Σαν σήμερα «έφυγε» από τη ζωή ο ιδρυτής και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου.! (βιογραφία)

 Ο Ανδρέας Παπανδρέου σφράγισε με την πολιτική του δράση την περίοδο της Μεταπολίτευσης και αναδείχθηκε ένας από τους πιο επιδραστικούς έλληνες πολιτικούς.

 

Ο Ανδρέας Παπανδρέου σφράγισε με την παρουσία και την πολιτική του δράση την περίοδο της Μεταπολίτευσης και αναδείχθηκε ένας από τους πιο επιδραστικούς πολιτικούς στην νεότερη ιστορία της Ελλάδας. Οικονομολόγος διεθνούς φήμης, με θητεία σε αμερικάνικα και ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, ασχολήθηκε με την πολιτική από τα μέσα της δεκαετίας του εξήντα μέσα από τις τάξεις της Ένωσης Κέντρου (το κόμμα που συνίδρυσε και ηγήθηκε ο πατέρας του Γεώργιος Παπανδρέου) και μετά την επάνοδο της δημοκρατίας το 1974, ίδρυσε το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ), που έμελλε να παίξει καθοριστικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της χώρας, προτού αρχίσει η κατάρρευσή του εξαιτίας των μνημονίων και της οικονομικής κρίσης.

 

Χαρισματική προσωπικότητα με φανατικούς οπαδούς και εξίσου ορκισμένους εχθρούς, διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας από τις 21 Οκτωβρίου 1981 έως τις 2 Ιουλίου 1989 και από τις 13 Οκτωβρίου 1993 έως τις 17 Ιανουαρίου 1996, οπότε υπέβαλε την παραίτησή του για λόγους υγείας. Συνολικά παρέμεινε στο τιμόνι της χώρας 10 χρόνια (παρά 15 ημέρες), γεγονός που τόν κατατάσσει στην τέταρτη θέση του πίνακα με τους μακροβιότερους έλληνες πρωθυπουργούς, πίσω από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Χαρίλαο Τρικούπη.

 

Η γέννηση και η φυγή από την Ελλάδα

Ο Ανδρέας Παπανδρέου γεννήθηκε στη Χίο, στις 5 Φεβρουαρίου 1919, όπου υπηρετούσε ο πατέρας του Γεώργιος Παπανδρέου, ως γενικός διοικητής των Νήσων του Αιγαίου , διορισμένος από την κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου. Μητέρα του ήταν η Σοφία Μινέικο (1887-1981), κόρη του φιλέλληνα πολωνού αξιωματικού Ζίγκμουντ Μινέικο, ο οποίος είχε ριζώσει στην Ελλάδα και νυμφευτεί ελληνίδα.

 

Φύσει ανήσυχο και ζωηρό πνεύμα, ο Ανδρέας Παπανδρέου συλλαμβάνεται για πρώτη φορά από την δικτατορία Μεταξά, ως μαθητής του Κολεγίου Αθηνών, για τις αριστερές του ιδέες και για δεύτερη φορά τον Μάρτιο του 1939 ως φοιτητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αφού πέρασε αρκετές ημέρες στην απομόνωση, αποφυλακίζεται και τον Ιούλιο αναχωρεί για τις ΗΠΑ, με ελάχιστα χρήματα στην τσέπη του.

 

Λίγο καιρό μετά την άφιξή του στην Αμερική αρχίζει σπουδές Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, από το οποίο έλαβε διδακτορικό δίπλωμα το 1943. Ειδικεύτηκε στην Οικονομική Θεωρία και Μέθοδο, στην Βιομηχανική Οργάνωση, στα Συγκριτικά Οικονομικά Συστήματα, στην Θεωρία και Μέθοδο Οικονομικής Πολιτικής και Προγραμματισμού, καθώς και στην Οικονομική Ανάπτυξη.

 

Μετά τέσσερα χρόνια παραμονής στις ΗΠΑ έλαβε την αμερικανική υπηκοότητα και την ίδια χρονιά κατατάχθηκε ως εθελοντής στο αμερικανικό Ναυτικό, μεσούντος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά την αφυπηρέτησή του ακολούθησε πανεπιστημιακή καριέρα ως καθηγητής, στα Πανεπιστήμια Χάρβαρντ, Μινεσότας, Νορθγουέστερν και Μπέρκλεϊ, στο οποίο διετέλεσε κοσμήτορας της οικονομικής σχολής (1956-1959).

 

Το 1941, σε ηλικία 22 ετών, νυμφεύτηκε για πρώτη φορά με την μετέπειτα ψυχίατρο Χριστίνα Ρασσιά, ένα γάμος που θα κρατήσει 10 χρόνια και θα καταλήξει σε διαζύγιο. Εν τω μεταξύ είχε γνωρίσει την νεαρή Μαργαρίτα Τσαντ, την οποία θα νυμφευτεί τον ίδιο χρόνο και μαζί της θα αποκτήσει τέσσερα παιδιά: τον Γιώργο (γεν. 1952), την Σοφία (γεν. 1954), τον Νίκο (γεν.1956) και τον Ανδρέα (γεν.1959).

 

Η επιστροφή στην Ελλάδα και η ανάμιξη στην πολιτική

Την περίοδο 1959-1960 επισκέφθηκε την Ελλάδα με αποστολή των ιδρυμάτων Φουλμπράιτ και Γκουγκενχάιμ, για να μελετήσει την ελληνική οικονομία. Προσκλήθηκε τότε από τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή και ανέλαβε την διεύθυνση του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών (1960-1964), το οποίο με δική του εισήγηση μετεξελίχθηκε στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Συγχρόνως διετέλεσε οικονομικός σύμβουλος τής Τράπεζας της Ελλάδος έως το 1962.

 

Τα χρόνια εκείνα έκανε τα πρώτα του βήματα στην πολιτική, μέσα από τις τάξεις της Ένωσης Κέντρου. Στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1964, τις οποίες κέρδισε θριαμβευτικά η Ένωση Κέντρου με ποσοστό 52,72%, έθεσε για πρώτη φορά υποψηφιότητα για βουλευτής και εξελέγη πανηγυρικά στην περιφέρεια Αχαΐας. Στην κυβέρνηση που σχημάτισε ο πατέρας του διετέλεσε υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως (19/2/1964 - 5/6/1964) και αναπληρωτής υπουργός Συντονισμού με υπουργό τον Στέφανο Στεφανόπουλο (5/6/1964 - 19/11/1964). Στο υπουργείο αυτό θα περάσει την πρώτη του μεγάλη δοκιμασία, όταν η ΕΡΕ θα τον κατηγορήσει - χωρίς τελικά να αποδειχθεί - πως ανέθεσε χαριστικά σε φίλο του το πολεοδομικό σχέδιο της Πάτρας («Σκάνδαλο Σκιαδαρέση»)

 

Οι νεωτεριστικές πολιτικές του θέσεις, που έρχονταν σε σύγκρουση με εκείνες άλλων στελεχών της Ενώσεως Κέντρου, προκαλούν αντιδράσεις οι οποίες εκφράστηκαν με ιδιαίτερη οξύτητα και βαρύτατους χαρακτηρισμούς από τις στήλες της εφημερίδας «Ελευθερία», η οποία ανήκε στον κεντρώο χώρο. Η παραίτηση τού Ανδρέα Παπανδρέου από το υπουργικό αξίωμα επέφερε προσωρινή αναστολή στην κρίση που ήδη σοβούσε στο κυβερνών κόμμα. Ο Ανδρέας Παπανδρέου αφιερώθηκε έκτοτε στην προσπάθεια να δώσει μορφή και έκφραση στην κεντροαριστερή πτέρυγα της Ένωσης Κέντρου. Επανήλθε στην κυβέρνηση ως αναπληρωτής υπουργός Συντονισμού στις 29 Απριλίου 1965 και παρέμεινε σ’ αυτήν μέχρι την πτώση της, στις 15 Ιουλίου του ίδιου χρόνου. Μετά την ανάληψη και πάλι υπουργικών καθηκόντων κατηγορήθηκε ως εμπνευστής στρατιωτικής συνωμοσίας (υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ). Ακολούθησε κλιμακούμενη πολιτική ένταση, που κορυφώθηκε με τα «Ιουλιανά» του 1965, την παραίτηση της κυβέρνησης Παπανδρέου μετά την ρήξη του με το Παλάτι και την επακολουθήσασα «Αποστασία» με τις αλλεπάλληλες θνησιγενείς κυβερνήσεις.

 

Η πολιτική αντιπαράθεση εξακολούθησε να οξύνεται με αμείωτο ρυθμό, ενώ άρχισαν να ακούγονται και οι πρώτες καταγγελίες για τον κίνδυνο πολιτειακής εκτροπής. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος δεν έπαυε να καταγγέλλει τον θρόνο και εξωελληνικούς παράγοντες ως αιτίες της ανώμαλης κατάστασης και να συνεγείρει τον κόσμο τής κεντροαριστεράς για την ανάγκη προάσπισης τών δημοκρατικών θεσμών με συνθήματα όπως «Η Ελλάδα στους Έλληνες», «Ο Στρατός στο Έθνος», αποτελούσε πρωταρχικό στόχο τών αντιπάλων του, που τόν κατηγορούσαν ως εχθρό της ομαλότητας.

 

Τα χρόνια της χούντας

 

Με την επιβολή του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967, ο Ανδρέας Παπανδρέου συνελήφθη με περιπετειώδη τρόπο στο σπίτι του στο Ψυχικό και κρατήθηκε στις φυλακές Αβέρωφ μέχρι τον Δεκέμβριο, οπότε το στρατιωτικό καθεστώς χορήγησε αμνηστία και τόν άφησε ελεύθερο. Τον Ιανουάριο του 1968 τού δόθηκε άδεια να αναχωρήσει στο εξωτερικό. Στα επτά περίπου χρόνια τής απουσίας του από την Ελλάδα ο Ανδρέας Παπανδρέου ανέπτυξε εντονότατη και πολύπλευρη αντιστασιακή δράση κατά τού δικτατορικού καθεστώτος των Αθηνών.

 

Ένα μήνα αργότερα, στις 27 Φεβρουαρίου, ίδρυσε το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (ΠΑΚ), με αρχική έδρα την Στοκχόλμη και με τη θερμή συμπαράσταση των κυβερνήσεων της Σουηδίας. Ο ίδιος πίστευε ότι η ανατροπή της χούντας των συνταγματαρχών θα ήταν δυνατή μόνον έπειτα από συνεχή και συνεπή λαϊκό αγώνα. Οι ιδεολογικοί στόχοι αυτού του αγώνα είχαν ως τελικό σκοπό τον ριζικό μετασχηματισμό της κοινωνικής και πολιτικής δομής της Ελλάδας και τον αναπροσανατολισμό των διεθνών της σχέσεων.

 

Εκτός από την αντιστασιακή του δράση, τα χρόνια της εξορίας του, δίδαξε ως καθηγητής Οικονομικών στα πανεπιστήμια Στοκχόλμης (1968-1969) και Γιορκ (1969-1974). Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην Σουηδία απέκτησε το πέμπτο παιδί του, την Αιμιλία Νίμπλουμ (γεν. 1969), που ήταν καρπός του έρωτά του με την ηθοποιό και τηλεπαρουσιάστρια Ράνια Νίμπλουμ (1930-2017).

 

Η επιστροφή του στην Ελλάδα και η ίδρυση του ΠΑΣΟΚ

Στην Ελλάδα επέστρεψε ένα περίπου μήνα μετά την πτώση της χούντας, στις 16 Αυγούστου 1974, και έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από χιλιάδες ομοϊδεάτες του που κατέκλυσαν το αεροδρόμιο του Ελληνικού. Έχοντας αποστασιοποιηθεί από την Ένωση Κέντρου, ίδρυσε, στις 3 Σεπτεμβρίου, το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ), στο οποίο εντάχθηκαν πολιτικές δυνάμεις προερχόμενες από το ΠΑΚ, αντιστασιακές ομάδες καθώς και προσωπικότητες από την

ευρύτερη δημοκρατική παράταξη.

 

Η «Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη», αποτέλεσε την ιδεολογικοπολιτική πυξίδα πλαίσιο του κινήματος, που συνοψίζεται στο τετράπτυχο «»Εθνική Ανεξαρτησία - Λαϊκή Κυριαρχία - Κοινωνική Απελευθέρωση-Δημοκρατική διαδικασία. Όπως τόνισε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο «βασικός κυριαρχικός στόχος του κινήματος είναι η δημιουργία μιας πολιτείας απαλλαγμένης από ξένο έλεγχο ή επεμβάσεις, πολιτείας απαλλαγμένης από έλεγχο ή επιρροή της οικονομικής ολιγαρχίας.

 

Στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974, το ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσε το 13,58% των ψήφων (πίσω από την θριαμβεύσασα ΝΔ και την ΕΚΝΔ που κατέλαβε την θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης), προς μεγάλη απογοήτευση του ιδρυτή του, που στόχευε σε μεγαλύτερα ποσοστά, έχοντας κατέλθει με το μαξιμαλιστικό σύνθημα «Στις 18 σοσιαλισμός». Ο Ανδρέας Παπανδρέου εξελέγη βουλευτής Θεσσαλονίκης (1974-1977) και μέχρι τον θάνατό του επανεκλεγόταν στην Α' Αθηνών (1977-1989) και στην Β’ Αθηνών (1989-1996).

 

Στο διάστημα μέχρι τις επόμενες εκλογές, ξεκαθάρισε απόλυτα το εσωκομματικό τοπίο και επέβαλε την κυριαρχία του, διαγράφοντας πολλά επιφανή στελέχη που τον κατηγορούσαν για έλλειψη εσωκομματικής δημοκρατίας, Οι οξύτατοι αντιπολιτευτικοί του τόνοι στόχευαν όχι μόνο στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αλλά και στην ΕΚ-ΝΔ, την οποία επιδίωκε να εξαφανίσει από τον πολιτικό χάρτη και να κυριαρχήσει με το ΠΑΣΟΚ στον χώρο του κέντρου και της κεντροαριστεράς.

 

Στις εκλογές της 20ης Νοεμβρίου 1977, το ΠΑΣΟΚ διπλασίασε τα ποσοστά του (25.34%) και κατέστη αξιωματική αντιπολίτευση αρχίζοντας την φρενήρη πορεία του προς την εξουσία. Οι θέσεις του ΠΑΣΟΚ διατυπώθηκαν συνολικά στην προεκλογική διακήρυξη των εκλογών τού 1981 με την «Διακήρυξη Κυβερνητικής Πολιτικής» (γνωστότερη ως «Συμβόλαιο με τον Λαό»).

 

Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία

Στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981, το ΠΑΣΟΚ, πέτυχε συντριπτική νίκη συγκεντρώνοντας το 48,06% των ψήφων και 172 έδρες στην Βουλή. Έτσι ο Ανδρέας Παπανδρέου έγινε πρωθυπουργός της χώρας και σχημάτισε την πρώτη αριστερή κυβέρνηση στην ιστορία του ελληνικού κράτους. Παράλληλα ανέλαβε την διεύθυνση του υπουργείο Εθνικής Άμυνας (1981-1985), προκειμένου να καθησυχάσει το στράτευμα.

 

Η πρώτη κυβερνητική τετραετία του ΠΑΣΟΚ χαρακτηρίστηκε από σημαντικές αλλαγές σε πολλούς τομείς της εσωτερικής πολιτικής (πολιτικός γάμος, μονοτονικό, αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ΕΣΥ, αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης κ.α). Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική με δανεικό χρήμα, μπορεί να ανακούφισε τους «μη προνομιούχους» Έλληνες, αλλά άρχισε να επιβαρύνει σημαντικά το δημόσιο χρέος. Στα ζητήματα τής εξωτερικής πολιτικής ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε ως άξονα την «ανεξάρτητη και πολυδιάστατη ελληνική πολιτική» καθώς και την εφαρμογή στα Βαλκάνια μιας πάγιας πολιτικής ειρήνης και φιλίας. Πέρα από τους πολιτικούς αυτούς χειρισμούς προχώρησε και σε ευρύτερα πλαίσια, ευρωπαϊκά και διεθνή (απύραυλες ζώνες, Τρίτος Κόσμος, «Πρωτοβουλία τών Έξι», κ.λπ.), για τα οποία κατηγορήθηκε από τους αντιπάλους του ότι «απομόνωσαν την χώρα από τους φυσικούς συμμάχους της». Πάντως, οι αμερικανικές βάσεις δεν θα φύγουν από την Ελλάδα, η χώρα θα παραμείνει στην ΕΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου θα πετύχει την θεσμοθέτηση από την Κοινότητα ενός νέου αναπτυξιακού εργαλείου με την ονομασία Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ).

 

Η δεύτερη κυβερνητική θητεία του Ανδρέα Παπανδρέου

Η πρώτη πρωθυπουργική θητεία του Ανδρέα Παπανδρέου ολοκληρώθηκε με την πρόταση του για μια περιορισμένη συνταγματική αναθεώρηση, που αποσκοπούσε πρώτιστα στην αποδυνάμωση τών εξουσιών του Προέδρου τής Δημοκρατίας και εκ των πραγμάτων στην ενδυνάμωση της πολιτικής θέσης του πρωθυπουργού, Ακολούθησε η πρόταση αντικατάστασης του τότε Προέδρου τής Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Καραμανλή με τον αρεοπαγίτη Χρήστο Σαρτζετάκη. Οι κυβερνητικές επιδιώξεις, για τις οποίες αντέδρασε με σφοδρότητα η Νέα Δημοκρατία, επικυρώθηκαν πολιτικά από τις εκλογές τής 2ας Ιουνίου 1985, κατά τις οποίες το ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσε το 45,82% των ψήφων και 161 έδρες. Ο Ανδρέας Παπανδρέου σχημάτισε την δεύτερη κυβέρνησή του αρχίζοντας παράλληλα ένα διετές πρόγραμμα λιτότητας.

 

Το 1988, ξέσπασε το σκάνδαλο Κοσκωτά, στο οποίο ενεπλάκησαν στελέχη της κυβέρνησης, αλλά και ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου. Ακολούθησε περίοδος μεγάλης πολιτικής έντασης. Την ίδια χρονιά, άρχισαν τα προβλήματα υγείας του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος οδηγήθηκε εσπευσμένα, στο νοσοκομείο Χέρφιλντ του Λονδίνου και υπεβλήθη σε σοβαρή εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς από τον διάσημο καρδιοχειρουργό Μαγκντί Γιακούμπ.

 

Τα γεγονότα αυτά οδήγησαν στην πτώση του ΠΑΣΟΚ κατά τις εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989. Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία, που συγκροτήθηκε από την Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και τον ενιαίο Συνασπισμό της Αριστεράς υπό τους Χαρίλαο Φλωράκη και Λεωνίδα Κύρκο, παρέπεμψε τον Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο για το σκάνδαλο Κοσκωτά, μαζί με τους τέως υπουργούς των κυβερνήσεών του Αγαμέμνονα Κουτσόγιωργα, Δημήτρη Τσοβόλα και Γιώργο Πέτσο.

 

Ο Ανδρέας Παπανδρέου σε ομιλία του ενώπιον τής Βουλής δεν αρνήθηκε τις πολιτικές του ευθύνες και θεώρησε την παραπομπή του στο Ειδικό Δικαστήριο, ως πολιτική δίωξη που είχε ως στόχο την πολιτική του εξόντωση και την διάλυση του ΠΑΣΟΚ. Δεν μετείχε στην ακροαματική διαδικασία (16/3/1991 – 16/1/ 1992), η οποία μεταδόθηκε τηλεοπτικά και απασχόλησε επί δεκάμηνο την κοινή γνώμη. Με την έκδοση της αθωωτικής απόφασης του Ειδικού Δικαστηρίου με ψήφους 7-6, ως προς τον Ανδρέα Παπανδρέου, έκλεισε ένα κεφάλαιο της ελληνικής πολιτικής ζωής, που έμεινε στην ιστορία ως «Κάθαρση» ή «Βρώμικο’89». Στο διάστημα αυτό ο Ανδρέας Παπανδρέου πήρε διαζύγιο από την δεύτερη σύζυγό του Μαργαρίτα και νυμφεύτηκε σε τρίτο γάμο την αεροσυνοδό Δήμητρα Λιάνη (γεν.1955), μια σχέση που απασχόλησε εκτενώς τον κουτσομπολίστικο Τύπο.

 

Η τρίτη κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου

Η ακροαματική διαδικασία και η έκβαση της δίκης επέτρεψε στον Ανδρέα Παπανδρέου να θέσει ζήτημα παραπλάνησης του εκλογικού σώματος κατά τις τρεις βουλευτικές εκλογές τού 1989-1990, που έδωσαν τελικά οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.

 

Στις πρόωρες εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993, που προκηρύχθηκαν μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη λόγω έντονων εσωκομματικών προβλημάτων, το ΠΑΣΟΚ επανήλθε θριαμβευτικά στην εξουσία με ποσοστό 46,82% και ο Ανδρέας Παπανδρέου σχημάτισε την τρίτη του κυβέρνηση. Θα κυβερνήσει για δύο περίπου χρόνια, καθώς τον Νοέμβριο του 1995 θα μεταφερθεί στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο με σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία τον οδήγησαν να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία στις 17 Ιανουαρίου 1996. Το διάστημα αυτό τον αναπλήρωνε ο υπουργός Εσωτερικών Άκης Τσοχατζόπουλος. Μετά τη βελτίωση που παρουσίασε η κατάσταση της υγείας του βγήκε από το νοσοκομείο τον Μάρτιο του ίδιου έτους.

 

Κατά την διάρκεια της τρίτης κυβερνητικής του θητείας, ο Ανδρέας Παπανδρέου Παπανδρέου, ακολούθησε μια συνετή και σφιχτή οικονομική πολιτική, ενόψει ΟΝΕ,ενώ στα θετικά της κυβέρνησή του καταγράφεται η δημιουργία του ΑΣΕΠ για την αξιοκρατική πρόσληψη των δημοσίων υπαλλήλων (Νόμος Πεπονή). Στην εξωτερική πολιτική, ανακοινώνεται το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα Ελλάδας-Κύπρου και επιβάλλεται εμπάργκο στην ΠΓΔΜ.

 

Ο Ανδρέας Παπανδρέου άφησε την τελευταία του πνοή τα ξημερώματα της 23ης Ιουνίου 1996 από ανακοπή καρδιάς, σε ηλικία 77 ετών.

 

 

Πηγή

 

   

Στήριξη μέχρι το... λουκέτο

 

Πολλές διευκολύνσεις στους πολίτες για να γίνουν επιχειρηματίες. Όσες και οι πτωχεύσεις που έρχονται.

 

γράφει ο Γεράσιμος Λιβιτσάνος

 

Την ερχόμενη, θα ψηφιστεί στην Βουλή ένας ακόμη νόμος που θα απλουστεύει τις διαδικασίες για την έκδοση άδειας και την έναρξη κι επέκταση οικονομικής δραστηριότητας σε συγκεκριμένους κλάδους. Πρέπει να είναι ο 3ος ή ο 4ος νόμος με ένα τέτοιο αντικείμενο που έχει θεσπιστεί από την σημερινή κυβέρνηση. Η επωδός με την οποία συνοδεύουν τέτοια νομοσχέδια οι υπουργοί και οι υφυπουργοί που τα εισηγούνται είναι «κλασσική»: «Δημιουργούμε ένα κράτος πιο φιλικό στην επιχειρηματικότητα», ενώ πάντα επισημαίνεται και ο παράγοντας την ψηφιοποίησης των διαδικασιών.

 

 

 

Δεν ξέρω ποιες επιχειρήσεις έχουν ευνοηθεί με όλα αυτά τα κυβερνητικά νομοθετήματα, πάντως σίγουρα όχι αυτές της γειτονιάς σας. (Εκτός αν μένετε στο Μπάντεν-Μπάντεν). Όπως εύκολα διαπιστώνει όποιος λέει «μια καλησπέρα» με τις «επιχειρήσεις» που βρίσκονται στο οικοδομικό του τετράγωνο, άντε και στα διπλανά, ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να σου πει αν θα υπάρχει τους επόμενους μήνες: Κουρείο, φούρνος, ταβερνάκι, ψιλικατζίδικο, τοπική μπουτίκ, ραφείο, συνεργείο, γυμναστήριο, μανάβικο. Η χρονιά που αφήνουν πίσω τους «μαύρη» λόγω πανδημίας και τα χρέη που βρίσκονται όλα μπροστά τους, αδύνατον να αποπληρωθούν. Απλά περιμένουν να δουν «τι θα γίνει;».

 

Αν πιστέψουμε την τελευταία Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, αυτό που θα γίνει είναι να πέσουν τα λουκέτα σύννεφο. Μια και αυτό εννοεί η φράση του σύμφωνα με την οποία «επίκειται σωρεία πτωχεύσεων μετά το τέλος των ενισχύσεων».

 

Επίσης εάν αληθεύουν τα στοιχεία που συχνά – πυκνά καταθέτουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Βουλή τότε από τα 800.000 ΑΦΜ της μικρής επιχειρηματικότητας μόλις 30.000 έχουν πρόσβαση στον δανεισμό μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματός. Πράγμα που δεν σημαίνει μόνον ότι δεν μπορούν να πάρουν δάνειο από την Τράπεζα, αλλά και ότι τα περίφημα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψη τα οποία η κυβέρνηση προβάλει με τυμπανοκρουσίες ως το εισιτήριο για έξοδο από την οικονομική κρίση, απλούστατα, δεν τους αφορούν. Όπως καταλαβαίνετε το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων θα περάσει μέσα από τις τράπεζες. Πράγμα που σημαίνει ότι θα πάρουν χρήματα όσοι -κατά το κοινώς λεγόμενο- «έχουν πρόσωπο». (Ίσως και κάποιο που ξέρουν το ...κατάλληλο πρόσωπο σε κάποιο θώκο εξουσίας).

 

Ο νόμος Χατζηδάκη για τα εργασιακά που μόλις ψηφίστηκε προφανώς δεν θα ενισχύσει την «ανταγωνιστικότητα» των μικρών επιχειρήσεων. Οι μεγάλες αλυσίδες είναι αυτές που θα σπεύσουν να εκμεταλλευθούν τις διατάξεις του, πολλαπλασιάζοντας υπερωρίες και ωράρια στο προσωπικό ώστε να ανταγωνίζονται ακόμη πιο αποτελεσματικά τα οικογενειακά μικρομάγαζα.

 

Όσο για το τέλος του δρόμου εκεί υπάρχει ο περίφημος πτωχευτικός νόμος. Τέθηκε πρόσφατα σε λειτουργία και είναι κατασκευασμένος έτσι ώστε να «περισυλλέξει» το «πτώμα» κάθε μικρής επιχείρηση θα βρεθεί εκτός της «μετα-Covid» αγοράς. Έχει προνοήσει και προβλέπει την πτώχευση νομικών προσώπων αλλά και φυσικών προσώπων ταυτόχρονα: Χάνεις το μαγαζί, χάνεις και το σπίτι, με λίγα λόγια.

 

Κατά τα άλλα το κράτος φροντίζει να γίνεται ολοένα και πιο φιλικό στον πολίτη. Ιδίως όταν αυτός αποφασίζει να ασχοληθεί με το «επιχειρείν» και να έχει την …«ίση ευκαιρία του» στην ελεύθερη αγορά.  

Οι φιέστες με την Ούρσουλα σκεπάζουν τα μαντάτα του Ρέγκλινγκ: Έρχεται λιτότητα μετά τις εκλογές…

 

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

 

Φαίνεται λίγο εκτός κλίματος να μιλάει κανείς για την επερχόμενη «λιτότητα» την ώρα που φουντώνουν οι προσδοκίες για ροή άφθονου ευρωπαϊκού χρήματος, μετά και τις φιέστες με την παρουσία της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν.

 

 

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, τα πρώτα οκτώ δισεκατομμύρια ευρώ θα εκταμιευθούν μέχρι το τέλος του έτους. Και στα επόμενα εφτά χρόνια, όπως ο λέει ο σχεδιασμός, θα έρθουν στη χώρα 32 δισεκατομμύρια. Τα οποία-όπως είπε ο πρωθυπουργός- μαζί με το ΕΣΠΑ και την αναμενόμενη «μόχλευση» θα φτάσουν τα εκατό(100) δισεκατομμύρια! Ετσι ώστε- συμπλήρωσε- η ανάπτυξη να εκτιναχθεί στο 7% και να δημιουργηθούν 220.000 θέσεις εργασίας.

 

Χαράς ευαγγέλια, θα μπορούσε να πει κανείς. Πράγματι θα μπορούσε, όμως υπάρχει και ένα «αλλά». Παράλληλα με τους ευρωπαϊκούς κρουνούς, θα αρχίσει να εφαρμόζεται από του χρόνου και ένα άλλο σχέδιο, το οποίο θα μας προσγειώσει σε μια άλλη πραγματικότητα, πέρα από εξαγγελίες και φιέστες. Ποια είναι αυτή η πραγματικότητα; Την περιγράφουν αδρά ένας ευρωπαίος αξιωματούχος κι ένα(άλλο) κυβερνητικό πρόγραμμα.

Πρώτον, ο «επίμονος ευρωπαίος» είναι ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας(ESM), ο οποίος φροντίζει συχνά-πυκνά να υπενθυμίζει ότι η δημοσιονομική «ευελιξία», που δόθηκε εξαιτίας της πανδημίας, τελειώνει φέτος. Και από του χρόνου επιστρέφει το περίφημο Σύμφωνο Σταθερότητας. Τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα; Πολύ απλά ότι από τα(«δικαιολογημένα λόγω πανδημίας») ελλείμματα θα περάσουμε υποχρεωτικά σε πλεονάσματα.

 

Δεύτερον, το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2022- 2025, που η ίδια η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει στείλει στις Βρυξέλλες, τα προβλέπει αυτά. Ας προσέξουμε. Το 2020 το έλλειμμα ήταν 6,7%, φέτος(2021) προβλέπεται να φτάσει στο 7,1% και το 2022 μόλις στο 0,5%. Ακολουθούν χρονιές(προβλεπόμενων) πλεονασμάτων. Το 2023 θα είναι 2%, το 2024 λίγο παραπάνω στο 2,8% και ακόμα περισσότερο(3,7%) το 2025.

 

Κι επειδή η παράθεση αριθμών, έστω κι αν είναι αποκαλυπτικοί, καταντά κουραστική, ας το πούμε όσο πιο απλά γίνεται, εξάγοντας και τα δύο βασικά συμπεράσματα:

 

Πρώτον, φέτος τελειώνει η δημοσιονομική ασυλία, την οποία επέβαλε η πανδημία. Αν αυτή υποχωρήσει(έτσι προβλέπεται), θα φέρει και την επιστροφή στη «σταθεροποίηση», η οποία-ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, με το υψηλότερο δημόσιο χρέος- μπορεί να ανασκαλέψει δυσάρεστες μνήμες, όχι πολύ παλιότερων εποχών. Διότι τα πλεονάσματα συνήθως επιτυγχάνονται είτε με επιβολή νέων φόρων είτε με περικοπές(μισθών, συντάξεων κ.α) είτε και με τα δύο. Και τα δύο έγιναν από το 2009 μέχρι και το 2019, οπότε βγήκαμε-και τυπικά- από την εποχή της Μνημονίων.

 

Δεύτερον, τι σημαίνουν πολιτικά όλα αυτά; Οτι η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα έχει να διαχειριστεί από τη μία τα δισεκατομμύρια των ευρωπαϊκών ταμείων, αλλά από την άλλη θα είναι υποχρεωμένη να σφίξει από του χρόνου τα οικονομικά λουριά(πλεονάσματα). Αυτό σημαίνει ότι το 2022 θα είναι έτος εκλογών, δηλαδή πριν αρχίσει η υποχρέωσή της να εφαρμόσει περιοριστικές πολιτικές. Διότι καμιά κυβέρνηση και κανένας πρωθυπουργός δεν αντέχουν να προκηρύξουν εκλογές ενώ θα έχει αρχίσει τη εφαρμογή προγράμματος σταθεροποίησης-βλέπε λιτότητα. Εκτός αν έχουν αποφασίσει να αυτοκτονήσουν ή να αποδράσουν(το δεύτερο συνέβη το 2009 με την κυβέρνηση Καραμανλή).

 

Καταληκτικό συμπέρασμα: τη λιτότητα, που αναγκαστικά θα έρθει από του χρόνου, θα τη διαχειριστεί κυβέρνηση που θα έχει προκύψει από εκλογές. Και θα είναι είτε μια νέα υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη είτε μια άλλη κυβέρνηση από τη σημερινή αντιπολίτευση. Ούτε ψύλλος στον κόρφο της…

 

Κι επειδή μπορεί να φαίνεται εύλογη η ένσταση «τι μας λες τώρα, το 2022 και το 2023 είναι μακριά», η απάντηση είναι απλή. Αν δεν ξέρουμε τι μας περιμένει ή αν νομίζουμε ότι δεν θα έρθει επειδή δεν φαίνεται σήμερα, θα το υποστούμε δυο φορές χειρότερα. Η γνώση είναι δύναμη.

 

Ο Αμερικανός συγγραφέας Φράνκ Χέρμπερτ το είχε πει έτσι: «Οι πεποιθήσεις μπορεί να χειραγωγηθούν, μόνο η γνώση είναι επικίνδυνη»…    

Αν οι βιαστές και οι γυναικοκτόνοι ήταν αριστεροί ή αναρχικοί

 

γράφει ο Άρης Χατζηστεφάνου

 

Η υπόθεση των Γλυκών Νερών και του εννιάωρου βιασμού μιας γυναίκας στα Πετράλωνα προκαλεί ένα διάλογο, που θα έπρεπε να έχει πραγματοποιηθεί εδώ και δεκαετίες, σχετικά με τα δικαιώματα των γυναικών, την πατριαρχία και πολλά άλλα ζητήματα. Κάποια στιγμή όμως θα πρέπει να εξετάσουμε και το ρόλο της αστυνομίας και της δικαιοσύνης σε αυτά τα περιστατικά.

 

Τις τελευταίες ημέρες η ΕΛ.ΑΣ αλλά και οι εισαγγελικές αρχές επέδειξαν εγκληματική ολιγωρία σε σειρά θεμάτων. Καταρχήν οι αστυνομικοί χρειάστηκαν σχεδόν 40 ημέρες για να εξιχνιάσουν την υπόθεση της γυναικοκτονίας, παρά το γεγονός ότι όλα τα στοιχεία ήταν μπροστά στα μάτια τους από την πρώτη ώρα που μπήκαν στο σπίτι. Οι κάρτες μνήμης, το smart watch και τα ίχνη στα τηλέφωνα – για τα οποία τώρα αυτοπαρουσιάζονται σαν το ελληνικό CSI – ήταν πάντα εκεί.

 

Ας φανταστούμε για λίγο η υπόθεση να είχε πολιτικά χαρακτηριστικά, εάν παραδείγματος χάριν το θύμα ήταν ένας πολιτικός ή ένας μεγαλο-επιχειρηματίας. Θα έλεγε ο Χρυσοχοϊδης ότι «τέτοια βαρβαρότητα σπάνια συναντάμε στην Ελλάδα», κλείνοντας το μάτι σε όσους διέρρεαν ότι πίσω από το έγκλημα βρίσκονται αλλοδαποί; Θα χρειαζόταν η ΕΛ.ΑΣ τέσσερις εβδομάδες για να διαλευκάνει τα πραγματικά περιστατικά; Και αφού τώρα οι αστυνομικοί υποστηρίζουν ότι είχαν από την αρχή υπόνοιες, θα άφηναν τον ύποπτο να κυκλοφορεί ελεύθερος (επιτρέποντας του να παραστεί ακόμη και στο μνημόσυνο του θύματος);

 

Και ύστερα ήρθε η διαρροή συγκεκριμένων αποσπασμάτων του προσωπικού ημερολογίου του θύματος, μέσω του οποίου επιχειρείται να παρουσιαστεί σαν ψυχολογικά ασταθής προσωπικότητα. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι η διαρροή στον Τύπο δεν έγινε από την αστυνομία, πρόκειται προφανώς για παράνομη κυκλοφορία υλικού της δικογραφίας, γεγονός το οποίο διώκεται ποινικά.

  

Να θυμίσουμε ότι το 2003, όταν δυο δημοσιογράφοι παρουσίασαν υλικό από τη δικογραφία για την υπόθεση της 17 Νοέμβρη, ασκήθηκαν αυτομάτως ποινικές διώξεις εναντίον τους. Ενώ όμως οι δημοσιογράφοι ισχυρίστηκαν τότε ότι η δημοσίευση των πληροφοριών εξυπηρετούσε την ανάγκη ενημέρωσης των πολιτών, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η κουτσομπολίστικη κυκλοφορία του ημερολογίου του θύματος στα Γλυκά Νερά εξυπηρετεί ανάγκες ενημέρωσης. Γιατί δεν κινούνται λοιπόν διαδικασίες ελέγχου της διαρροής από τις εισαγγελικές αρχές; Μήπως γιατί οι διαρροές στοιχείων δικογραφίας είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιούν ορισμένοι για να επηρεάσουν την κοινή γνώμη αλλά και την έκβαση της δίκης ανάλογα με την ατζέντα τους;

 

Το περιστατικό του βιασμού στα Πετράλωνα έρχεται να προσθέσει μια ακόμη πτυχή σε αυτές τις παρατηρήσεις. Ενώ η αστυνομία βρισκόταν έξω από το σπίτι, όπου συντελούνταν ένα έγκλημα πρωτοφανούς βαρβαρότητας, δεν επενέβη με το πρόσχημα ότι ανέμενε το ένταλμα του εισαγγελέα.

 

Φυσικά όσοι έχουν δει την αστυνομία να μπουκάρει στο σπίτι τους για πολιτικούς λόγους (π.χ η οικογένεια Ινδαρέ, που ξυλοκοπήθηκε άγρια, ως παράπλευρη απώλεια μιας τέτοιας επιχείρησης) πρέπει να γελάνε δυνατά στο άκουσμα των λέξεων ένταλμα και εισαγγελέας.

 

Ενώ όμως η αστυνομία φαίνεται να έμεινε αδρανής, αφήνοντας το δράστη του βιασμού να διαφύγει, την επόμενη ημέρα έστειλε ισχυρές δυνάμεις των ΜΑΤ να επιτηρούν μια συγκέντρωση αλληλεγγύης που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή.

 

Όλες οι ιστορίες των τελευταίων ημερών συνηγορούν σε ένα συμπέρασμα: Οι μεταδικτατορικοί θεσμοί της αστυνομίας και της δικαιοσύνης λειτουργούν με εξαιρετική ταχύτητα όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με υποθέσεις πολιτικού περιεχομένου, όταν δηλαδή κρίνουν όταν διακυβεύεται η ασφάλεια του κράτους, της κυβέρνησης ή των οικονομικών ελίτ (και κάθε συνδυασμού των προηγουμένων) αλλά θυμίζουν τον επιθεωρητή Κλουζό, όταν καλούνται να υπερασπιστούν τους αδύναμους της κοινωνίας. Από τον Ζακ Κωστόπουλο μέχρι την γυναίκα στα Πετράλωνα η αστυνομία, εάν δεν συμμετέχει στη δολοφονία, τουλάχιστον ολιγωρεί στον εντοπισμό των ενόχων.

 

Το να είσαι όμως ο «Κλουζό», όταν αποδεδειγμένα μπορείς να είσαι ο Ντέρτι Χάρι (δηλαδή ένας ακροδεξιός, ρατσιστής μπάτσος, ο οποίος επιτυγχάνει το στόχο του, κινούμενος και έξω από τα όρια της νομιμότητας) δεν αποτελεί ατύχημα. Είναι πολιτική επιλογή.

 

Η Ελληνική αστυνομία (μαζί με τους πολιτικούς προϊσταμένους της) αλλά και η ελληνική δικαιοσύνη είναι δυο θεσμοί οι οποίοι δημιουργήθηκαν για να υπηρετούν τους ισχυρούς και να καταπιέζουν τους αδύναμους – ή στην καλύτερη περίπτωση να τους αφήνουν στην τύχη τους. Και αυτό το έργο το εκτελούν με τρομακτική επιτυχία.   

500 Κροίσοι με περιουσία 8,4 τρις αύξησαν κατά 40% τον πλούτο τους εν μέσω πανδημίας…

 

Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο της πανδημίας ο πλούτος των κροίσων παγκοσμίως εκτοξεύθηκε σε δυσθεώρητα επίπεδα. Τη στιγμή δηλαδή που εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη δέχτηκαν τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό πλήγμα λόγω της κρίσης του κορωνοϊού, ενώ εκατομμύρια εξ αυτών βρέθηκαν σε κατάσταση βαθύτατης φτώχειας, οι δισεκατομμυριούχοι αντίστοιχα ευνοήθηκαν από συνθήκες όπως η ανάπτυξη της τηλεργασίας και η «έκρηξη» των διαδικτυακών αγορών.

