Το «πράσινο φως» για χορήγηση
δανείων των κρατών – μελών που έχουν πληγεί από την πανδημία έδωσε την
Παρασκευή το διοικητικό συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM),
εγκαινιάζοντας ένα νέο γύρο μνημονίων για τις χώρες που θα προχωρήσουν σε
δανεισμό.
Ειδικότερα το Συμβούλιο των
Διοικητών του ESM, που αποτελείται από τους υπουργούς Οικονομικών της
Ευρωζώνης, υπέγραψε τον μηχανισμό χορήγησης των δανείων (ESM Pandemic Crisis
Support), ο οποίος θα είναι διαθέσιμος έως το τέλος του 2022 για όσες χώρες θέλουν
να τον χρησιμοποιήσουν.
Σύμφωνα με την απόφαση κάθε
κράτος θα μπορεί να ζητήσει δάνεια που είναι ίσα με το 2% του ΑΕΠ του. Τα
δάνεια αυτά θα έχουν δεκαετή ωρίμανση, ενώ θα κατευθυνθούν για δαπάνες που
αφορούν την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού και θα συνοδευτούν από την
υπογραφή σχετικού μνημονίου, παρότι οι εκπρόσωποι των κρατών – μελών επιχειρούν
επιμελώς να το κρύψουν.
Η γραμμή πίστωσης θα είναι
διαθέσιμη έως τα τέλη του 2022 και το συνολικό ύψος των διαθέσιμων δανείων θα
φτάσει τα 240 δισ. ευρώ. Ο λογαριασμός θα μεταφερθεί στις πλάτες των λαών που
θα κληθούν να πληρώσουν αυτά τα δάνεια με νέους σκληρούς μνημονιακούς όρους.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση,
στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup της
Παρασκευής, ο επικεφαλής του Eurogroup Κλ. Ρέγκλινγκ είπε ότι στην περίπτωση,
που δοθεί το δάνειο, η Ελλάδα θα έπαιρνε το ποσό των 3,7 δισ. ευρώ για μία
10ετία.
O ίδιος επίσης δήλωσε πως θα
χρηματοδοτηθούν με ασφάλεια και πολύ χαμηλά επιτόκια οι μεγάλες δαπάνες που
απαιτούνται για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής
του Εurogroup, M. Σεντένο, έκανε λόγο για «ένα καινοτόμο εργαλείο, με ευνοϊκούς
όρους δανειοδότησης και χωρίς μακροοικονομικούς όρους να συνδέονται με αυτό».
‘Έρχονται μνημόνια διαρκείας…
Ωστόσο, τα δάνεια αυτά θα
συνδεθούν με τις προβλεπόμενες διαδικασίες των Ευρωπαϊκών Εξαμήνων, δηλαδή των
μνημονίων διαρκείας της ΕΕ, αλλά και την τήρηση των διατάξεων της Συνθήκης του
ESM.
Άλλωστε, στη συμφωνία υπάρχει και
η ρητή αναφορά πως «στη συνέχεια τα κράτη – μέλη της ζώνης του ευρώ θα
εξακολουθήσουν να δεσμεύονται για την ενίσχυση των οικονομικών και
χρηματοοικονομικών θεμελίων, σύμφωνα με τα πλαίσια οικονομικής και φορολογικής
συνεργασίας και επιτήρησης της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ευελιξίας που
εφαρμόζουν τα αρμόδια όργανα της ΕΕ». Δηλαδή με όλους τους όρους και τους
κανόνες που προβλέπονται για τη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και άρα
την εφαρμογή πολιτικών λιτότητας για τη διατήρηση τους.
Ενδεικτική σε αυτό το πνεύμα ήταν
και η τοποθέτηση του Επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ, Πάολο Τζεντιλόνι,
ο οποίος σημείωσε ότι απομένει η υπογραφή από τις χώρες – μέλη των εγγυήσεων
που πρέπει να δοθούν, ώστε να δανεισθεί η Κομισιόν από τις αγορές το παραπάνω
ποσό.
Ο ίδιος σημείωσε ότι «η ύφεση
είναι ήδη βαθιά, το β’ τρίμηνο του 2020 θα είναι ακόμη μεγαλύτερη» και
προαναγγέλλοντας νέο γύρο αντιλαϊκών και αντεργατικών αναδιαρθρώσεων σημείωσε:
«Χρειαζόμαστε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η πανδημία δεν ακυρώνει αυτή την
ανάγκη».
Σε αναζήτηση πρόσθετων πόρων για
χρηματοδότηση των επιχειρηματικών ομίλων
Την ίδια, ώρα στη σημερινή
συνεδρίαση του Eurogroup οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αναζήτησαν ένα
συμβιβασμό για τους άλλους μηχανισμούς στήριξης τα κεφάλαια των οποίων στην
συντριπτική πλειοψηφία τους θα κατευθυνθούν για την στήριξη και ενίσχυση των
επιχειρηματικών ομίλων.
Σύμφωνα με τον υπουργό
Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρα, συζητήθηκε η «άμεση ενεργοποίηση, από τον Ιούνιο»,
του προγράμματος «SURE» για την επιδότηση της εργασίας (δηλαδή την παροχή
φτηνών εργατικών χεριών στους επιχειρηματίες), καθώς και «η δημιουργία του
πανευρωπαϊκού εργαλείου χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, μέσω της Ευρωπαϊκής
Τράπεζας Επενδύσεων».
Σε σχέση με τη συζήτηση για το
«Ταμείο Ανάκαμψης», ο Χρ. Σταϊκούρας επανέλαβε την θέση πως πρέπει «να είναι
γενναίο σε μέγεθος, να είναι εμπροσθοβαρές, να έχει μεγάλη διάρκεια, να έχει
ευελιξία, να περικλείει επιχορηγήσεις και να αφορά – κυρίως – κλάδους και χώρες
που πλήττονται περισσότερο από την κρίση».
Ενδεικτικό του αντιλαϊκού
χαρακτήρα που έχουν όλα τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι είναι η συζήτηση
που έχει ανοίξει για αύξηση των «ιδίων πόρων», στο πλαίσιο του επόμενου
προϋπολογισμού της ΕΕ (2021-2027). «Αυτό είναι ακόμη καλύτερο: Πρόκειται για απευθείας
έσοδα, που είναι καλύτερα από το δανεισμό», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της
ΕΕ.
Οι «ίδιοι πόροι» προέρχονται από
δασμούς, από ένα μέρος του ΦΠΑ και από την εθνική συνεισφορά κάθε χώρας, δηλαδή
από χρήματα που πληρώνουν οι ίδιοι οι λαοί.
Όπως είπε ο Σεντένο, η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή θα παρουσιάσει την πρότασή της για το Ταμείο Ανάκαμψης στα τέλη του
μήνα και τόνισε ότι υπήρξε ευρεία συναίνεση πως το σχέδιο ανάκαμψης θα πρέπει
να αποτελέσει μέσο για τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας.