Εκρηκτική αύξηση του τιμάριθμου
βλέπει το Γραφείο Προϋπολογισμού Βουλής στο κακό σενάριο. Μικρότερη ανάπτυξη
και έντονες δημοσιονομικές πιέσεις. Ζητά περιορισμένα μέτρα στήριξης, με το
βλέμμα στα ελληνικά ομόλογα και στο χρέος.
Σενάρια τρόμου με έκρηξη του
μέσου πληθωρισμού ακόμα και στο 11,1% σε μέσο εναρμονισμένο επίπεδο φέτος
αναλύονται στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, σε
συνάρτηση με το εύρος των διαταραχών μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Το ΓΠΚΒ
αναγνωρίζει την ανάγκη λήψης μέτρων στήριξης, αλλά επί της ουσίας καλεί την
κυβέρνηση να μην υποκύψει στις «Σειρήνες» της πολιτικής πόλωσης και των κοινωνικών
πιέσεων, διατηρώντας σταθερό το τιμόνι της δημοσιονομικής πολιτικής,
Συγκεκριμένα, το Γραφείο
Προϋπολογισμού της Βουλής εκτιμά ότι στο ήπιο σενάριο, ο πληθωρισμός θα φτάνει
στο 7,43%, ενώ στο δυσμενές στο 11,01%, όταν το σενάριο αναφοράς, πριν τον πόλεμο,
μιλούσε για 6,99%.
Οι προβλέψεις του Γραφείου
Προϋπολογισμού για την οικονομική μεγέθυνση του 2022 ήταν στο 3,58% πριν την
έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και περιορίζονται στο 2,75% στο ήπιο
σενάριο και 2,21% στο δυσμενές σενάριο, ανάλογα με την έκταση των διαταραχών
στις διεθνείς τιμές ενέργειας και τροφίμων καθώς και την επιδείνωση του
κλίματος εμπιστοσύνης και την αναταραχή των χρηματοπιστωτικών αγορών. Ωστόσο, η
τελική επίπτωση θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του πολέμου, την έκβασή του και
την αντίδραση της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό
επίπεδο, επισημαίνεται.
Οι επιπτώσεις του πολέμου
αναμένεται να οδηγήσουν σε έντονες δημοσιονομικές πιέσεις τόσο από την πλευρά
των εσόδων (λόγω οικονομικής επιβράδυνσης) όσο και από την πλευρά των δαπανών
(πίεση για κάλυψη ενεργειακού κόστους). Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι
ακόμα και αν αποφασιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο μια παράταση της γενικής ρήτρας
διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και για το 2023 ή ενδεχόμενη
εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες, οι
δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας μας είναι περιορισμένες.
Οι πρωτοφανείς επεκτατικές
πολιτικές που ασκήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας έχουν προκαλέσει μια
σωρευτική δημοσιονομική επιδείνωση της τάξης των 30 δισ. ευρώ. Ο συνδυασμός
μειωμένων φορολογικών εσόδων και αυξημένων δαπανών, παρότι αναγκαίος στις
έκτακτες συνθήκες, δεν είναι βιώσιμος μεσοπρόθεσμα. Το ύψος του πρωτογενούς
ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης και του δημόσιου χρέους σε συνδυασμό με την
απουσία επενδυτικής βαθμίδας καθιστούν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα ιδιαίτερα
ευάλωτα σε ενδεχόμενες διαταραχές στις χρηματοπιστωτικές αγορές, παρά τη
στήριξη από την ΕΚΤ.
Με βάση τα παραπάνω, το ΓΛΚ
επισημαίνει ότι η επαναφορά της δημοσιονομικής ισορροπίας αποτελεί μείζονα
προτεραιότητα. Συνεπώς, όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική, οι όποιες
επεκτατικές παρεμβάσεις πρέπει να είναι προσωρινές και να περιοριστούν
αποκλειστικά στην απορρόφηση του αυξημένου ενεργειακού κόστους, με στόχευση
στις ευάλωτες ομάδες. Αντίθετα, θα πρέπει να αποφευχθούν οριζόντιες παρεμβάσεις
καθώς και μόνιμα μέτρα δημοσιονομικής χαλάρωσης που δεν σχετίζονται με το
ενεργειακό κόστος.
«Κατανοούμε ότι η έντονη πολιτική
πόλωση που επικρατεί δεν ενθαρρύνει τη δημοσιονομική υπευθυνότητα. Όμως η
παράδοση της δημοσιονομικής πλειοδοσίας δεν καθιστά λιγότερο επιτακτική την
ανάγκη προετοιμασίας απέναντι σε προκλήσεις με άγνωστη διάρκεια και έκβαση»,
τονίζει.
Η δημοσιονομική ασφάλεια της
χώρας απαιτεί μια ελάχιστη πολιτική συναίνεση πάνω στους κύριους άξονες
στρατηγικής, που θα ενισχύσει το κλίμα οικονομικής εμπιστοσύνης, θα βελτιώσει
το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών και κατ’ επέκταση θα καταστήσει περισσότερο
διαχειρίσιμες τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία.
Διαφορετικά, αν η χώρα μας οδηγηθεί σε νέα αύξηση του δημόσιου χρέους,
κινδυνεύει να αντιμετωπίσει δυσάρεστες δημοσιονομικές καταστάσεις, καταλήγει.