Του Δημήτρη Μηλάκα
Υπουργέ μου, «ιδού οι βάσεις σας»
αναφώνησαν κυβέρνηση και ΣΥΡΙΖΑ
Για τη νέα Συμφωνία για τις
Βάσεις (των Αμερικανών) ακούσαμε και διαβάσαμε πολλά τις προηγούμενες μέρες.
Παρ’ όλη, ωστόσο, την πανηγυρική δημοσιότητα που έλαβε αυτός ο εγκαινιασμός της
«νέας» ελληνοαμερικανικής στρατηγικής σχέσης, υπάρχει κατά τη γνώμη μας η
ανάγκη κάποιων επισημάνσεων οι οποίες πιστεύουμε ότι μπορούν να φωτίσουν
καλύτερα την εικόνα. Και η εικόνα μπορεί να φωτιστεί και να γίνει απόλυτα σαφής
αν γνωρίζουμε:
● Ποιοι «διαπραγματεύτηκαν» τη
συμφωνία.
● Τι περιλαμβάνει.
● Για πόσο χρόνο ισχύει.
● Εναντίον ποιου στρέφεται.
● Τι ανταλλάγματα έλαβε η χώρα.
Η σιωπή του ΣΥΡΙΖΑ
Αν κάτι αποδεικνύει τη συνέχεια
του ελληνικού κράτους, αυτό είναι η συνεπής υποτέλεια των κυβερνήσεών του από
την εποχή του «στρατηγέ Βαν Φλιτ, ιδού ο στρατός σας» και παλιότερα, μέχρι και
τώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της διακομματικής υποτελούς στάσης είναι
το γεγονός ότι η νέα ελληνοαμερικανική συμφωνία υπήρξε προϊόν προετοιμασιών και
διαβουλεύσεων οι οποίες ξεκίνησαν επί πρωθυπουργίας Τσίπρα και ολοκληρώθηκαν
επί Μητσοτάκη.
Αξίζει μόνο να σημειωθεί ότι έναν
μήνα πριν από τις εκλογές του περασμένου Ιούλη συνεδρίασε η αρμόδια
ελληνοαμερικανική επιτροπή, η οποία προετοίμαζε τη συμφωνία. Μετά τις εκλογές,
η εν λόγω επιτροπή συνεδρίασε εκ νέου απλώς για να υπογραμμιστεί ότι η δουλειά
συνεχίζεται κανονικά και δίχως να επηρεάζεται από κυβερνητικές μεταβολές.
Είναι, μάλιστα, αξιοπερίεργο για
τα ελληνικά πολιτικά δεδομένα ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν
βρήκε να πει ούτε μια κουβέντα για τη συμφωνία που υπέγραψαν οι κύριοι Πομπέο
και Δένδιας, παρά το γεγονός ότι οι «μάχες» που δίνει με την «τρισκατάρατη»
Δεξιά είναι καθημερινές ακόμη και δι’ ασήμαντον αφορμήν.
Στην προκειμένη περίπτωση,
ωστόσο, είναι προφανές ότι απαγορεύονται οι κριτικές, από τη στιγμή μάλιστα που
ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός που ξεκίνησε τη διαδικασία για την ικανοποίηση των αμερικανικών
απαιτήσεων. Είναι περιττό, λοιπόν, να σημειώσουμε ότι το κόμμα της αξιωματικής
αντιπολίτευσης δεν βρήκε ούτε ένα μεμπτό σημείο στη συμφωνία για να σχολιάσει ή
να καυτηριάσει. Έτσι δεν έβγαλε «κιχ»...
Αποικιακή σύμβαση
Η νέα συμφωνία είναι, για την
ακρίβεια, μια τροποποίηση του Παραρτήματος της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής
Συνεργασίας (MDCA - Mutual Defence Cooperation Agreement) Ελλάδος - ΗΠΑ. Με
βάση την εν λόγω συμφωνία και τα παραρτήματά της λειτουργούσε η αμερικανική
βάση της Σούδας.
Με τις τροποποιήσεις της εν λόγω
συμφωνίας που υπέγραψε η κυβέρνηση Μητσοτάκη προσφέρονται περισσότερες
διευκολύνσεις ώστε να επιτευχθεί η επιχειρησιακή αναβάθμιση της στρατιωτικής
παρουσίας των Αμερικανών στην Κρήτη.
Ταυτόχρονα, με τη νέα συμφωνία
«νομιμοποιούνται» οι διευκολύνσεις που ήδη η Ελλάδα παρέχει στις ΗΠΑ
προσφέροντας εδάφη, αεροδρόμια και λιμάνια ως βάσεις. Είναι γνωστό ότι στη
Λάρισα σταθμεύει μοίρα αμερικανικών μη επανδρωμένων βομβαρδιστικών. Στο
Στεφανοβίκειο υπάρχει βάση ελικοπτέρων. Στην Αλεξανδρούπολη οι Αμερικανοί έχουν
«πακετάρει» το λιμάνι και περιοχή παρακείμενη για τη δημιουργία βάσης
επιθετικών ελικοπτέρων.
Το ενδιαφέρον στη νέα συμφωνία
είναι ότι, όπως έγραψε το «Βήμα», οι Αμερικανοί απαίτησαν μια σχετική ευελιξία
ως προς το εύρος των διευκολύνσεων. Με άλλα λόγια, να είναι δυνατή η επιπλέον
παραχώρηση διευκολύνσεων σε στρατιωτικές ελληνικές εγκαταστάσεις όποτε αυτό
είναι αναγκαίο (για τους Αμερικανούς), με μόνη προϋπόθεση την υπογραφή ενός
Έλληνα υπουργού.
Για πάντα...
Το αν έχει γίνει δεκτή η
αποικιακού τύπου αμερικανική απαίτηση για την παροχή διευκολύνσεων ανά πάσα
στιγμή και με μια υπογραφή, θα μπορούσε να φανεί στην περίπτωση που η συμφωνία
με τα παραρτήματά της ερχόταν στη Βουλή. Ωστόσο, όπως είπαμε, η εν λόγω συμφωνία
είναι απλώς μια τροποποίηση παραρτημάτων της ήδη υπάρχουσας.
Και έχουμε την εντύπωση ότι αυτό
που θα φτάσει στη Βουλή κάποια στιγμή τον επόμενο χρόνο θα είναι αυτό ακριβώς
το σώμα της συμφωνίας για να προσδιοριστεί η έκταση της ισχύος του, που οι Αμερικανοί
επιθυμούν να είναι τουλάχιστον μια πενταετία. Όσο για τα παραρτήματα, κάποια
από αυτά ενδεχομένως θα «αρχειοθετηθούν» έτσι ώστε να εξασφαλιστεί το
«απόρρητο» του χαρακτήρα τους...
Ποιος είναι ο εχθρός;
Όπως και να προσπαθήσει να δει
κάποιος την ελληνοαμερικανική στρατιωτική συνεργασία, θα καταλήξει στο
συμπέρασμα ότι δεν πρόκειται για μια συμφωνία μεταξύ ισότιμων μερών. Είναι
προφανές ότι οι στρατιωτικές διευκολύνσεις που απαίτησαν και πήραν από την
Ελλάδα οι Αμερικανοί εντάσσονται στον γενικότερο στρατηγικό τους σχεδιασμό, ο
οποίος έχει σαφείς στόχους, εχθρούς ή αντιπάλους.
Στην προκειμένη περίπτωση, με τη
νέα συμφωνία η Ελλάδα γίνεται και με τη βούλα «κρίκος» στην αλυσίδα
στρατιωτικών βάσεων που αναπτύσσουν οι ΗΠΑ στον περίγυρο της Ρωσίας. Έτσι,
λοιπόν, η Σούδα, η Λάρισα, το Στεφανοβίκειο, η Αλεξανδρούπολη και ό,τι άλλο
χρειαστεί προστίθενται στις αμερικανικές βάσεις στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και
στις υπόλοιπες χώρες της ανατολικής Ευρώπης μέχρι τη Βαλτική. Σε κάποιες από
αυτές τις βάσεις οι Αμερικανοί έχουν ήδη εγκαταστήσει πυραύλους μέσου
βεληνεκούς οι οποίοι, προφανώς, δεν είναι αμυντικοί και προφανώς δεν στοχεύουν
τη... Βραζιλία.
Ως εξάρτημα της Ουάσιγκτον,
γενικότερα, οι ελληνικές κυβερνήσεις είναι επίσης υποχρεωμένες να ακούν και να
συμμορφώνονται με τις παραινέσεις των Αμερικανών σχετικά με τις επιλογές
συνεργασιών της χώρας σε κάθε επίπεδο. Από το πού, για παράδειγμα, θα
προμηθεύεται πετρέλαιο μέχρι σε ποιον (δεν) θα δώσει συμβόλαια παρόχου στα νέα
ευζωνικά δίκτυα. Οι Κινέζοι, όπως μας είπε ο Πομπέο, «απαγορεύονται»...
Τα ανταλλάγματα...
Εδώ (χαμο)γελάνε, όπως στις
φωτογραφίες που βγάζουν πριν ή μετά τις συναντήσεις τους οι Έλληνες
πρωθυπουργοί με τους κατά καιρούς πλανητάρχες. Το χαμόγελο μπορεί να εξελιχθεί
σε γέλιο μέχρι δακρύων αν επιχειρήσει κάποιος να σκεφτεί Έλληνα πρωθυπουργό να
«διεκδικεί» από τον πλανητάρχη ή και να μην συμμορφώνεται στις απαιτήσεις του
αν τυχόν δεν λάβει επαρκές και ικανοποιητικό για τη χώρα αντάλλαγμα.
Τι «πήραμε» λοιπόν ως αντάλλαγμα
από αυτήν τη συμφωνία; Ο Αλέξης Τσίπρας έχει τουλάχιστον μια φωτογραφία με τον
«διαβολικά καλό» Τραμπ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ούτε αυτό δεν κατάφερε. Όσο για
τα ανταλλάγματα που πήρε η χώρα, αφήστε το καλύτερα...