Όταν, πριν από καμιά διετία, έχασα τη δουλειά μου, νόμισα πως έχασα και τη ζωή. Εγώ εκτός παραγωγής; Εγώ; Η μηχανή; Που ποτέ δεν αρκέστηκα στο πενθήμερο και το οκτάωρο; Εγώ που έτρεχα σε κάθε παραγγελιά του αφεντικού, εκτός ωραρίου εννοείται, για να μην αμφισβητηθεί η ικανότητα και η υπευθυνότητά μου; Εγώ που τον έκανα να έχει επιπλέον απαιτήσεις, όπως για παράδειγμα, όταν κλείνω το μαγαζί, να κάνω κονσομασιόν… συγνώμη, μάρκετινγκ ήθελα να πω;
Είχα μπει σ’ αυτή τη διαδικασία γιατί έτσι επέβαλλαν οι καιροί. Είχαμε γίνει, χωρίς να το καταλάβουμε, θύματα και συγχρόνως υποστηρικτές του καπιταλισμού. Αυτό το σύστημα θα είχε σβήσει αν δεν υπήρχαμε εμείς κι αυτό το πάθος με το οποίο το στηρίζαμε. Τα αφεντικά μας δε θα ζούσαν σε έπαυλη και δε θα κινούνταν με πανάκριβα αυτοκίνητα αν δεν τους βοηθούσαμε.
Θεωρώντας πως δεν τον βοηθώ αρκετά, αφού ασχολιόμουν και με το γράψιμο, η θρασυτάτη, με απέλυσε. Πέρα από το ότι εύχομαι να τον απολύσουν οι υπόλοιποι υπάλληλοί του που τρέμουν μη χάσουν τη δουλειά τους, κι αυτόν και όλους του σιναφιού του, έχω ξεπεράσει το πρώτο σοκ και προσαρμόστηκα στα νέα δεδομένα. Και δηλώνω ευθαρσώς πως, παρά το ότι έχασα σε ταξίδια και επαφή με την τέχνη, παρά το ότι δεν μπορώ να αγοράσω ένα καινούργιο ρούχο -έτσι για το καλό, όπως έλεγα παλιά, με κάθε αγορά που δεν ήταν ζωτικής σημασίας- η ανεργία μού έκανε καλό.
Μου έδωσε χρόνο. Διάβασα, έγραψα, ήρθα σε επαφή με κόσμο, δημιούργησα και ανέπτυξα σχέσεις, μαγείρεψα, περπάτησα τα πρωινά στην Πλάκα, στην Ακρόπολη, στην παραλία, σκαρφάλωσα στα Αναφιώτικα και είδα τον κόσμο από ψηλά, κινήθηκα στην αγορά, πήγα για μπάνιο, διατήρησα σε καλή κατάσταση τα νεύρα μου, αφού καμιά πελάτισσα δε μου τα έσπασε και, επιπλέον, κανένας δε με πίεσε, κανένας δε με άγχωσε, κανείς δε με κάλεσε σε αναφορά.
Έμαθα να κάνω πράγματα μόνη μου. Είχα το χρόνο και τη δυνατότητα να εφαρμόσω οικολογικές μεθόδους στη ζωή μου. Αντικατέστησα τα τοξικά απορρυπαντικά, φάρμακα και καλλυντικά με άλλα, παραγωγής μου. Απολαμβάνω το σπίτι μου, την κουζίνα μου, τον κήπο μου. Κάθομαι χαλαρά στον υπολογιστή μου και δουλεύω, έχοντας το μυαλό μου σ’ αυτό που κάνω και όχι σ’ αυτό που περιμένει το αφεντικό από μένα. Ασχολούμαι μόνο με ό,τι μου αρέσει. Άμα έχουμε όλοι τη δυνατότητα να ασχοληθούμε με ό,τι μας αρέσει, ο κόσμος μας θα γίνει καλύτερος.
Μου λείπει το χρήμα. Γιατί, καλό είναι, πέρα από το να κάνουμε αυτό που μας αρέσει, να έχουμε κι αυτό που μας αρέσει. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να γίνουμε πολλοί. Δεν εννοώ να γίνουμε πολλοί οι άνεργοι. Είμαστε ήδη πολλοί. Εννοώ να γίνουμε πολλοί αυτοί που θα αποφασίσουμε να απολαύσουμε τη ζωή μας, δουλεύοντας για εμάς. Αυτοί που θα προσπαθήσουμε να νιώσουμε πόσο ωραία είναι η ζωή μακριά από τα κάτεργα. Αυτοί που θα πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας. Που θα μαζευτούμε και θα αλληλοϋποστηριχτούμε. Για τις δικές μας ζωές και για τις δικές μας τσέπες. Και όχι για να ξεχειλίζουν οι τσέπες των άλλων από το φόβο μήπως αδειάσει η δική μας. Γιατί, αν συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με αυτούς τους όρους, η τσέπη μας δε θα γεμίσει ποτέ ικανοποιητικά. Η ζωή μας όμως θα έχει αδειάσει. Για να ταιριάζει με το κεφάλι.