 

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, οι περιουσίες των 500 πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο αυξήθηκαν κατά 40% από την αρχή της πανδημίας έως σήμερα και ανέρχονται πλέον στο αστρονομικό ποσό των 8,4 τρισ. δολαρίων.

 

Παρ’ όλα αυτά, εκμεταλλευόμενοι τα φορολογικά συστήματα, που είναι σήμερα δομημένα κυριολεκτικά στα μέτρα τους, με δεκάδες υποσημειώσεις και «παραθυράκια», δεν καταβάλλουν παρά ελάχιστους φόρους, ίσως και μηδενικούς, παρά τα αμέτρητα πλούτη τους.

 

Μερικοί από αυτούς είναι παγκοσμίως διάσημοι επιχειρηματίες όπως ο Τζεφ Μπέζος της Amazon, ο Έλον Μασκ της αυτοκινητοβιομηχανίας Tesla, οι μεγαλοεπενδυτές Γουόρεν Μπάφετ και Τζορτζ Σόρος και πολλοί άλλοι, λιγότερο ή και καθόλου γνωστοί στην παγκόσμια κοινή γνώμη.

 

Νομικά παράθυρα

Οι μεγιστάνες συνήθως επιτυγχάνουν τη φοροαποφυγή με νομιμοφανείς τρόπους, τους οποίους οι φορολογικές αρχές δεν μπορούν εύκολα να ανιχνεύσουν, καθώς θα έπρεπε να απασχολούν τεράστιο όγκο ανθρώπινων και κεφαλαιουχικών πόρων για να το πετύχουν, πράγμα που για τα περισσότερα κράτη δεν είναι εφικτό.

 

Σύμφωνα με σχετική μελέτη των αμερικανικών φορολογικών αρχών που δόθηκε στη δημοσιότητα στα τέλη Μαρτίου, το πλουσιότερο 1% των αμερικανικών νοικοκυριών αποκρύπτει περίπου το 21% των εσόδων του κατά μέσον όρο με τακτικές που «περνάνε κάτω από τα ραντάρ» ενός συνήθους ελέγχου. Το αντίστοιχο ποσοστό είναι διπλάσιο όταν πρόκειται για το πλουσιότερο 0,1% των αμερικανικών νοικοκυριών.

 

Επίσης, σύμφωνα με έκθεση ομάδας δημοσιογράφων, της ProPublica, οι 25 πλουσιότεροι Αμερικανοί φέρονται να έχουν καταβάλει αθροιστικά μόλις 13,6 δισ. δολάρια φόρους στη διάρκεια της πενταετίας 2014 έως και 2018, ενώ το ίδιο χρονικό διάστημα ο αθροιστικός τους πλούτος αυξήθηκε κατά 401 δισ. δολάρια. Πρόκειται δηλαδή για έναν πολύ χαμηλό συντελεστή φορολόγησης, μόλις 3,4%.

 

Αντιθέτως το μέσο νοικοκυριό στις ΗΠΑ, με ετήσιο εισόδημα 70.000 δολάρια, είχε συντελεστή φορολογίας 14%, ενώ στα εισοδήματα άνω των 628.300 η φορολογία ανεβαίνει δραματικά στο 37%.

Οι πλούσιοι λοιπόν σε όλο τον κόσμο καταφέρνουν να ελαχιστοποιούν τους φορολογικούς συντελεστές εκμεταλλευόμενοι κάθε «παραθυράκι» που τους προσφέρει ο νόμος. Μία τακτική πολλαπλασιασμού της περιουσίας τους είναι να δανείζονται τεράστια ποσά με ενέχυρο μετοχές. Τα δάνεια αυτά δεν φορολογούνται, ενώ οι τόκοι για την αποπληρωμή τους εκπίπτουν από την εφορία.

 

Μόνο στην Αμερική οι αρχές υπολογίζουν ότι το συνολικό κόστος της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής για το αμερικανικό κράτος έφτασε την τελευταία δεκαετία πάνω από 3 τρισ. δολάρια. Για να γίνει αντιληπτό το πόσο χαμηλούς φόρους πληρώνουν οι πλούσιοι, σύμφωνα με την ProPublica ο πλούτος του Μπέζος αυξήθηκε κατά 120 δισ. δολάρια στο διάστημα από το 2006 έως το 2018 και οι φόροι που κατέβαλε στο ομοσπονδιακό κράτος το ίδιο χρονικό διάστημα δεν αντιπροσωπεύουν παρά μόλις το 1,09% του πρόσθετου αυτού πλούτου.

Η κατάσταση για τον μέσο όρο στα νοικοκυριά ήταν ριζικά διαφορετική, καθώς κατέβαλαν φόρους ισοδύναμους με περισσότερο από το 100% της όποιας αύξησης σημείωσε ο πλούτος τους.

 

Ο μη παραχθείς πλούτος

Πολλά φορολογικά συστήματα, μεταξύ αυτών και το αμερικανικό, δίνουν τη δυνατότητα στους πλούσιους να φοροδιαφεύγουν καθώς φορολογούν μόνο τον παραχθέντα πλούτο. Δηλαδή φορολογούν μισθούς, κέρδη από πωλήσεις μετοχών, ενοίκια κ.λπ. Οι πλούσιοι, όμως, συχνά ζουν με τον μη παραχθέντα πλούτο τους, όπως με την αύξηση της αξίας των μετοχών τους ή άλλων περιουσιακών στοιχείων όπως ακίνητα, έργα τέχνης, κοσμήματα και πολλά άλλα.

 

Οι πλούσιοι δανείζονται με ενέχυρο αυτά τα περιουσιακά στοιχεία για να πληρώνουν τις κατοικίες τους, τα ιδιόκτητα νησιά τους και τα ιδιωτικά αεροσκάφη και στη συνέχεια μετέρχονται μια μεγάλη ποικιλία από στρατηγικές για να αποφύγουν την καταβολή φόρων ή την αποπληρωμή των χρεών τους.

Μία από αυτές τις στρατηγικές είναι να αναβάλλουν την αποπληρωμή των δανείων τους για μετά τον θάνατο, μια στρατηγική την οποία ο Έντουαρντ ΜακΚάφρεϊ, ειδικός επί φορολογικών θεμάτων στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, έχει ονομάσει «αγοράζω, δανείζομαι, πεθαίνω».

 

Στο μεταξύ οι πλούσιοι έχουν συχνά τη δυνατότητα να διατηρούν σε χαμηλά επίπεδα το φορολογητέο εισόδημά τους. Το 2011, για παράδειγμα, ο Μπέζος δήλωσε εισοδήματα τόσο χαμηλά ώστε νομιμοποιούσαν το αίτημά του, το οποίο υπέβαλε, για επιστροφή φόρου ύψους 4.000 δολαρίων λόγω τέκνων. Τόσο το 2016 όσο και το 2017 ο Καρλ Ικάν, ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής και προεδρεύων στην ομώνυμη επιχείρηση, δεν κατέβαλε καθόλου φόρους στο αμερικανικό κράτος.

 

Πρώτα απ’ όλα έχει διευρυνθεί η ανισότητα και αυτό σημαίνει πως οι πλούσιοι έχουν περισσότερο πλούτο να προστατεύσουν. Επιπλέον έχουν μειωθεί σημαντικά οι φορολογικοί συντελεστές. Από το 1997 έχουν μειωθεί οι φόροι σε μερίσματα, ακίνητη περιουσία, αποδόσεις κεφαλαίου και σε πολλές άλλες πηγές εισοδήματος, που αφορούν κυρίως τους πλούσιους.

 

Όπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, στη διάρκεια των δεκαετιών 1950 και 1960 οι πλουσιότεροι Αμερικανοί κατέβαλαν φόρους πάνω από το 50% του εισοδήματός τους. Σήμερα το αντίστοιχο ποσοστό είναι σαφώς κάτω του 30%.  (…)

 

Πηγη: Το Ποντίκι

 

Στη μνήμη του Άγγελου Σικελιανού

 

γράφει η Παναγιώτα Ψυχογιού  

 

Ο Σικελιανός έφυγε πικραμένος και φτωχός από την επίσημη μετεμφυλιακή Ελλάδα, στις 19 Ιουνίου του 1951. «Σαράντα χρόνια φιλία ακατάλυτη μ’ έσμιγε με το Σικελιανό, ήταν ο μόνος άνθρωπος που μπορούσα ν’ αναπνέω, να μιλώ, να γελώ και να σωπαίνω μαζί του. Τώρα η Ελλάδα άδειασε», θα δηλώσει ο Νίκος Καζαντζάκης μετά τον θάνατό του.

 

Ο Κλέων Παράσχος, σκιαγραφεί το προφίλ του ποιητή: «[…] Γύρω του είχε δημιουργηθεί ένας μύθος. Είχα ακούσει να μιλούν για την ομορφιά του, για τις βασιλικές χειρονομίες που είχε στο σκόρπισμα του χρήματος, για έρωτες και για ταξίδια, για ένα σωρό περιστατικά, παράξενα, μισοπιθανά, μισοαληθινά… Από κοντά είδα ότι κρατιόταν άνετα στο ύψος του θρύλου του. Είχε μιαν ομορφιά Απολλώνια… και ανάδινε ολόκληρος κάτι το βαθιά ποιητικό. Η βροντερή του φωνή και το ηχερό του γέλιο… ήταν απόλυτα συντονισμένα με την όλη προσωπικότητα, ήσαν τα πιο αδρά φανερώματα μιας πλουσιότατης ζωικής αναύρας… Μου μένει ακόμη στο νου, ο τρόπος που είχε ο Σικελιανός να δείχνει οικειότητα, κρατώντας πάντα την απόσταση. Το ντύσιμό του κομψό, φανέρωνε κάποια επιτήδευση… μα το κύμα της ζωής πηδούσε ακράτητο από μέσα του και παράσερνε όλους και όλα… Η ομιλία του ήταν ένας κρουνός χαράς κι ευτυχίας, μα πολύ «τεντωμένη», πολύ αδιάπτωτα κρατημένη στη διαπασών, αυστηρή πάντα και σοβαρή, με λίγα παιγνιδίσματα, μ' αριούς τόνους ζεστούς και οικείους…Η πίστη στον εαυτό του ήταν απέραντη… Το μεταφυσικό πρόβλημα το ´χε λύσει. Θάνατος δεν υπήρχε για τον Σικελιανό. Όλα ήσαν ζωή[…]».

 

Στην ποίησή του ο Όμηρος συνομιλεί με τον Αλαφροΐσκιωτο. Στα ποιήματά του χριστιανικά συμβολα και εικόνες συνδυάζονται με την παγανιστική αποθέωση της φύσης και το μυστικιστικό υπόβαθρο, η περίπλοκη συντακτική ανάπτυξη με τις τεράστιες παρομοιώσεις, ο Χριστιανικός και ο Δελφικός κόσμος, ο ρομαντισμός και ο συμβολισμός, ο λυρισμός με το διονυσιακό πάθος.

 

Ο Σικελιανός θέλησε να συγκεράσει τις παραδόσεις του ελληνισμού (αρχαιοελληνικές-χριστιανικές- λαϊκές). Είχε πίστη στην ενότητα, τη σφαιρικότητα του παντός, στη σύμπτωση της  ψυχής του ποιητή με το κέντρο του παντός. Όραμά του ενας καθολικός θρησκευτικός μύθος που θα ένωνε τις πρωτογονικές μητριαρχικές θρησκείες με το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και τον χριστιανισμό. Με την ποίησή του αναδεικνύει την πληθωρικότητα της ζωής, την αυθεντική βίωση της παράδοσης και τη χάραξη οικουμενικών οραμάτων.

 

Στο έργο του συναντάμε απόηχους από τον Όμηρο και τη λυρική ποίηση, τους Ορφικούς και την παράδοση των Ελευσινίων Μυστηρίων, τον Πυθαγόρα και Ησίοδο, τους τραγικούς, τον Ηρόδοτο και το Θουκυδίδη, τους προσωκρατικούς και τον Πλάτωνα, τον Καλλίμαχο,τον Πλούταρχο, τον Λουκιανό και  τον Πλωτίνο, τον Ιάμβλιχο και τον Πρόκλο, τον Νίτσε και τον Σπινόζα, τον Κίκεργκαρντ, Χαϊντέγκερ αλλά και τους Γουίτμαν, Ελυάρ, Βαλερί, Ρίλκε, Ρεμπώ.

 

Στο γύρισμα από τον 19ο στον 20όν αιώνα, ο Σικελιανός εντάσσεται στο "διονυσιακό κίνημα". Συνοδοιπόροι του ο Κώστας Βάρναλης και ο Νίκος Καζαντζάκης. Η γνωριμία το 1914 με τον Νίκο Καζαντζάκη, θα αποτελέσει μια νέα σελίδα για την ζωή του. Η Ελένη Καζαντζάκη, στο βιβλίο της «Ο ασυμβίβαστος», σκιαγραφεί τους δυο φίλους, γράφοντας: «Ο Ιόνιος βάρδος, γλυκός κι αστραποβόλος, κατανυκτικός σαν τους πρίγκιπες της Αναγέννησης, καλύτερα σαν αρχιερέας κάποιας ασιατικής θεότητας, με τη φαρδομάνικη πάλλευκη μεταξωτή πουκαμίσα του… και ο Κρητικός, γιος χωρικού με τις λεπτές κλειδώσεις, ντροπαλός, ντυμένος από τα ξημερώματα με το μπλαβό ντρίλινο παντελόνι της αργατιάς και το πορτοκαλί του πουκάμισο… κι οι δυο άνετα μπρος στους ισχυρούς ή τους απόκληρους της γης μας, κι οι δυο πάνω από το κοινό μέτρο, κι οι δυο άρχοντες στο γέλιο».

 

Γράφει ο Καζαντζάκης στο βιβλίο του «Αναφορά στον Γκρέκο: «Ήταν πολύ ωραίος και το ´ξερε. Ήταν μεγάλος λυρικός ποιητής, και το ‘ξερε. Είχε γράψει ένα μεγάλο τραγούδι θαμαστό, ποιητική ατμόσφαιρα, στίχος, γλώσσα, αρμονία μαγική, δε χόρταινα να το διαβάζω και να το χαίρουμαι. Ήταν ο ποιητής ετούτος από το γένος των αϊτών, με το τίναγμα των φτερών έφτανε στην κορυφή… Αληθινά, από την πρώτη στιγμή που τον είδα, ένιωσα πως ο νέος αυτός τιμάει το ανθρώπινο γένος[…].

 

 Στα σχέδια τους ήταν να επισκεφτούν τις Ινδίες, την Σοβιετική Ένωση και την Ιερουσαλήμ και να ιδρύσουν ένα πνευματικό «κοινόβιο». Ωστόσο, οι προσανατολισμοί της ζωής και του έργου τους αλλάζουν, με τον Σικελιανό να αφοσιώνεται στην Δελφική προσπάθεια. Για τις δεύτερες Δελφικές γιορτές, σύμφωνα με προφορική μαρτυρία του Θ. Ξύδη [49], «οι Σικελιανοί ξόδεψαν τόσα χρήματα, όσα θα ήταν αρκετά για να αγοραστεί όλη η Αττική».

 

Ονειρεύτηκε έναν συνεργατικό ειρηνικό πολιτισμό, που βασίζεται στην ισορροπία φύσης-κουλτούρας, ατόμου-κοινωνίας, μυστικισμού-ορθολογισμού.

 

Το έργο του αυτό, έμεινε ανολοκλήρωτο. Η μαρτυρία του ποιητή στον πρόλογο του «Λυρικού βίου», ίσως αποτελεί απάντηση σ´αυτό: «Αλλ' η ποίηση μου, -καθαρή υπαρξιακή διαλεκτική, οργανική και άμεση επαλήθευση του πιο ενδόμυχου πνευματικού παλμού μου, ξένη απόλυτα προς κάθε ευφήμερη εξωτερική φιλοδοξία-, δεν μπορούσε βέβαια να υποταχθεί σε σχέδιο a priori οργανωμένο μιας οιασδήποτε προσπάθειας λογοτεχνικής… από την ώρα που η τριγύρω μου καθολική κινούμενη ιστορία, μ´ έκανε να στρέψω ολόκληρη την προσοχή μου -όχι έξω, αλλά στο κέντρο της ανένδοτης ροής των γεγονότων, που υπάκουαν σε συνθήματα εντελώς διασπαστικά».

