Στην 70η θέση της παγκόσμιας κατάταξης ως προς
την ελευθερία του Τύπου υποχώρησε η Ελλάδα το 2021, σύμφωνα με τον σχετικό
δείκτη που παρακολουθούν οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα. Η χώρα μας έχασε 5 θέσεις σε
σχέση με το 2020 (στην 65η θέση ήταν και το 2019, έχοντας κάνει άλμα 9 θέσεων
αμέσως μετά την έξοδο από τα μνημόνια -το 2018 ήταν στην 74η θέση, το 2017 στην
88η θέση, το 2016 στην 89η, το 2015 στην 91η, το 2014 στην 99η, το 2013 στην
84η).
Στο κείμενο για το σύνολο της
έκθεσης του 2020, οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα τονίζουν ότι παρότι η Ευρώπη και η
Αμερική συνεχίζουν να προσφέρουν τις μεγαλύτερες ελευθερίες στον Τύπο, στις ΗΠΑ
καταγράφηκε η μεγαλύτερη καθίζηση σε θέματα παραβάσιων και στην Ευρώπη μία
επίσης «ευμεγέθης» στον δείκτη της κακομεταχείρισης δημοσιογράφων, με τις
πράξεις βίας εναντίον τους να υπερδιπλασιάζονται σε ΕΕ και Βαλκάνια. Οι
επιθέσεις σε δημοσιογράφους αυξήθηκαν μεταξύ άλλων και στην Ελλάδα, όπου όπως
τονίζεται ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα ήταν η κάλυψη του
προσφυγικού-μεταναστευτικού.
Στην χώρα μας, οι Αρχές συνέλαβαν
δημοσιογράφους, συχνά με την χρήση βίας, για να αποτρέψουν επικοινωνία με
πρόσφυγες και μετανάστες, σημειώνουν οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα. «Οι ερευνητικοί
δημοσιογράφοι δεν είναι οι μόνοι στόχοι της βίας· ρεπόρτερ που κάλυπταν διαδηλώσεις
επίσης έγιναν στόχος», τονίζεται, ενώ «ειδικά στην Ελλάδα ρεπόρτερ έπεσαν
θύματα αστυνομικής βίας και αδικαιολόγητων συλλήψεων που περιόρισαν την κάλυψη
των αστυνομικών μέτρων κατά την διάρκεια διαδηλώσεων».
«Επικίνδυνο κοκτέιλ για την
ελευθερία του Τύπου» τιτλοφορείται η σελίδα των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα για την
Ελλάδα,που την πρώτη πλήρη χρονιά διακυβέρνησης Μητσοτάκη έχασε άμεσα 5 ακόμα
θέσεις και υποχώρησε στην 70η παγκοσμίως για το 2021. Δεδομένου ότι το 2021
έχει ήδη σημειωθεί η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ από
εκτελεστές, οι προοπτικές βελτίωσης της θέσης της Ελλάδας στην παγκόσμια
αξιολόγηση των ελευθεριών του Τύπου δεν αναμένεται να είναι υπαρκτές ούτε για
την τρέχουσα χρονιά…
«Η Ελευθερία του Τύπου υπέφερε
στην Ελλάδα το 2020. Η συντηρητική κυβέρνηση Μητσοτάκη προσέφερε γενναίες
ενισχύσεις για διαφήμιση στα ΜΜΕ, αλλά αναζήτησε, άμεσα ή έμμεσα, να ελέγξει
στενά την ροή πληροφοριών, τόσο για την διαχείριση της πανδημίας όσο και για
την προσφυγική κρίση. Η ερευνητική δημοσιογραφία και τα επικριτικά προς την
κυβέρνηση ΜΜΕ είτε αποκλείστηκαν είτε τους δόθηκε δυσανάλογα μικρό μερίδιο της
διαφήμισης από τα 20 εκατ. ευρώ της αμφιλεγόμενης δημόσιας καμπάνιας για τον
κορωνοϊό.
Η πρόσβαση δημοσιογράφων σε
νοσοκομεία απαιτούσε κυβερνητική άδεια, ενώ το υπουργείο Υγείας απαγόρευσε τις
δηλώσεις στο υγειονομικό προσωπικό. Τον Φεβρουάριο του 2021 τα κρατικά κανάλια
διατάχθηκαν να μην μεταδίδουν βίντεο από τα social media που κατέγραφαν τον
πρωθυπουργό να παραβιάζει το lockdown.
Η Αστυνομία κατέφυγε στην βία και
σε αδικαιολόγητες απαγορεύσεις για να εμποδίσει την κάλυψη της προσφυγικής
κρίσης στα νησιά.
Στη Λέσβο, οι δημοσιογράφοι
εμποδίστηκαν να καλύψουν τις συνέπειες της πυρκαγιάς στην Μόρια, ενώ ομάδα
ανεξάρτητων Γερμανών δημοσιογράφων συνελήφθη προσωρινά ενώ προσπαθούσαν να
καταγράψουν άφιξη προσφύγων.
Στη Σάμο, γερμανικό τηλεοπτικό
συνεργείο κρατήθηκε χωρίς κατηγορία και έγινε στόχος αστυνομικής
κακομεταχείρισης.
Η κρατική τηλεόραση που ελέγχεται
άμεσα από τον πρωθυπουργό ενώ το ανώτατο δικαστήριο έχει κρίνει αυτό
αντισυνταγματικό, λογόκρινε ρεπορτάζ από τα νέα στρατόπεδα προσφύγων.
Στην Αθήνα, η Αστυνομία εμπόδισε
φωτορεπόρτερ που κάλυπταν κινητοποιήσεις μνήμης στα τέλη του 2020 (σ.τ.σ. για
τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο) και προσήγαγαν ρεπόρτερ για υποθετική παράβαση των
μέτρων κατά της πανδημίας.
Υπάρχει ανησυχία για τα νέα μέτρα
αστυνόμευσης διαδηλώσεων, καθώς περιλαμβάνουν «επιτρεπόμενους χώρους» για τα
ΜΜΕ.
Τέλος, οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα αναφέρουν και ότι το 2021 η ελληνική δημοσιογραφική κοινότητα επλήγη από την δολοφονία του αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ.