Χάθηκε η μαγεία της Αποκριάς…

της Νεφέλης Λυγερού   

Διονυσιακός, μεσαιωνικός, έξω καρδιά… Έτσι τουλάχιστον υποτίθεται ότι είναι ο εορτασμός της Αποκριάς. Υπόσχεται να ξορκίσει έστω και για λίγο την κατήφεια και τη ρουτίνα. Τα τελευταία χρόνια, όμως, μοιάζει να απευθύνεται σ΄ ένα συγκεκριμένο κοινό: τα παιδία και τους δύστυχους γονείς τους που σέρνονται από παιδότοπο σε παιδότοπο.

Τα ενήλικα πάρτι στα σπίτια τείνουν να εκλείψουν και οι μαζικές εκδηλώσεις χαρακτηρίζονται στην πλειονότητά τους από ένα ψυχαναγκαστικό κέφι που μπορεί πολύ εύκολα να μετατραπεί σε υπαρξιακού τύπου κατάθλιψη. Η αποκριάτικη περιρρέουσα ατμόσφαιρα περιορίζεται σε μασκαρεμένους τηλεπαρουσιαστές, φτωχικά καρναβάλια και κακοπληρωμένους μπάρμεν και σερβιτόρες που μεταξύ των άλλων δεινών τους είναι υποχρεωμένοι και να εργάζονται μασκαρεμένοι υπό τους ήχους της τζομπίτζομπά και του κεντελαπόνγκο.

Και όμως. Κάποιες δεκαετίες πριν, η μικρή Αθήνα, η μικρή Θεσσαλονίκη, η μκρή Πάτρα μετατρεπόταν σε μία παρέα. Τα τερτίπια, οι σκοτούρες και τα αλληλοτρωγώματα που τριβέλιζαν ανέκαθεν τα μυαλά των Ελλήνων παραμέριζαν. Το μοναδικό θέμα συζήτησης στις παρέες ήταν τα «Μπαλ Μασκέ», όπως αποκαλούσαν τα πάρτι που γινόντουσαν σε σπίτια ή γνωστά ξενοδοχεία.

Ξεχώριζε εκείνο της «Μεγάλης Βρεταννίας», όπου όλοι πήγαιναν ντυμένοι ντόμινο με απαραίτητο αξεσουάρ τη μάσκα. Ετσι, μη γνωρίζοντας ποιος είναι ποιος, απολάμβαναν το απενεχοποιημένο φλερτ με απρόσμενα επακόλουθα, αφού λόγω μεταμφίεσης πολύ συχνά σύζυγοι πλησιάζαν τις συζύγους τους.

Ακολουθούσε το πάρτι του Ιππικού Oμίλου, της Ενωσης Θεατρικών Συγγραφέων, του ξενοδοχείου «Σεσίλ» στην Κηφισιά και του «Κινγκ Τζορτζ». Η ιδιοκτήτριά του Καίτη Καλκάνη οργάνωνε κάθε χρόνο στο Tudor Hall το περίφημο bal de tête, όπου οι καλεσμένοι κατέφταναν, έχοντας στολισμένο μόνο το κεφάλι.

Άνοιγαν τα σπίτια τους…

Πολλά σπίτια άνοιγαν τις πόρτες τους και δεχόντουσαν μεγάλες παρέες μασκαράδων. Για να τους επιτραπεί η είσοδος έπρεπε ο αρχηγός της παρέας να χτυπήσει το κουδούνι και να αποκαλύψει το πρόσωπό του, ενώ οι υπόλοιποι δεν όφειλαν να βγάλουν τη μάσκα τους, διατηρώντας έτσι ένα μυστήριο.

Μεγάλοι και μικροί χόρευαν τσα-τσα και τουίστ. Τότε, οι προσκλήσεις για τις περισσότερες εκδηλώσεις εστάλονταν και έναν μήνα πριν, ενώ συνήθως επέβαλαν ένα συγκεκριμένο θέμα. Εποχή άφησε ένα πάρτι με τίτλο «Μια βραδιά στο λιμάνι». Οι περισσότερες γυναίκες, μεταξύ αυτών και πολλές διασημότητες της εποχής, ντύθηκαν πόρνες της Τρούμπας.

Τη δεκαετία του ’60 βασίλισσα του καρναβαλιού είχε στεφτεί η Ζωζώ Σαπουντζάκη, ενώ λίγα βήματα πιο πίσω την ακολουθούσε η Ρίκα Διαλυνά. Τεράστια απήχηση είχαν και οι δημόσιοι αποκριάτικοι χοροί που οργάνωναν οι πρεσβείες, τα σωματεία, τα δημοτικά θέατρα.

Στου Ψυρρή και στην Πλάκα

Το μεγαλύτερο γλεντοκόπημα, όμως, γινόταν στις ξακουστές τότε ταβέρνες της Πλάκας και του Ψυρρή. Του Τζουτζούρη, του Καβαλλάρη, του Παπαχειμώνα, του Γάκη, του Ρούκουνα και τόσες άλλες. Από κόσμο γέμιζε ασφυκτικά και η Ομόνοια, ενώ στη γωνία της Πανεπιστημίου και Εμμανουήλ Μπενάκη γινόταν σωστό πανδαιμόνιο. Έστηναν ξέφρενο χορό στη μέση του δρόμου, εκεί κοντά στο άγαλμα του Κολοκοτρώνη. Κάθε περαστικός, μάλιστα, συνήθως έβρισκε τον εαυτό του παρασυρμένο στο αυτοσχέδιο πάρτι, μέχρι που ο δρόμος και τα πεζοδρόμια δεν φαίνονταν από τις πιεροτίνες και τους ιππότες.

Στη δεκαετία του ’80, το αθηναϊκό καρναβάλι είχε ως επίκεντρο την Πλάκα, όπου μασκαράδες κάθε ηλικίας αλώνιζαν με μουσικές, ρόπαλα και ροκάνες, γέλια και φωνές, σερπαντίνες και χαρτοπόλεμο. Εξάλλου, ο εορτασμός των αποκριών δεν αφορούσε τους κοσμικούς, ούτε απαιτούσε χρήματα. Παρέες έβαζαν ρεφενέ από ένα 100αρικο και γλεντούσαν μέχρι το πρωί. Τραγουδούσαν στις ταβέρνες και ξεχύνονταν μέχρι και τη Δεξαμενή.

Αυτά αναλογίζομαι όταν βρίσκομαι και εγώ απόγευμα Σαββάτου σ’ ένα παιδικό αποκριάτικο πάρτι. Βαριεστημένοι γονείς έχουν συνοδεύσει τα καμάρια τους σ’ έναν γυμνό παιδότοπο που μάταια έχει ντυθεί εορτινά. Τα γνωστά και καθιερωμένα καρναβαλικά τραγούδια μας μετατρέπουν σε αποικία της Νοτίου Αμερικής, δίχως, όμως, να υπερκαλύψουν τα κλάματα, τις γκρίνιες και τα μικρά οικογενειακά δράματα που θα λάβουν χώρα τις επόμενες 2,5 ώρες που φαντάζουν με ατέρμονα έτη…  

slpress.gr

Εξαργυρώνει επιταγές ο Ερντογάν - Από την απεμπλοκή το 1996 στην κλιμάκωση του τσαμπουκά σήμερα

«Γραμμάτια» του παρελθόντος των ελληνοτουρκικών σχέσεων, «υπογεγραμμένα» από προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις, κρατά στα χέρια του ο Ερντογάν και απειλεί τη σημερινή ελληνική κυβέρνηση ότι ήρθε η ώρα να εξαργυρωθούν.

Η κλιμάκωση της έντασης των τελευταίων ημερών γύρω από τα Ίμια, αλλά και η συμφωνία εκτόνωσης της έντασης, την οποία αποδέχτηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του, επαναφέρουν στο προσκήνιο μια οδυνηρή εκκρεμότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία μπορεί να «σκάσει» ανά πάσα στιγμή και να προκαλέσει πολιτική ζημιά στην κυβέρνηση και ανεπανόρθωτη καταστροφή στη χώρα.

Για να γίνει αντιληπτό τι παίζει στα Ίμια θα πρέπει να φρεσκάρουμε λίγο τη μνήμη μας και να θυμηθούμε πώς και με τι όρους έγινε η διαδικασία απεμπλοκής από την κρίση του 1996.

Τότε, το 1996, Ελλάδα και Τουρκία δεσμεύθηκαν εγγράφως να απομακρύνουν στρατιώτες, πλοία και σημαίες από τα Ίμια και πέριξ αυτών, αλλά και να μην επιστρέψουν στην περιοχή. Η συμφωνία αποτυπώθηκε (επαναλαμβάνουμε) γραπτώς σε επίσημη επιστολή του Αμερικανού υπ. Εξωτερικών Γουόρεν Κρίστοφερ προς τους ομολόγους του της Ελλάδας και της Τουρκίας, με ημερομηνία 6 Φεβρουαρίου 1996.

Από τότε και με αυτόν τον τρόπο οι ΗΠΑ επικύρωσαν τον ρόλο του μεσολαβητή μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αλλά ταυτόχρονα και τον ρόλο του εγγυητή των συμφωνηθέντων, καθώς ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, που διαχειρίστηκε την κρίση, ανησυχούσε για τον κίνδυνο νέου επεισοδίου και πιθανής σύρραξης, εάν η μία ή η άλλη πλευρά δεν τηρούσε τις δεσμεύσεις της.

Η εν λόγω επιστολή Κρίστοφερ (την είχε φέρει στη δημοσιότητα πριν από μερικά χρόνια η εφημερίδα «Καθημερινή») παραδόθηκε στις 6 Φεβρουαρίου του 1996 στον τότε υπουργό Εξωτερικών Θ. Πάγκαλο από τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα εκείνης της εποχή Τόμας Νάιλς. Την ίδια επιστολή παρέδωσε στον Τούρκο ΥΠΕΞ εκείνης της εποχής Ντ. Μπαϊκάλ ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Τουρκία.

Η επιστολή αυτή σημείωνε:

«Οι διαβεβαιώσεις που μας προσέφεραν η Ελλάδα και η Τουρκία ότι θα απομάκρυναν τα πλοία, το προσωπικό και τις σημαίες – με έναν αλληλοδιαδοχικό και συντονισμένο τρόπο – επέτρεψαν σε κάθε πλευρά να υποχωρήσει από το χείλος (του πολέμου) με αξιοπρέπεια. Η κυβέρνηση (της μιας χώρας) μας έχει διαβεβαιώσει ότι δεν θα τοποθετήσει τη σημαία της ή οπλισμένο προσωπικό της στις νησίδες, ούτε θα τοποθετήσει πλοία κοντά στις νησίδες. Προσδίδουμε μεγάλη βαρύτητα σε αυτή τη διαβεβαίωση από έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ. Προσδίδουμε εξίσου μεγάλη βαρύτητα στις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησής σας ως προς τα ίδια, και το έχουμε διαβιβάσει προφορικά και γραπτώς στην κυβέρνηση (της άλλης χώρας)».

Για τους αμύητους στη διπλωματική πρακτική και ορολογία, αυτό που συνάγεται από την αποδοχή αυτής της επιστολής από την ελληνική κυβέρνηση (του Κώστα Σημίτη) είναι ότι η Ελλάδα αποδέχεται ότι οι νησίδες των Ιμίων είναι «γκρίζα ζώνη» και όχι μια περιοχή όπου η Ελλάδα ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Τότε, εκείνη την εποχή, αυτή η απώλεια εδάφους χαρακτηρίστηκε «ρεαλιστική πολιτική» με την οποία ο ηγέτης της χώρας απέφυγε τον πόλεμο. Κατά μια άλλη εκδοχή, με αυτόν τον ρεαλισμό η κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη κατάφερε να χάσει έδαφος χωρίς να ρίξει ούτε μια τουφεκιά…

Επισφράγιση της ήττας

Οι ΗΠΑ, έχοντας αναλάβει την εγγύηση των συμφωνηθέντων, έναν χρόνο αργότερα προχώρησαν σε μια ακόμη κίνηση προκειμένου να καλύψουν κάτω από την ομπρέλα τους ολόκληρη την ελληνοτουρκική διένεξη με την ελπίδα ότι ο χρόνος θα την εκτονώσει.

Έτσι, λοιπόν, στις 8 Ιουλίου 1997, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη και με την επίβλεψη της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Σημίτης και ο Πρόεδρος της Τουρκίας Σ. Ντεμιρέλ, περιστοιχιζόμενοι από τους υπουργούς Εξωτερικών Πάγκαλο και Τζεμ, υπογράφουν συμφωνία με σκοπό «τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο και την απομάκρυνση του κινδύνου σύρραξης ανάμεσα στις δύο χώρες».

Η συμφωνία έμεινε στην Ιστορία ως «Συμφωνία της Μαδρίτης». Στη συμφωνία αναφέρεται:

«Και οι δύο χώρες θα αναλάβουν προσπάθεια να προωθήσουν διμερείς σχέσεις, που θα βασίζονται σε:

Αμοιβαία δέσμευση για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη συνεχή ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας.

Σεβασμό της κυριαρχίας της κάθε χώρας.

Σεβασμό των Αρχών του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών.

Σεβασμό στα νόμιμα, ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα της κάθε χώρας στο Αιγαίο, τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία τους.

Δέσμευση αποφυγής μονομερών ενεργειών στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και της επιθυμίας, ώστε να αποτραπούν συγκρούσεις οφειλόμενες σε παρεξήγηση.

Δέσμευση διευθέτησης των διαφορών τους με ειρηνικά μέσα, στη βάση αμοιβαίας συναίνεσης και χωρίς τη χρήση βίας ή την απειλή βίας».

Η Άγκυρα ζητά τα κέρδη

Από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά. Η «ισχυρή Ελλάδα» των εκσυγχρονιστών του Κώστα Σημίτη αποδείχτηκε μια φούσκα, η οποία χρεοκόπησε και βρίσκεται υπό ασφυκτική οικονομική εποπτεία και πολιτικό έλεγχο. Η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν προβάλλει ως ισχυρή περιφερειακή δύναμη και διεκδικεί την αυτονομία κινήσεων που επιβάλλει η εξυπηρέτηση των συμφερόντων της. Αυτό το τελευταίο έχει οδηγήσει την Τουρκία «μακριά» από την αμερικανική αγκάλη και τον έλεγχο. Οι τριβές στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις στη Συρία λίγο απέχουν από το να εξελιχθούν σε ανοιχτή ρήξη και σύγκρουση. Υπό αυτήν την έννοια ο αμερικανικός διαμεσολαβητικός ρόλος και οι παρεμβάσεις της Ουάσιγκτον στα ελληνοτουρκικά δεν έχουν καταλυτική σημασία για τις τουρκικές αποφάσεις, εκτός ίσως από το πεδίο του διπλωματικού παζαριού στο οποίο επιδίδονται με τους Αμερικανούς με ίσους όρους.

Με πιο απλά λόγια, η Άγκυρα μπορεί να παζαρεύει με τους Αμερικανούς το στάτους στο Αιγαίο, διεκδικώντας κέρδη ή ανταλλάγματα στα υπόλοιπα ανοιχτά ζητήματα (Κουρδικό, Συρία) που την απασχολούν. Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα αντιλαμβάνεται ότι η αμερικανική προστασία στην οποία έχει επενδύσει δεν είναι ούτε τόσο ισχυρή ούτε δεδομένη…

topontiki.gr 

Πώς σταμάτησα ν’ ανησυχώ για τον χρόνο

“Ο χρόνος δεν υπάρχει, είναι μια ανθρώπινη επινόηση και εξυπηρετεί ανθρώπινες ανάγκες.”

Αλβέρτος Αϊνστάιν

“Time present and time past

Are both perhaps present in time future,

And time future contained in time past.”

T.S. Eliot, Four Quartets

~~~~~~~~~

Όσο Προυστ και να ‘σαι, αν για τριάντα σελίδες περιγράφεις πώς έστρωνες το μαξιλάρι σου όταν ήσουν παιδί, θα γράψεις ένα κείμενο αργό (δε γράφω “βαρετό” για να μην προσβάλλω τους φιλοπρουστικούς που αναζητούν τον χαμένο χρόνο).

Κι όταν παρακολουθούμε μια ταινία (δράσης συνήθως), όπου συμβαίνουν τόσα πολλά και τόσο γρήγορα, χωρίς μια στιγμή ανάπαυλας για να πιεί έναν καφέ ο Spiderman και να πει τι αισθάνεται, τότε μόλις τελειώσει θα προσπαθούμε να καταλάβουμε ποιος ήταν αυτός με τη στολή.

Σε κάθε ιστορία (είτε είναι κείμενο είτε ταινία) ο χρόνος μετριέται με γεγονότα.

Αν η οθόνη μας δείχνει για μισή ώρα ένα τοπίο, χωρίς τίποτα να συμβαίνει, τότε ο (μυθοπλαστικός) χρόνος δεν υπάρχει.

Οι μυθιστοριογράφοι κι οι σεναριογράφοι το ξέρουν. Έτσι φροντίζουν να έχουν σκηνές όπου συμβαίνουν πολλά και κάποιες άλλες όπου συμβαίνουν λίγα. Παίζουν με τον χρόνο σαν έναν συνθέτη κλασικής μουσικής, που γεμίζει τα μέτρα του με περισσότερες ή λιγότερες νότες.

~~

Αυτά έλεγα στο Συνεργείο Δημιουργικής Γραφής για τον μυθοπλαστικό χρόνο, όταν ο Γιάννης Ζ, ένας συνεργός, φάνηκε να αφαιρείται. Σκέφτηκα ότι τον είχα κάνει να βαρεθεί, χωρίς τη γοητεία του Προυστ να με εξιλεώνει.

Λίγη ώρα αργότερα, ενώ πίναμε λίγο κρασί παρέα είπε:

“Είναι παράξενο. Αυτά που έλεγες για τα γεγονότα και τον μυθοπλαστικό χρόνο. Πρόσφατα είδα ένα ντοκιμαντέρ όπου κάποιος φυσικός εξηγούσε τη φύση του χρόνου. Κι έλεγε ότι ο χρόνος δεν είναι τίποτα άλλο απ’ τα γεγονότα, απ’ τη διαδοχή των γεγονότων. Αν δεν συνέβαινε τίποτα, τότε δεν θα υπήρχε και χρόνος.”

Ακούγεται σαν μεταφυσική, όμως είναι… φυσική. Σ’ ένα απόλυτα ψυχρό σύμπαν, χωρίς ενέργεια, χωρίς μεταβολές, χωρίς γεγονότα, θα υπήρχε χρόνος;

~~

Σαν το είπε αυτό θυμήθηκα μια άλλη βραδιά αμπελοφιλοσοφίας, πριν πολλά χρόνια. Τότε ο Βασίλης, ο φωτογράφος της παρέας, προσπαθούσε να μας πείσει ότι ο χρόνος δεν υπάρχει παρά μόνο ως μεταβολή στις καταστάσεις.

“Αν τίποτα δεν αλλάζει”, φώναζε για να καταλάβουμε, “τότε δεν υπάρχει χρόνος”.

Μας είχε φανεί υπερβολικός. Ήταν κι αργά το πρωί, είχαμε πιει πολύ, και θέλαμε να πάμε να κοιμηθούμε γιατί την επομένη δουλεύαμε.

Τόσα χρόνια μετά οφείλω να παραδεχτώ ότι είχε δίκιο.

~~

Με τον ίδιο τρόπο κυλάει ο χρόνος και στη ζωή μας.

Αν κάποια μέρα, συνήθως Κυριακή, ξυπνήσεις αργά το μεσημέρι με πονοκέφαλο, και περάσεις τις ώρες σου κάνοντας τίποτα (βλέποντας τηλεόραση, χαζεύοντας στο facebook, κοιτώντας το ταβάνι) τότε το βράδυ που πηγαίνεις για ύπνο σου φαίνεται λες και δεν πέρασε καθόλου χρόνος -κι ας σε βεβαιώνει το ρολόι ή ο ήλιος για το αντίθετο.

Κι υπάρχουν κάτι άλλες μέρες, που απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ (τις ίδιες ώρες καταγράφει το ρολόι) κάνεις τόσο πολλά, συμβαίνουν τόσο πολλά, που νομίζεις ότι πέρασαν τρεις μέρες.

“Το βάρος μιας μέρας μετριέται απ’ το τι βάζουμε στις τσέπες της”, γράφει ο Νίτσε στον Ζαρατούστρα.

~~

Ο Αϊνστάιν απέδειξε ότι ο χρόνος δεν είναι κάτι σταθερό -όπως πίστευε ο Νεύτωνας. Καθυστερεί σε μεγάλες ταχύτητες ή κοντά σε μεγάλες μάζες. (Θυμάστε την ταινία Interstellar του Νόλαν; Όσο πιο μεγάλος ο πλανήτης τόσο πιο αργά περνάει ο χρόνος. Κι αν υπάρχει και μια μαύρη τρύπα στη γειτονιά…)

~~

Και η ανθρώπινη αντίληψη, η καθαρά υποκειμενική-ψυχολογική, για τον χρόνο είναι σχετική.

Έστω δυο παρατηρητές του χρόνου. Ο ένας πάει το Σαββατοκύριακο σ’ ένα εξωτικό τόπο, την Κίνα για παράδειγμα. Ο άλλος μένει σπίτι και βλέπει τηλεόραση.

Τη Δευτέρα ο πρώτος θα νιώθει σαν να έλειπε δέκα μέρες. Ο δεύτερος θα πει μόνο: “Πότε πέρασαν δυο μέρες;”

Η ρουτίνα, η επανάληψη όμοιων γεγονότων, είναι σχεδόν μη-γεγονός.

Γι’ αυτό ένας νέος αισθάνεται ότι ζει περισσότερα. Τα πιο πολλά απ’ αυτά τα συμβάντα είναι πρωτόγνωρα. Πρώτο φιλί, πρώτο μεθύσι, πρώτη φορά μακριά απ’ το σπίτι, πρώτη δουλειά, πρώτο αυτοκίνητο, πρώτη φορά που ακούει την Πέμπτη του Μπετόβεν ή το Roadhouse Blues των Doors, πρώτη φορά που διαβάζει Καβάφη, Καζαντζάκη, Κάφκα, πρώτη φορά που γεννάει, πρώτη φορά που πηγαίνει στην εφορία.

Μια μέρα ενός φοιτητή διαρκεί πολύ περισσότερο απ’ τη μέρα ενός συνταξιούχου.

~~

Αλλά είμαστε εμείς που επιλέγουμε πώς θα κυλήσει ο χρόνος μας. Αρκεί να πάμε με το ποδήλατο.

Πριν ακόμα περισσότερα χρόνια, είχα βρεθεί σ’ ένα τραπέζι με πολλούς φίλους -και με τον Τζίμη τον Άγιο.

Αυτός ήταν ένα παράξενο άτομο, που αν είχε ζήσει σε άλλες εποχές, αρχαίες, ίσως να τον θεωρούσαμε φιλόσοφο -ή άγιο. Στον κόσμο του εικοστού αιώνα ήταν -στην καλύτερη περίπτωση- εκκεντρικός. Στη χειρότερη τρελός.

Τον είχα ρωτήσει τι είναι ο χρόνος. (Πάντα μου άρεσε να κάνω τέτοιες εύκολες ερωτήσεις).

Κι ο Τζίμης ο Άγιος είχε πει:

“Αν ξεκινήσεις να πας απ’ το Κιάτο στην Κόρινθο με το αυτοκίνητο θα κάνεις είκοσι λεπτά. Και δεν θα δεις τίποτα. Αν πας με το ποδήλατο θα κάνεις πολλές ώρες. Αλλά θα δεις τόσα πολλά πράγματα.”

“Κι αν πας με τα πόδια;” τον ρώτησα.

“Κατάλαβες”, είπε ο Τζίμης. “Αυτό είναι ο χρόνος.”

Η αλήθεια είναι ότι δεν κατάλαβα. Αλλά θυμάμαι ακόμα τα λόγια του.

~~

Συμπερασματικά, αποφθεγματικά (και γελώντας):

Ο χρόνος δεν υπάρχει ως κάτι σταθερό. Υπάρχουν μόνο τα γεγονότα και οι μεταβολές.

Όταν εγκλωβιζόμαστε στη ρουτίνα, όταν συνηθίζουμε να κάνουμε τα ίδια και τα ίδια, σπαταλάμε τη ζωή μας.

Κάθε μέρα μπορούμε να τη ζήσουμε με γεμάτες τσέπες.

Κάθε άνθρωπος χρειάζεται τις στιγμές όπου η κάμερα δείχνει μόνο το ταβάνι και τις στιγμές όπου η δράση είναι καταιγιστική.

Το πρωτόγνωρο είναι ανεξάντλητο. Κάθε φιλί μπορεί να είναι σαν το πρώτο φιλί. Υπάρχουν χιλιάδες συγγραφείς που δεν έχεις διαβάσει και μυριάδες μουσικές που δεν έχεις ακούσει. Και διαρκώς γεννιούνται καινούριες ιδέες και συνθέσεις. Ποτέ δεν θα τα μάθεις όλα.

Και, τέλος, μη βιάζεσαι να φτάσεις όπου θέλεις να φτάσεις. Απόλαυσε τη διαδρομή, απόλαυσε τα πάθη σου, τις εμμονές σου και τα άγνωστα τοπία -όπου βρέθηκες κατά λάθος.

Όλα (ακόμα κι ο χρόνος, ακόμα και ο εαυτός) μια ψευδαίσθηση είναι, maya είναι. Μην αγχώνεσαι τόσο πολύ με τη σοβαρότητα των προθέσεων σου και τη βαρύτητα της ύπαρξης σου.

Ποιος είσαι, πόσο χρόνο θα αντέξεις; Κάνε μια βόλτα με το ποδήλατο, παίξε με ό,τι σου αρέσει, πιες ένα ποτήρι κρασί με φίλους και ξεκίνα να γελάς.

Κάπως έτσι τελειώνει ο κόσμος και ο χρόνος,

κάπως έτσι τελειώνει ο κόσμος και ο χρόνος,

κάπως έτσι τελειώνει ο κόσμος και ο χρόνος,

όχι με πάταγο ή κλάμα, αλλά μ’ ένα γέλιο.

~~~~~~~~~~~~~

Η φωτογραφία είναι του Paolo Pellegrin

~~~~~~~~~~~

Γελωτοποιός 

   

Θα έρθει η ανάπτυξη τον Απρίλιο;

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος λέει στους εταίρους ότι τον Απρίλιο η χώρα θα παρουσιάσει στρατηγική σχέδιο ανάπτυξης. Δουλευόμαστε; Η ανάπτυξη δεν θέλει σχέδιο, αλλά σταθερό επενδυτικό πλαίσιο

  

Του Κώστα Γιαννακίδη

O Ευκλείδης Τσακαλώτος το ξεκαθάρισε στους Financial Times: «Θα παρουσιάσουμε ένα στρατηγικό σχέδιο προς την ανάπτυξη και την κοινωνία τον Απρίλιο». Καλό. Δεν ξεκαθάρισε αν θα το κάνουν πριν ή μετά το Πάσχα. Υποθέτω μετά του Θωμά, να πειστούν όλοι.

Ως project, βέβαια, ακούγεται φιλόδοξο και αρκετά αριστερό, είναι η αλήθεια. Αν βάλεις μέσα στην ίδια φράση την κοινωνία, την ανάπτυξη, το σχέδιο και τη στρατηγική, τότε, ναι, είσαι ένας αριστερός πολιτικός που σχεδιάζει και μετά κάθεται πίσω στην καρέκλα του περιμένοντας να ξεκινήσουν τα πράγματα. Αλλά έτσι, το μόνο που θα δεις να αναπτύσσεται είναι το φυτό στη γλάστρα του γραφείου σου.

Η κυβέρνηση θέλει να πείσει τους εταίρους ότι η χώρα θα τα καταφέρει μόνη της, χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης και, φυσικά, χωρίς αυστηρό πλαίσιο επιτήρησης. Είναι δυνατόν να ελπίζει πως θα το πετύχει με το σχέδιο που θα παρουσιάσει τον Απρίλιο; Διότι στο σύγχρονο κόσμο, η ανάπτυξη δεν απαιτεί κρατικό σχέδιο. Απαιτεί το κατάλληλο πλαίσιο. Και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος οφείλει να δείξει πρώτα σε μας και μετά στους εταίρους ποιο είναι το αναπτυξιακό πλαίσιο που διαμορφώνει η κυβέρνηση της Πρώτης Φοράς. Τι είναι, δηλαδή, αυτό που θα κάνει έναν επενδυτή να ρίξει τα λεφτά του στην Ελλάδα; Τι είναι εκείνο που θα κάνει τον άλλον να σηκώσει το στρώμα και να ξαναβάλει τα λεφτά στο σύστημα; Και, όχι δεν νομίζω ότι αρκεί η εντιμότητα του Αλέξη, του Πάνου και η οικονομική ευφυΐα του Ευκλείδη. Δεν αρκεί καν η ανάληψη πρωτοβουλιών από τον Γιώργο τον Κατρούγκαλο, που είναι υπεύθυνος για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, ούτε το ειδικό βάρος του εξαδέρφου Τσίπρα που είναι το οικονομικό επιτελείο του Μαξίμου.

Η ανάπτυξη θέλει τέσσερα-πέντε απλά πράγματα όπως:

Αυτοματοποιημένους μηχανισμούς υποδοχής και προώθησης των επενδύσεων. Αν είναι ο άλλος να περάσει από το γραφείο Πρωθυπουργού ή να περιμένει να σηκώσει ο υπουργός το τηλέφωνο, το πιθανότερο είναι να φοβηθεί. Και ναι, υπάρχουν επενδυτές που δεν έχουν τις ίδιες ευαισθησίες με το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και διαβάζουν αναφορές για το Ελληνικό και τις Σκουριές.

Σταθερό πολιτικό περιβάλλον. Ποιος ρίχνει τα λεφτά του στον τόπο που δεν γνωρίζει πότε θα έχει εκλογές; Εδώ οσονούπω αρχίζει το show Νovartis με τον έναν να απειλεί ότι θα στείλει τον άλλον στη φυλακή. Σας κάνει αυτό για εικόνα σύγχρονης, σταθερής, ευρωπαϊκής χώρας;

Σε αυτά, προσθέστε και τα αυτονόητα για το φορολογικό περιβάλλον, το καθεστώς ελέγχων, τις διάφορες Αρχές που είναι αρμόδιες για τη διενέργειά τους, τη μουρμούρα για έναν μηχανισμό που συχνά χρειάζεται το λάδι του.

Στο τέλος μένεις και απορείς τι είναι αυτό που θα παρουσιάσει τον Απρίλιο ο Τσακαλώτος και θα μας αφήσει όλους με ανοιχτό το στόμα, να χαζεύουμε την προέλαση της ανάπτυξης. Μεταξύ μας, ξέρουμε ότι είτε δεν θα παρουσιάσει τίποτα, είτε θα δείξει αοριστολογίες στο χαρτί, χωρίς κάτι ουσιαστικό. Διότι ο στόχος δεν είναι η ανάπτυξη. Ο στόχος είναι να σηκωθεί κουρνιαχτός, να καλύψει την ανεπάρκεια των κυβερνώντων και να βελτιώσει τις πιθανότητές τους στις εκλογές. Θέλετε ανάπτυξη; Επενδύστε σε σημαίες ΣΥΡΙΖΑ.

protagon.gr 

Στριμώχνουν τον Τσίπρα πλειστηριασμοί, ιδιωτικοποιήσεις και… Draghi

Του Γιώργου Φιντικάκη

Δεν ήταν τελικά και τόσο «τεχνικής φύσεως», όπως αρχικά την αποκάλεσε η ελληνική πλευρά, η εκκρεμότητα με τα δύο προαπαιτούμενα που μπλόκαραν χθες στο Eurogroup την εκταμίευση της δόσης των 5,7 δισ. ευρώ.

Όχι μόνο επειδή η μη έγκαιρη υλοποίηση της απρόσκοπτης εφαρμογής των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών σε όλη τη χώρα, και το πράσινο φως από το Συμβούλιο της Επικρατείας για το Ελληνικό, «παγώνει» για τουλάχιστον δύο εβδομάδες την έγκριση της δόσης.

Όσο γιατί ανέδειξε για μια ακόμη φορά πως η εικόνα που επιχειρεί να φιλοτεχνήσει η κυβέρνηση, μιας χώρας η οποία οδεύει με μαθηματική ακρίβεια προς την κανονικότητα, κερδίζοντας μονίμως επαίνους στο εξωτερικό, δεν πείθει τους πάντες, μεταξύ των οποίων και τον Mario Draghi.

Το σχόλιο Draghi ότι οι Έλληνες συμβολαιογράφοι θα πρέπει να αρχίσουν να υπογράφουν τoυς ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, το οποίο λέγεται ότι προκάλεσε την έντονη αντίδραση Τσακαλώτου πως με τη στάση της η ΕΚΤ συμβάλλει στην καθυστέρηση ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, δεν πρέπει να «διαβαστεί» μεμονωμένα. Πολλώ δε μάλλον, όταν ο κ. Draghi φαίνεται να σχολίασε και την πρόσφατη έκδοση των ελληνικών ομολόγων, όπου αντί, όπως συνηθίζεται, η απόδοσή τους να μειωθεί, τελικά αυτή αυξήθηκε.

