το μόρφωμα της Χ.Α., που παριστάνει την αντισυστημική για να κρύψει πως είναι ο εκτελεστικός βραχίονας του πιο σκοτεινού συστήματος, όπως και για όλα τα μορφώματα αυτού του είδους παγκοσμίως, οι πολιτικοί δεν είναι καλοί ή κακοί, επαρκείς ή ανεπαρκείς, τίμιοι ή αμοραλιστές, ενδοτικοί ή αντιστεκόμενοι. Είναι προδότες. Ξεπουληματίες.

Τι προδίδουν; Μα τα «εθνικά θέματα». Τη Μακεδονία, την Κύπρο (όχι, δεν την πρόδωσαν οι λατρεμένοι τους χουνταίοι, άλλωστε για τον «Αττίλα» «φταίει το Πολυτεχνείο»), τη Βόρεια Ηπειρο, τη Μικρά Ασία. «Η Βόρειος Ηπειρος είναι ελληνική» γράφουν τα μαθητικά πανό, βγάζοντας γλώσσα στις συμφωνίες που έχει υπογράψει η πατρίδα τους. «Ελλάδα είσαι μία, στον κόσμο άλλη καμία, η Κύπρος είν’ ελληνική και η Μικρά Ασία» τραγουδούσαν οι μαθητές της Πτολεμαΐδας στην πορεία τους. Μόνο η Μικρά Ασία; Εδώ, με τη βοήθεια και της ομοιοκαταληξίας, άνετα μπορεί να προστεθούν η Κάτω Ιταλία, η Περσία, η Ινδία. Με τη Βακτριανή, τη Σογδιανή και την Αίγυπτο η ρίμα συμπεριφέρεται ανθελληνικά, αλλά κάτι θα γίνει.

Αλυτρωτισμός; Οχι. Αλυτρωτιστές είναι όλοι οι άλλοι. Οι μοχθηροί γείτονες. Οι κατσαπλιάδες Αλβανοί. Οι γυφτοσκοπιανοί. Οι αγροίκοι Βούλγαροι. Οι απολίτιστοι Τούρκοι. Εμείς έχουμε με το μέρος μας την Ιστορία. Αλλωστε, ειδικά τη ρητορική περί «προδοσίας της Μακεδονίας» δεν τη χρησιμοποιούν μόνο οι ακροδεξιότατοι της Χ.Α και οι «σοβαροί» ακροδεξιοί (Καρατζαφέρης, Βελόπουλος κ.ά.). Τη χρησιμοποιεί, ατόφια ή ελαφρώς μετριασμένη, και η Ενωση Κεντρώων και η «Πλεύση Ελευθερίας» και στελέχη της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Είχαν τι να αντιγράψουν οι μαθητές.

Γιατί εξαφανίζονται οι φίλοι μετά τα 30

Μέσω της αγάπης θα μπορέσουμε να ανιχνεύσουμε την αιώνια αλήθεια. Από το γλυκό αυτό συναίσθημα των ανθρώπινων συναισθημάτων οφείλεται  η ύπαρξη ενός άλλου ιερού δεσμού, με τον οποίο οι άνθρωποι επικοινωνούν μεταξύ τους. Ο Ιερός αυτός δεσμός είναι η φιλία.

Η αγάπη και η φιλία πολλές φορές ταυτίζονται, διότι η φιλία είναι αδύνατο να υπάρξει χωρίς αγάπη, αλλά την ανιδιοτελή αγάπη.  Ο φίλος είναι το αγαπημένο πρόσωπο το οποίο επιθυμούμε να το βλέπουμε ευτυχισμένο.  Χαιρόμαστε όταν είναι ευτυχισμένο και λυπούμαστε όταν δυστυχεί. Εκεί μάλιστα μετριέται και το μεγαλείο της αγνής φιλίας, της αγνής ψυχής, όταν χαιρόμαστε με την επιτυχία του φίλου μας. Γιατί ευκολότερα ο άνθρωπος κλαίει παρά χαίρεται. Το να λυπάσαι είναι ανθρώπινο, το να αγαπάς είναι ιερό. Η φιλία είναι ελεύθερος, σταθερός δεσμός μεταξύ δυο ή περισσοτέρων ανθρώπων στηριζόμενη στην αμοιβαία αναγνώριση της αγάπης, της ελευθερίας, της ειλικρίνειας και διαφέρει από τη φιλία η οποία προέρχεται από συνήθεια, από αποτέλεσμα υλικού κέρδους, από συμφέρον ή εκμετάλλευση. Η ειλικρίνεια είναι η βάση της πραγματικής φιλίας.

