Μια άλλη 25η Μαρτίου

Του Παντελή  Μπουκάλα

Ιστορία χωρίς θρύλους είναι αδύνατο να υπάρξει. Μοιραίο, και όχι οπωσδήποτε κακό. Το κακό κερδίζει όταν οι θρύλοι, με μορφή κρατικοποιημένης Αλήθειας, εκτοπίζουν εντελώς την Ιστορία. Και τα πράγματα χειροτερεύουν, όταν όσοι αμφισβητούν τους θρύλους, με σωρεία τεκμηρίων, καταγγέλλονται από τους αληθοκράτορες σαν αρνησιπάτριδες και εθνομηδενιστές.

Ενας από τους θρύλους μας θέλει την 25η Μαρτίου ημέρα έναρξης της Επανάστασης, με έδρα την Αγία Λαύρα. Ούτε Κορδάτο θα τσιτάρω ούτε Σκαρίμπα, αλλά την «Ιστορία του ελληνικού έθνους» της Εκδοτικής Αθηνών, έργο κοινώς αναγνωρισμένο: «Για την έναρξη του Αγώνος είχε δημιουργηθή πολύ νωρίς και είχε επικρατήσει ο θρύλος της 25ης Μαρτίου και της Αγίας Λαύρας. Σύμφωνα μ’ αυτόν, στις 25 Μαρτίου ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, αφού ύψωσε στην Αγία Λαύρα το λάβαρο της μονής που είχε χρυσοκεντημένη την εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όρκισε σ’ αυτό τα παλικάρια και τα οδήγησε στην επίθεση εναντίον των Τούρκων. Η ιστορική όμως αλήθεια απέχει πολύ από τον θρύλο. Ούτε στις 25 Μαρτίου αλλά ούτε και στις 21 που έγινε η πρώτη πολεμική επιχείρηση βρισκόταν κανείς στην Αγία Λαύρα». Ο,τι κι αν λένε όμως οι ιστορικοί, οι γνώσεις που προσφέρει η επιστήμη τους μένουν μακριά από την ήπειρο που αποκαλούμε «Κοινή Γνώμη». Ετσι οι θρύλοι διαιωνίζονται, σαν κεφάλαιο της επίσημης ιστορίας και σαν στοιχείο της παράδοσής μας πια.

Αντίθετα, κάποια άλλη 25η Μαρτίου, πραγματική αυτή, και εθνικώς λυπηρή, δεν εντάχθηκε ποτέ στη «διδακτέα ύλη», λες και η αποσιώπηση θα σβήσει το όνειδος. Τι συνέβη τότε; Αρχές Μαρτίου 1826, 2.000 Ελληνες εκστράτευσαν για να απελευθερώσουν υποτίθεται τον Λίβανο, που θα βοηθούσε έπειτα την Ελλάδα με 200.000 πολεμιστές. Εφτασαν στη Συρία, λεηλάτησαν μερικά σπίτια και στις 25 Μαρτίου εγκατέλειψαν τη Συρία άπρακτοι.

Πάλι από την «Ιστορία του ελληνικού έθνους»: «Επιστρέφοντας οι οπλοφόροι αυτοί προσέγγισαν την Κύπρο, όπου άρπαξαν τροφές και ζώα, με αποτέλεσμα να τρομοκρατήσουν Τούρκους και Ελληνες κατοίκους, έπιασαν στα παράλια της Κιλικίας ένα αυστριακό καράβι γεμάτο χρυσοΰφαντα υφάσματα του Χαλεπίου και άλλα συριακά χειροτεχνήματα και ξαναγύρισαν άδοξα στην Ελλάδα. Με τέτοιες απερίσκεπτες επιχειρήσεις κατατριβόταν η ελληνική αυτή δύναμη, ενώ ο εχθρός έδινε συντονισμένα και μεθοδικά τα τελευταία πλήγματα εναντίον του Μεσολογγίου. Ηταν τότε που από το Ιόνιο ακουγόταν η κραυγή «Βάστα, καημένο Μεσολόγγι, βάστα».

Συγγνώμη γιαγιά…

Γράφει η Δήμητρα  Μυρίλλα

Είπαν, γιαγιά, ότι είσαι  90 ετών. Γεννήθηκες, λοιπόν, το 1929. Γεννήθηκες κάπου μέσα στη φτώχεια,  μετά τη φωτιά ενός παγκόσμιου πολέμου και λίγο πριν την καταστροφή ενός ακόμη παγκόσμιου πολέμου που έμελε να έρθει, μα που ως παιδί ίσως δεν το φανταζόσουν. Αλλωστε, τα παιδιά κοιτάνε μόνο προς τη ζωή, ποτέ προς το θάνατο.

 Μια παλιά κινέζικη ευχή λέει «να μην γεννηθείς σε ενδιαφέρουσες εποχές». Εσύ όμως γεννήθηκες και έζησες μέσα σε αυτές. Αυτές που είναι ενδιαφέρουσες για τους ιστορικούς, όμως για εκείνους που τις ζουν είναι φωτιά και σίδερο και απελπισία. Για να πουλάς μάλλινες παντόφλες στα γεράματά σου, είναι απίθανο ως παιδί να γεννήθηκες μέσα σε μεταξωτά σεντόνια. Και όταν παιδάκι κοίταζες τη ζωή και της χαμογελούσες δεν ήξερες ότι ως έφηβη θα κρύβεσαι τρομαγμένη και πεινασμένη από τη ναζιστική μπότα.

 Υποθέτω, ότι φεύγοντας από τον Καύκασο για να έρθεις στην Ελλάδα  κανείς δε θα σου είπε ότι θα έπρεπε τώρα, τώρα που έχεις σχεδόν έναν αιώνα στην πλάτη σου, θα έπρεπε αντί να σου εξασφαλίζουν μάλλινες παντόφλες και ζεστά ρούχα, να σεργιανάς εσύ στους δρόμους και να πουλάς τα παντοφλάκια που πλέκεις μόνη σου. Οι παράδεισοι που ίσως σε άφησαν να ονειρεύεσαι ήταν η κόλαση που σου ετοίμαζαν.  Στο φευγιό του χειμώνα, γιαγιά, ποιος θα αγοράσει μάλλινες παντόφλες; Εσύ, όμως, πρέπει να ζήσεις… αφού τα 90 σου χρόνια, πόσο αξίζουν για εκείνους που κοστολογούν το βίο σου… 300 ευρώ, 400 ευρώ; Και πάλι καλά να λες… Αν ζούσες στο Βέλγιο θα σου έλεγαν ότι η «κοινή γνώμη» επιθυμεί οι γέροντες πάνω από 85 ετών να μην έχουν δικαίωμα στη δωρεάν υγεία. Μήπως, όμως, με τα 300 ευρώ έχεις δικαίωμα στην υγεία;  Ναι, γιαγιά, ετούτο το σάπιο σύστημα, τέτοιες σάπιες κοινωνίες φτιάχνει. Και όποιος μπορέσει να κρατήσει το μυαλό του καθαρό και τη συνείδησή του ζωντανή μπορεί να κρατήσει τον κόσμο στους ώμους του. Μόνο, που, γιαγιά, χρειάζονται πολλοί.

 Ασε που λίγο πιο πέρα από το δρομάκι που πουλούσες τις παντόφλες σου και σε τσουβάλιασαν σαν φοροφυγά, θα βρίσκεται οπωσδήποτε κάποιο πολυκατάστημα που θα πουλάει παντόφλες του κιλού με ένα ευρώ. Που να αντέξεις γιαγιά τον ανταγωνισμό; Βέβαια, επισήμως, για τη φιλελεύθερη αστική κοινωνία της ελεύθερης αγοράς είσαι ελεύθερη και ίση. Το λέει και το Σύνταγμα πανηγυρικά.  Ελεύθερη να συμβάλλεσαι  και ίση ανάμεσα σε ίσους. Τώρα κάθισε και μέτρα πόσο ίση είσαι με τον μεγαλοεπιχειρηματία που πουλάει τις παντόφλες ένα ευρώ ενώ πληρώνει τον υπάλληλο με 200 ευρώ για 12ωρη εργασία, ώστε ακόμα με το ένα ευρώ τα κέρδη του να αυγατίζουν. Αλλά, όχι, εκείνος είναι ευυπόληπτο και εκλεκτό μέλος της κοινωνίας και όχι σεσημασμένος μικροπωλητής. Εσύ,  γιαγιά χρειάζεσαι «άδεια» για να ζήσεις!

 Αλλά, ακόμα κι έτσι, να είσαι σίγουρη ότι το «μπόι» σου είναι μεγαλύτερο από εκείνου και των ομοίων του. Οσο για τα αποτυπώματά σου δεν είναι τίποτα άλλο από τα διαρκή τεκμήρια  της δικής τους – εκείνων που σε συνέλαβαν και εκείνων που τους το επιτρέπουν – σεσημασμένης ξεδιαντροπιάς. Διότι, στην προκειμένη περίπτωση σεσημασμένο είναι αυτό το σύστημα που επιτρέπει στο ένα πεζοδρόμιο γερόντισσες να πουλάνε παντοφλάκια και στο άλλο πεζοδρόμιο φασίστες να σκοτώνουν παλικάρια και να κυκλοφορούν ελεύθεροι.

 Κι αν πρέπει και οφείλουμε να σου πούμε κάτι γιαγιά είναι ένα μεγάλο συγγνώμη. Συγγνώμη, που ενώ έβλεπες γενιές να περνάνε από μπροστά σου καμία ως τώρα δεν μπόρεσε να ορθώσει τόσο το μπόι της, να ανοίξει τόσο την περπατησιά της ώστε να φτιάξει έναν κόσμο που να αξίζει στον Ανθρωπο.

 Να σου υποσχεθούμε, ότι ακόμα κι αν εμείς δεν προλάβουμε να το κάνουμε, θα προσπαθήσουμε να μεγαλώσουμε παιδιά που θα γκρεμίσουν αυτό το σάπιο σύστημα. Αν κι  εγώ, που τα γράφω όλα ετούτα, δεν πιστεύω ότι  υπάρχει άλλη ζωή πέρα από αυτή που ζούμε τώρα, εσύ μάλλον πιστεύεις ότι υπάρχει. Ακόμα καλύτερα γιαγιά… Γιατί αν τελικά είναι έτσι, τότε ακόμα κι όταν φύγεις, θα μπορέσεις να δεις τα παιδιά που σήμερα μπουσουλάνε αύριο να ανθίζουν και όχι να πεινάνε.  Και τότε θα χαρείς….

 Υ.Γ. Για όλες τις γερόντισσες και τους καστανάδες που …. «φοροδιαφεύγουν» και ζουν «χωρίς άδεια».

Ο Καβάφης στο μετρό

Γράφει η Αρχοντία Κάτσουρα

Το βαγόνι ήταν ασφυκτικά γεμάτο. Ενας πλανόδιος, μάλλον ζητιάνος, πουλούσε χαρτομάντιλα και στιλό με 50 λεπτά, κάνοντας αγώνα να περάσει ανάμεσα στους όρθιους και στριμωγμένους επιβάτες. Ελεγε μερικά σχεδόν ακατάληπτα, μάλλον κοινότoπα πράγματα, στα οποία κανείς δεν έδινε σημασία. Μια κοπέλα τού έδωσε μερικά κέρματα, αρνούμενη να αγοράσει. Ενας άνδρας αποτραβήχτηκε και μια κομψευόμενη κυρία τον κοίταξε με αποστροφή.

Οι καθιστοί, λίγο πιο άνετα στις τετράδες τους, κοιτούσαν έξω.

Μια μέρα συνηθισμένη στην πόλη, μια μέρα σαν όλες τις άλλες, σε ώρα αιχμής, λίγο μετά το σχόλασμα από τη δουλειά, λίγο πριν από την απογευματινή βόλτα με τους φίλους, τα ψώνια στο σουπερμάρκετ, το μάθημα στο φροντιστήριο ή την επίσκεψη στους γονείς.

Δυο στάσεις πριν από τον σταθμό στο Σύνταγμα, ένας κύριος με τσόχινο βαθυκόκκινο καπέλο με μπορ μπήκε στο βαγόνι, κάποιος σηκώθηκε και πήρε τη θέση του πλάι στο παράθυρο.

Είχε την κομψότητα ενός δανδή περασμένης εποχής. Πουκάμισο λευκό με λεπτές κάθετες γαλάζιες ρίγες. Γραβάτα στα ίδια χρώματα. Κοστούμι γκρι τουίντ και παλτό σκούρο, βαρύ, καλοραμμένο, περιποιημένο, αν και παλιό.

Παλιό είναι και το τσόχινο καπέλο του, αλλά φροντισμένο, βουρτσισμένο, χωρίς χνούδια και κόμπους.

Τα παπούτσια του έχουν κορδόνια και είναι περασμένα με κερί.

Φοράει πρεσβυωπικά γυαλιά, σκούρα γκρι κι αυτά, αλλά με μια προσεγμένη «τσαχπινιά», αν τα κοιτάξεις καλά, διακρίνεις λευκές οριζόντιες και κάθετες γραμμές, καρό.

Δεν κοιτάζει πουθενά, δεν κινεί ούτε τα μάτια του στα ελαφρά τραντάγματα του συρμού, κάποιες φορές είναι σαν να έχει αποκοιμηθεί. Μπορεί και όχι.

Το δέρμα του είναι γεμάτο βαθιές ρυτίδες, κάποιες πανάδες της ηλικίας και το πρόσωπό του είναι μακρύ, λεπτό, ίσως λίγο οστεώδες, και τα χείλη του παχιά για κάποιον αυτής της ηλικίας.

Είναι λεπτός, με μακριά άκρα και δάχτυλα. Πανάδες έχουν και τα χέρια του, που τα έχει αφήσει ανεπιτήδευτα πάνω στα γόνατά του. «Δεν είμαι από εδώ», φωνάζει ολόκληρος, «δεν ανήκω σε αυτήν την εποχή, δεν ανήκα ούτε στη δική μου».

Η γυναίκα που κάθεται απέναντί του τον παρατηρεί προσεκτικά. Της έχει κάνει εντύπωση η παρουσία αυτού του άνδρα, η ευγένεια που εκπέμπει, μια ευγένεια όχι μόνο άλλης εποχής, άλλου κόσμου. Τον φαντάζεται να τρώει κόβοντας προσεκτικά τις μπουκιές του, να πίνει κρασί από κολονάτο ποτήρι και να καπνίζει ηδυπαθώς άφιλτρα τσιγάρα.

Οχι πολλά, ένα μετά από ένα καλό γεύμα, ακόμη ένα με τον απογευματινό καφέ και ενώ διαβάζει εφημερίδα σε ένα σκοτεινό καφέ, ίσως ακόμη ένα το πρωί που ξυπνάει, ντυμένος με ρόμπα από βελούδο και πιτζάμες με κουμπιά από φίλντισι -αν κυκλοφορούν ακόμη τέτοιες.

Ο άνδρας έχει κλείσει πάλι τα μάτια του. Τώρα είναι σίγουρη, δεν κοιμάται, ονειροπολεί, ίσως και να απαγγέλλει ασυνείδητα εκείνους τους στίχους του ποιητή:

«Επέστρεφε συχνά και παίρνε με, / αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με— / όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη, / κ’ επιθυμία παληά ξαναπερνά στο αίμα· / όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται, / κ’ αισθάνονται τα χέρια σαν ν’ αγγίζουν πάλι. / Επέστρεφε συχνά και παίρνε με την νύχτα, / όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται…»*

Σκέφτηκε ότι θα ήθελε να του μιλήσει, να ακούσει τη φωνή του, να δει τους τρόπους του όταν διαλέγεται με τον υπόλοιπο κόσμο. Δεν το τόλμησε, πώς θα μπορούσε. Ισως και να σεβάστηκε την ονειροπόλησή του.

«Επόμενος σταθμός Κατεχάκη», ακούστηκε η χαρακτηριστική γυναικεία φωνή. Είχε φτάσει στον προορισμό της. Σηκώθηκε, το βαγόνι είχε αρχίσει να αδειάζει πια και έφτασε εύκολα στην πόρτα.

Ξανακοίταξε προς το μέρος του ηλικιωμένου δανδή. Δεν τον είδε. «Ισως κατεβαίνουμε στον ίδιο σταθμό», σκέφτηκε.

«Ισως και να τον φαντάστηκα», μονολόγησε. Θυμήθηκε την ημερομηνία: 21 Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης.

«Πόσο ταιριαστή είναι η ποίηση με την άνοιξη» σκέφτηκε και άφησε και τη δική της μνήμη να ταξιδέψει σε αισθήσεις αγαπημένες.

* «Επέστρεφε», Κ.Π. Καβάφης

Το τέλος του No Politica: Οι οπαδοί που τσάκισαν το τέρας της ακροδεξιάς

Ενώ σε όλη την Ευρώπη, οι ακροδεξιές αντιλήψεις κερδίζουν έδαφος, υπάρχει ένα γήπεδο στη Γερμανία όπου η στάση των θαμώνων του είναι υποδειγματική απέναντι στο φαινόμενο.    

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, υπήρχε ένα οπαδικό τραγούδι που συχνά-πυκνά ακουγόταν μέσα στο «Βεστφάλεν», την ιστορική έδρα της Ντόρτμουντ. «Ένα τρένο ξεκίνησε από το Γκελζενκίρχεν και πήγε προς το Άουσβιτς», τραγούδουσαν χαρούμενα και χιουμοριστικά οι οπαδοί της Ντόρτμουντ. Βέβαια, με το συγκεκριμένο είδος χιούμορ υπήρχε ένα πρόβλημα: ήταν ναζιστικής έμπνευσης, καλό για να γελάνε οι στρατιώτες του Χίτλερ αλλά όχι οι κανονικοί άνθρωποι.

Οι οπαδοί της Ντόρτμουντ το συγκεκριμένο σύνθημα το φώναζαν για να πικάρουν τους οπαδούς της Σάλκε, της αιώνιας αντιπάλου τους, που εδρεύει στο γειτονικό Γκελζενκίρχεν. Αναφέρεται στους Εβραίους οπαδούς της Σάλκε που εξοντώθηκαν μαζικά τα χρόνια του Ολοκαυτώματος στη χιτλερικη Γερμανία. Στα 80s, αυτό το χαρακτηριστικό της οπαδικής βάσης της Σάλκε δεν ήταν λόγος σεβασμού μεταξύ αντιπάλων οπάδων: οι ultras της Ντόρτμουντ δεν είχαν κανένα πρόβλημα να βρίζουν εξοντωμένους Εβραίους από την χιτλερικη θηριωδία.

Ο λόγος ήταν απλός: οι οπαδοί της Ντόρτμουντ ήταν και οι ίδιοι ναζιστές. Η συγκεκριμένη πόλη άλλωστε παραμένει ακόμα και σήμερα ένα μέρος με πολύ βαθιά ριζωμένες ακροδεξιές ιδέες. Για τη Γερμανία φυσικά, ο ξεριζωμός των αντισημίτικων ιδεών υπήρξε μια διαδικασία πολυδιάστατη, μακροχρόνια και εν τέλει πετυχημένη: δεν υπάρχει κανένα μέρος στη Γερμανία που να συναντά κανείς τον αντισημιτισμό σαν πλειοψηφούσα κοινωνική τάση.

Το Ντόρτμουντ δεν αποτελεί εξαίρεση όσον αφορά τον παραπάνω γενικό κανόνα. Τα ποσοστά ακροδεξιών ωστόσο είναι αισθητά αναβαθμισμένα σε σχέση με την υπόλοιπη Γερμανία. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η εξαιρετικά μαζική οπαδική βάση για την ομάδα της Βεστφαλίας (περίπου 150.000 οπαδοί της Ντόρτμουντ υπάρχουν σε μια πόλη 500.000 ανθρώπων) δεν είναι να απορεί κανείς που διαμορφώθηκε κάπως έτσι το συγκεκριμένο οπαδικό κίνημα.

Για την ακρίβεια, στα 80s, οι οπαδοί της Ντόρτμουντ δεν ήταν απλά φασίστες αλλά και οι πιο επικίνδυνοι και άγριοι χούλιγκαν της Γερμανίας. Σκορπούσαν φόβο και τρόμο όπου και αν πήγαιναν και φυσικά, σε μια χώρα που διακατέχεται από μίσος για τον ρατσισμό εξαιτίας των ενοχών του παρελθόντος της, πολλές συγκρούσεις στις οποίες ήταν εμπλεκόμενοι οι οργανωμένοι της Ντόρτμουντ είχαν και πολιτική χροιά.

Με βάση αυτό το παρελθόν, μάλλον είναι να απορεί κανείς που σήμερα τα πράγματα είναι εκ διαμέτρου αντίθετα όσον αφορά τις πολιτικές αντιλήψεις που ηγεμονεύουν στις κερκίδες του «Βεστφάλεν». Ακόμα και η παραμικρή υπόνοια ακροδεξιάς αναφοράς είναι εξωβελισμένη στα παιχνίδια της Ντόρτμουντ ενώ η κερκίδα παίρνει διαρκώς πολιτικές θέσεις: αν κάτι μισούν οι οπαδοί της Ντόρτμουντ πλέον είναι η No Politica λογική.

Δεν είναι υπερβολή: το καλοκαίρι του 2015, το καλοκαίρι δηλαδή των μεγάλων προσφυγικών ροών στην Ευρώπη, το αντιρατσιστικό και φιλοπροσφυγικό κίνημα που αναπτύχθηκε στη Γερμανία και το οποίο, σε αντιδιαστολή με τα ακροδεξιά αντανακλαστικά που ενεργοποιήθηκαν, προέταξε το σύνθημα «Refugees Welcome», υπήρξε ένα κίνημα συνυφασμένο με τους συνδέσμους της Ντόρτμουντ.Ναι, η μετάλλαξη είναι τόσο εντυπωσιακή. Πως όμως έγινε κάτι τέτοιο;

Πρόκειται για το αποτέλεσμα ενός σχεδιασμού που ξεκίνησε στις αρχές των 00s και στόχευσε στην πλήρη αλλαγή των χαρακτηριστικών του οπαδικού κινήματος εν γένει στη Γερμανία. Ήταν τότε που οπαδοί διάφορων ομάδων δικτυώθηκαν μεταξύ τους με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής ευαισθησίας στους συνδέσμους, την πίεση προς τις διοικήσεις των ομάδων να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που θα ενισχύουν το κοινωνικό τους πρόσωπο αλλά και μια συζήτηση αναφορικά με τα συνθήματα που ακούγονται στα γήπεδα έτσι ώστε να εξαλειφθεί ο σεξισμός από τις κερκίδες.

  

Σε αυτή την διαδικασία, έπαιξαν πρωτοπόρο ρόλο ορισμένοι οπαδοί της Ντόρτμουντ που εκείνη την εποχή ήταν μειοψηφία στην κερκίδα τους αλλά πλέον κάνουν κουμάντο σε αυτή. Πρόσφατα, ο Ντάνιελ Λότσερ, ο υπεύθυνος για τη σχέση ανάμεσα στη διοίκηση της Ντόρτμουντ και τους συνδέσμους της, μίλησε στο CNN για τον χαρακτήρα της ομάδας του.

«Μορφώνουμε διαρκώς τους οπαδούς μας αναφορικά με ιστορικά θέματα όσον αφορά τον ναζισμό. Διοργανώνουμε εκδηλώσεις, εκδρομές σε παλιά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το ενδιαφέρον από τους οπαδούς είναι τεράστιο ενώ στα προγράμματα συμμετέχουν διαρκώς και υπάλληλοι της ομάδας. Πλέον, αν εκφραστεί στο γήπεδο κάποιος με ρατσιστικά λόγια, υπάρχει άμεση αντίδραση από τον υπόλοιπο κόσμο. Το Ντόρτμουντ είναι μια περίεργη πόλη. Μπορεί οι ακροδεξιές αντιλήψεις να μην είναι επικρατούσες αλλά είναι αρκετά ισχυρές. Η Ντόρτμουντ καλείται να αντιδράσει σε αυτό. Γι’αυτό και η κοινωνική μας δουλειά είναι τόσο σημαντική.

Οι οπαδοί της ομάδας παλεύουν διαρκώς απέναντι στον ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον αντισημιτισμό, την ομοφοβία και τον σεξισμό. Έχουν κερδίσει πολλά πράγματα. Κάποτε ακουγόντουσαν συνθήματα που σήμερα δεν υπάρχει περίπτωση να ακουστούν. Η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη σε σχέση με 20 ή 30 χρόνια πριν. Ο ακτιβισμός του οπαδικού κινήματος έχει αποδώσει καρπούς. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο αντισημιτισμός επιστρέφει στη γερμανική κοινωνία. Μπορεί να μην εκφράζεται στο τοπ επίπεδο αλλά στις μικρότερες κατηγορίες, αυτό είναι άλλη συζήτηση», είχε πει ο Λότσερ.

Πράγματι, σε μια εποχή που ο ρατσισμός επιστρέφει με δυναμική στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, θα μπορούσε το οπαδικό κίνημα να είναι ένα αντίβαρό του; Η συζήτηση είναι τεράστια αν ανοιχτεί σε γενικό επίπεδο. Αλλά, στη Γερμανία τουλάχιστον, οι οργανωμένοι της Ντόρτμουντ έχουν δείξει το δρόμο.  

menshouse.gr

Μυρσίνης πεσούσης...

Eπίθεση κατά της Φώφης Γεννηματά εξαπέλυσε μέσω fb o διευθυντής του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού Θανάσης Καρτερός για τη θέση της προέδρου ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ στο θέμα της Μυρσίνης Λοΐζου ("Η κυβέρνηση έχει Τσίπρα αλλά δεν έχει τσίπα - Δεν γνώριζε ο Τσίπρας ποια έβαζε;"). Γράφει λοιπόν ο Καρτερός:

zoornalistas.com

Ο θάνατός σου, ο βιοπορισμός μου

Του Παντελή Μπουκάλα

Την κοινωνική μας ανευθυνότητα έχουμε χιλιάδες τρόπους να τη δείξουμε. Αν είμαστε μανάβηδες ή χασάπηδες, θα κλέψουμε στο ζύγι ή θα φυτέψουμε κάνα μισοχαλασμένο κομμάτι μαζί με τα καλά. Αν είμαστε ταξιτζήδες, πειράζουμε στο ταξίμετρο ή, αν πετύχουμε τουρίστα Γερμανό ή Αμερικανό, τον τιμωρούμε, μια και δεν μας βρίσκεται πρόχειρος ο Σόιμπλε ή ο Κίσινγκερ, σεργιανώντας τον ασκόπως, «να πληρώσει να μάθει». Αν είμαστε γιατροί, απαιτούμε φακελάκι, κι ας είναι άνεργος ο ασθενής και σχεδόν πένης· ας πάει να βρει τον Ιπποκράτη, να κόψουν μαζί τον λαιμό τους.

Αν είμαστε εστιάτορες, σερβίρουμε τα ψάρια Ατλαντικού σαν να κολυμπούσαν στο Μυρτώο, και τα μπαγιάτικα σαν ολόφρεσκα. Και αν είμαστε δημοσιογράφοι, διακινούμε πλαστές ειδήσεις εν γνώσει μας ότι είναι χοντροκομμένα πλαστές, αφού ξέρουμε ότι δι’ αυτών και μόνο θα καταφέρουμε να εξερεθίσουμε τους ομοϊδεάτες μας και να πολλαπλασιάσουμε τους ακολούθους και τα λάικ μας· και έτσι, ίσως συγκινήσουμε τον αρχηγό και μας βάλει στη λίστα των υποψηφίων.

Τίποτε όμως περισσότερο αντικοινωνικό και ανεύθυνο από το να πουλάμε πλαστά διπλώματα και να οδηγούμε με πλαστό δίπλωμα. Είναι εξίσου επικίνδυνο με το να χειρουργούμε χωρίς να έχουμε τελειώσει κάποια σχολή, απλώς εξαγοράζοντας κάποιο πτυχίο ή πλαστογραφώντας το. Και αν κρίνουμε από τη βαριά ποινή που είχε επιδικαστεί αρχικά στην καθαρίστρια που πλαστογράφησε το απολυτήριο της 5ης του Δημοτικού για να φαίνεται της 6ης, τότε η συμμορία που εμπορευόταν διπλώματα οδήγησης και τα παρέδιδε κατ’ οίκον σε χρηστούς συνανθρώπους μας που δεν είχαν κάνει ούτε μισή ώρα μάθημα, πρέπει να τιμωρηθεί με ισόβια. Και όσοι «οδηγοί» βγήκαν στους δρόμους καμαρωτοί, όπως όλοι όσοι «δεν είναι κορόιδα», να χάσουν το δικαίωμα να δώσουν εξετάσεις για δίπλωμα. Και να το χάσουν ισοβίως.

  

«Το έκανα για λόγους βιοπορισμού», δήλωσε ένα από τα μέλη του κυκλώματος. Εξαίρετα. Για να διευκολύνει τον δικό του βίο έβγαζε στον δρόμο τον Χάρο, για να απειλήσει και τον ανεκπαίδευτο ψευτοοδηγό και όσους πεζούς ή εποχούμενους είχαν τη θανάσιμη ατυχία να διασταυρωθούν μαζί του.

Χρόνια και χρόνια τώρα, η απόκτηση διπλώματος οδήγησης είναι συνώνυμη της κομπίνας. «Τ’ ακουμπάς και περνάς», ο νόμος είναι απλός. Και αυτός ο νόμος έχει γεμίσει τους δρόμους με οδηγούς παράνομους, τύποις και επί της ουσίας. Αν προσθέσουμε την επιθετική και ανάγωγη συμπεριφορά μας στο τιμόνι, θα μελαγχολήσουμε μέχρι καταθλίψεως.

Πώς δέρνεις πιτσιρίκια σε μιαν αλάνα;

 Του Δημήτρη Βεργίνη

Τρία χρόνια ακριβώς πριν, Μάρτης και τότε, στη Λαχώρη του Πακιστάν κάποιος φανατικός ανατινάχτηκε σε μια παιδική χαρά που έπαιζαν παιδιά με τις μητέρες τους. Τότε είχε 65 νεκρούς, τότε όλο αυτό μας έμοιαζε μακριά. Κι ό,τι είναι μακριά απ’ την αυλή μας είναι πρόβλημα αλλά δεν είναι και τόσο δικό μας πρόβλημα.

Τρία χρόνια ακριβώς πριν δεν το χωρούσε ο νους μου. Η σκέψη μου, η λογική μου, το μυαλό μου, δεν το χωρούσαν. Γιατί εκεί, αναρωτιόμουν; Αναγνώριζα ότι είναι φανατικοί, ότι έχουν μίσος, ότι έχουν οργή, ότι έχουν και πόνο, ότι έχουν θρησκευτικές αγκυλώσεις. Προσπαθούσα να τα δω όλα αυτά. Αλλά δε γινόταν, δεν μπορούσα, δεν κατόρθωνα να καταλάβω γιατί εκεί! Εκεί που έπαιζαν παιδιά, σε μια παιδική χαρά, γαμώτο!

Τρία χρόνια πριν δεν ήξερα πώς να διαχειριστώ την πληροφορία. Έκανα εικόνα την πράξη, έκανα εικόνα τον τύπο με τα εκρηκτικά λίγο πριν την έκρηξη. Δεν μπορούσα να λύσω την εξίσωση. Πώς κάποιος μπορούσε να δεχτεί να θέσει τέλος στη ζωή του εκεί; «Ποιοι του το είπαν, συνειδητοποίησε τι θα έκανε, συγκατατέθηκε, ήταν δική του ιδέα; Κι όταν έφτασε, είδε τα παιδιά, άκουσε τις φωνές και τα γέλια τους και τους τσακωμούς τους κι όμως δε λύγισε, δεν έκανε πίσω, πάτησε το κουμπί κι ανατινάχτηκε»; Είχα μπλοκάρει.

Τρία μέρες πριν, από την δομή στην Κόνιτσα με πήραν τηλέφωνο μέσα στη νύχτα. «Χτύπησαν κάποια παιδιά μας, φορούσαν κουκούλες full face, κρατούσαν καδρόνια, έσπασαν ένα χέρι»! Πάγωσα. Προσπάθησα να φανώ ψύχραιμος. Θέλησα να μάθω παραπάνω, πού έγινε, αν όλοι πια ήταν ασφαλείς. «Ναι, είναι μουδιασμένοι αλλά ηρεμούν σιγά-σιγά. Έγινε στην αλάνα. Στο γηπεδάκι του μπάσκετ πλάι στο μεγάλο του ποδοσφαίρου. Τα παιδιά έπαιζαν μπάσκετ…»

Τα παιδιά έπαιζαν μπάσκετ… Στην αλάνα… Έπαιζαν…

Τρεις μέρες πριν, τύποι σκέφτηκαν, σχεδίασαν και υλοποίησαν μιαν επίθεση σε ανήλικους ασυνόδευτους πρόσφυγες. Σε αγόρια που έπαιζαν. Σε παιδιά που ίδρωναν, γελούσαν, τσακώνονταν. Σε παιδιά που φώναζαν, σκόραραν, πανηγύριζαν. Τρεις μέρες πριν τύποι πήραν καδρόνια, κυνήγησαν, έπιασαν, χτύπησαν ανήλικα παιδιά. Το ένα έβαλε το χέρι να προστατεύσει το κεφάλι του. Δέχτηκε το χτύπημα. Έσπασε το χέρι του. Αν δεν είχε βάλει το χέρι; Αν δεν; Ευτυχώς το έβαλε. Δε χρειάζεται να μιλάμε από άλλη αφετηρία τώρα.

Τρεις μέρες πριν, εδώ δίπλα, σε έναν τόπο που έχει πρόσφυγες χρόνια τώρα, που έχει μάθει ή που κάθε μέρα μαθαίνει να συνυπάρχει με ανθρώπους από άλλες χώρες, από άλλα δουλεμένα χώματα, κάποιοι βγήκαν ουρλιάζοντας να τρομοκρατήσουν, να τραμπουκίσουν, να χτυπήσουν, να στείλουν στο νοσοκομείο παιδιά. Τρεις μέρες πριν φέραμε την έκρηξη της παιδικής χαράς στη Λαχώρη, στην αυλή μας.

Κλείνω με τα ίδια, όπως και τότε, λόγια. Κλείνω γιατί πάλι νιώθω ότι θα μου στρίψει. Γιατί 3,5 χρόνια στο προσφυγικό λίγες φορές ένιωσα έτσι παγωμένος, έτσι ανήμπορος να παραμείνω ψύχραιμος.

Συνέχεια, σε όλη μου τη ζωή ήλπιζα σε έναν καλύτερο κόσμο. Αγωνίζομαι με το λίγο ή το πολύ που μπορώ γι’ αυτόν. Και πάντα, παρ’ όλες τις αυτοκαταστροφικές τάσεις του ανθρώπου, πίστευα ότι θα έρθει η μέρα που τα πράγματα θα αλλάξουν. Ε, δεν ξέρω πια. Τι στροφή είναι αυτή που έχουμε πάρει; Σπάσαμε τα φρένα μας και κατηφορίζουμε χωρίς μέτρο. Βλέπουμε τον πάτο, έρχεται η συντριβή μας κι απλά κλείνουμε τα μάτια και περιμένουμε το αναπόφευκτο. Δε γυρίζει. Δεν αλλάζει.

Πώς; Καλόπιστα ρωτάω. Πώς;

Τρεις μέρες πριν, μερικοί τύποι φόρεσαν κουκούλες, πήραν καδρόνια κι επιτέθηκαν σε παιδιά που έπαιζαν. Τρεις μέρες πριν, στις 17 του Μάρτη. Τρεις μέρες πριν για αυτό το κείμενο. Χτες όμως για τον άνθρωπο.

Ελληνοτουρκικά: Από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη

Του Δημήτρη Μηλάκα

Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ιδιότυπη κατάσταση: υποχρεώνεται να πράξει όσα απαιτούνται από το παγκόσμιο ενεργειακό λόμπι για να προχωρήσουν οι δουλειές των εξορύξεων ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Ιόνιο και την Κρήτη. Η δύσκολη κατάσταση για την ελληνική κυβέρνηση προκύπτει από το γεγονός ότι είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει σε κινήσεις για τις οποίες δεν είναι προετοιμασμένη ούτε η ίδια ούτε η χώρα, καθώς για να εξελιχθούν οι ενεργειακοί σχεδιασμοί στην περιοχή προϋπόθεση είναι η ικανοποίηση της Τουρκίας.

Είναι προφανές ότι στη δεδομένη συγκυρία η όποια προσπάθεια διευθέτησης των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο (γκρίζες ζώνες) και στην Ανατολική Μεσόγειο (υφαλοκρηπίδα Καστελόριζου) θα αποβεί σε βάρος των ελληνικών συμφερόντων για έναν απλό λόγο: η Τουρκία στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης μπορεί να επιδεικνύει την αδιαμφισβήτητη και εμφανή στρατιωτική της υπεροχή έναντι της Ελλάδας.

Παρ’ όλα αυτά, κάτω από την πίεση των λόμπι που απαιτούν κινήσεις και καθησυχασμένη από την αμερικανική και ισραηλινή υποστήριξη, η οποία προσφέρεται στα λόγια, η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να έχει δαγκώσει το δόλωμα και να προχωρά με την ελπίδα ότι οι ισχυροί της σύμμαχοι θα αποτρέψουν κάθε πιθανό τουρκικό στρατιωτικό τυχοδιωκτισμό.

Σ’ αυτό το πλαίσιο η ελληνική κυβέρνηση έχει προσφέρει τα πάντα στην Ουάσιγκτον, η οποία αξιοποιεί ελληνικό έδαφος και υποδομές για την αναδιάταξη των στρατιωτικών της δυνάμεων στην περιοχή. Σ’ αυτήν την αναδιάταξη υποχρεώθηκαν οι ΗΠΑ λόγω της αδυναμίας τους να ελέγξουν την Τουρκία του Ερντογάν. Ταυτόχρονα, όπως γίνεται γνωστό, η ελληνική κυβέρνηση προσφέρει στρατιωτικού τύπου εξυπηρετήσεις και σε έναν ακόμη αντίπαλο της Τουρκίας στην περιοχή, το Ισραήλ. Χτες τα τουρκικά ΜΜΕ, την ίδια ώρα που στο Τελ Αβίβ πραγματοποιούνταν σε επίπεδο ηγετών μια επίδειξη της τριμερούς (Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ) συνεργασίας υπό την επίβλεψη μάλιστα του Αμερικανού ΥΠΕΞ, έκαναν πρώτο θέμα το ραντάρ που οι Ισραηλινοί εγκαθιστούν στην Κρήτη.

Αυτές οι στρατιωτικού χαρακτήρα συμφωνίες της Ελλάδας με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ εκλαμβάνονται από την Άγκυρα ως εχθρικές και προφανώς η δυσφορία που προκαλούν δεν κατευνάζεται από δηλώσεις Ελλήνων αξιωματούχων, οι οποίοι αναγνωρίζουν τα τουρκικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα στην περιοχή.

Η τουρκική ηγεσία έχει δείξει ότι είναι αποφασισμένη να πληρώσει όσο κόστος απαιτεί η εξυπηρέτηση των τουρκικών συμφερόντων, ακόμη κι αν αυτό οδηγεί σε συγκρούσεις. Κάτι που επίσης γνωρίζει η τουρκική ηγεσία και φαίνεται να αγνοεί η ελληνική είναι ότι κανένας φίλος σύμμαχος ή εταίρος δεν πρόκειται να υπερασπιστεί για λογαριασμό σου αυτό που δεν μπορείς να υπερασπιστείς με τις δικές σου δυνάμεις. Το πλέον ανησυχητικό, τέλος, είναι ότι όλοι γνωρίζουν ποιος είναι ο αδύναμος κρίκος αυτού του μεγάλου παζαριού…

Για το ’21

Θ. Π. Βρυζάκης, Το στρατόπεδο του Καραϊσκάκη στην Καστέλα, 1855, λάδι σε μουσαμά, 145 εκ. x 178 εκ., Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου 

Γράφει ο Γιώργος Σταματόπουλος

Δεν φαίνονται οι εποχές τέτοιες ώστε, επιτέλους, να «συντελεστεί» το ’21, να απελευθερωθούν δηλαδή από μόνοι τους οι Ελληνες, χωρίς ξένη βοήθεια, μήπως και αποκτηθεί έτσι αίσθημα ανεξαρτησίας και φυσήξει αεράκι ελευθερίας -μόνο σε ένα ελεύθερο και ανεξάρτητο κράτος φύεται ή παράγεται δημιουργία, υλική και πνευματική.

Επικαλούμαστε τους ήρωες και κομπάζουμε μάλιστα ότι είμαστε απόγονοί τους [όπως και των αρχαίων, βεβαίως...] αλλά δεν υπάρχει η διάθεση [και η δυνατότητα] να παραιτηθούμε από τις βεβαιότητές μας, όπως απαιτεί η εξεγερτική διαδικασία, καθώς και από τη μαλθακότητα της σκέψης. Επίσης αρνιόμαστε να μάθουμε να μιλάμε ελληνικά, αρκούμενοι στο ότι τα μιλάμε και τα γράφουμε, επαναπαυόμενοι ταυτόχρονα στο ότι η ελληνική έχει τάχα συνέχεια και άρα...

Μια ευκαιρία να «ολοκληρωθεί» το ’21 ήταν βέβαια η ίδρυση [και εξάπλωση στο μεγαλύτερο τμήμα του ελληνικού λαού] του ΕΑΜ· παρά το μεγαλείο και τις ριζοτομικές, επαναστατικές μεταρρυθμίσεις, που ώθησαν σε πρωτόγνωρα ύψη την ελληνική κοινωνία, η κατάληξή του ήταν απογοητευτική. Μην ξεχνάμε και τις ελπίδες που δημιούργησε σε πολλούς η άνοδος για πρώτη φορά στην κυβέρνηση ενός κόμματος, που πήγαζε, λέει, από τον λαό και εκπροσωπούσε τάχα την Αριστερά.

Κι έτσι, από απογοήτευση σε απογοήτευση, οδεύει η χώρα σέρνοντας μαζί της την κρυφή ελπίδα ότι, πού θα πάει, θα ’ρθει η στιγμή που θα απελευθερωθεί από μόνη της. Ματαιοπονούν, νομίζω, όσοι κουβαλάνε τέτοια ελπίδα από τη στιγμή που υπάρχει αδιαφορία εκ μέρους των πολλών, μέσα μάλιστα σε χαμηλά πεδία εκπαίδευσης και παιδείας γενικότερα.

Η αδιαφορία δεν είναι έμφυτη· φαίνεται να είναι αποτέλεσμα πολιτειακών ανεπαρκειών και έλλειψης ενός κοινού στόχου που θα κινητοποιούσε τις ενεργές [ερωτικές κυρίως] δυνάμεις της ενθάδε κοινωνίας. Επικρατεί ο ατομικισμός [σολιψισμός θα έλεγα] και ό,τι συνέχει τους πολλούς βρίσκεται σε άλογα στοιχεία [το δημοτικό, λαϊκό, ρεμπέτικο τραγούδι π.χ.], κάτι που δεν προοιωνίζεται όμως πολιτική συνάφεια ή επικοινωνία καθημερινή.

Παρά τις λαμπρές εξαιρέσεις, απουσιάζουν δραματικά σήμερα τα σχέδια μιας ριζοσπαστικής αρχιτεκτονικής του λόγου και της τέχνης -και της ύλης. Η ύλη δεν γίνεται πνεύμα, όπως θέλουν οι μεγάλοι ποιητές -συμβαίνει το αντίθετο: το πνεύμα καταντά ύλη, μια συμπαγής μάζα, αναίσθητη, άφωνη, άκαρδη. Τα εθνικοπατριωτικά που ακούγονται επικά τούτες τις μέρες μόνο θλίψη προκαλούν, διότι όσοι τα εκστομίζουν [πολιτικοί κυρίως και παπάδες] αρνούνται να συνειδητοποιήσουν ότι δεν είμαστε ένας ελεύθερος λαός και ότι οι ίδιοι με τη στάση τους συντελούν στη συνέχιση αυτής της ανελευθερίας.

Οταν ο «εχθρός» είναι εσωτερικός, τα πράγματα δυσκολεύουν περισσότερο· εξ ου η γενικότερη αδράνεια και απογοήτευση. Ο ευρωπαϊσμός δεν φαίνεται να είναι μια κάποια λύση -όλο και απισχναίνεται και υποχωρεί και αντίστοιχα ενδυναμώνονται οι εθνικισμοί [κάθε «έθνος» φυλάει τα νώτα του -και ας καταστραφούν όλοι οι άλλοι].

...Ο αγώνας συνεχίζεται. [Να είναι έτσι;]  

Υδρογονάνθρακες: μοιρολόι για την Ηπειρο

O βραβευμένος με Γκράμι, μουσικός παραγωγός, κριτικός και φιλόσοφος Κρίστοφερ Κινγκ, στο «Ηπειρώτικο μοιρολόι» ανακάλυψε μια άλλη Ελλάδα, διαφορετική από τις δικές μας εμπειρίες, τη δική του μουσική ουτοπία στην Ηπειρο.

Του Περικλή Κοροβέση

Oπως όλοι γνωρίζουμε, η πατρίδα μάς αγαπάει και μας φροντίζει. Και θέλει να τη μάθουμε καλά, να την αγαπήσουμε όπως μας αγαπάει αυτή, να την έχουμε σαν μάνα. Και γι’ αυτό όλοι μας πρέπει να είμαστε έτοιμοι να πεθάνουμε γι’ αυτήν. Μαζί της πάντα πάει και η θρησκεία. Είναι αχώριστο ζευγάρι.

Τώρα θα μου πείτε, και με το δίκιο σας, πώς γίνεται δυο θηλυκά να είναι ζευγάρι; Δυστυχώς τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Υπάρχει ακόμα ένα θήλυ που είναι αδιαχώριστο με αυτό το ζεύγος. Κάτι σαν την Αγία Τριάδα. Και αυτή δεν είναι άλλη από την οικογένεια. Για τους συντηρητικούς αναγνώστες μας πρέπει να υπενθυμίσουμε πως ο γάμος με άτομα του ίδιου φύλου είναι νόμιμος στην Ελλάδα.

Κάποιος σχολαστικός θα μπορούσε να παρατηρήσει: «Εντάξει όλα αυτά. Αλλά το τρίτο πρόσωπο τι θέλει στο ζευγάρι; Αυτό δεν είναι παρτούζα; Και πρέπει να πεθάνουμε για μια παρτούζα όπου δεν είχαν καν την ευγένεια να μας καλέσουν;» Δύσκολο το ερώτημα και ακόμα πιο δύσκολη η απάντηση.

Αλλά για να μάθουμε την πατρίδα πρέπει να περάσουμε από πολλά σχολειά: αυτά της φτώχειας, της ανεργίας, της ξενιτιάς. Και, παλαιότερα, διώξεις, εξορίες, φυλακίσεις και εκτελέσεις. Εγώ είχα την τύχη να εκπαιδευτώ σε πειθαρχικό τάγμα και στα διάσημα ευαγή ιδρύματα των Φυλακών Αιγίνης και Αβέρωφ.

Εκεί για να περάσει η ώρα τραγουδάγαμε. Μερικοί θα μπορούσαν να ήταν επαγγελματίες. Και η συμμετοχή ήταν καθολική. Αυτά τα θυμήθηκα με αφορμή το βιβλίο του Αμερικανού Κρίστοφερ Κινγκ «Ηπειρώτικο μοιρολόι» (εκδόσεις Δώμα) που ανακάλυψε μια άλλη Ελλάδα, διαφορετική από τις δικές μας εμπειρίες, τη δική του μουσική ουτοπία στην Ηπειρο.

Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Βιρτζίνια, σε ένα προάστιο-κοιμητήριο, όπου οι άνθρωποι είναι πεθαμένοι-ζωντανοί. Σε μικρή ηλικία ανακάλυψε σε μια καλύβα στο κτήμα του παππού του ένα κουτί με δίσκους 78 στροφών. Ηταν μπλουz από τον Μισισιπή. Και έκτοτε έγινε μανιώδης συλλέκτης δίσκων που είχαν χαραχτεί πριν από το 1941. Εχει την πεποίθηση πως οι δίσκοι που εκδόθηκαν μετά δεν μπορούν να αποδώσουν καλά τη μουσική.

Γιατί αυτό; Οι δίσκοι αυτοί είναι φτιαγμένοι από οργανικά υλικά (πηλός, φελλός, αλογότριχες, οστά μοσχαριών, ρητίνη και άλλα πολλά· ομοιογενοποιούνται με τήξη). Και έτσι το ζωντανό υλικό δεσμεύει τη ζωντανή μουσική. Και στο παλιατζίδικο, στου Μουσταφά στην Κωνσταντινούπολη, ανακαλύπτει δίσκους που είχαν αυτές τις προϋποθέσεις και τους αγοράζει χωρίς να ξέρει τι ήταν. Και το θαύμα έγινε. Μέσα στους δίσκους αυτούς ήταν κρυμμένο το κλαρίνο του Κίτσου Χαρισιάδη, ενός θρύλου της ηπειρώτικης μουσικής, ηχογραφημένο μεταξύ 1929 και 1931.

Σήμερα είναι ο μεγαλύτερος συλλέκτης ηπειρώτικης μουσικής στον κόσμο. Ισχυρίζεται πως του λείπουν μόνο δύο δίσκοι για να έχουμε όλη την ηχογραφημένη μουσική της περιοχής του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Οι δίσκοι αυτοί, ύστερα από εξαιρετική επεξεργασία, κυκλοφορούν σε cd και βινύλιο*.

Ο Κινγκ δεν είχε ιδέα πού έπεφτε η Ηπειρος. Ούτε η Αλβανία. Το βιβλίο του δεν είναι ούτε ταξιδιωτικό, ούτε μουσικολογικό, ούτε μυθιστόρημα, αλλά μια εξομολόγηση ψυχής, για τον κόσμο που ανακάλυψε στην Ηπειρο. Εκεί, φυσικό περιβάλλον, άνθρωποι, μουσική είναι ένα και αδιάσπαστο σύνολο. Θεωρεί αυτήν τη μουσική την αρχαιότερη στην Ευρώπη.

Η παλαιότερη φλογέρα που βρέθηκε στην Ηπειρο αριθμεί 5.000 χρόνια (η παλαιότερη που έχει βρεθεί είναι πριν από 40.000 χρόνια). Μια μουσική που έφτασε μέχρι εμάς από γενιά σε γενιά. Και αναφέρεται στην Ευτέρπη. Ο σύζυγός της Σείκιλος έγραψε στην επιτύμβια στήλη της: «Οσο ζεις, να λάμπεις/ καθόλου μη λυπάσαι/ λίγο βαστά η ζωή/ και ο χρόνος ζητά την πληρωμή του». Πλάι στα γράμματα υπήρχε μια μουσική γραφή που μπόρεσε να διαβαστεί.

Είναι σχεδόν ολόιδια με τα μοιρολόγια που τραγουδιούνται ακόμα στα βουνά της Ηπείρου. Αυτά πριν από 2.000 χρόνια. Ακόμα, ως μελετητής των μπλουζ, ο Κινγκ παραθέτει την άποψη του μουσικολόγου Τζιμ Ποτς που υποστηρίζει πως η ηπειρώτικη μουσική είναι «βαθύτερη από τα βαθύτερα μπλουζ».

Ο Κινγκ έχει σκοπό να εγκατασταθεί στην Ηπειρο και να δωρίσει τη μουσική του σε αυτούς στους οποίους ανήκει. Ηδη έχει βαπτιστεί στο ηπειρώτικο τσίπουρο και έχει αποκτήσει, δικαιωματικά, την ηπειρώτικη υπηκοότητα. Ανακάλυψε τον ελληνισμό, όχι μέσα από βιβλιοθήκες και δισκοθήκες –αν και τις ξεκοκάλισε–, αλλά σαν μια ζώσα πραγματικότητα που έχει αρχαία ρίζα. Είναι αυτό που λέμε προφορική παράδοση που κουβαλάει όλη την αρχαία σοφία.

Την οποία εμείς οι γηγενείς καταστρέφουμε. Οι καταστροφές είναι πολλές. Αρχής γενομένης από τους Βαυαρούς και τους συνεχιστές τους. Δηλαδή το ελληνικό κράτος. Αλλά η πρώτη μαζική καταστροφή ήταν ο τουρισμός. Τώρα η επόμενη θα είναι οι υδρογονάνθρακες που πρωτίστως θα αφανίσουν την Ηπειρο και τον πολιτισμό που κουβαλάει.

Και οι αντιδράσεις μέχρι τώρα είναι περιορισμένες. Ισως μας χρειάζεται περισσότερη μουσική και να πίνουμε τσίπουρα με γενναιοδωρία. Ισως τότε να μας είχαν βάλει φυλακή επειδή τραγουδάγαμε. Η μουσική, πέρα από θεραπευτική, είναι και επαναστατική. Απελευθερώνει τον φυλακισμένο εαυτό μας.

* Δίσκοι της συλλογής του Christofer King που κυκλοφορούν στην Ελλάδα. «Why the mountains are black», «Alexis Zoybas: A lament for Epirus», «Kitsos Harisiadis lament in a deep style».

Για τα τερλίκια ρε γαμώτο!!

Του Άρη Σκιαδόπουλου

Τι να κάμεις στα ενενήντα σου κυρα μου;Ποιος δαίμονας έβαλε στο νου σου την ιδέα να πλέκεις τερλίκια; Που σημαίνει κοτζάμ οικιακή βιοτεχνία! Θέλει και κότσια η δουλειά.. Πρώτα απ’ όλα που βρήκες κεφάλαιο και δεύτερον έκαμες δήλωση ασκήσεως επαγγέλματός; Άσε που πρέπει να διαθέτεις επίσης κεφάλαιο κίνησης-που το βάζεις αυτό;-. Ύστερα πρέπει να φροντίσεις για προμηθευτές ώστε να εξασφαλίσεις την πρώτη ύλη. Θέλεις δηλαδή κυρα μου,κάμποσες ποσότητες σύμμικτο νήμα και κάμποσες βελόνες νούμερο τέσσερα. Έπειτα είναι απαραίτητο να δηλώσεις έδρα επιχείρησης. Δηλαδή άντε ότι του κάτσει του καθενός κάνει σ’ αυτό το Κράτος ;Δεν έχουμε νόμους; Δεν διαθέτουμε αρχές να ελέγχουν την τήρηση των νόμων;

Τι είπες; Είσαι ενενήντα χρόνων και ίσα που παίρνεις τα πόδια σου; Κι επειδή δηλαδή δεν μπορεί να πάρει τα πόδια του ο καθένας, έτσι επειδή του καύλωσε, παραβιάζει το Σύνταγμα και τους νόμους; Τι; Δεν έκαμες και κανένα έγκλημα; Αυτό δα έλειπε να σε περιμένουμε να κάμεις κι άλλα χειρότερα. Είσαι κι’ όλο δικαιολογίες και μου υψώνεις φωνή. Κάτσε καλά μην σου τραβήξω και καμιά αντίσταση κατά της Αρχής να τρέχεις και μην φτάνεις. Ορίστε μας κιόλας που θα μας πουλήσει και τσαμπουκά το ραμολί. Αυθαδιάζεις μπροστά στο όργανο της Πολιτείας που έχει καθήκον να ελέγχει την τήρηση του νόμου. Εδώ κυρα μου δεν μπορεί να κάνει καθένας ο,τι του κατεβεί.

Πήρες δηλαδή τους δρόμους με την πραμάτεια και την άπλωσες μπροστά στο πεζοδρόμιο και κάθισες εκεί μπάστακας να ξεπουλήσεις.Και δίχως απόδειξη κιόλας.Που είναι η ταμειακή σου μηχανή; Ε; Και ποια είσαι εσύ που δεν θα πληρώσεις ΦΠΑ; Κορόιδα είναι οι άλλοι που βρέξει χιονίσει σκάνε τα φράγκα; Κάποιοι τύποι σαν κι εσένα υπονομευόμουν το Κράτος και δεν το αφήνουν να ορθοποδήσει. Εξαιτίας κάποιων του ίδιου φυράματος με σένα βρέθηκε η χώρα στο ΔΝΤ. Τι νομίζεις; Κάποια παρόμοια τομάρια είχε στον νου του ο Πάγκαλος όταν έλεγε μαζί τα φάγαμε.

Άντε τσάκω τώρα το εμπόρευμα και ακόλουθα με στο Τμήμα. Τι; Δεν  πήρες μαζί τα φάρμακα σου; Και έχεις ένα σφάχτη στην κοιλιά; Πιάσανε οι πόνοι τώρα; Όταν παρανομούμε είναι καλά; Τότε δεν έχουμε πόνους; Όταν πλέκουμε τερλίκια όλα καλά και άγια.. Όταν όμως έρχεται η ώρα της κρίσης αρχίζουν τα σούπα μου πες και τα γνωστά κολομπαλιρίκια. Τα έχουμε μάθει καλά όμως. Τι ;Δεν φτάνουν τα λεφτά να ταΐσεις τα εγγόνια σου; Και θα τα ταΐσεις σε βάρος της Πολιτείας; Τόσοι νοικοκυραίοι πως τα ταΐζουν και είναι νόμιμοι απέναντι στις υποχρεώσεις τους; Και τα νοίκια τους πληρώνουν και περισσεύει για κανά σινεμαδάκι στο τέλος του μηνά κι έχουν και το μέτωπο καθαρό..Κάνουν μάλιστα στο τέλος δήλωση στην Εφορία, Αμε; Και μιας και το φερε η κουβέντα..Να περάσουμε πρώτα από το σπίτι να προσκομίσεις την φορολογική σου δήλωση. Ποιος ξέρει πόσα θα χρωστάς στην Εφορία. Όχι νόμιζες και την γλίτωνες..Γαμώ τα τερλίκια μου γαμώ…

Ο κ. Γαβρόγλου, τα ιδιαίτερα μαθήματα, το ηθικό και το νόμιμο

Γράφει ο Χρήστος Κάτσικας

Σε συνέντευξή του χθες στο Πρώτο Πρόγραμμα ο υπουργός Παιδείας Κ. Γαβρόγλου αναφέρθηκε, μετά από ερώτηση ακροατή, στο ζήτημα των ιδιαίτερων μαθημάτων. Ο υπουργός το χαρακτήρισε «απαράδεκτη» τακτική, ενώ την ίδια στιγμή διαβεβαίωσε πως η Πολιτεία δεν μπορεί να κάνει κάτι για να λύσει το πρόβλημα γιατί «δεν μπορεί να έχει έναν αστυνομικό έξω από κάθε οικογένεια» και «ούτε τα χρήματα μπορούν να εντοπιστούν καθώς είναι "μαύρα"».

Ο υπουργός διαβεβαιώνει στη συνέντευξή του πως οι καθηγητές «έχουν απλώς ένα συμπλήρωμα μισθού και όχι περιουσίες» αλλά ταυτόχρονα καλεί τις οικογένειες να «αυτοπροστατευτούν από κάτι που δεν είναι ηθικά σωστό», να πληρώνουν δηλαδή «μαύρα» καθηγητές για ιδιαίτερα.

Φαίνεται πως τον υπουργό δεν τον ενοχλεί «ηθικά» ότι οι καθηγητές παίρνουν τόσο χαμηλό μισθό που αναγκάζονται να κάνουν και δεύτερη δουλειά. Δεν θεωρεί «ηθικό» πρόβλημα πως υπάρχουν τόσοι άνεργοι καθηγητές για τους οποίους τα ιδιαίτερα είναι η μόνη λύση. Δεν έχει να πει τίποτα για το αν είναι «ηθικοί» οι άθλιοι μισθοί που δίνουν τα φροντιστήρια και ωθούν τους καθηγητές να κάνουν ιδιαίτερα. Ούτε λέει κάτι για το κατά πόσο «ηθικό» είναι να διοικεί ένα εκπαιδευτικό σύστημα στο οποίο οι μαθητές πρέπει να ψάξουν για εξωσχολική εκπαίδευση προκειμένου να ανταπεξέλθουν στον ανταγωνισμό.

 Ας δούμε, λοιπόν, ορισμένες αθέατες πλευρές του θέματος που έμειναν και αυτή τη φορά στο περιθώριο της δημόσιας συζήτησης που αφορά τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα.

Είναι αλήθεια ότι το θέμα των φροντιστηρίων και των ιδιαίτερων μαθημάτων κατέχει, χρόνια τώρα, περίοπτη θέση στο δημόσιο και ιδιωτικό «διάλογο» διαρκείας για την εκπαίδευση, καθώς απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές, εκπαιδευτικούς, φροντιστές και την «κρέμα», βεβαίως, των οικογενειακών προϋπολογισμών η οποία «ξαφρίζεται».

Επειδή ιδιαίτερα το θέμα αυτό κινητοποιεί τις συνήθεις κοινοτοπίες της κοινής γνώμης, προσφέρεται για εκμετάλλευση «παντός καιρού» και εύκολη εξαγωγή λανθασμένων συμπερασμάτων στην κατεύθυνση της δυσφήμισης και συκοφάντησης των εκπαιδευτικών και του δημόσιου σχολείου, επιχειρούμε σήμερα να φωτίσουμε ορισμένες βασικές του πλευρές.

Να το πούμε καθαρά: τα «καύσιμα» της κίνησης της φροντιστηριακής δραστηριότητας (φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα) πριμοδοτούνται από το ανταγωνιστικό σύστημα επιλογής για τα ΑΕΙ - ΤΕΙ, το οποίο στηρίζεται σε μεθόδους που προσφέρονται για εμπορική εκμετάλλευση.

Ιδιαίτερα τα πολλά τελευταία χρόνια, τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα ως «εργολάβοι των εξετάσεων», καθώς τρέφονται, περισσότερο ίσως από ποτέ, από τη δημιουργία ενός σχολείου που βασίζεται στον έντονο εξεταστικό ανταγωνισμό, έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάζουν τις «υπηρεσίες» τους σαν το μοναδικό και ασφαλέστερο στέγαστρο σχολικής «προστασίας», να «πλασάρονται» σαν τον ασφαλέστερο δρόμο για την εξασφάλιση καλής «σειράς προτεραιότητας» και να κόβουν και να ράβουν το «μεθυσμένο καράβι» της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στα δικά τους πατρόν.

Κάθε τρεις και λίγο, σε μια κίνηση φαρισαϊκού εντυπωσιασμού, οι ιδιοκτήτες φροντιστηρίων καταγγέλλουν ότι έχουν στα χέρια τους συγκεκριμένα στοιχεία για χιλιάδες εκπαιδευτικούς του δημόσιου σχολείου οι οποίοι παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα.

Χρειάστηκαν ιδιωτικοί ντετέκτιβ, βιντεοκασέτες και μηνυτήριες αναφορές, μια δαπανηρή και καλοστημένη επιχείρηση τύπου ΣΔΟΕ, όχι, βεβαίως, για να παρουσιάσουν και να κατακρίνουν ένα εξεταστικό σύστημα που ωθεί τους μαθητές μαζικά στην προσφυγή στην «παιδεία του παρά» αλλά για να αποκαλύψουν ότι στην «πίτα» παιδεία - εμπόρευμα θέλουν να τρώνε μόνοι.

«Νονοί» οι ίδιοι ενός διεστραμμένου ξαναβαφτίσματος των λέξεων και των εννοιών, ενώ δεν γνωρίζουν να πουν ούτε μία λέξη για την πρακτική των φροντιστηρίων και των ιδιαίτερων μαθημάτων που ενθαρρύνουν και συστηματοποιούν μια απογυμνωμένη εκδοχή της σχολικής εργασίας, που τροφοδοτούν μια καταναλωτική συμπεριφορά απέναντι στη σχολική ζωή, που ροκανίζουν την εφηβεία με «γερμανικά» ωράρια, γνωρίζουν «χίλιες λέξεις» για την υπεράσπιση της «πίτας».

Από την άλλη τα ιδιαίτερα μαθήματα, πράγματι, έχουν πάρει διαστάσεις μάστιγας όχι μόνο για τους μαθητές και για τον οικογενειακό προϋπολογισμό αλλά και για το εκπαιδευτικό σύστημα και κυρίως για ένα τμήμα των ίδιων των εκπαιδευτικών που προσπαθούν να «σπάσουν τα δεσμά» ενός πανάθλιου μισθού όχι διεκδικώντας ό,τι τους ανήκει, αλλά επαιτώντας «πόρτα-πόρτα» οι περισσότεροι την επιβίωσή τους, κάποιοι τον πλουτισμό τους.

Όμως αν θέλουμε να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα οφείλουμε να επισημάνουμε ότι αυτός που λιπαίνει το έδαφος της είναι το ίδιο το κράτος-επιχειρηματίας που αντιμετωπίζει τα σχολεία σαν ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, τους μαθητές σαν πρώτες ύλες, τους γονείς σαν καταναλωτές και τους καθηγητές σαν κακοπληρωμένους τεχνικούς.

Πριν από 2.500 χιλιάδες χρόνια, στην «Τέχνη του Πολέμου», ένας μεγάλος Κινέζος στρατηγός, ο Σουν Τζου, έγραφε: «Όταν περικυκλώνεις τον αντίπαλο, άφηνε του πάντα μια διέξοδο.

Αυτό δε σημαίνει ότι θα τον αφήσεις να διαφύγει. Ο σκοπός είναι να τον κάνεις να πιστέψει ότι υπάρχει κάποια οδός σωτηρίας. Έτσι ώστε να μην πολεμήσει, για το δίκιο του, με το θάρρος που δίνει η απελπισία». Αυτό κάνουν και οι κυβερνήσεις χρόνια τώρα.

Έχουν τους εκπαιδευτικούς με «τρεις και εξήντα», αφήνοντάς παράλληλα ανοιχτό το «παράθυρο» των ιδιαίτερων μαθημάτων. Είναι, κοντολογίς, το κράτος-επιχειρηματίας που «βολεύεται» και «κλείνει το μάτι» στον εκπαιδευτικό για να έχει «το κεφάλι του ήσυχο» όσο αυτός δεν απαιτεί αξιοπρεπή δημόσιο μισθό ή για να μπορεί να «πετάει τη λάσπη» των «ιδιαίτερων» αδυναμιών του κάθε φορά που απαιτεί: «Μπορείς να εξασφαλίσεις την επιβίωσή σου έξω από το σχολείο, κ. Καθηγητά! Πρόσεξε όμως!

Αν ζητήσεις ποτέ να μπορείς να ζεις μόνο από το "δημόσιο" μισθό σου εγώ θα σε καταγγείλω, «ιδιαιτεράκια»!     

Σε ποινή φυλάκισης 18 μηνών με αναστολή καταδικάστηκε η Δήμητρα Λιάνη για χρέη προς το Δημόσιο.!

Σε ποινή φυλάκισης 18 μηνών καταδικάστηκε η Δήμητρα Λιάνη για χρέη προς το Δημόσιο. Το δικαστήριο της χορήγησε αναστολή εκτέλεσης επί τριετία.

Η χήρα του Ανδρέα Παπανδρέου έχει βρεθεί άλλωστε αντιμέτωπη με τη Δικαιοσύνη και στο παρελθόν για χρέη προς τράπεζες, εφορία, αλλά και τη Χριστιανική Ένωση Νεανίδων Ελλάδας (ΧΕΝ).

Παλαιότερα δημοσιεύματα ανέφεραν ότι οι οφειλές ανέρχονταν σε 440.000 ευρώ, εκ των οποίων 51.050,40 ευρώ αφορούσαν στην Εφορία Κηφισιάς και 25.943,52 ευρώ στη ΧΕΝ, από την οποία μίσθωνε ακίνητο στην Εκάλη.

Η οφειλή της προς το Δημόσιο δεν έχει μπει σε ρύθμιση ούτε έχει εξοφληθεί μέρος της από το 2014.

Όπως εξήγησε η συνήγορός της, η Δήμητρα Λιάνη ευελπιστεί ότι το προσεχές διάστημα θα πωληθεί ακίνητο ιδιοκτησίας της, με αποτέλεσμα με τα χρήματα που θα λάβει ως τίμημα, να αποπληρωθεί η οφειλή.

tvxs.gr

   

Ένα άδειο στερεότυπο

Του Παντελή Μπουκάλα

«​​Γης Μαδιάμ» το ΟΑΚΑ, μετά το ημιτελές ντέρμπι Παναθηναϊκού - Ολυμπιακού; Ή μήπως «Κρανίου τόπος»; Βάζω το διαδικτυακό ψαχτήρι να κάνει μια δουλειά που μερικά χρόνια πριν θα ήταν απλώς αδύνατη, και με τα τεκμήρια που αποθησαυρίζει ταχύτατα αποδεικνύεται ότι η Παλαιά Διαθήκη νικάει άνετα την Καινή. Το στερεότυπο «γης Μαδιάμ», που πέρασε κάποια στιγμή στον λόγο μας με προέλευση το παλαιοδιαθηκικό βιβλίο των «Κριτών», το θυμήθηκαν πολύ περισσότεροι γραφιάδες, καθώς και τηλεοπτικοί, ραδιοφωνικοί και ιντερνετικοί ρεπόρτερ, για να περιγράψουν όσα συνέβησαν στο στάδιο της Καλογρέζας, απ’ όσους θυμήθηκαν το στερεότυπο «Κρανίου τόπος», που, όπως μας πληροφορούν δύο Ευαγγέλια, του Μάρκου και του Ματθαίου, είναι το άλλο όνομα του Γολγοθά: «Και φέρουσιν αυτόν επί Γολγοθάν τόπον, ο εστι μεθερμηνευόμενον Κρανίου τόπος».

Με τα κλισέ, ακόμα και τα πιο συχνόχρηστα, δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι αυτοί που τα χρησιμοποιούν κατέχουν στ’ αλήθεια το νόημά τους και γνωρίζουν κάτι από τη φιλολογική ιστορία τους. Λογικό είναι πάντως να μην ξέρουμε απέξω κι ανακατωτά την ιστορία δεκάδων και δεκάδων κληρονομημένων στερεοτύπων. Μας τα προσφέρει ο έτοιμος, κοινός λόγος για να τα εντάξουμε στα λεγόμενα ή τα γραφόμενά μας, χάριν εμφάσεως. Ούτε «Κρανίου τόπος» έγινε το ΟΑΚΑ (ποιος σταυρώθηκε; η μπάλα; αυτή έχει σταυρωθεί μυριάκις μέχρι τώρα, και ανάσταση δεν προβλέπεται) ούτε «γης Μαδιάμ»: άλλο οι πενήντα μολότοφ και τα εκατό δακρυγόνα, κι άλλο οι 120.000 νομάδες Μαδιανίτες που σκοτώθηκαν από τον Ισραηλίτη Γεδεών και το στράτευμά του, με την επικουρία του Θεού δίχως όνομα αλλά με περιούσιο λαό.

  

Δεν έχει και τόση σημασία το ότι τα δύο βιβλικά στερεότυπα χρησιμοποιήθηκαν καθ’ υπερβολήν, σε αναντιστοιχία προς τα πραγματικά συμβάντα. Το σημαντικό είναι ότι όσα αλγεινά έγιναν στο ντέρμπι, μέσα κι έξω από το γήπεδο, κατέρριψαν ένα αγαπημένο κλισέ, αποκαλυπτικό της νοοτροπίας μας, γηπεδικής και μη: το κλισέ της αδικίας.

Οι χουλιγκάνοι που μπούκαραν στην αρχή του παιχνιδιού δεν είχαν προλάβει βέβαια να δουν ότι «αδικούνται κατάφωρα», ότι «σφαγιάζονται από τη διαιτησία» κ.λπ. Καμιά ανάγκη δεν είχαν για αφορμή, έστω ασήμαντη, και για δικαιολογία, έστω πλαστή. Ηθελαν να τα κάνουν λίμπα αδιαφορώντας για τους πολλούς που τους γιουχάιζαν αλλά και για τη φανέλα που τάχα λατρεύουν. Οι «μεγάλες» ομάδες τούς ταΐζουν τόσα χρόνια. Τώρα θέλουν να φάνε και τους τροφοδότες τους. Αναμενόμενο.