Εδώ και καιρό, και μετά την αποχώρηση από το κάδρο του W. Schaeuble, η κυβέρνηση έχει βρει έναν άλλο «κακό», τον Μ. Draghi. Καθώς πλησιάζει η έξοδος από το μνημόνιο, ο πρόεδρος της ΕΚΤ μοιάζει να σκληραίνει τη στάση του (σε αντίθεση με άλλους Ευρωπαίους αξιωματούχους), ακριβώς επειδή θέλει να διασφαλίσει ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στον σωστό δρόμο και δεν θα «κυλήσει» ξανά στις προβληματικές συμπεριφορές του παρελθόντος, οι οποίες και έφεραν την κρίση.

Σε αυτό το κάδρο, ο «σούπερ Mario» έχει αδειάσει τουλάχιστον δύο φορές το τελευταίο διάστημα την ελληνική κυβέρνηση. Πρώτα, όταν κατέρριψε το κυβερνητικό αφήγημα περί «καθαρής» εξόδου από τα μνημόνια, υπογραμμίζοντας ότι θα χρειαστεί μία προληπτική γραμμή στήριξης, και έπειτα όταν «κάρφωσε» την κυβέρνηση για τους πλειστηριασμούς, ανατρέποντας τους ισχυρισμούς της ότι δεν υπάρχει καμία συμφωνία για διεξαγωγή 130.000 πλειστηριασμών.

Χθες θα πρέπει να έγινε ακόμη πιο μισητός στο Μαξίμου. Τι είπε όμως στην ουσία ο Draghi; Μια αλήθεια, πολύ άβολη για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ότι πρέπει να διασφαλιστεί η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος της Ελλάδας, και πως η επιτάχυνση των πλειστηριασμών θεωρείται απαραίτητο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, ωστόσο έχει καθυστερήσει να γίνει. Το αν αυτό το βήμα είναι δυσκολοχώνευτο για τον ΣΥΡΙΖΑ, επειδή έρχεται σε αντίθεση με όσα εκείνος έλεγε προεκλογικά, δεν αφορά καθόλου τον πρόεδρο της ΕΚΤ.

Σε κάθε περίπτωση πάντως τα ψέματα τελειώνουν. Από αύριο 21 Φεβρουαρίου μια νέα πραγματικότητα ξημερώνει για τους οφειλέτες. Τράπεζες και ιδιώτες ξεκινούν μαζικά τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, με την κυβέρνηση να καλείται να τους στηρίξει όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στην πράξη, και να προβεί, εφόσον χρειασθεί, ακόμη και σε συλλήψεις, προκειμένου να στείλει μήνυμα ότι δεν θα ανεχθεί αντιδράσεις.

Το χρονοδιάγραμμα που έχουν θέσει οι δανειστές στις τράπεζες, είναι ασφυκτικό. Κάνει λόγο για 1.000 πλειστηριασμούς το μήνα ή 7.000 μέχρι τον Σεπτέμβριο, ενώ τουλάχιστον 6.000 ακόμα θα πρέπει να ακολουθήσουν στο διάστημα Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2018. Έως πριν από λίγες ημέρες είχαν μεταπέσει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα αναγγελίας πλειστηριασμών, πάνω από 1.510 πλειστηριασμοί με επισπεύδουσες τράπεζες και ιδιώτες, πολλοί εκ των οποίων είχαν αρχικά σχεδιαστεί να εκτελεστούν μέσω των Ειρηνοδικείων.

Το πρόβλημα όμως βρίσκεται στην υλοποίησή τους. Έως σήμερα ένα πολύ μικρό μόνο μέρος από τους πλειστηριασμούς που έχουν αναρτηθεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, έχουν εκτελεσθεί ή έχουν καταλήξει στο σφυρί.

Είτε επειδή δεν έχει βρεθεί υποψήφιος αγοραστής, είτε επειδή πολλοί οφειλέτες φοβούμενοι ότι θα χάσουν το ακίνητό τους, σπεύδουν κυριολεκτικά στο πάρα πέντε να κάνουν στην τράπεζα ρύθμιση. Εντέλει, και επειδή δεν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για ακίνητα, αρκετά αγοράζονται από την ίδια την τράπεζα, και καταλήγουν στο ενεργητικό της, με απώτερο στόχο να διατηρήσει σε εύλογα επίπεδα και τις εξασφαλίσεις που περιλαμβάνονται στο δανειακό της χαρτοφυλάκιο.

Η γενική εκτίμηση είναι ότι όσο και να πιέζουν οι δανειστές για χιλιάδες πλειστηριασμούς, το μέτρο θα απαιτήσει σημαντικό ακόμη διάστημα προσαρμογής, ενώ η επέκτασή του σε όλη την Ελλάδα, δηλαδή και στις μικρές τοπικές κοινωνίες, θα είναι πολύ δύσκολα διαχειρίσιμη σε πολιτικό επίπεδο.

Αντάρτικο στις ιδιωτικοποιήσεις;

Στην περίπτωση του Ελληνικού, άνθρωποι με γνώση των διεργασιών, επισημαίνουν ότι η έγκριση από το ΣτΕ του προεδρικού διατάγματος το οποίο θα ανοίξει το δρόμο για να πάρουν μπροστά τα έργα, εξαρτάται από το πότε θα συνεδριάσει η ολομέλεια του ανωτάτου δικαστηρίου. Εκτιμούν ωστόσο ότι αυτό αναμένεται  να γίνει σύντομα, αφού έχουν περάσει τρεις ολόκληρες εβδομάδες από τις 29 Ιανουαρίου, οπότε και συζητήθηκε το θέμα στην ολομέλεια, με τις πληροφορίες να μιλούν τότε για αρκετά θετικό κλίμα.

Στην πράξη όμως το μπλόκο για την εκταμίευση της δόσης λόγω Ελληνικού, δεν είναι παρά μια πρόγευση του τι θα επακολουθήσει τους επόμενους μήνες με τις αποκρατικοποιήσεις.

Τις τελευταίες εβδομάδες κυβερνητικά στελέχη όσο και στελέχη των πιστωτών μεταφέρουν σε συνομιλητές τους ότι οι ιδιωτικοποιήσεις  (ΟΤΕ, Εγνατία Οδός, ΔΕΠΑ, ΕΛΠΕ, Διεθνής Αερολιμένας), θα είναι για την τέταρτη αξιολόγηση περίπου ό,τι ήταν οι πλειστηριασμοί για την τρίτη.

Δηλαδή  η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει δείγματα αποφασιστικότητας για να πειστούν οι θεσμοί και να ολοκληρωθεί επιτυχώς η αξιολόγηση. Πολλώ δε μάλλον όταν οι ιδιωτικοποιήσεις θεωρούνται από τους δανειστές καθοριστικές για τη συζήτηση ελάφρυνσης του χρέους αφού λαμβάνονται υπόψιν στις αναλύσεις που θα γίνουν για τη βιωσιμότητά του (DSA). Δεν είναι λογικό η κυβέρνηση να προσδοκά από τους Γερμανούς να συναινέσουν στην ελάφρυνση του χρέους, όταν φέρνει προσκόμματα στις ιδιωτικοποιήσεις, λένε χαρακτηριστικά πηγές με γνώση των διεργασιών.

Εδώ λοιπόν πρόκειται το επόμενο διάστημα να δούμε πολλά. Ήδη, πληροφορίες φέρουν τον αρμόδιο υπουργό Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη, να έχει αντιπροτείνει αντί της πώλησης από το ΤΑΙΠΕΔ των κρατικών ποσοστών σε ΕΛΠΕ, και ΔΕΠΑ, την έκδοση ομολόγων μετατρέψιμων σε μετοχές.

Η πρόταση, λέγεται ότι έχει ήδη προκαλέσει την αντίδραση στον υπ. Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, αφού η έκδοση ενός ομολόγου μετατρέψιμου σε μετοχές, όχι μόνο δεν μειώνει, αλλά  αντίθετα αυξάνει το χρέος. Όμως, ένας από τους στόχους των ιδιωτικοποιήσεων είναι η πώληση ποσοστών κρατικών εταιρειών ακριβώς για να μειωθεί το χρέος, όχι για να αυξηθεί. Αυτός είναι και ο λόγος που θεωρείται δύσκολο να περάσει μια τέτοια πρόταση από τους δανειστές, στους οποίους και δεν φαίνεται να έχει ακόμη υποβληθεί.

Στην πράξη το σκεπτικό της κίνησης Σταθάκη, που είναι να διατηρήσει όπου μπορεί το Δημόσιο το 51% των κρατικών ενεργειακών εταιρειών, παραπέμπει σε παλαιότερες προτάσεις του προκατόχου του Π. Σκουρλέτη, να φύγουν αυτές από το ΤΑΙΠΕΔ, και να μεταβιβαστούν στο υπερ-Ταμείο. Αν και τίποτα φυσικά δεν είναι γραμμένο σε πέτρα, θυμίζουμε ότι η πρόταση Σκουρλέτη δεν είχε περάσει.  

liberal.gr

Ανοίχτε τα διόδια να μπει ο κόσμος μέσα

Τα μισά προβλήματα αυτού του τόπου ξεκινάνε από την έλλειψη κοινωνικότητας. Από ωχαδερφισμό. Τα άλλα μισά από την έλλειψη κοινής λογικής. Αλλά και ο ωχαδερφισμός, έλλειψη κοινής λογικής είναι. Θέλεις να μποτιλιάρεις καμιά πενηνταριά χιλιάδες αυτοκίνητα στην εθνική οδό Αθηνών- Κορίνθου; Απλούστατο. Δώσε τη διαχείριση στο ελληνικό υπουργείο μεταφορών και στο’ κανε!

Τα κάμποσα τελευταία χρόνια που κυβερνούσαν οι καπιταλιστές τη χώρα, στις μεγάλες εξόδους των γιορτών, οπότε πλημμύριζαν οι εθνικές οδοί από αυτοκίνητα, οι υπόδουλοι αυτοί στο μεγάλο κεφάλαιο είχαν βρει τον τρόπο να εξαφανίσουν σχεδόν ολοκληρωτικά τις ουρές χιλιομέτρων από μποτιλιαρίσματα.

Αυτοί οι κεφαλαιοκράτες έκαναν το απλό: Άνοιγαν τα διόδια και άφηναν τη ροή των αυτοκινήτων ανεμπόδιστη να ρεύσει προς την πόλη. Αφού τα πλήθη ήθελαν να γυρίσουν στην Αθήνα άστα να γυρίσουν. Τη ζημιά για το δημόσιο ταμείο από τα διαφεύγοντα έσοδα θα την πλήρωναν πάλι τα πλήθη με τους φόρους τους. Δεν θα ήταν η πρώτη άλλωστε ούτε και η τελευταία. Αλλά, ίσως αυτή να άξιζε και τον κόπο.

Επιπλέον, κι αυτό είναι το σοβαρότερο, πλήρωνες διόδια για να βγεις από την πόλη, αλλά όχι για να μπεις! Στο «για να βγεις» μάλιστα μποτιλιαριζόταν το πλήθος μόνο αν έπεφτε σε δράση του «δεν πληρώνω», που ήταν αυτοί οι ίδιοι που σήμερα αν δεν πληρώσεις σε πάνε δεμένο.

Μόλις, λοιπόν, εγκαταστάθηκε στη χώρα κυβέρνηση από κομμουνιστές, τα πράγματα άλλαξαν. Τα πλήθη μποτιλιάρονται σε ουρές χιλιομέτρων και δεν μπορούν πια να μπουν στην πόλη της καρδιάς τους όπως παλιά. Ο λόγος είναι απλός, απλούστατος. Πρέπει να πληρώσουν διόδια στην εθνική οδό όχι μόνο για να βγουν. Αλλά και για να μπουν στην πόλη! Κι εκεί κολλάνε!

Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο δυσεπίλυτο για έναν ακόμα σοβαρότερο λόγο. Ενώ με κυβερνήσεις καπιταλιστών οι εθνικές οδοί ήταν δημόσιες και τα διόδια κρατικά, με κυβέρνηση κομμουνιστών οι εθνικές είναι ιδιωτικές, και τα διόδια επίσης!

Και μια και τα διόδια δεν είναι κρατικά, αλλά είναι ιδιωτικά, κανείς δεν μπορεί να πει στον ιδιοκτήτη τους «άνοιξέ τα να περάσει ο κόσμος που πάει πρώτη- δευτέρα επί 20 χιλιόμετρα και μόλις καλμάρει η κίνηση τα ξανακλείνεις και τσεπώνεις». Αυτό με κυβέρνηση κομμουνιστών δε γίνεται! Γιατί θα έρθει ο ιδιοκτήτης των διοδίων και θα ζητάει αποζημίωση για τα χαμένα έσοδα, σύμφωνα με τη σύμβαση που έχει υπογράψει η κυβέρνηση των κομμουνιστών μαζί του.

Όταν ανακοινώθηκε ότι θα εγκατασταθούν μπάρες είσπραξης διοδίων και στην είσοδο της Ελευσίνας προς την Αθήνα, μερικοί αιθεροβάμονες γράφαμε ότι αυτή θα είναι μια εξαιρετική συνταγή για να μποτιλιάρεται η εθνική οδός από τα Μέγαρα μέχρι την Ελευσίνα σε κάθε μαζική έξοδο. Κ αθώς όλα σχεδόν το αυτοκίνητα θα σταματάνε για να πληρώσουν το κάτι τις τους στον ιδιοκτήτη κύριο Γιώργο.

Φυσικά, η κοινή λογική έχασε το παιχνίδι. Και μάλιστα το έχασε στο προνομιακό γήπεδο της κυβέρνησης αυτών που κοιμούνται με τη φωτογραφία του Άρη - ένας είναι ο Άρης - στο προσκέφαλο.

Γιατί, ενώ επί των επάρατων καπιταλιστών και δούλων του κεφαλαίου, το κεφάλαιο χρησιμοποιόταν για να παίρνει τα έργα και να τα κατασκευάζει και να έχει και ποσοστά στις εισπράξεις, επί των επαναστατών κομμουνιστών και υπερασπιστών των λαϊκών στρωμάτων, αλλά και ορκισμένων στην κρατικοποίηση των κοινωνικών αγαθών (δρόμοι, ας πούμε) οι εθνικές οδοί πέρασαν στην ιδιοκτησία των κατασκευαστών μαζί με τα διόδιά τους! Και το «δεν πληρώνω» έγινε «δεν περνάς κυρα Μαρία αν δεν πληρώσεις».

Αυτά φυσικά γίνονται μόνο στην Ελλάδα. Όπου, όπως είχε πει προσφυώς ο Χατζιδάκις, εάν θέλεις να εξευτελίσεις μια έννοια φέρ’ την εδώ. Τη δημοκρατία, τον κομμουνισμό, τον νόμο, το σοσιαλισμό, αλλά και τον καπιταλισμό! Πάνω απ’ όλα, την κοινή λογική.

Γ. Παπαδόπουλος – Τετράδης

liberal.gr