Ουράνια αδιαφορία

 

γράφει ο Παντελής Μπουκάλας

 

 

Στις περίφημες δέλτους της Ιστορίας δύσκολα θα εντοπίζαμε πολέμους αμιγώς θρησκευτικούς. Οι σταυροφορίες, οι ημισεληνοφορίες κτλ. έχουν το όνομα, αλλά τίποτε άλλο μεταφυσικό ή θεολογικό. Οι εθνικές και οι κοινωνικές παράμετροι ή οι αυτοκρατορικές και οι αποικιοκρατικές βλέψεις αποτελούν το υλικό έδαφος πάνω στο οποίο φυτρώνουν λάβαρα με σύμβολα θρησκευτικά.

 

Ο μεταθανάτιος παράδεισος του ενός στρατοπέδου γίνεται η επί γης κόλαση του άλλου. Οι επιχειρήσεις προσηλυτισμού στη μια ή στην άλλη θρησκεία συχνά απολήγουν στον αφανισμό των κατηχουμένων. Οι αυτόχθονες της αμερικανικής ηπείρου εκχριστιανίστηκαν διά της εκριζώσεώς τους όχι μόνο από τον γενέθλιο τόπο τους αλλά γενικά από τον κόσμο των ζώντων. Ο εξισλαμισμός, στη βίαιη εκδοχή του, εξόντωσε πληθυσμούς ολόκληρους σε τρεις ηπείρους. Η επική ποίηση, συνώνυμη της μυθολογίας, είναι το πεδίο όπου συναντούμε τους θεούς να πολεμούν, να παθιάζονται, να εμπλέκονται στ’ ανθρώπινα. Στην «Ιλιάδα» οι Ολύμπιοι μάχονται μοιρασμένοι σε φίλους των Ελλήνων και σε συμμάχους των Τρώων. Ετσι το θέλησε ο Ομηρος, που κατηγορήθηκε έπειτα από ορισμένους φιλοσόφους ότι εξευτέλισε τις θεότητες έτσι όπως τις ιστόρησε, φορτωμένες με όλα τα ταπεινά πάθη των ανθρώπων. Και στην ινδική «Μαχαμπαράτα» πολεμούν οι θεοί. Και στη Βίβλο πολεμάει ο ανελέητος Γιαχβέ, στο πλευρό του περιούσιου λαού του, που δεν μπορεί παρά να ένιωσε προδομένος και εγκαταλελειμμένος στα χρόνια των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Οπως ένιωθαν οι χριστιανοί όσο μάκραινε η Τουρκοκρατία, και είπαν με σκληρά δημοτικά τραγούδια το παράπονό τους. Ο τωρινός πόλεμος έχει το σπάνιο γνώρισμα να γίνεται ανάμεσα σε ομοδόξους, όχι απλώς ομοθρήσκους. Και οι Ρώσοι της μετασοβιετικής εποχής και οι Ουκρανοί είναι χριστιανοί ορθόδοξοι στη συντριπτική τους πλειονότητα. Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι κοσμικά ισχυρότατη, η δε ουκρανική διασπάστηκε, επιλέγοντας σαν φάρο της είτε το Οικουμενικό Πατριαρχείο είτε το Πατριαρχείο της Ρωσίας. Και βλέπουμε τώρα τους εκκλησιαστικούς αξιωματούχους των δύο χωρών, επίγειους εκπροσώπους του ίδιου Θεού, να πολιτεύονται και να στρατεύονται. Πάντα, ωστόσο, θα βρεθούν Ελληνες χριστιανοί να δώσουν το σωστό θεολογικό περιεχόμενο. Κληρικοί τινές διακινούν από διαδικτυακού άμβωνος εφιαλτικά δόγματα: «Πώς να μη χαρούμε με τον πόλεμο; Οι πόλεμοι δεν είναι κάτι κακό. Θέλουμε να καθαρισθεί η ανθρωπότητα από την αθεϊστική λαίλαπα. Γιατί να λυπηθούμε;». Θου, Κύριε…