Η ηθική και τα νέα κινήματα

Του Γιώργου Σταματόπουλου

Οποιος σήμερα πραγματικά επιθυμεί να ξεφύγει από τη μιζέρια, στην οποία τον έχει οδηγήσει η απογοήτευση από την κυβερνώσα Αριστερά, και να συντρίψει το δόγμα Δεν Υπάρχει Εναλλακτική Λύση οφείλει να επινοήσει εναλλακτικές λύσεις, πέρα από τον φιλελευθερισμό και τον σοσιαλισμό -είδαμε πού οδηγούν και οι δύο τούτες θεωρίες: στον σφαγιασμό των αδύναμων στρωμάτων και στη γιγάντωση της εξουσίας και των περί αυτήν δρώντων.

Χρειάζεται βεβαίως στη λήψη των αποφάσεών του, εκτός από τη λογική, και μια ηθικότητα, απαραίτητη στο να γίνεται διάκριση μεταξύ λογικών και ανορθολογικών επιλογών, μια ανυψωτική διάθεση σώματος και πνεύματος -πώς αλλιώς;

Η απλή εναντίωση στα καθιερωμένα δεν αρκεί, άσε που καραδoκεί πάντα ο κίνδυνος αυτή η εναντίωση να ενώσει τα λούμπεν άκρα· και πώς να βρεθεί άκρη σε μια τέτοια παράδοξη όσο και «ανίερη» συνύπαρξη; Το ηθικό στοιχείο δεν μπαίνει τυχαία, στους ελευθεριακούς τουλάχιστον διανοητές. Το παλιό ηθικό μήνυμα ήταν αξίωση για κοινωνική δικαιοσύνη, που σήμερα όμως έχει υποχωρήσει από τον κυνισμό αυστηρά υλικών αιτημάτων.

Δίνει η κυβέρνηση ένα κομμάτι ψωμί στους αδύναμους και νομίζει ότι ασκεί κοινωνική πολιτική· οι φωστήρες της αρνούνται να δουν το κακό που έχουν προξενήσει στον εσωτερικό κόσμο αλλά και στο (έστω φτωχό) κοσμοείδωλο του καθενός, που είχε ελπίσει σε μια νέα πολιτική από μια νέα αριστερή κυβέρνηση.

Ανάγκη πάσα γι’ αυτούς τους διανοητές να ξαναβρεθεί η χαμένη ελπίδα, το ηθικό στοιχείο, που λείπει συνταραχτικά από όλες τις δυτικές αλλά και άλλες κυβερνήσεις ανά την υφήλιο. Σε μια πολύ ωραία επιλογή από έργα του Μάρεϊ Μπούκτσιν, διαβάζουμε, ήδη από τη δεκαετία του ’70:

«Η κενότητα και η ασημαντότητα της ζωής σήμερα πρέπει να αντικατασταθούν ακριβώς από ριζοσπαστικά ιδεώδη αλληλεγγύης και ελευθερίας που να προωθούν τόσο την ανθρώπινη όσο και την υλική πλευρά της ζωής, διαφορετικά τα καθοδηγητικά ιδεώδη ενός ορθολογικού μέλλοντος θα εξαφανιστούν μέσα στον εμπορευματικό κόσμο που αποκαλούμε "αγορά ιδεών"» («Ελευθεριακές διαδρομές», Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων).

Ενα αξιόπιστο πολιτικό κίνημα δεν ξεφυτρώνει από τη μια μέρα στην άλλη· απαιτούνται δομή και γερά θεμέλια (όχι «θέλουμε τη ζωή και τη θέλουμε τώρα», όχι) διότι οι πρώτες αποτυχίες οδηγούν στην απογοήτευση. Σημειώνει σχετικά ο ίδιος συγγραφέας ότι ο επαναστατικός αναβρασμός της δεκαετίας του ’60, παρά τα φιλόδοξα ιδεώδη του, κατέρρευσε επειδή οι ριζοσπάστες νέοι απαιτούσαν άμεση ικανοποίηση και μεγαλειώδεις επιτυχίες.

«Απουσίαζαν δυστυχώς οι παρατεταμένες προσπάθειες που επιτακτικά απαιτούνται για να οικοδομηθεί ένα σοβαρό κίνημα... Πολλοί από όσους και όσες πριν από τριάντα χρόνια είχαν ριζοσπαστικές ιδέες και φλέγονταν από το πάθος για την εκ θεμελίων αλλαγή έχουν έκτοτε αποσυρθεί στο ακαδημαϊκό σύστημα που κάποτε κατήγγελλαν, στις κοινοβουλευτικές θέσεις που κάποτε περιφρονούσαν και στις επιχειρήσεις που λυσσασμένα κατέκριναν».

Ασφαλώς και θυμίζουν πολλά οι επισημάνσεις του και ασφαλώς πονάνε. Πού πήγαν όλα εκείνα τα θαυμαστά της θεωρίας της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης; Στον κάλαθο των απορριμμάτων της Ιστορίας προφανώς, με μεγάλη μάλιστα άνεση -το τραγικό είναι ότι αρνούνται να το παραδεχτούν. Ψιθυρίστε το, βρε χριστιανοί, δεν είναι και τίποτα σπουδαίο -θα ησυχάσετε και σεις και όλοι που σας (κατα)κρίνουν. Σίγουρα όλα θα γίνουν πιο απλά...

       

efsyn.gr