γράφει ο Γιάννης Αγγέλης
Κανείς προς το παρόν δεν… μιλάει
αλλά η κατάσταση είναι εκρηκτική. Μέσα σε ένα χρόνο έχει τετραπλασιασθεί η τιμή
του φυσικού αερίου, την ίδια στιγμή που το πετρέλαιο κινείται σε επίπεδα γύρω
από τα 70 δολ.
Μέσα στο 2021 η τιμή του φυσικού
αερίου έχει εκτιναχθεί πάνω από 100% – 116%, συμπαρασύροντας προς το πάνω κάθε
υπηρεσία ή μεταποίηση που το χρησιμοποιεί, είτε για στις μεταφορές, είτε στην
παραγωγή.
Η εκρηκτική αυτή αύξηση ξεπερνά
ακόμα και τον ιστορικής σημασίας – άλλαξε την παγκόσμια οικονομία –
τριπλασιασμό της τιμής του πετρελαίου όταν με απόφαση του Νίξον κατέρρευσε τον
Αύγουστο του 1971 η συμφωνία του Μπρέτον Γουντς και διακόπηκε η σχέση δολαρίου
χρυσού.
Βέβαια oι ομοιότητες εδώ
περιορίζονται στον πολλαπλασιαστή της τιμής του φυσικού αερίου – με τα μέχρι
στιγμής δεδομένα – αλλά σε κάθε περίπτωση είναι τόσο μεγάλη η αύξηση της τιμής,
που αναβιώνει μνήμες που συνδέονται με την πληθωριστική έκρηξη της δεκαετίας
του '70…
Οι επιπτώσεις από την αύξηση αυτή
εμφανίζονται ήδη σ’ ολόκληρη την Ευρώπη ειδικά στην αύξηση του κόστους
παραγωγής του ηλεκτρικού που ήδη μέσα στον Αύγουστο θα βάλει φωτιά και στην
Ελλάδα, τόσο στο κόστος παραγωγής, ειδικά στα αγροτικά προϊόντα, όσο και στους
προϋπολογισμούς των νοικοκυριών.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία,
το φυσικό αέριο, που σαν καύσιμο θα αποτελεί το «μεταβατικό» στοιχείο προς την
«καθαρή ενέργεια» των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), θα γνωρίσει ακόμα
μεγαλύτερη ζήτηση.
Μέχρι το 2024 η ζήτηση για φυσικό
αέριο θα αυξηθεί τουλάχιστον κατά 7% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα του
2019 (MkKinsey).
Αυτό σημαίνει ότι τόσο τα
νοικοκυριά όσο και οι κυβερνήσεις πρέπει να ξανακάνουν τους υπολογισμούς τους,
όχι μόνο για φέτος, αλλά κυρίως για τα επόμενα χρόνια.
Είναι προφανές πλέον ότι η τάση
αυτή είναι τόσο ισχυρή και «μόνιμη» τουλάχιστον για την επόμενη 3ετία – 5ετία
που θα επηρεάσει καθαρά τις πληθωριστικές πιέσεις, τόσο όσο αφορά το ηλεκτρικό
ρεύμα όσο και την βιομηχανική και αγροτική παραγωγή.
Το «χειρότερο» βέβαια είναι ότι
μία τόσο προφανής τάση είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει τάσεις προεξόφλησης
στις αγορές με άγνωστες συνέπιες κάτι που με την σειρά του είναι βέβαιο ότι θα
υποχρεώσει τις Κεντρικές Τράπεζες να προσαρμόσουν ανάλογα την νομισματική τους
πολιτική…
Το πόσο εντυπωσιακή είναι η
άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου φαίνεται στο ότι από την «μέση τιμή» του το
2020 έχει τετραπλασιασθεί, ενώ αν πάρει κανείς σαν «τιμή βάσης» την βουτιά που
είχε κάνει προσωρινά τον Μάϊο του 2020, η αύξηση σε επίπεδο ευρωπαϊκό είναι
1000%... Ανάλογη είναι και η κατάσταση στις ΗΠΑ, παρά την εγχώρια παραγωγή,
αλλά και στην Ασία που οι τιμές έχουν …εξαπλασιασθεί. Υποστηρικτικά στην
εκρηκτική αυτή αύξηση λειτουργεί και η προσωρινή δραστική μείωση της ροής
φυσικού αερίου από την Ρωσία στην Ευρώπη με τα τρέχοντα επίπεδα να έχουν
υπο-τετραπλασιασθεί σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο…