Μελομακάρονα δίχως μέλι

Απ’ όλα τα γλυκίσματα των Χριστουγέννων αυτά που αγαπώ περισσότερο είναι τα μελομακάρονα. Και δεν είναι η μπισκοτομελένια γεύση τους που ξετρελαίνει μικρούς και μεγάλους, αλλά η σαγηνευτική μυρωδιά τους που ξυπνά μνήμες, με άρωμα κανέλας και γαρίφαλου, από κείνες τις εποχές που οι νοικοκυρές έφτιαχναν μονάχα κουραμπιέδες, μελομακάρονα κι ενίοτε δίπλες, για να υποδεχθούν την ωραιότερη γιορτή του χρόνου. Κι εγώ πιστή στην παράδοση δεν αγοράζω μελομακάρονα, αλλά φτιάνω, για να μοσχοβολήσει το σπίτι αναμνήσεις. Μια δόση πασπαλισμένα με καρυδόψιχα και βουτηγμένα στο μέλι, και μια δόση γυμνά, δίχως μέλι ∙ στη μνήμη της κυρα-Λένης.

Η κυρα-Λένη ήταν η Γιαγιά της γειτονιάς που μεγάλωσα. Όποιος είχε την τύχη να την γνωρίσει, μαγευόταν από τα τεράστια καλοκάγαθα μάτια της, τα ασημένια της μαλλιά και την μελιστάλαχτη φωνή της. Τα παιδιά τρέχανε στην αγκαλιά της σαν την έβλεπαν κι αυτή πάντα έβγαζε από τις τσέπες κείνες τις μικρές ζαχαρωμένες καραμέλες τριαντάφυλλου. Κι αν τύχαινε και δοκίμαζες και τα μελομακάρονά της, έμπαινε για πάντα στην καρδιά σου. Μάταια προσπαθούσαν οι μανάδες να της αποσπάσουν τη συνταγή. «Ποτέ μια μάγισσα δεν αποκαλύπτει τα μαγικά της φίλτρα» έλεγε γελώντας σαν μικρό παιδί που χαίρεται με το κατόρθωμά του. Μα σαν μέναμε μόνοι, έκλεινε το μάτι πονηρά και ψιθύριζε συνωμοτικά «Είναι φτιαγμένα με το φίλτρο της αγάπης. Λίγο άρωμα ελπίδας και πασπαλισμένα με θάρρος και μπόλικη καλοσύνη».

Τα χρόνια πέρασαν, εμείς κάναμε τις οικογένειές μας, και κάπου εκεί μεταξύ υποχρεώσεων και καθημερινής τρέλας, οι επισκέψεις μας στην κυρα-Λένη αραίωσαν και το άλλοτε γεμάτο από παιδικές φωνές σπίτι της ερήμωσε. Η Γιαγιά της γειτονιάς έμεινε μόνη να ακούει τους εκκωφαντικούς χτύπους του ρολογιού που μετρούσε το χρόνο της ζωής της να περνάει αργά αλλά και γρήγορα συνάμα.

Εκείνα τα Χριστούγεννα, τα τελευταία της, φορτωμένοι με δώρα και παιδιά χτυπήσαμε το κουδούνι του σπιτιού της, βέβαιοι για τη χαρά που θα της δίναμε μετά από τόσο καιρό. Μόνο που η κυρα-Λένη σαν άνοιξε και μας είδε μπροστά της, μικρούς και μεγάλους, σκοτείνιασε. Το ζεστό χαμόγελο που περιμέναμε να δούμε ήταν πιο κρύο κι απ’ τον βαθύ χειμώνα, και η λιακάδα που άλλοτε αντίκριζες στα μάτια της είχε δώσει τη θέση της στη συννεφιά. «Πάει μεγάλωσε η κυρα-Λένη κι έχασε το κέφι της» σκέφτηκα και βυθίστηκα στην ξεθωριασμένη βελούδινη μπερζέρα του σαλονιού, που μετά από καιρό κόντευε να ξεχειλίσει από τον κόσμο.

«Να σας φτιάξω κακάο; Θα το φτιάξω όπως το έφτιαχνε η μακαρίτισσα η αδελφή μου. Να θυμηθούμε τα παλιά».

Τη στιγμή που στράφηκε προς την κουζίνα, η ματιά μου πλανήθηκε στο χώρο. Το μικρό δέντρο, το στολισμένο με ελάχιστες και θαμπές από το πέρασμα του χρόνου μπάλες, φώτιζε δίπλα σ’ ένα παράθυρο με κατεβασμένα ρολά. Η κρυστάλλινη φοντανιέρα που άλλοτε φιλοξενούσε σοκολατάκια Τζοκόντα ήταν άδεια και στον σκαλιστό μπουφέ, ανάμεσα στις αγιοβασιλιάτικες φιγούρες και στις κορνιζαρισμένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, ήταν απλωμένοι λογαριασμοί.

«Κυρα-Λένη δεν θα φάμε μελομακάρονα; Μη μου πεις ότι δεν έφτιαξες;» ρώτησε η Εύη ναζιάρικα.

«Έφτιαξα, αλλά να. Δεν μου πέτυχαν.»

«Έλα βρε κυρα-Λένη. Από πότε οι μάγισσες ξεχνούν τα μαγικά τους;» είπε η Εύη κι όλοι σκάσαμε στα γέλια.

«Σχώρα με κόρη μου-.  Δεν περίσσεψαν λεφτά για μέλι. Και η ξαδέλφη μου δεν μου’ στειλε φέτος καρύδια από το χωριό» απάντησε διστακτικά, προσπαθώντας να κρύψει το τρέμουλο στη φωνή της. Τα μάτια της βούρκωσαν κι όρκο θα έπαιρνα πως θα ξέσπαγε σε λυγμούς, αν μια παιδική φωνούλα δεν έσπαγε την παγωμένη αμηχανία της στιγμής. «Εγώ θέλω να φάω» ακούστηκε η φωνή του μικρού Αλέξανδρου. «Η μαμά λέει ότι τα μελομακάρονά σου είναι μαγικά. Αλήθεια είσαι μάγισσα; Έχεις και σκουπόξυλο;». Για λίγα λεπτά έμεινε να τον κοιτά σαν να είχε προδώσει τον ίδιο της τον εαυτό. Κι έπειτα, σαν να ξύπνησε από βαθύ ύπνο, το βλέμμα της γλύκανε και δίχως να πει λέξη κατευθύνθηκε στην κουζίνα, για να φέρει επιστρέφοντας μια κόκκινη πιατέλα γεμάτη μελομακάρονα.

«Ντρέπομαι που το λέω αλλά νόμιζα πως με ξεχάσατε κι εσείς.  Αν ήξερα πως θα ερχόσαστε, θα είχα κάνει τα κουμάντα μου. Σας υπόσχομαι πως του χρόνου, πρώτα ο Θεός, θα φτιάξω διπλή δόση. Χρόνια πολλά παιδιά μου!»

Ποτέ άλλοτε δεν θυμάμαι τόσες λίγες λέξεις να με πόνεσαν τόσο πολύ. «Δεν περίσσεψαν λεφτά για μέλι…Νόμιζα πως με ξεχάσατε κι εσείς …». Τα συναισθήματά μου έγιναν ένα κουβάρι μέσα μου. Συμπόνια, οργή, λύπη.

«Λοιπόν κυρά Λένη μεθαύριο θα έρθεις σπίτι να φάμε όλοι μαζί. Και δεν δέχομαι όχι.» είπε η Εύη.

«Άλλη φορά. Περιμένω κόσμο.»

«Ποιος θα έρθει; Δεν ήξερα ότι έχεις συγγενείς στην Αθήνα» πετάχτηκε έκπληκτη η Σοφία.

«Μη με μαλώσετε. Αλλά να. Στη διπλανή πολυκατοικία νοίκιασε το δώμα πριν ένα μήνα μια κοπέλα. Νοσηλεύτρια είναι στο Αττικό. Η οικογένειά της είναι στην Κοζάνη κι αυτή δουλεύει ανήμερα των Χριστουγέννων. Καημένο παιδί. Κρίμα να φάει μόνη τέτοια μέρα.»

«Κυρα-Λένη την ξέρεις;»

«Τη συναντώ στο πάρκο όταν βγάζω βόλτα τη Νέλη» είπε σκύβοντας να χαϊδέψει το μαύρο κοπριτάκι, που είχε κουλουριαστεί στα πόδια της. «Φαίνεται καλό παιδί. Κι αυτή και ο Ηλίας. Εκείνο το ψηλό παλικάρι που έπιασε δουλειά στο φαρμακείο. Αν δεν ήταν αυτός να μου κάνει τις ενέσεις, ξάπλα κι ανήμπορη θα ήμουν ακόμα στο κρεβάτι. Μένει με τον πατέρα του εδώ πιο πάνω. Συνταξιούχος δάσκαλος. Μονάχοι τους δυο άντρες, τι να σου μαγειρέψουν. Αμαρτία απ’ το Θεό να τρώνε σουβλάκια Χριστουγεννιάτικα».

«Κυρά- Λένη μου επειδή σου έκανε ενέσεις, κάλεσες δυο άγνωστους για Χριστούγεννα;»

«Γιατί τι θα πάθω; Αφήστε που θα είναι εδώ και η φουρνάρισσα. Θα έρθει απ’ το πρωί να με βοηθήσει με τη γαλοπούλα. Δεν ξέρω αν μάθατε αλλά έχασε τον άντρα της πριν ένα μήνα. Δυο γιους έχει, πέντε εγγόνια, κι όλοι στη Γερμανία. Δεν μπορούν να έρθουν λένε, έχουν δουλειές. Τι να σου κάνουν κι αυτοί οι έρμοι; Σάμπως τα εισιτήρια είναι φτηνά; Αχ, της καλομάνας το παιδί το πρώτο να’ ναι κόρη. Οι κόρες είναι πιο πονετικές. Δεν θα την άφηναν μόνη»

«Μα μπορείς να τραπεζώσεις τόσους ανθρώπους; Τα γόνατά σου;»

Για μια στιγμή η 85χρονη γυναίκα δίστασε, και μια βαθιά ρυτίδα ανάμεσα στα φρύδια της έκανε την εμφάνισή της, σαν να έψαχνε απεγνωσμένα να βρει τα λόγια που θα μας έκαναν να αλλάξουμε γνώμη. Κι έπειτα οι λέξεις ξεχύθηκαν σαν χείμαρρος από μέσα της.

«Μου συμβαίνει συχνά τελευταία να πιάνω τον εαυτό μου να θυμάται πράγματα από τότε που ήμουν μικρή. Η μάνα μου στο τραπέζι των Χριστουγέννων έβαζε πάντα ένα πιάτο παραπάνω. Για τον ξένο, έλεγε, που θα χτυπήσει την πόρτα. Όλοι, ξένοι και γνωστοί, είναι ευπρόσδεκτοι ιδίως αυτές τις άγιες μέρες. Όπως ήσασταν κι εσείς, κάθε φορά που οι μανάδες σας δεν είχαν που να σας αφήσουν. Τζουρνεύατε σοκολατάκια, θυμάστε; Αλλά εγώ πάντα είχα τη φοντανιέρα στο ίδιο μέρος, γεμάτη. Ξέρετε γιατί; Γιατί όλοι οι καλοί χωράνε στο σπιτικό μου».

Ήθελα να την σφίξω στην αγκαλιά μου, να της φιλήσω τα χέρια. Για τη στοργή που έδειξε κάποτε σε εμάς, για την ίδια εκείνη στοργή που έδειχνε τώρα σε κάθε μοναχική ψυχή, πασχίζοντας να συγκρατήσει τον κόσμο για να μη καταρρεύσει. Η μοναξιά της είχε μετατραπεί σε ένα είδος αλληλεγγύης που φώτισε ξαφνικά το δωμάτιο. Δεν είχε φτιάξει τα μαγικά μελομακάρονά της γιατί δεν της έφτασε η σύνταξη. Μια σύνταξη όμως που ήταν αρκετή για τέσσερα πιάτα παραπάνω στο τραπέζι της ανήμερα των Χριστουγέννων… Όλοι οι καλοί χωράνε…

Αχ βρε κυρα-Λένη δεν ήταν τελικά το μέλι που έκανε νόστιμα τα μελομακάρονά σου, ούτε τα μαγικά σου φίλτρα. Ήσουν εσύ και η ζεστή καρδιά σου. Ήσουν εσύ που ήξερες αυτό πως οι περισσότεροι από εμάς δεν θέλουμε καν να φανταστούμε. Πώς είναι να είσαι μόνος τα Χριστούγεννα. Πως μπορεί οι δικές μας μέρες χαράς, να είναι μέρες σκοταδιού, κρύου και μοναξιάς για άλλους. Κι η μοναξιά στις γιορτές, κακά τα ψέματα, πονά περισσότερο από κάθε άλλη μέρα του χρόνου. Η άδεια καρέκλα, η σιωπή της απελπισίας, την ίδια ώρα που σε άλλα σπίτια πάνω από τα γεμάτα με γιορτινά εδέσματα τραπέζια τσουγκρίζουν ποτήρια κι ανταλλάσσονται ευχές, η παγωνιά που νιώθει κανείς μην έχοντας ένα χέρι, μια αγκαλιά, ένα βλέμμα να κρατηθεί, είναι μια φτώχεια εξίσου τυραννική με το άδειο πιάτο, το παγωμένο δωμάτιο, το χωρίς δώρα δέντρο. Πόσοι από εμάς άραγε μοιραζόμαστε το τραπέζι μας με ένα γνωστό, έναν φίλο ή με έναν συγγενή που ξέρουμε πως είναι μόνος;

Πριν δυο χρόνια, δεν θα ξεχάσω, μια φίλη σε μια ομάδα κάλεσε σπίτι της όποιο μέλος δεν είχε που να πάει τη μέρα των Χριστουγέννων για να τα περάσει μαζί με την ίδια και την οικογένειά της. Δεν έμενε σε έπαυλη. Δεν είχε φουσκωμένο πορτοφόλι. Είχε και έχει γενναία καρδιά. Μεγάλη καρδιά. Δεν περιορίστηκε σε ένα κουτί γλυκά, μια σακούλα πράγματα για τη γειτόνισσα, δυο κουτιά γάλα για το γείτονα. Άνοιξε το σπίτι της σε κάθε άνθρωπο εδώ κι εκεί, που σφάδαζε βουβά από μοναξιά. Έδειξε θάρρος και καλοσύνη…

Αφιερωμένο στην κυρα-Λένη και τη φίλη Λ. που έκαναν πράξη την αγάπη, που έδωσαν από το περίσσευμα της καρδιάς τους για να διώξουν τη θλίψη της μοναξιάς μιας άλλης καρδιάς.

thebluez.gr

Τα Κάλαντα στην εποχή του φανατισμού, του ρατσισμού και της απομόνωσης

Κάλαντα’’: Ένας πίνακας φιλοτεχνημένος το 1872 από τον Νικηφόρο Λύτρα, εκτός από μία συγκινησιακή ατμόσφαιρα, χριστουγεννιάτικη, γιορτινή, μεταδίδει μηνύματα επίκαιρα όσο ποτέ, σε μία εποχή που κυριαρχείται από την απομόνωση, τον φανατισμό και τον ρατσισμό. Μια ομάδα παιδιών ντυμένα με παραδοσιακά ενδύματα και μουσικά όργανα, λένε τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα στην αυλή ενός αγροτόσπιτου. Πέντε παιδιά διαφορετικής καταγωγής και εθνικότητας με τον ζωγράφο να υπενθυμίζει με τον εμφανέστερο τρόπο το πνεύμα αυτής της γιορτής. Ένα ξεραμένο δέντρο, δεμένο σ` έναν πάσσαλο, ένα παιδί που παρατηρεί πίσω από έναν μαντρότοιχο, μία μητέρα με το μωρό της, χαρούμενη και το χαμόγελο της παιδικής αθωότητας και ευτυχίας του μικρού, μελαψού τυμπανιστή... Αν σας χτυπήσουν το κουδούνι παιδάκια για να πουν τα κάλαντα, ανοίξτε τους... Χρόνια πολλά!».

* Από την προσωπική σελίδα της Ναυσικάς Διαμαντοπούλου στο facebook  

Η πραγματική ιστορία του Ηρώδη

Λίγες προσωπικότητες στην ιστορία είχαν μια τόσο αμφιλεγόμενη φήμη όπως ο βασιλιάς Ηρώδης της Ιουδαίας. Σύμφωνα με την παράδοση, στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, πρόκειται για τον Βασιλιά που διατάζει τη σφαγή των νηπίων, τη θανάτωση όλων των αγοριών μωρών μετά τη γέννηση του Ιησού, για να απαλλαγεί από το θείο βρέφος, που σύμφωνα με τις προφητείες θα του έπαιρνε τον θρόνο.

Για πολλούς μελετητές όμως, ο Ηρώδης αξίζει τον χαρακτηρισμό «μέγας» που του προσάπτουν. Ο βασιλιάς της Ιουδαίας, της τελευταίας περιόδου του πρώτου αιώνα π.Χ., ήταν ένας ικανός ηγέτης. Έχτισε λαμπρά οικοδομήματα όπως υδραγωγεία, θέατρα, γυμναστήρια, ανάκτορα, οχυρά και λιμάνια. Σημαντικό έργο του ήταν και η ανοικοδόμηση του Ναού του Σολομώντα στην Ιερουσαλήμ. Επίσης, ο Ηρώδης φέρεται να συνέβαλε καθοριστικά στην αντιμετώπιση του λιμού στα μέσα της δεκαετίας του '20 π.Χ. Παρόλο που κατά τη βασιλεία του υπήρχε ειρήνη και ευημερία στην Ιουδαία, αντιμετωπίστηκε πολλές φορές με καχυποψία από τους υπόδουλούς του.

Η διακυβέρνηση του Ηρώδη ήταν προσανατολισμένη σε δύο στόχους, τον καθησυχασμό των ρωμαίων ηγετών και την εξυπηρέτηση των αναγκών του λαού της Ιουδαίας. Η συνεχής αυτή προσπάθεια, καθώς και το τοξικό περιβάλλον με τις μηχανορραφίες στο παλάτι, ενδεχομένως οδήγησαν τον Ηρώδη να γίνεται όλο και πιο παρανοϊκός και σκληρός προς το τέλος της ζωής του. Ορισμένοι ιστορικοί πιστεύουν ότι η συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια αυτής της τελευταίας περιόδου οδήγησε τελικά στη λεγόμενη Σφαγή των Νηπίων, παρά την έλλειψη ιστορικών αποδείξεων ότι συνέβη κάτι τέτοιο.

Υπάρχει ωστόσο, μια πτυχή αυτού του βασιλιά για την οποία συμφωνούν όλοι οι σχολιαστές: Έχοντας πάντα στενές σχέσεις με τη Ρώμη, ο Ηρώδης δεν κατάφερε ποτέ να κερδίσει τις καρδιές του λαού του. Η βασιλεία του Ηρώδη στη Ιουδαία συνεχίστηκε από τον γιο του Αντίπα και οι δυο τους έγιναν σύμβολο της Καινής Διαθήκης, εξαιτίας της ζωτικής σημασίας που έπαιξε η γεωπολιτική της εποχής στην εμφάνιση της Ρώμης ως αδιαμφισβήτητης δύναμης στην ανατολική Μεσόγειο.

Άνοδος στη βασιλεία

Στις αρχές του δεύτερου αιώνα π.Χ., η δυναστεία των Σελευκιδών, κυβερνούσε τα απομεινάρια της ανατολικής αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου κοντά στη σημερινή Συρία. Πιο νότια, η αιγυπτιακή δυναστεία άρχιζε επίσης να καταρρέει. Οι Εβραίοι της Ιουδαίας, οι οποίοι βρίσκονταν ανάμεσα σε αυτές τις δυο αποδυναμωμένες δυνάμεις, άρπαξαν την ευκαιρία και κέρδισαν την ανεξαρτησία τους από τη δυναστεία των Σελευκιδών και επέκτειναν τα εδάφη τους προς τον νότο.

Αφού έλαβε αρχικά την ευλογία της Ρώμης, το ανεξάρτητο εβραϊκό βασίλειο αισθάνθηκε όλο και περισσότερο την πίεση της επέκτασης της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας στην περιοχή. Όταν η Ιουδαία έγινε υποτελές κράτος της Ρώμης το 63 π.Χ., οι ηγεμόνες βρήκαν έναν πρόθυμο συνεργάτη στο πρόσωπο του πατέρα του Ηρώδη, Αντίπατρου, ο οποίος έγινε κυβερνήτης της νέας ρωμαϊκής επαρχίας. Με το ξέσπασμα του ρωμαϊκού εμφυλίου (Οκταβιανού και Αντώνιου), ο Ηρώδης έσπευσε για βοήθεια και διορίστηκε βασιλιάς της Ιουδαίας το 40 π.Χ., ενώ είχε αναπτύξει άριστες σχέσεις με τον Μάρκο Αντώνιο. Αυτή η σχέση θα μπορούσε να είχε οδηγήσει στον θάνατο του Ηρώδη, καθώς ο Αντώνιος τελικά ηττήθηκε από τον Οκταβιανό στη μάχη του Ακτίου το 31 π.Χ. Ο νικητής Οκταβιανός ζήτησε τότε συνάντηση με τον Ηρώδη. Φοβούμενος για τη ζωή του, ο Ηρώδης ορκίστηκε υπακοή στον Οκταβιανό, ο οποίος επιβεβαίωσε τον τόπο του Ηρώδη ως βασιλιά, καθώς πίστευε ότι θα ήταν πιστός στη Ρώμη.

Στα μάτια όμως των ευσεβών Εβραίων, η αφοσίωση του Ηρώδη στους ειδωλολάτρες Ρωμαίους και ο θαυμασμός του στο ελληνιστικό ύφος έφεραν απογοήτευση και καχυποψία. Είχε βρεθεί στον θρόνο της Ιουδαίας, αφότου είχε χυθεί πολύ εβραϊκό αίμα από ρωμαϊκές δυνάμεις. Επιπλέον, η καταγωγή του ενίσχυε τις αντιδράσεις προς το πρόσωπό του. Η οικογένεια του Ηρώδη είχε ασπαστεί τον Ιουδαϊσμό, αλλά ο πατέρας του προερχόταν από άλλη περιοχή και η μητέρα του ήταν από την Αραβία. Το χειρότερο από όλα όμως ήταν ότι ο Ηρώδης «καταπάτησε» κάποιες συνήθειες και νόμους της εβραϊκής θρησκείας.

Λαμπρά επιτεύγματα

Ο Ηρώδης καλλιέργησε προσεκτικά την εικόνα του ως "σοφός βασιλιάς", αφού είχε επηρεαστεί από τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό, παρόλο που οι συγγραφείς της Καινής Διαθήκης τον είδαν ως τύραννο. Συνεργάστηκε με κορυφαίες ρωμαϊκές φιγούρες, όπως ευγενείς, φιλοσόφους, ιστορικούς ποιητές και θεατρικούς συγγραφείς, οι οποίοι έμπαιναν στο παλάτι και η παρουσία τους φαίνεται ότι δυσαρεστούσε τις δύο κύριες εβραϊκές αιρέσεις μέσα και γύρω από την Ιερουσαλήμ. Παρόλο που ήταν διαφορετικές μεταξύ τους, συμφωνούσαν και οι δύο αιρέσεις ότι ο βασιλιάς σκόπιμα ήθελε να βλάψει τα εβραϊκά έθιμα.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Νικόλαο Δαμασκηνό, έναν από τους στενούς συνεργάτες του Ηρώδη, ο βασιλιάς παραμελούσε τις υποθέσεις του κράτους και τη μελέτη του εβραϊκού νόμου για να περάσει τον χρόνο του μελετώντας τη φιλοσοφία, τη ρητορική και την ιστορία της Ελλάδας και της Ρώμης. Οι κρατικές υποθέσεις μεταβιβάστηκαν σε εκείνους τους υπαλλήλους που είχαν ελληνική εκπαίδευση. Ο Ηρώδης ήξερε ότι η βασιλεία στην Ιουδαία ήταν αδύνατη χωρίς τη συγκατάθεση των ισχυρών Φαρισαίων, τους οποίους «φλέρταρε» με διάφορες παραχωρήσεις. Και ήταν σε θέση να τους κρατήσει στην πλευρά του, αλλά ποτέ δεν κατάφερε να κερδίσει την απόλυτη εμπιστοσύνη τους.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Ιωσήφ, οι νέες πόλεις του Ηρώδη ενοχλούσαν την εβραϊκή ιερατική τάξη, επειδή τα ειδωλολατρικά τους μνημεία ήταν προσβλητικά για την Ιερουσαλήμ. Χτισμένη μεταξύ 22 και 10 π.Χ., ο Ηρώδης ονόμασε την Παράλιο Καισάρεια για τον προστάτη του, τον Καίσαρα Αύγουστο. Κατασκευάστηκε γύρω από ένα τεχνητό λιμάνι, προστατευμένο από κυματοθραύστες. Αυτό το αξιοσημείωτο κατόρθωμα της μηχανικής ήταν η βάση του στόλου του, τον οποίο ο βασιλιάς έθεσε στην υπηρεσία της Ρώμης.

Οι ναοί της Καισαρείας ήταν αφιερωμένοι σε Ρωμαϊκές θεότητες και στον ίδιο τον Αυγούστο. Κάθε πέντε χρόνια, ο Ηρώδης διοργάνωνε μονομαχίες, αφιερωμένες στον Αύγουστο και τη σύζυγό του Λιβία, στις οποίες οι χορεύτριες ήταν περισσότερες από τους επισκέπτες. Μεγάλα βραβεία δίνονταν στους νικητές, ενώ κυκλοφορούσαν φήμες για ξέφρενα πάρτι οργίων που ακολουθούσαν. Οι εβραϊκές αρχές εξέφρασαν μεγάλη αποδοκιμασία για αυτές τις "υπερβολές και κραιπάλες". Θεώρησαν μάλιστα τις μονομαχίες ανήθικες, καθώς πίστευαν ότι η μοίρα της ανθρώπινης ζωής ανήκει αποκλειστικά στον Θεό.

Αν η Καισάρεια μπορούσε να διαγραφεί ως πόλη για ειδωλολάτρες, η ιερή πόλη της Ιερουσαλήμ απειλήθηκε επίσης από τα ρωμαϊκά ένστικτα του ηγεμόνα της. Η ένταση επικεντρώθηκε στον Δεύτερο Ναό, ένα κτίριο που συμβολίζει τη σύνθετη σχέση του Ηρώδη με την πίστη του. Το πρόγραμμα αποκατάστασης του Ηρώδη ξεκίνησε το 20 π.Χ., με τον ανασχηματισμό της δομής με λευκή πέτρα, ενώ διπλασιάστηκε και το μέγεθος του προαύλιου χώρου γύρω από τον ναό. Ο Ηρώδης προσπάθησε να αναδείξει την εβραϊκή πίστη, αλλά το έκανε με Έλληνες αρχιτέκτονες.

Ίσως το πιο εντυπωσιακό θρησκευτικό σκάνδαλο για το οποίο κατηγορείται ο Ηρώδης ο Μέγας ήταν η παραβίαση του τάφου του βασιλιά Δαβίδ στη Βηθλεέμ. Οι φήμες είχαν κυκλοφορήσει πολύ καιρό κι ανέφεραν ότι ο τάφος έκρυβε θησαυρό. Έχοντας ξοδέψει μεγάλα χρηματικά ποσά στο κτίριο της Καισάρειας και ίσως βλέποντας τον εαυτό του ως απόγονο του βασιλιά Δαβίδ, ο Ηρώδης φημολογείται ότι μπήκε κρυφά με εργάτες για να ληστέψει τον τάφο.

Οι σύγχρονοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι, παρά την απληστία του, ο Ηρώδης ήταν πολύ ικανός. Η διπλωματία του Ηρώδη εξασφάλισε την επιβίωση της εβραϊκής ταυτότητας σε μια ταραχώδη στιγμή στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ η συμβολή του στον υλικό πολιτισμό της Ιουδαίας ήταν άνευ προηγουμένου. Κατασκεύασε τα φρούρια Masada και Herodium, καθώς και εξασφάλισε παροχή νερού στην Ιερουσαλήμ. Χρησιμοποιώντας τις επαφές του με τη Ρώμη κατά τη διάρκεια του λιμού των 25-24 π.Χ., κανόνισε την εισαγωγή αιγυπτιακών σιτηρών για να τροφοδοτήσει τους πολίτες του βασιλείου του. Ωστόσο, ακόμη και οι υποστηρικτές του Ηρώδη αναγνωρίζουν τη βίαιη συμπεριφορά των τελευταίων χρόνων.

Ο «τρελός» βασιλιάς

Καθ’ όλη τη διάρκεια της βασιλείας του, η προσωπική ζωή του βασιλιά Ηρώδη αποτελούσε σκάνδαλο στην Ιερουσαλήμ. Εκτός από τη συνύπαρξη με μεγάλο αριθμό παλλαδίων, ο Ηρώδης πιστεύεται ότι είχε συνολικά εννέα συζύγους και ήταν μερικές φορές παντρεμένος με περισσότερες από μία ταυτόχρονα.

Οι θεωρίες συνωμοσίας και οι μηχανορραφίες του παλατιού τροφοδότησαν μια αυξανόμενη αίσθηση παράνοιας του Ηρώδη. Κάποιες από αυτές ήταν αληθινές και κάποιες άλλες μύθοι. Το μόνο σίγουρο είναι ότι είχε σκοτώσει πολλά μέλη της οικογένειάς του κατά τη διάρκεια των χρόνων που βρισκόταν στην εξουσία. Μεταξύ των θυμάτων του ήταν ο αδελφός του, Αριστόβουλος, τον οποίο είχε προηγουμένως χρίσει αρχιερέα. Η σύζυγός του Μαριάμη «αφανίστηκε», όπως επίσης και οι δύο γιοι της, Αλέξανδρος και Αριστόβουλος. Παράλληλα, αποκλήρωσε τον μεγαλύτερο γιο του, Αντίπατρο, από την πρώτη του σύζυγο και στη συνέχεια τον σκότωσε.

Πολλοί πολίτες επίσης έχασαν τη ζωή τους στα μπουντρούμια του παλατιού, θύματα του συστηματικού σχεδίου του Ηρώδη να εξαλείψουν όποιον έδειχνε υπακοή στο προηγούμενο καθεστώς.

Βασανισμένος από ανασφάλεια, η επιθυμία του Ηρώδη για εκδίκηση έγινε ολοένα και πιο έντονη. Ο Ιωσήφ γράφει πως ο Ηρώδης, όταν ήταν άρρωστος διέταξε, μετά τον θάνατό του, οι βασικοί ευγενείς θα έπρεπε να βρεθούν στο αμφιθέατρο της Ιεριχούς και να σκοτωθούν με βέλη. Στον θάνατό του στις 4 π.Χ., η εντολή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Αξίζει ωστόσο να αναφερθεί, ότι δεν υπάρχει άμεση απόδειξη ότι συνέβη η σφαγή των νηπίων στη Βηθλεέμ, αν και η ιστορία δεν είναι απίστευτη λόγω της ψυχικής κατάστασης του Ηρώδη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι πράξεις του δημιούργησαν ένα συναρπαστικό ιστορικό παράδοξο: έναν άρχοντα που θα μπορούσε, αφενός, να δημιουργήσει ένα σταθερό, πλούσιο βασίλειο, αλλά και να προκαλέσει την οργή των υπηκόων του.

Μάρθα Κίσκιλα 

* Με πληροφορίες από το National Geographic

Γιατί νιώθω ότι δεν αγαπώ τα Χριστούγεννα;

“Κάθε χρόνο αρχίζουν οι στολισμοί νωρίτερα. Δεντράκια, φωτάκια, Αη Βασίληδες και “πού θα πας τα Χριστούγεννα;”. Σαν εφιάλτης που αρχίζει ξανά και χρόνο με τον χρόνο γίνεται μεγαλύτερος σε διάρκεια. Αρχίζω και νιώθω σαν τον Σκρούτζ. Όχι, δεν θέλω να χαλάσω τις γιορτές σε κανέναν, Απλά θέλω να τελειώνουν γρήγορα. Να κοιμηθώ και να ξυπνήσω, και να έχει τελειώσει όλο το βασανιστήριο.” Ελένη 40 ετών 

Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς μάς δημιουργούν διάφορα συναισθήματα τα οποία σχετίζονται άμεσα με τις προσδοκίες μας αλλά και τις κοινωνικές μας σχέσεις. 

Η τηλεόραση, οι ταινίες, οι φίλοι που στολίζουν και χαμογελούν πλατιά στον φακό, τα ταξίδια που κανονίζουν και οι μεγάλες φιέστες, μας δημιουργούν μία πολύ εσφαλμένη εικόνα για το πώς είναι οι γιορτές για τους άλλους.

Είναι η περίοδος που επικεντρωνόμαστε στην έλλειψη, βλέποντας όλες αυτές τις εικόνες της -συχνά πλασματικής- πληρότητας. Μας πέφτει πολύ βαρύ να νομίζουμε ότι όλοι είναι ευτυχισμένοι εκτός από εμάς. 

Μισό λεπτό! Αλήθεια τώρα; Το πιστεύετε αυτό; 

Έστω ότι το πιστεύετε. Τι θα σας έκανε να περάσετε πραγματικά όμορφα στις γιορτές; Τι φταίει στα αλήθεια και δεν τις αγαπάτε; 

Είναι που νιώθετε πιο έντονα τη μοναξιά; Είναι τα χρήματα; Είναι η ανασκόπηση της χρονιάς που κάνουμε τον απολογισμό μας και συνήθως μετράμε τι χάσαμε και όχι τι κερδίσαμε;  Ό,τι κι αν είναι, αφού είναι δυσάρεστο, δεν είναι ώρα να κάνουμε μια προσπάθεια να αλλάξουμε τουλάχιστον την οπτική μας και να μην επηρεαζόμαστε αρνητικά; 

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. 

Αυτή η χρονιά μπορεί να ήταν δύσκολη, μπορεί και όχι. Το καλό είναι ότι τελειώνει και αυτό σηματοδοτεί αυτομάτως μια νέα αρχή! Το πώς θα είναι οι γιορτές σας αυτή τη χρονιά θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από εσάς. Μην καθίσετε στον καναπέ σας περιμένοντας να σας θυμηθεί κάποιος και να σας καλέσει κάπου. Σηκωθείτε! 

Βγείτε από το σπίτι σας. Περπατήστε. Με παρέα ή χωρίς. Αν γίνεται, πηγαίνετε στους δρόμους που έχουν στολίσει. Χαζέψτε τα φωτάκια. Δεν χρειάζεται να σας εκνευρίζουν. Κοιτάξτε τα. Είναι όμορφα! 

Η πίεση που νιώθετε ότι πρέπει να είστε χαρούμενοι, δεν είναι αληθινή. Ξέρω πως προτιμάτε το Πάσχα γιατί κανείς δεν σας υποχρεώνει να χαμογελάτε. Αν το σκεφτείτε καλύτερα, το ίδιο ισχύει στην πραγματικότητα και για τα Χριστούγεννα. Σίγουρα είναι μια ωραία ευκαιρία για να κάνετε κάτι διαφορετικό και να φτιάξετε το κέφι σας. 

Σκέφτεστε ότι δεν έχετε χρήματα ούτε για ταξίδια, ούτε για δώρα, ούτε για ρεβεγιόν και στεναχωριέστε. Ξέρετε, αυτό συμβαίνει στους περισσότερους από εμάς, τα τελευταία χρόνια. Το πώς αντιδρά κανείς σε αυτό είναι που κάνει τη διαφορά. 

Δεν σας κάλεσε κανείς. Φαντάζομαι ούτε εσείς καλέσατε κανέναν φέτος. Είναι μία ωραία στιγμή, να τηλεφωνήσετε και να καλέσετε ανθρώπους στο σπίτι σας. Μπορείτε να συνεννοηθείτε να φέρει ο καθένας κάτι και έτσι να μοιραστείτε τα έξοδα μιας γιορτής. Η Μαρία θα φέρει τη σαλάτα, ο Γιώργος το κρασί, η Γιώτα το ψωμί, κάποιος το γλυκάκι, κι έτοιμη η γιορτούλα με χαμόγελα και παρεούλα. Λύσεις υπάρχουν. Είναι πολλοί οι άνθρωποι που σκέφτονται και νιώθουν σας εσάς αυτές τις ημέρες, περιμένοντας ίσως ένα τηλεφώνημα. 

Σε κάθε περίπτωση, βάλτε και λίγα ‘Χριστούγεννα’ στο σπίτι. Μια σειρά φωτάκια είναι μια χαρά, αν ανήκετε σ’αυτούς που αρνούνται πεισματικά να στολίσουν. Η καλή διάθεση δεν έρχεται, τη φτιάχνουμε. 

Ανοίξτε την καρδιά σας. Δίνοντας, παίρνετε! 

Μπορείτε να αποφασίσετε να περάσετε σούπερ μίζερα και φέτος, μετρώντας με ανυπομονησία πότε θα τελειώσουν οι γιορτές, αλλά πραγματικά, έχετε χρόνο για χάσιμο; Γιατί να θέλετε να περάσουν οι μέρες γρηγορότερα; Είτε αποφασίσετε να υποφέρετε γυρνώντας τα μάτια σας ανάποδα κάθε φορά που ακούτε το Last Christmas είτε προσπαθήσετε να περάσετε καλά ή αδιάφορα, η απόφαση είναι δική σας. 

Σας εύχομαι φέτος να επιλέξετε να περάσετε καλύτερα από πέρσι. Είναι στο χέρι σας. Μην περιμένετε από τρίτους να σας προσφέρουν Χριστούγεννα. Προσφέρετε εσείς Χριστούγεννα σε εσάς και σε όσους χρειάζονται λίγη περισσότερη χαρά στη ζωή τους. 

Καλές γιορτές σε όλους, με υγεία!

Πηγή

Είμαι να σκάσω!

Γράφει η Νόρα Ράλλη

Δεν θα το ξανακάνω, σ' το υπόσχομαι! Ο,τι είπα είπα, ό,τι έκανα έκανα, μπάστα για φέτος. Υπόσχεση δίνω, δεσμεύομαι δημόσια. Εσένα το λέω, του αγοριού απέναντι (ιδεολογικά, ηθικά και αισθητικά). Δεν θα σου ξαναεπιτεθώ, δεν θα ξανασχολιάσω τα ασχολίαστά σου, μήτε νύξη δεν θ' αφήσω για τον βίο και την πολιτεία σου, που θέλει να πάρει και τη δική μας στον λαιμό της. Το λέω και το δηλώνω: ώς εδώ!

Θέλεις που τελειώνει η χρονιά, θέλεις που όλοι έναν κάποιο απολογισμό τον ψιλοκάνουμε, θέλεις που πλησιάζουν «Αγιες Μέρες», το αποφάσισα. Κουβέντα άσχημη για τον Κυριάκο δεν θα ξαναπώ. Οχι μόνο δεν θα ξαναπώ, αλλά θα αποδείξω σήμερα, ενώπιον όλων, ότι και στο πλευρό του είμαι (έστω το αριστερό), και του συμπαρίσταμαι, και θα το κάνω με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο. Θα μιλήσω σαν να μιλάει ο ίδιος και οι λαμπροί ψιλο- και χοντρο-ακροδεξιοί σύμμαχοί του. Ενεκα, βλέπεις, που συνέβη και αυτό το τελευταίο και είμαι... να σκάσω είμαι!

Ξεκινώ (με πυγμή και τσιρίδα): Μα είναι πράγματα αυτά τώρα; Πόσο άλλο ν' αντέξει πια!

Πήγε λέει η Ουιντέντ Μπουσαμάουι (τρέχα γύρευε!), που ούτε το όνομά της δεν μπορούμε να προφέρουμε καλά καλά (άσε που είναι και μαύρη!), η οποία πήρε το Νόμπελ Ειρήνης το 2015 (ε, και;) και πήρε την πρωτοβουλία (μάθαν κι οι γυναίκες να παίρνουν και πρωτοβουλίες τώρα!) να προτείνει τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, Αλέξη Τσίπρα (αναγκάζομαι να πω και τ' όνομά του, του κομμουνιστοσυμμορίτη - σχώραμε, Κυριάκο μου) και Ζόραν Ζάεφ (άλλος από κει!), ως υποψήφιους για το επόμενο Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης (άκου τώρα!).

Δεν φτάνει που είναι μαύρη, δεν φτάνει που είναι από την Τυνησία (ξύπνησαν και οι Αφρικανοί βλέπεις - ε ρε σκλαβοπάζαρο που τους χρειάζεται!), δεν φτάνει που είναι γυναίκα (Θου Κύριε!), δεν φτάνει που είπε ό,τι είπε, ήρθε και το τελειωτικό χτύπημα: Την πρόταση να γίνουν νομπελίστες Ειρήνης αυτοί οι πατριδοκάπηλοι, εθνοπροδότες, αυτές οι λαϊκάντζες τέλος πάντων, πού την έκανε νομίζεις; Σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο! Εκεί την έκανε η ακόλαστη.

Μέσα στην ίδια την ιδεολογική φωλεά του Κυριάκου μας, στο ίδρυμα για το οποίο μάχεται με νύφες και μ' αγγόνια να ιδρύσει και στην Ελλάδα, εκεί που χτυπάει η καρδιά του αγνού νεοφιλελευθερισμού αγορών και γνώσης, εκεί όπου κάθε πολιτικός που σέβεται εαυτόν και τα κομπλεξικά σύνδρομα κυριαρχίας εαυτού έναντι όλων σπούδασε, έδρασε, ανδρώθηκε.

Ασε και το άλλο. Επιχειρηματίας είναι η εν λόγω! Και μάλιστα, μία από τις 25 καλύτερες της Αφρικής, σύμφωνα με τον γαλλικό Τύπο.

Πόσα χτυπήματα ακόμη; Και γυναίκα και μαύρη και επιχειρηματίας και μέσα στις καλύτερες και αναγνωρισμένη από τη χώρα των Βερσαλλιών και σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο; Εντάξει, ας μη βγάλουμε και τον ανιψιό Μητσοτάκη δήμαρχο Αθηναίων, να τον τελειώσουμε μια και καλή τον Κυριάκο μας. Ελεος πια.

Τι άνθρωποι είστε εσείς, ε; Καρδιά δεν χτυπάει στο στήθος σας, ψυχή δεν έχετε στα σπλάχνα σας; Δεν φτάνει που ένα σκάνδαλο της προκοπής, με στοιχεία εναντίον της κυβέρνησης, δεν βοηθάτε να βρει η δεξιά παράταξη, δεν φτάνει που τόσα σκάνδαλα (με στοιχεία της προκοπής) έχουν βγει (και) για τη δεξιά παράταξη, δεν φτάνει που λίγο θέλει και θα κλείσει ο λαιμός των Γεωργιάδη Αδωνη, Σαμαρά Αντώνιου και Βορίδη Μαυρουδή να φωνάζουν «Ποτέ πια Αριστερά! Ούτε αριστεροί! Ούτε αριστερή ιδεολογία!» (ευτυχώς υπάρχουν και αυτά τα παιδιά κι έχει από κάπου να πιαστεί το παλικάρι), τώρα τον πολεμάτε και από τα μέσα; Ούτε στον επιχειρηματικό ούτε στον ιδιωτικό κόσμο να μη βρει συμπαράσταση; Πουθενά;

Αγόρι πολιτικοθρεμμένο και φιλελευθεροκαμωμένο μου: εγώ ό,τι μπορούσα το έκανα. Το υποσχέθηκα, το τήρησα. Να ξέρεις ότι είμαι δίπλα σου τη δύσκολη τούτη ώρα, να γνωρίζεις ότι τα κατάφερες: με έκανες ίδια με σένα.

Και είμαι βέβαιη πως δεν θα με απογοητεύσεις: μπορείς και χειρότερα! Προχώρα. Θα μας βρεις μπροστά σου. Ανοίγουμε τον δρόμο. Σε περιμένουμε...

     

Ενα τραγούδι για σένα

Γράφει η Αρχοντία Κάτσουρα

«Πώς να είναι να γράψει κάποιος για σένα ένα τραγούδι;» αναρωτιόταν μια κοπέλα ένα Σάββατο του Δεκεμβρίου, στη διάρκεια μιας μουσικής βραδιάς που έκλεισε με το «Χάρτινο το φεγγαράκι» σε μια μαγική εκτέλεση του υπέροχου τραγουδιού. Μια εκτέλεση σχεδόν χορωδιακή, με τις φωνές μουσικών, τραγουδιστών και του κοινού. Ανθρώπων που για μερικές ώρες βούτηξαν στα τρίσβαθά τους και βγήκαν αγαλλιασμένοι, πέντε πόντους πιο ψηλοί.

Πώς είναι να περάσεις στην ιστορία μέσα από τα λόγια ενός ποιητή και τη μουσική ενός συνθέτη; Πώς είναι κάποιοι άνθρωποι που ποτέ δεν σε γνώρισαν να σε σιγοψιθυρίζουν σε ώρες όμορφες ή λυπημένες και να γίνεσαι η παρηγοριά τους; Και πώς μπορεί να αισθανθείς αν κάποιος ένιωσε για σένα κάτι τόσο δυνατό που δεν μπορούσε παρά να το καταγράψει; Κυρίως από δική του ανάγκη.

Η φίλη της δεν ήξερε τι να της απαντήσει. Δεν ήξερε να είχε γράψει ποτέ κανείς τίποτα για κείνη. Είχε ντύσει τις μνήμες της, τις εμπειρίες της, τις χαρές, τις ελπίδες και τις λύπες της με τραγούδια, με μελωδίες, συνέχιζε να κάνει το ίδιο.

Πότε με τραγούδια καινούργια, πρωτάκουστα και πότε με τραγούδια παλιά που τα ήξερε, αλλά το φιτίλι τους είναι βραδύκαυστο και μόνο την κατάλληλη στιγμή έρχονται στην επιφάνεια και παίρνουν τη θέση που τους αναλογεί. Πίσω από αυτά σίγουρα θα κρύβονταν άνθρωποι που ποτέ δεν θα γνώριζε, εμπνεύσεις που ίσως να μην μπορούσε καν να φανταστεί.

Το μόνο που ήξερε με σχετική βεβαιότητα ήταν ότι όταν ένα τραγούδι σου μιλήσει, αγγίξει μια χορδή σου, τότε γίνεται δικό σου, σαν να έχει γραφτεί για σένα. Και δεν είχε πια σημασία ποια ήταν η αφορμή που το γέννησε, ποια ανάγκη το κυοφόρησε και ποιος το έφερε στον κόσμο. Δεν έχει σημασία καν σε ποιον απευθυνόταν αρχικά.

Εκείνο το βράδυ, λοιπόν, αφημένη στους ήχους και στα λόγια, άκουσε, τραγούδησε, χειροκρότησε, φώναξε «μπράβο» και κάποια στιγμή συγκινήθηκε. Ηταν η ώρα που μαζί με το τραγούδι την αγκάλιασε μια επιθυμία που έκανε το σώμα της να τρέμει. Η ώρα που όλες οι αισθήσεις της απέκτησαν τόση ένταση ώστε νόμιζε ότι επικοινωνεί με τους απόντες, αυτούς που θα ήθελε να είναι εκείνη τη στιγμή εκεί, δίπλα της.

«Θα ’θελα κάποιος να γράψει κάτι για μένα», άκουσε πάλι τη διπλανή της να λέει. «Κι εγώ» σκέφτηκε, κι ας αντιλαμβανόταν ότι μερικά πράγματα γίνονται χωρίς να τα ζητήσουμε, ακόμη και χωρίς να τα χρειαζόμαστε, ερήμην μας. Ηλπιζε μόνο, αν ποτέ συνέβαινε και έπαιρνε ένα τέτοιο πολύτιμο δώρο, να είναι αρκετά τυχερή, αρκετά οξυδερκής ώστε να το αντιληφθεί. Να το μάθει με κάποιον τρόπο. Και τουλάχιστον να πει «ευχαριστώ».

«Μπορεί κάποια στιγμή να συμβεί», είπε τότε στη φίλη της, σιγά, χωρίς να ακουστεί. «Κάποιος να δημιουργήσει κάτι για σένα, χάρη σε σένα». Ανθρωποι-μούσες είχαν υπάρξει πολλοί. Εστω άνθρωποι που τσίγκλησαν τις μούσες που κρύβουν άλλοι και οδήγησαν λέξεις να μπουν στη σειρά, νότες να καθίσουν σε τέλεια διαγραμμισμένα τετράδια, σφυράκια και καλέμια να δώσουν σχήμα σε μάρμαρα και κομμάτια χαλκού, μολύβια και πινέλα να γεμίσουν γραμμές και χρώματα καμβάδες και ακουαρέλες.

Και οι αποδέκτες, ταυτόχρονα ηθικοί αυτουργοί των έργων, των τραγουδιών, των ποιημάτων, των γλυπτών, των εικόνων, να γίνουν ένα με την αιωνιότητα - ή με μια μοναδική στιγμή, που ποτέ δεν θα επαναληφθεί.

Δυο μέρες μετά από εκείνη τη βραδιά, άκουσε ξανά στο ραδιόφωνο το τραγούδι που την έκανε να αναρριγήσει και σκέφτηκε πάλι το ερώτημα της φίλης της. Ηταν ξαφνικά πολύ σίγουρη ότι το πρόσωπο που έγινε ο σπόρος για τη γέννησή του ήξερε, είχε μάθει πως γράφτηκε για κείνο.

Τόση ενέργεια δεν μπορούσε παρά να διαχυθεί και να επιστρέψει σε αυτόν που την προκάλεσε. Κάτι σαν θεία δίκη. Με την καλή έννοια.

Κι αν δεν περάσει η Συμφωνία των Πρεσπών;

Γράφει ο Χρήστος Μαχαίρας

Κάθε άλλη εξέλιξη πλην της επικύρωσης της Συµφωνίας των Πρεσπών θα φέρει τη χώρα απέναντι στη διεθνή κοινότητα

Τα γεγονότα µε τη σειρά: την περασµένη άνοιξη η κυβέρνηση της Πρώην Γιουγκοσλαβικής ∆ηµοκρατίας της Μακεδονίας µετονοµάζει το αεροδρόµιο των Σκοπίων από «Μέγας Αλέξανδρος» σε «Διεθνές Αεροδρόµιο» και απαλείφει τα αλυτρωτικά σύµβολα από λεωφόρους, κτίρια και δηµόσιους χώρους.

Είχε προηγηθεί η συνάντηση στο Νταβός του Αλέξη Τσίπρα µε τον Ζόραν Ζάεφ και η δηµόσια δήλωση του δεύτερου ότι η χώρα του αποζητά µια νέα σχέση µε την Ελλάδα και µαζί µε αυτή ένα διαβατήριο ένταξης σε διεθνείς θεσµούς.

Η νέα εποχή επισφραγίζεται στις 17 Ιουνίου µε την υπογραφή της Συµφωνίας των Πρεσπών και την παράλληλη ανάληψη δέσµευσης του Ζάεφ να ολοκληρώσει τον κύκλο των προαπαιτουµένων που αυτή προβλέπει. Στους µήνες που µεσολαβούν και υπό το βλέµµα της διεθνούς κοινότητας, η γειτονική χώρα οργανώνει δηµοψήφισµα, αλλάζει το όνοµά της σε «Βόρεια Μακεδονία», αποδέχεται η σύνθετη αυτή ονοµασία να ισχύει erga omnes και προχωρά σε συνταγµατική αναθεώρηση, απαλείφοντας τις αλυτρωτικές αναφορές.

Οπως και να ’χει, λίγο δεν το λες... Την ίδια ώρα και παρά το γεγονός ότι οι Πρέσπες ως πλαίσιο συµβιβασµού κινούνται στη γραµµή του Βουκουρεστίου, που φέρει τη σφραγίδα του Κώστα Καραµανλή, η Νέα ∆ηµοκρατία τίθεται επικεφαλής ενός αντιπολιτευτικού µετώπου που διεκδικεί την απόσυρση της συµφωνίας, µε το επιχείρηµα ότι όσα προβλέπονται περί «µακεδονικής» εθνότητας και γλώσσας κρατούν ζωντανούς τους αλυτρωτισµούς.

Αλλά οι γείτονες δεν έχουν πει την τελευταία λέξη: δύο τροπολογίες που κατατέθηκαν στη διαδικασία της συνταγµατικής αναθεώρησης κλείνουν το κεφάλαιο της «µακεδονικής» εθνότητας, καθώς ξεκαθαρίζουν ότι όσα προβλέπονται από τη Συµφωνία των Πρεσπών δεν καθορίζουν την εθνότητα παρά µόνον την υπηκοότητα. Οσο δε για τα περί κινδύνου διεκδίκησης και αναγνώρισης «µακεδονικής» µειονότητας, έχει ήδη κατατεθεί άλλη τροπολογία που αντικαθιστά τον όρο «Μακεδόνες» του εξωτερικού µε τη λέξη «διασπορά».

Φαντάζεται, άραγε, κανείς, υπό το πρίσµα όλων αυτών των εξελίξεων, τι θα σήµαινε για τη διεθνή εικόνα της Ελλάδας, τα συµφέροντά της και το διπλωµατικό κεφάλαιο που έχει συσσωρεύσει, µία ενδεχόµενη απόρριψη της συµφωνίας από το ελληνικό Κοινοβούλιο ή, εν πάση περιπτώσει, µία υπερψήφισή της µε «ατελή» πλειοψηφία, που θα κρατήσει ανοιχτό το κεφάλαιο των τριβών και των πιθανών διενέξεων;

Στις συνθήκες που έχουν διαµορφωθεί και µε την κυβέρνηση Ζάεφ να περνά διά πυρός και σιδήρου τα προαπαιτούµενα της συµφωνίας, η διεθνής κοινότητα είναι προφανές ότι δεν θα σταθεί στο ποιος στήριξε την κυβέρνηση ή ποιος «µεταγράφηκε» στη Νέα ∆ηµοκρατία, αλλά θα αντιµετωπίσει το γεγονός ως παράµετρο αστάθειας στην περιοχή µε ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις διεθνείς σχέσεις της χώρας σε µια ειδική γεωπολιτική συγκυρία, όπως αυτή που διανύουµε.

Κρίσιµο, επίσης, αν και διαφεύγει την προσοχή πολλών, είναι ότι οι 140 χώρες που έχουν αναγνωρίσει τους γείτονες µε την προηγούµενη συνταγµατική τους ονοµασία, θα εξακολουθήσουν να την αποκαλούν µε τον ίδιο τρόπο, θεωρώντας ότι η Ελλάδα µπλόκαρε τη λύση και παγίωσε τα αδιέξοδα. Το θέλουµε, άραγε;  

 

Τα πιο περίεργα Χριστουγεννιάτικα έθιμα σε όλο τον κόσμο

Τα Χριστούγεννα είναι από τις πιο αγαπημένες γιορτές μικρών και μεγάλων σε όλο τον κόσμο. Κι όχι άδικα καθώς υπάρχει γιορτινή ατμόσφαιρα, τα σχολεία κλείνουν, οι δρόμοι και τα σπίτια στολίζονται και οι οικογένειες μαζεύονται να γιορτάσουν όλοι μαζί. Σίγουρα όμως τα χριστουγεννιάτικα έθιμα που ποικίλουν από χώρα σε χώρα, κάνουν αυτές τις μέρες του χρόνου ακόμα πιο ξεχωριστές.

Στα περισσότερα μέρη του κόσμου ο εορτασμός των Χριστουγέννων περιλαμβάνει τον στολισμό του χριστουγεννιάτικου δέντρου, το κρέμασμα των χριστουγεννιάτικων στεφανιών, τα κάλαντα, την ανταλλαγή χριστουγεννιάτικων ευχετήριων καρτών και την ανταλλαγή δώρων. Υπάρχουν όμως κάποια έθιμα που δε μπορεί να φανταστεί κανείς, πέρα από τη γεμιστή γαλοπούλα και το κρέμασμα της κάλτσας στο τζάκι. Από την χώρα του Άι Βασίλη μέχρι την Ισπανία και την Ιαπωνία, σας παρουσιάζουμε μερικά από τα πιο ευφάνταστα και περίεργα έθιμα του κόσμου για αυτή τη μεγάλη γιορτή.

Σουηδία

Στην Σουηδία εκτός από Χριστουγεννιάτικα δέντρα στολίζουν και μια κατσίκα από άχυρο. Η κατσίκα του Γκέβλε εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1966 στην κεντρική πλατεία της ομώνυμης και είχε ύψος 13 μέτρων. Τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων  τυλίχτηκε στις φλόγες και από τότε, κάθε χρόνο κάποιος προσπαθεί να την κάψει. Οι προσπάθειες πυρπόλησής της στο παρελθόν είναι πολλές καθώς έχει δεχθεί πάνω από 30 επιθέσεις στον μισό αιώνα εμφάνισής της. Απαιτούνται πολλές ώρες δουλειάς για να δημιουργηθεί η Gaevlebocken, όπως είναι το όνομα της στα σουηδικά και είναι το μεγαλύτερο, από άχυρο, γλυπτό κατσίκας στον κόσμο.

Επίσης, ενδιαφέρον είναι το έθιμο του doppa i grytan (βούτηγμα στην κατσαρόλα), κατά το οποίο όλα τα μέλη της οικογένειας βουτάνε μαύρο ψωμί σε μια κατσαρόλα με ζουμί από χοιρινό, λουκάνικο και μοσχάρι. Σε συμβολικό επίπεδο πρόκειται για τον αναλογισμό -μέσα στην αφθονία- όσων βρίσκονται σε ανάγκη και πεινάνε.

Ιαπωνία

Αν και δεν είναι εθνική εορτή και μόνο 1% του πληθυσμού είναι χριστιανοί στην Ιαπωνία, τα Χριστούγεννα είναι πολύ δημοφιλής γιορτή. Μπορεί στις περισσότερες χώρες να τρώνε γαλοπούλα τις μέρες των Χριστουγέννων, στην Ιαπωνία όμως προτιμούν το KFC. Τα καταστήματα KFC έγιναν δημοφιλή μεταξύ των ξένων στην Ιαπωνία κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου, καθώς συχνά δεν μπορούσαν να βρουν ολόκληρο κοτόπουλο ή γαλοπούλα αλλού. Η αλυσίδα ξεκίνησε μια εξαιρετικά επιτυχημένη εκστρατεία μάρκετινγκ στη δεκαετία του 1970 και από τότε είναι μια παράδοση που περνά από πατέρα σε παιδί. Πολλές χιλιάδες κουτιά κοτόπουλο πωλούνται κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, πέντε έως δέκα φορές περισσότερο από τις την κανονικές μηνιαίες πωλήσεις τους κι η αλυσίδα έχει δηλώσει πως δεν είναι λίγοι αυτοί που κάνουν από πριν τηλεφωνκές παραγγελίες εκείνη την μέρα.

Φινλανδία

Παραδοσιακά η μέρα αυτή είναι αφιερωμένη στη μνήμη των νεκρών και μια επίσκεψη στο νεκροταφείο την παραμονή των Χριστουγέννων αποτελεί πατροπαράδοτο έθιμο. Κατά τη διάρκεια εκείνης της νύχτας τα καλυμμένα από χιόνι νεκροταφεία μετατρέπονται σε εντυπωσιακές φωτεινές θάλασσες από κεριά.

Ινδία

Μπορεί οι χριστιανοί στην Ινδία να αποτελούν μόνο το 2,3% του πληθυσμού, αλλά αυτό το ποσοστό φτάνει τους  25 εκ. ανθρώπους. Στην μακρινή ασιατική χώρα όμως τα έθιμα είναι λίγο διαφορετικά, καθώς δεν στολίζουν έλατα, διότι απλά δεν υπάρχουν στην περιοχή. Αντίθετα αρκούνται στο να στολίζουν μπανανιές και μάνγκο δέντρα που με τη σειρά του σημαίνει ότι ο στολισμός είναι εφικτός μόνο σε κεντρικούς δρόμους της πόλης κι όχι στα σπίτια.

Ολλανδία

Στην Ολλανδία, ο Zwarte Piet - ή «Μαύρος Πέτρος» - είναι ο έγχρωμος υπηρέτης του Άγιου Βασίλη. Εμφανίζεται σε διάφορες παρελάσεις της χώρας και μοιράζει ξηρούς καρπούς και γλυκά και στη συνέχεια αρπάζει τα άτακτα παιδιά και να τα βάλει στον σάκο του Αγίου Νικολάου. Όμως πρόκειται για ένα έθιμο που έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, καθώς έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερα ρατσιστικό.

Νορβηγία

Στη Νορβηγία, πιστεύεται ότι η παραμονή των Χριστουγέννων συμπίπτει με την άφιξη κακών πνευμάτων και μαγισσών. Και για να προστατευτούν απο τα πνεύματα οι οικογένειες, κρύβουν όλες τις σκούπες πριν κοιμηθούν το βράδυ.

Ουκρανία

Ποια χριστουγεννιάτικα στολίδια; Στην Ουκρανία τα δέντρα καλύπτονται με ψεύτικες φυσικά αράχνες και ιστούς αράχνης. Το έθιμο, το οποίο λέγεται ότι φέρνει καλή τύχη, προέρχεται από την ιστορία μιας φτωχής γυναίκας που δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά να διακοσμήσει το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Αλλά το επόμενο πρωί, τα παιδιά της ξύπνησαν και είδαν το δέντρο να καλύπτεται από μεγάλες επιφάνειες ιστών αράχνης που μετατράπηκαν σε χρυσό και ασήμι.

Ρωσία

Οι ρώσικες οικογένειες έχουν τη συνήθεια, τη νύχτα των Χριστουγέννων, να ντύνουν στα άσπρα μία κοπέλα του σπιτιού, η οποία και αναπαριστά την Παναγία.

Κίνα

Οι Κινέζοι στολίζουν χριστουγεννιάτικα δέντρα με πολύχρωμα στολίδια που έχουν κατασκευάσει από χαρτί, όπως λουλούδια, γιρλάντες και φαναράκια. Τα παιδιά κρεμάνε βαμβακερές κάλτσες, περιμένοντας τον Λαμ Κουνγκ Κουνγκ, δηλαδή τον «Καλό γερο-πατέρα», να τους φέρει τα γλυκά και τα δώρα τους.

Πορτογαλία

Στην Πορτογαλία, οι οικογένειες βάζουν επιπλέον θέσεις στο τραπέζι το πρωί των Χριστουγέννων για τους νεκρούς συγγενείς. Το έθιμο ονομάζεται «consoda» και θεωρείται ότι φέρνει καλή τύχη στην οικογένεια.

 Τσεχία

Στην Τσεχία οι γυναίκες χρησιμοποιούν ένα ασυνήθιστο τρόπο για να προβλέψουν αν θα βρουν το έτερο ήμισυ την νέα χρονιά. Ειδικότερα, οι ελεύθερες γυναίκες στέκονται με τις πλάτες τους στην εξώπορτα του σπιτιού και πετούν το παπούτσι τους πίσω του. Αν το παπούτσι προσγειωθεί με τη μύτη προς την πόρτα, ο γάμος πλησιάζει τους επόμενους 12 μήνες.

Καταλονία

Υπάρχουν κάποιες παράξενες καταλανικές παραδόσεις, μία από τις οποίες είναι το caga tió. Το δεκαπενθήμερο πριν τα Χριστούγεννα, ένα μικρό κούτσουρο τοποθετείται στο τραπέζι της τραπεζαρίας. Το κούτσουρο πρέπει να «τροφοδοτείται» καθημερινά με φρούτα, ξηρούς καρπούς και γλυκά και την Παραμονή των Χριστουγέννων χτυπιέται με ραβδιά, για να «βγάλει» δώρα. Την ώρα που οι γονείς πετούν το κούτσουρο μέσα στη φωτιά και το ραβδίζουν για να βγάλει δώρα, τα παιδιά πρέπει να πάνε σε ένα άλλο δωμάτιο και να προσευχηθούν ότι το κούτσουρο θα φέρει πολλά δώρα και όταν έρθουν πίσω, ανακαλύπτουν ότι τους έχει φέρει από καραμέλες μέχρι ξηρούς καρπούς.

Μάρθα Κίσκιλα

Γαλοπούλα η φιλόσοφος

Γράφει ο Περικλής Κοροβέσης

Μέρες που είναι, ας αφήσουμε στην άκρη τη θλιβερή πραγματικότητα και να πούμε την ιστορία μιας πανέμορφης γαλοπούλας με πλουμιστά φτερά και γκριζογάλανα μάτια. Ζούσε στη Νότια Προβηγκία, στο φέουδο ενός πλούσιου άρχοντα που ήταν βαθύς γνώστης του Ρουσό και φανατικός οπαδός του Διαφωτισμού.

Είχε πάνω από πενήντα άτομα υπηρετικό προσωπικό, ο πύργος είχε εκατό δωμάτια και καμιά διακοσαριά κολίγους. Βαθιά ανθρωπιστής, ήθελε να διδάξει τις φιλελεύθερες ιδέες στους εργαζόμενους της επικράτειάς του και προσέλαβε πέντε σοφούς δασκάλους για να αφυπνίσει το προσωπικό του. Το σχέδιό του, βέβαια, απέτυχε οικτρά.

Οι εξ αναγκασμού διαφωτιζόμενοι το εξέλαβαν σαν απλήρωτες υπερωρίες-τιμωρίες από τα ακαταλαβίστικα κηρύγματα των διαφωτιστών. Ο δυστυχής άρχοντας δεν είχε καταλάβει τίποτα από τη δυσαρέσκεια του προσωπικού γιατί οι δάσκαλοι του έδιναν ψεύτικες αναφορές λέγοντας πως τα πάντα βαίνουν καλώς, αλλά χρειάζονται παραπάνω ώρες διδασκαλίας.

Οι διαφωτιστές μας ήταν φτωχοί και χρειάζονταν παραπάνω μεροκάματα, αν και γόνοι Βυζαντινών αρχόντων. Εντούτοις υπήρξε μια αναπάντεχη επιτυχία. Η γαλοπούλα που είπαμε στην αρχή, παρακολουθούσε με βουλιμία όλα τα μαθήματα και άρχισε να φιλοσοφεί για το νόημα της ζωής. Και κατέληξε στο συμπέρασμα πως αυτό ήταν η μάσα. Παρατήρησε πως την τάιζαν κάθε πρωί στις δέκα η ώρα.

Αλλά πριν καταλήξει σε οριστικό συμπέρασμα, παρατήρησε προσεκτικά τα τεκταινόμενα. Είδε πως χειμώνα και καλοκαίρι, με κρύο ή ζέστη, με ξηρασία ή υγρασία, γιορτές, αργίες ή καθημερινές, το γεύμα ερχόταν στην ώρα του. Με αληθινές προκείμενες και επαγωγική σκέψη κατέληξε στο συμπέρασμα πως αυτή η κατανάλωση ήταν το πραγματικό νόημα της ζωής. Και παραμονή Χριστουγέννων, στις δέκα ακριβώς το πρωί, της κόψαν το λαρύγγι, την ώρα δηλαδή που αυτή, σύμφωνα με τα λογικά της συμπεράσματα, περίμενε να την ταΐσουν. Δηλαδή άλλα αντ’ άλλων.

Θυμήθηκα αυτήν την ιστορία -άγνωστο για μένα από πού προέρχεται- με αφορμή αυτές τις καταναγκαστικές γιορτές της κατανάλωσης, που δεν έχουν καμία σχέση με τα ιερά Χριστούγεννα. (Αυτά είναι περιθωριακά για τους λίγους πραγματικά πιστούς).

Ακόμα και αυτός ο Αη Βασίλης πλαστογραφείται από τον ανύπαρκτο Santa Claus, δημιούργημα της Coca-Cola, για να διαφημίζει τα προϊόντα της. (Ηθελα να ‘ξερα, όλοι αυτοί οι ελληνορθοδοξόψυχοι, που δεν σηκώνουν σκοπιανή μύγα στο σπαθί τους, πώς δέχονται ο Μέγας Βασίλειος να γίνεται μια φουσκωτή διαφημιστική κούκλα πλάι στις άλλες φουσκωτές κούκλες). Και δεν υπονοώ να πάρουμε όλοι καρφιά και να τρυπάμε τις κούκλες για να ξεφουσκώσουν.

Απλά μια μικρή καμπάνια θα αρκούσε για να αφήσουμε τον Βασίλειο στην ησυχία του. Πώς θα μας φαινόταν αν μια διάσημη μάρκα γυναικείων εσωρούχων, π.χ. η Intimissimi, λάνσαρε ένα καινούργιο μπικίνι και έβαζε σαν μοντέλο την Παναγιά να κολυμπάει στον Ιορδάνη και το Αγιο Πνεύμα «εν είδει περιστεράς» να φωτίζει τις καμπύλες της; Οπως πάμε, και αυτό θα το δεχτούμε. Η σημερινή θρησκεία είναι το χρήμα και η αγορά που έχει εξοβελίσει κάθε άλλο χριστιανικό δόγμα.

Μπορούμε να πούμε πως αυτές οι γιορτές είναι αντιχριστιανικές και ειδωλολατρικές; Αυτό μόνο κάποιος έντιμος φανατικός καλόγερος θα μπορούσε να το πει. Γιατί απ’ ό,τι ξέρω οι μητροπολίτες μας, και αν κρίνω και από το πάχος τους, δεν φαίνεται να περιφρονούν την κατανάλωση. Φαίνεται λοιπόν πως βρίσκουν τη γιορτή της κατανάλωσης συμβατή με τη θεία γέννα. Ασχετα βέβαια αν ο Χριστός γεννήθηκε σε στάβλο, όπως περίπου γεννούν οι προσφυγίνες.

Είναι απλά ακόμα ένα φαινόμενο του παμφάγου καπιταλισμού που τα πάντα τα μετατρέπει σε αγορά. Δεν διαθέτει ούτε ιερό ούτε όσιο. Τα πάντα γίνονται εμπόριο και κέρδος. Στην πλειονότητά τους οι άνθρωποι σκέφτονται σαν τη γαλοπούλα μας.

Πιστεύουν πως η υλική ευημερία και ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο εξασφαλίζουν την ευτυχία τους ενώ στην ουσία οδεύουν στην ατραπό που χάραξε η γαλοπούλα. Χτίσαν τα σπίτια τους, αγόρασαν τα ακριβά αυτοκίνητά τους, πήραν τα καταναλωτικά τους δάνεια και ό,τι άλλο μπορούσαν προετοιμάζοντας τη δικιά τους παραμονή Χριστουγέννων, ενισχύοντας τον καπιταλισμό. Δηλαδή το πιο αχάριστο τέρας που οι τράπεζές του καταβροχθίζουν ζωντανούς ανθρώπους.

Οποιος περπατάει αυτές τις μέρες στους φωταγωγημένους δρόμους της πόλης, πέφτει πάνω σε άστεγους και ζητιάνους, κουλουριασμένους σε βρόμικες κουβέρτες, κρατώντας συχνά μια ανορθόγραφη ταμπέλα που γράφει «πεινάω». Και όσο κι αν θέλεις να φανείς σπλαχνικός, αντιλαμβάνεσαι πως είναι μάταιο. Υπάρχουν βέβαια οι... καλοί άνθρωποι που διερωτώνται γιατί δεν τους μαζεύουν. Πράγμα βέβαια που γινόταν παλιότερα, όπως ακόμα είχε ποινικοποιηθεί η φτώχεια με τον νόμο «περί επαιτείας».

Πας σπίτι, ανοίγεις από συνήθεια την τηλεόραση και πέφτεις στις προσφορές των σούπερ μάρκετ. Ολοι ισχυρίζονται πως είναι οι φτηνότεροι. Αλλά ξεχνούν τον βασικό τους ανταγωνιστή: τον κάδο των σκουπιδιών. Αυτός έχει τις καλύτερες προσφορές και πιστούς πελάτες. Και μην ξεχνάμε πως στις ημέρες των γιορτών αυξάνονται οι αυτοκτονίες. Και όταν λέμε «καλές γιορτές» μοιάζει κυνικός εμπαιγμός.

Ψηφίστηκε η τροπολογία από το κοινοβούλιο της Π.Γ.Δ.Μ που ακυρώνει τον ισχυρισμό περί "μακεδονικής εθνότητας"

Η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου της ΠΓΔΜ ολοκλήρωσε σήμερα τις εργασίες της σχετικά με τις τέσσερις τελικές τροπολογίες του Συντάγματος που κατέθεσε η κυβέρνηση της χώρας, στη βάση της Συμφωνίας των Πρεσπών και των επτά τροπολογιών επί του εφαρμοστικού Νόμου του Συντάγματος που κατέθεσαν βουλευτές κομμάτων.

Μεταξύ αυτών των τροπολογιών είναι και αυτή που διαχωρίζει σαφώς την υπηκοότητα από την εθνικότητα και ακυρώνει τους ισχυρισμούς περί «παράδοσης μακεδονικής εθνότητας». Συγκεκριμένα στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ θα αναφέρεται ρητά πως «η υπηκοότητα θα είναι "μακεδονική/πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας", το οποίο δεν προσδιορίζει ούτε προκαθορίζει την εθνότητα στην οποία ανήκουν οι πολίτες». Όπως αναφέρθηκε στη σχετική συζήτηση στην Επιτροπή, «με την τροπολογία αυτή γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ της υπηκοότητας και της εθνότητας» των πολιτών της χώρας, κάτι που ζητούσαν και οι Αλβανοί βουλευτές.

Η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων ενέκρινε τις τέσσερις συνταγματικές τροπολογίες που κατέθεσε η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ και οι οποίες αφορούν την αλλαγή του ονόματος της χώρας, το προοίμιο του Συντάγματος, τη μέριμνα της Πολιτείας για τη διασπορά και το σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής κυριαρχίας των γειτονικών χωρών της ΠΓΔΜ. Η Επιτροπή ενέκρινε επιπλέον τρεις από τις επτά τροπολογίες που κατέθεσαν βουλευτές διαφορετικών κομμάτων, επί του εφαρμοστικού Νόμου του Συντάγματος, στις οποίες περιλαμβάνεται και αυτή για τη διάκριση «υπηκόοτητας» και «εθνότητας», που ήταν και αίτημα των Αλβανών της ΠΓΔΜ.

Ακόμη, η Επιτροπή ενέκρινε τροπολογία σύμφωνα με την οποία οι αλλαγές στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ δεν τίθενται σε ισχύ εάν η Ελλάδα δεν κυρώσει τη Συμφωνία των Πρεσπών και το πρωτόκολλο προσχώρησης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Τέλος, η Επιτροπή ενέκρινε τροπολογία που κατέθεσαν Αλβανοί βουλευτές, στην οποία αναφέρεται ότι τα κρατικά σύνορα της χώρας είναι τα υφιστάμενα σύνορά της με την Αλβανία, την Βουλγαρία, την Ελλάδα, τη Σερβία και το Κόσοβο». Όπως ανέφερε στη συζήτηση ο υφυπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Αντρέι Ζερνόφσκι, με την τροπολογία αυτή, η χώρα αναγνωρίζει και επίσημα την πραγματικότητα ότι έχει νέο γείτονα, την Δημοκρατία του Κοσόβου.

Σημειώνεται πως από τις εργασίες της Επιτροπής απείχαν οι βουλευτές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE. Με την ολοκλήρωση των εργασιών της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, η όλη διαδικασία τροποποίησης του Συντάγματος μεταφέρεται πλέον στην Ολομέλεια της Βουλής, η οποία, όπως ανέφερε πρόσφατα ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου Ταλάτ Τζαφέρι, θα συγκληθεί μάλλον στις 9 Ιανουαρίου και θα ολοκληρώσει τις εργασίες της περίπου στις 15 Ιανουαρίου, με την σχετική ψηφοφορία για την αλλαγή του Συντάγματος. Για την έγκριση των συνταγματικών τροπολογιών από την Ολομέλεια της Βουλής απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων.

tvxs.gr

Δείτε τι αλλάζει από την 1η Ιανουαρίου σε κινητά και σταθερά τηλέφωνα..!

Αλλαγές έρχονται από την 1η Ιανουαρίου στην κινητή και σταθερή τηλεφωνία αλλά και το διαδίκτυο, καθώς τίθεται σε εφαρμογή το 3ο και τελευταίο στάδιο ρυθμίσεων που προβλέπεται στον Κανονισμό Γενικών Αδειών της ΕΕΤΤ. 

Ο Κανονισμός καθορίζει τις υποχρεώσεις των παρόχων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, με στόχο την προάσπιση των δικαιωμάτων των συνδρομητών σε τηλεφωνία και Διαδίκτυο. Συγκεκριμένα, με το τρίτο στάδιο, επιβάλλονται οι ακόλουθες ρυθμίσεις. 

Αυτόματη διακοπή παροχής υπηρεσιών για αποφυγή υπερχρεώσεων Κατά τη σύναψη της σύμβασης και προς αποφυγή υπερχρεώσεων, οι συνδρομητές θα μπορούν να επιλέγουν τη δυνατότητα αυτόματης διακοπής της υπηρεσίας, κάθε φορά που ο λογαριασμός θα υπερβαίνει συγκεκριμένο ανώτατο όριο, με βάση τρεις τουλάχιστον επιλογές. 

Μία τουλάχιστον από τις επιλογές αυτές δεν θα πρέπει να υπερβαίνει (ως προς το τελικό ύψος του λογαριασμού) τα 150 ευρώ, εάν ακολουθείται μηνιαίος κύκλος τιμολόγησης, και τα 300 ευρώ, στις περιπτώσεις που ακολουθείται διμηνιαίος κύκλος τιμολόγησης. 

Ανώτατο ύψος τέλους πρόωρης διακοπής σύμβασης ορισμένου χρόνου Καθορίζεται επακριβώς ο τρόπος με τον οποίο θα υπολογίζεται το ανώτατο ύψος του τέλους για τη διακοπή σύμβασης ορισμένου χρόνου πριν τη λήξη της. Σε περίπτωση καταγγελίας σύμβασης ορισμένου χρόνου πριν τη λήξη της, το τέλος διακοπής δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα δύο ακόλουθα ποσά (Α και Β): Ποσό Α 

Το συνολικό ποσό που θα προκύπτει από το άθροισμα των ακόλουθων: Το σύνολο της έκπτωσης επί του μηνιαίου παγίου μέχρι τη στιγμή της διακοπής. Το εναπομείναν ποσό απόσβεσης για τυχόν επιδότηση συσκευής, εξοπλισμού ή κατασκευής γραμμής. 

Επισημαίνεται ότι, εάν ο συνδρομητής καταγγείλει τη σύμβαση οποιαδήποτε στιγμή πριν παρέλθει διάστημα 2 μηνών από την έναρξή της, θα οφείλει να καταβάλει: 

Τα πάγια 2 μηνών. Την έκπτωση 2 μηνών και το εναπομείναν, πέραν των 2 μηνών, ποσό απόσβεσης για τυχόν επιδότηση συσκευής, εξοπλισμού ή κατασκευής γραμμής. 

Ποσό Β Το συνολικό ποσό που θα προκύπτει από το άθροισμα των ακόλουθων: Το 1/3 του συνόλου των μηνιαίων παγίων για το διάστημα από την ημερομηνία διακοπής μέχρι την προβλεπόμενη ημερομηνία λήξης της σύμβασης ορισμένου χρόνου. 

Το ποσό απόσβεσης για τυχόν επιδότηση συσκευής, τερματικού εξοπλισμού ή κατασκευής γραμμής, το οποίο αντιστοιχεί στα 2/3 του εναπομείναντος διαστήματος από την ημερομηνία διακοπής μέχρι την προβλεπόμενη ημερομηνία λήξης της σύμβασης. 

Επισημαίνεται ότι, στην πρώτη σελίδα της σύμβασης ορισμένου χρόνου θα πρέπει να αναγράφεται το τέλος πρόωρης διακοπής που θα οφείλει, κατά περίπτωση και για κάθε μήνα διακοπής, να καταβάλει ο συνδρομητής. 

Για παράδειγμα εάν ο συνδρομητής συνάπτει σύμβαση διάρκειας 24 μηνών, με αρχική τιμή μηνιαίου παγίου 40 ευρώ και έκπτωση 10 ευρώ (δηλαδή τελική τιμή 30 ευρώ), καθώς και επιδότηση 96 ευρώ για την αγορά συσκευής. Η επιδότηση της συσκευής αποσβένεται κατά 4 ευρώ/μήνα. 

Έτσι αν ο συνδρομητής αποφασίζει να διακόψει τη σύμβαση στο τέλος του 15ου μήνα, δηλαδή 9 μήνες πριν τη λήξη της, το ποσό Α ανέρχεται στα 186 ευρώ (δηλαδή η συνολική έκπτωση που αντιστοιχεί στους 15 μήνες, συν το εναπομείναν ποσό για την απόσβεση επιδότησης έως τη λήξη της σύμβασης). Όσο για το ποσό Β ανέρχεται στα 114 ευρώ (το 1/3 των υπολειπόμενων παγίων, συν το ποσό απόσβεσης επιδότησης για τα 2/3 του εναπομείναντος διαστήματος των 9 μηνών). 

Συνεπώς, δεδομένου ότι το ποσό Β είναι το μικρότερο, το τέλος διακοπής σύμβασης με το οποίο θα επιβαρυνθεί ο συνδρομητής δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 114 ευρώ (βλ. πίνακα, Περίπτωση 1). 

Σε περίπτωση τώρα που ο συνδρομητής αποφασίζει να διακόψει τη σύμβαση κατά τον πρώτο μήνα της σύμβασης θα πρέπει να καταβάλει στον πάροχο συνολικό ποσό 168 ευρώ, δηλαδή τα πάγια και την έκπτωση που αντιστοιχούν σε 2 μήνες, συν το εναπομείναν -πέραν των 2 μηνών- ποσό για την απόσβεση επιδότησης. 

Τέλος, οι πάροχοι θα πρέπει να διασφαλίζουν την εύκολη πρόσβαση των συνδρομητών σε πληροφορίες σχετικά με τους ισχύοντες όρους της σύμβασης και τον τιμοκατάλογο υπηρεσιών, καθώς και τις εκάστοτε τροποποιήσεις. Μάλιστα οι παραπάνω πληροφορίες θα πρέπει να παραμένουν αναρτημένες στον διαδικτυακό τόπο του παρόχου έως και δύο έτη μετά την κατάργησή τους, με αναφορά στο χρονικό διάστημα για το οποίο ήταν σε ισχύ.

thecaller.gr