Η ατζέντα και οι στόχοι της επίσκεψης Ομπάμα

Η στήριξη της Ελλάδας και η προβολή της ως στρατηγικού εταίρου των ΗΠΑ σε μια περιοχή που διολισθαίνει προς την αβεβαιότητα, και παράλληλα η επιθυμία του Μπαράκ Ομπάμα να εκπέμψει ένα μήνυμα υπέρ της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης από τη γενέτειρα του δυτικού πολιτισμού, στο πλαίσιο της πολιτικής του παρακαταθήκης και υστεροφημίας, τον φέρνουν στην Αθήνα, στις 15 Νοεμβρίου. Η επίσκεψη θα επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση του προσφυγικού, στη διασφάλιση της περιφερειακής σταθερότητας, αλλά και στην ανάδειξη της ανάγκης να στηριχθεί η ελληνική οικονομία.

Η προετοιμασία για την επίσκεψη εργασίας του Αμερικανού προέδρου, στις 15 Νοεμβρίου –αυτή του Μπιλ Κλίντον, τον Νοέμβριο του ’99, ήταν επίσημη– έχει εισέλθει στην τελική ευθεία. Εχουν ήδη έρθει στην Ελλάδα πολυμελή κλιμάκια αρμόδιων αμερικανικών υπηρεσιών που εργάζονται στην πτυχή της ασφάλειας, και θα έρθουν κι άλλα τις επόμενες δύο εβδομάδες. Εκτός των συναντήσεων με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό, και τις διαβουλεύσεις με την ελληνική πλευρά, αναζητείται «εμβληματικός» χώρος για να εκφωνήσει ο κ. Ομπάμα βαρυσήμαντη ομιλία. Τα σημεία που εξετάζονται, ευλόγως, έχουν ως φόντο την Ακρόπολη, χωρίς απαραίτητα να βρίσκονται κοντά στον Ιερό Βράχο.

Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, ο κ. Ομπάμα θα πραγματοποιήσει «τη δική του ιστορική επίσκεψη στην Ελλάδα» για να υποστηρίξει τις προσπάθειες να εισέλθει η ελληνική οικονομία σε πορεία βιωσιμότητας και ευημερίας. Παράλληλα, «ευρισκόμενος στη γενέτειρα της Δημοκρατίας», θα επαναβεβαιώσει «την ανθεκτικότητα των δημοκρατικών αξιών» που έχουν φέρει την ειρήνη και την ευημερία στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Το μήνυμα από την Αθήνα θα έχει αποδέκτες, για διαφορετικούς λόγους και σκοπούς, εταίρους, συμμάχους και γεωπολιτικούς αντιπάλους.

Προσφυγικό: Απασχολεί τον κ. Ομπάμα προσωπικά. Αλλωστε, συγκάλεσε ειδική σύνοδο για το θέμα στον ΟΗΕ στην οποία συμμετείχε και ο Αλ. Τσίπρας. Το ζήτημα έχει και εσωτερική πολιτική διάσταση, καθώς τόσο ο Ομπάμα όσο και η Κλίντον υποστηρίζουν την ενσωμάτωση των μεταναστών αλλά και την απορρόφηση προσφύγων από τη Συρία και άλλες περιοχές. Οι Ρεπουμπλικανοί αντιτίθενται, με πιο ακραία μορφή τις δηλώσεις Τραμπ περί απαγόρευσης εισόδου μουσουλμάνων στις ΗΠΑ. Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος είναι η ενδεχόμενη μετάβαση του κ. Ομπάμα στη Λέσβο, σε μια προσπάθεια να αναδείξει το ζήτημα και να υπογραμμίσει την ανάγκη συντονισμένης διεθνούς κινητοποίησης για την αντιμετώπισή του, καθώς θεωρεί ότι η αποτελεσματική διαχείριση δεν μπορεί να έρθει μέσα από μονομερείς ενέργειες, πολιτικές αποκλεισμού και κλείσιμο συνόρων.

Γεωπολιτική σταθερότητα: Από συζητήσεις της «Κ» με αξιωματούχους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αλλά και αναλυτές εξωτερικής πολιτικής στην Ουάσιγκτον, προκύπτει η διάχυτη ανησυχία για τις εξελίξεις στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατ. Μεσόγειο, και στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα περιγράφεται ως «προπύργιο σταθερότητας». Η δε στροφή της Ελλάδας προς μια πολύ στενή σχέση με το Ισραήλ, που συνεχίζεται επί Τσίπρα, αποτιμάται ως πολύ θετική εξέλιξη, και από τα δύο κόμματα, ιδιαίτερα στο Κογκρέσο. Συνδυάζεται δε με την απρόβλεπτη συμπεριφορά του Ταγίπ Ερντογάν που γεννά αβεβαιότητα για τον ρόλο και τις βλέψεις της Τουρκίας.

Χρέος: Ο Λευκός Οίκος διαμηνύει ότι ο πρόεδρος Ομπάμα δεν θα παρέμβει για να διαπραγματευθεί μια νέα συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Ελλάδας. Ωστόσο, απαντώντας στην «Κ», πριν από μερικές εβδομάδες, στην Ουάσιγκτον, ο υπ. Οικονομικών Τζακ Λιου ήταν σαφής: «Εχουμε εμπλακεί σε βάθος με την Ελλάδα και στα θέματα που αφορούν την οικονομική κατάσταση και το χρέος, εδώ και πολύ καιρό. Ηταν σημαντικό ότι στην τελευταία συμφωνία της Ελλάδας με τους εταίρους της αποφασίσθηκε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι. Οτι το χρέος δεν είναι βιώσιμο και ότι η Ελλάδα έπρεπε να σημειώσει πρόοδο στην υλοποίηση του σχεδίου. Και πως στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρξει συναίνεση που θα περιλαμβάνει και αναδιάρθρωση του χρέους. Πάντα πίστευα ότι το συντομότερο θα φθάσουμε σε αυτό, το καλύτερο, διότι η μόνη σταθερή απάντηση σε ένα μη βιώσιμο χρέος είναι η αναδιάρθρωση του χρέους».

Κυπριακό: Οι Αμερικανοί, σε συνεργασία με άλλους «ισχυρούς», πιέζουν για λύση του Κυπριακού. Τη στιγμή που αυξάνονται τα μέτωπα σύγκρουσης της Τουρκίας με τη Δύση, η Αθήνα ανησυχεί για τον κίνδυνο να της ασκηθούν πιέσεις να συναινέσει για μια ετεροβαρή συμφωνία. Να χρησιμοποιηθεί, δηλαδή, η Κύπρος ως «αντάλλαγμα» σε μια προσπάθεια «κατευνασμού» του Ερντογάν.

Πηγή