Ωστόσο, όσο μεγαλώνουμε όλα αλλάζουν. Εμείς, τα γεγονότα στη ζωή μας, οι άνθρωποι γύρω μας και φυσικά οι σχέσεις μας. Ερχόμαστε λοιπόν στα 30 μας να κάνουμε έναν απολογισμό. Να δούμε τι έχουμε μάθει μέχρι σήμερα. Τι μας έχει μείνει για τις φιλίες;

Δεν έχουμε αρκετό χρόνο για εκείνους. Ο ελεύθερος χρόνος για διασκέδαση, επικοινωνία, μια βόλτα με φίλους, είναι πλέον σπάνιος. Υποχρεώσεις, δουλειά, παιδιά, σκυλιά, γατιά "ρουφούν" όλη σας την ενέργεια. Καταλαβαίνετε λοιπόν πως είναι δύσκολο να κρατήσετε δυνατούς τους δεσμούς φιλίας.

Η αντίληψη περί φιλίας αλλάζει.  Παλιότερα, πιστεύατε πως οι φίλοι που έχετε επιλέξει μέχρι τώρα στη ζωή σας είναι αυτοί θα μείνετε για πάντα μαζί. Τώρα, ξέρετε πως δεν είναι έτσι τα πράγματα. Εννοείται πως μπορείτε να μείνετε για πάντα φίλοι αλλά υπάρχει και η πιθανότητα να έρθουν καινούρια άτομα στη ζωή σας.

Ξέρουμε πλέον ποιοι είμαστε. Οι φίλοι για μια αρκετά μεγάλη περίοδο της ζωής μας, οριοθετούσαν σε μεγάλο βαθμό το ποιοι είμαστε. Η οικογένεια μας, μας επηρέαζε μέχρι την εφηβεία, μετά οι συνομήλικοι είχαν μεγαλύτερη θέση στη ζωή μας. Όσο όμως μεγαλώνουμε αποφασίζουμε εμείς. Ο λόγος είναι πως οι ανάγκες αλλάζουν και κατά συνέπεια αλλάζουν και τα κριτήρια μας. Αν η δουλειά μας δεν μας ικανοποιεί ή αν έχουμε προβλήματα με το γάμο ή τα παιδιά μας, δεν περιμένουμε να δούμε τι θα κάνουν οι φίλοι μας σε παρόμοιες καταστάσεις. Αντιδρούμε πλέον διαφορετικά.

Όταν μεγαλώνουμε δείχνουμε τον πραγματικό μας εαυτό. Θυμάστε τότε που ήμασταν μικρά και γράφαμε στους τοίχους BFFE (best friends for ever); Τότε το εννοούσαμε γιατί δεν είχαμε τίποτα να μοιράσουμε. Τι γίνεται όμως σήμερα; Όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε χιλιάδες προβλήματα και η κρίση θολώνει το μυαλό μας.

Οι φίλοι είναι σημαντικό να υπάρχουν στη ζωή μας. Ειδικά, όταν μεγαλώνουμε και νιώθουμε τη μοναξιά να μας απειλεί. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν από σήμερα να βρούμε ανάμεσα μας τον πραγματικό φίλο και όταν τον βρούμε ας προσπαθήσουμε να γίνουμε και εμείς αντάξιοι της φιλίας του. Να γίνουμε αληθινοί άνθρωποι, αληθινοί φίλοι. Και όταν το  πετύχουμε αυτό να είστε σίγουροι ότι η ψυχή μας θα αγαλλιάσει. Συγχωρήστε τους φίλους σας, αξίζουν ό,τι πολυτιμότερο έχετε στη γη.

jenny.gr