Για τα μάτια του ΝΑΤΟ

 

γράφει ο Δημήτρης Μηλάκας

 

 

Περισσότερο από τα όποια αποτελέσματά της, τα οποία είναι προς διερεύνηση,  η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν δημιουργεί έναν προβληματισμό καθώς εμφανίστηκε από το πουθενά και σε μια στιγμή κατά την οποία η τουρκική πλευρά είχε κορυφώσει την προκλητική της «επιχειρηματολογία» προβάλλοντας με λόγια και πράξεις τις γνωστές απαιτήσεις της επικεντρώνοντας, το τελευταίο διάστημα, στην αποστρωτιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών που βρίσκονται κοντά στα μικρασιατικά παράλια.

 

 

Τα ερωτήματα που προκύπτουν λοιπόν, απ αυτήν την ελληνοτουρκική συνάντηση κορυφής είναι απλά:

 

1. Δεδομένης της  κατάστασης των ελληνοτουρκικών σχέσεων το τελευταίο διάστημα τι και ποιος «παρακίνησε» τις δύο πλευρές  να καθίσουν στο τραπέζι του χθεσινού γεύματος και των συνομιλιών που θα ακολουθήσουν;

 

2. Τι κερδίζει και τι χάνει η κάθε πλευρά απ αυτήν την αναθέρμανση των σχέσεων

 

3. Πόσο βάθος και τι ορίζοντα έχει αυτή (μία ακόμη) η προσπάθεια ελληνοτουρκικής προσέγγισης;

 

Το ΝΑΤΟ

Είναι προφανές ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η αδυναμία του ΝΑΤΟ (ΗΠΑ) να αντιδράσει έπληξε το γόητρο της συμμαχίας. Η ανάγκη προβολής της εύρυθμης λειτουργίας της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ το οποίο χρόνια τώρα διαχειρίζεται τις ελληνοτουρκικές «τριβές» επέβαλε την άμεση πραγματοποίηση της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν.

 

Με τον τρόπο αυτόν διασκεδάζονται οι εντυπώσεις καθώς  οι δύο σύμμαχοι παραμερίζουν (;) προς το παρόν τις διαφορές τους για χάρη των κοινών (;) συμφερόντων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης , για χάρη του ΝΑΤΟ  συμφώνησε στην έναρξη μιας διαδικασίας ελληνοτουρκικών συνομιλιών (στρατιωτικά Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης) παρά το γεγονός ότι η Άγκυρα ούτε έχει κρύψει τις απαιτήσεις της (αποστρατιωτικοποίηση νησιών) ούτε τις έχει εγκαταλείψει. Αυτό ακριβώς (η συζήτηση για τα ΜΟΕ) είναι το αντάλλαγμα που προσφέρει το ΝΑΤΟ στην Τουρκία για να ανακόψει την πορεία απομάκρυνσής της από την τροχιά της συμμαχίας.

 

Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν (επίσημα και ανεπίσημα) μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη Ερντογάν αυτά που αποφάσισαν οι δύο ηγέτες συνοψίζονται στα εξής:

 

 

· Η πραγματοποίηση συζητήσεων των επιτελών των υπουργείων άμυνας των δύο χωρών για ΜΟΕ τον επόμενο μήνα, στην Άγκυρα

 

· Η φιλοξενία του 5ο Ανώτατου Συμβούλιου Συνεργασίας των δύο χωρών το προσεχές φθινόπωρο, αν ευοδωθούν τα ΜΟΕ, στη Θεσσαλονίκη

 

· Προώθηση των οικονομικών συναλλαγών με στόχο στο διμερές εμπόριο τα  10 δισ. δολάρια.

 

· Συνεργασία για τα θέματα (;) της μειονότητας

 

· Συνεργασία (;) για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας

 

Τα ΜΟΕ

Είναι γνωστό ότι αμέσως μετά την κρίση με τις έρευνες του Ορούτς Ρέις που ερευνούσε με τη συνοδεία τουρκικών πολεμικών πλοίων μέχρι και 6,4 μίλια από τι ακτές του Καστελόριζου και της Ρόδου οι δύο χώρες συμφώνησαν στην έναρξη συνομιλιών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ έτσι ώστε να υπάρχει ένας μηχανισμός αποσυμπίεσης και πρόληψης στρατιωτικών εντάσεων. Κεντρικό ζήτημα των εν λόγω συνομιλιών αναδείχθηκε από την τουρκική πλευρά ο εξοπλισμός των ελληνικών νησιών με οπλικά συστήματα τα οποία δημιουργούν «άγχος» και προβλήματα στην Αγκυρα. Τα όσα έχουν κατ αρχήν συζητηθεί στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και περιλαμβάνουν  ποιοτική υποβάθμιση των αμυντικών συστημάτων των ελληνικών νησιών  ενδεχομένως θα αποτελέσουν και το αντικείμενο της διμερούς ελληνοτουρκικής συζήτησης για ΜΟΕ τον ερχόμενο μήνα στην Αγκυρα…

 

Μειονότητες και τρομοκρατία

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη Ερντογάν οι δύο ηγέτες συζήτησαν τρόπους συνεργασίας για θέματα μειονοτήτων και αντιμετώπισης της τρομοκρατίας. Και τα δύο αυτά ζητήματα, θα πρέπει να σημειωθεί, αποτελούν μοχλούς πίεσης που συντηρεί η Τουρκία σε βάρος της Ελλάδας καθώς με το θέμα της μειονότητας της Θράκης επιχειρεί διαρκείς παρεμβάσεις σε εσωτερικές ελληνικές υποθέσεις, ενώ με το πρόσχημα της συνεργασίας σε θέματα τρομοκρατίας επιδιώκει παρεμβάσεις στην ελληνική δικαιοσύνη για ζητήματα ασύλου ανθρώπων που το καθεστώς Ερντογάν χαρακτηρίζει ως τρομοκράτες

 

Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας

Το εν λόγω ελληνοτουρκικό «όργανο» έχει συσταθεί από το 2010 στο πλαίσιο μιας (ακόμη) προσπάθειας ελληνοτουρκικής προσέγγισης που είχε αναλάβει ο έχων την «τεχνογνωσία» τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου. Στο εν λόγω όργανο προβλέπονταν τακτικές συνεδριάσεις  μεικτών ελληνοτουρκικών υπουργικών συμβουλίων με στόχο την προώθηση των δυνατοτήτων ελληνοτουρκικής οικονομικής συνεργασίας. Πρόκειται για το «τυράκι» της οικοδόμησης υποτιθέμενης  οικονομικής ευημερίας πάνω στη «φάκα» των δεδομένων αναθεωρητικών τουρκικών διαθέσεων που αποσκοπούν στην αλλαγή των Συνθηκών που ορίζουν τα όρια (σύνορα) της κρατικής υπόστασης των δύο χωρών…

 

Συμπέρασμα: Αν υπάρξουν απτά αποτελέσματα από τη χθεσινή συνάντηση Μητσοτάκη Ερντογάν αυτά θα είναι:

 

· Η ψευδαίσθηση του αρραγούς μετώπου της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ η οποία είναι σημαντική (για τις ΗΠΑ) στην συγκεκριμένη συγκυρία

 

· Η εμπλοκή της Ελλάδας σε μια διμερή συζήτηση για ΜΟΕ, την οποία διακαώς επιθυμεί η Τουρκία και εντέχνως απέφευγε η ελληνική πλευρά καθώς το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών βρίσκεται στην ατζέντα

 

· Εφ όσων η συζήτηση για τα ΜΟΕ προχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση θα λάβει το αντάλλαγμα μιας ήρεμης από στρατιωτικές εντάσεις καλοκαιρινής περιόδου και αναζωπύρωσης των ελληνοτουρκικών οικονομικών σχέσεων οι οποίες ενδεχομένως να ξαναβάλουν στο τραπέζι τη συζήτηση περί «συνεκμετάλλευσης» των  ενεργειακών πόρων στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.