 

Βλέποντας ο Σικελιανός τον φασισμό να απλώνεται στην Ευρώπη, ενώνει την ποίησή του με τον απελευθερωτικό αγώνα, εκφωνεί στο ραδιόφωνο το «εμβατήριο» του, και το 1941 εντάσσεται στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, -βοηθώντας στην προπαγάνδισή του με πέντε χειρόγραφα ποιήματα, με τίτλο «Ακριτικά», -τα οποία κυκλοφορούν παράνομα σε εκατό αντίτυπα-, δημοσιεύοντας παράλληλα σε έντυπα του απελευθερωτικού αγώνα, -όπως στην εφημερίδα «Ελευθερία»-, και άλλα ποιήματα για το «Νέο Εικοσιένα» -όπως ό ίδιος αποκαλεί το ΕΑΜ.

 

Γράφει ο Λουντέμης: «[…]Ήταν θεός; Ήταν άνθρωπος; Πού να το ξέρεις… Δεν έκανε κανένα θάμα. Για άνθρωπος, ωστόσο, του ‘πεφτε κάπως λίγο. Δεν έκανε καμιάν ασκήμια. Ήταν Ποιητής. Αυτό τα λέει όλα.». Μέσα στη ζωή του γεύτηκε τα πλούτη και την φτώχεια. Κάποιοι τον είχαν χαρακτηρίσει εγωκεντρικό αλλά ήταν και μεγαλόψυχος».

 

Ανέβηκα —φίλος

 

ανήφορων— όλες

 

τις κορφές που αγναντεύουν τα πέλαγα,

 

γαληνή άγγιξε όλα η ορμή μου:

 

το γεράκι που επέρνα,

 

το σύννεφο στον αγέρα,

 

το διάστημα

 

που είχε ζώσει βαθιά το κορμί μου.

 

Πόσο φως εποτίστηκεν

 

η κρυφή δύναμή μου!

 

Αξίζει να θυμόμαστε αυτόν τον μεγάλο ποιητή που υπήρξε ποιητής οραματιστής, προφήτης, φιλόσοφος, ιερέας, μύστης. Αυτόν που στην ποίησή του ύμνησε τη φύση και τις αρχαίες ελληνικές θεότητες, το δημοτικό τραγούδι και τα ομηρικά έπη, την γυναίκα,την Ελένη, την Καλυψώ και την Παναγία, τη γη,την φυλή,την ποίηση, τον έρωτα, τον θάνατο.

  

 

Στα Γλυκά Νερά συνέβη μία ακόμη γυναικοκτονία

 

Με το τοπίο να έχει πλέον ξεκαθαρίσει όσον αφορά στο δολοφόνο της Καρολάιν, ήρθε η ώρα να δούμε πως δημιουργούνται οι φονιάδες γυναικών και τι μπορούμε να κάνουμε.

 

γράφει η Βίκυ Σαμαρά

 

Το φρικτό έγκλημα στα Γλυκά Νερά ήταν γυναικοκτονία. Η επιλογή των λέξεων έχει σημασία, καθώς κρύβει την αντίληψη μας για τα πράγματα. Και αν ο όρος γυναικοκτονία ενοχλεί, είναι γιατί αποτελεί υπόμνηση προς όλους μας ότι η κοινωνία αυτή που έχουμε συνδιαμορφώσει και που ταυτόχρονα μας διαμορφώνει, δεν είναι τόσο αγγελικά πλασμένη όσο θα θέλαμε.

 

 

Είναι γυναικοκτονία και όχι μία “απλή” δολοφονία, γιατί αυτό που ώθησε το χέρι του εγκληματία ήταν η πεποίθηση του πως η γυναίκα λόγω φύλου του ανήκει. Στην πατριαρχία η γυναίκα αποτελεί αντικείμενο και ιδιοκτησία. Και όταν διεκδικήσει να έχει φωνή, απειλεί η ίδια να κλέψει τον εαυτό της. Ο ιδιοκτήτης λοιπόν εξαφανίζοντας το αντικείμενο της ιδιοκτησίας του εξαλείφει την απειλή προς την εξουσία του.

 

Δεν είναι “έγκλημα πάθους”, διότι δεν έχει να κάνει με τα πάθη αλλά με μία κοινωνική κατασκευή φύλου περί ανωτερότητας και ιδιοκτησίας, σε συνδυασμό προφανώς με τα ατομικά ψυχικά ζητήματα του δολοφόνου.

 

Η γλώσσα δεν είναι αθώα και γιατί δεν τον “απείλησε” ούτε τον “εκβίασε” ότι θα πάρει διαζύγιο και θα φύγει μαζί με το παιδί. Δεν αποτελεί απειλή το δικαίωμα ενός ενήλικα ανθρώπου να τερματίσει μία σχέση, είτε έχει νομική μορφή αυτή είτε όχι.

 

 

Και μία που λέμε για ενήλικες, δεν είναι και δεν ήταν ποτέ “παραμυθένιος έρωτας” η παιδοφιλία ενός 27 χρόνου που κυνηγούσε μία 14χρονη (τόσο ήταν η Καρολάιν όταν ξεκίνησε η “σχέση” της με το δολοφόνο). Τα πράγματα έχουν ή θα έπρεπε να έχουν αλλάξει από τότε που η 16χρονη Αλίκη στα Χτυποκάρδια στο θρανίο παντρευόταν τον ακαθορίστου ηλικίας κύριο καθηγητή με τους γκρίζους κροτάφους και δεν τολμούσε μετά ούτε να του πει την αλήθεια.

 

Δεν είναι έρωτας ο καταπιεστικός έλεγχος και χειρισμός, η απομόνωση του θύματος από φίλους και οικογένεια, με δήθεν ρομαντικές μεγάλες χειρονομίες πτήσεις με ελικόπτερα και γάμους στα κλεφτά. Ούτε δικαιολογείται επειδή ήταν “ωραίος” και “πιλότος” και φυσικά Έλληνας- ο οποίος ήξερε πολύ καλά πως να “παίξει” με το ρατσισμό μερίδας συμπολιτών του, κάνοντας λόγο για “δράστες που μιλούσαν σπαστά ελληνικά”, για να δώσει “πάσα” σε σκοταδόψυχους ανύπαρκτους πολιτικά να ζητάνε οπλοφορία και να μιλάνε για τους κακούς μετανάστες, που ήρθαν να αλλοιώσουν το μπολιτιζμό μας.

 

Βέβαια μόλις το 2017- δηλαδή πριν από τέσσερα μόλις χρόνια- βάσει του ποινικού δικαίου, ο δράστης της αποπλάνησης ανηλίκου (που είναι αυθύπαρκτη σε μία “σχέση” 27χρονου με 15χρονη) έπαυε να διώκεται εφόσον την παντρευόταν. Διότι ο γάμος και η πυρηνική οικογένεια είναι το τοτέμ μας.

 

Ας μας πουν όμως οι διοργανωτές του περίφημου συνεδρίου γονιμότητας, τι μπορεί να πήγε λάθος αφού η Καρολάιν παντρεύτηκε και έκανε παιδί μικρή μικρή;

 

Ο άντρας- αφέντης βεβαίως θεωρούσε αντικείμενο του και το παιδί. Ο ίδιος μπορεί να έχει ερωμένη, αλλά η γυναίκα πρέπει όχι μόνο να έχει ως αποκλειστική ζωή εκείνον, αλλά να μην τολμήσει να διαμαρτυρηθεί και φυσικά πως τόλμησε να θέλει να πάρει το παιδί και να φύγει! Το παιδί είναι αντικείμενο ιδιοκτησία του πατρός του. Τέτοιοι “άνθρωποι” θα έχουν τώρα λοιπόν αναγκαστική συνεπιμέλεια;

 

Σημειωτέον τέλος ότι εκτός από τους μπαλάσκες με τις μπαλασκίες τους, υπάρχουν και Αστυνομικοί με άλφα κεφαλαίο, που δεν ικανοποιήθηκαν από την ιστορία του δολοφόνου, διαπίστωσαν τα κενά και έψαξαν μέχρι που κατάφεραν να ομολογήσει. Μακάρι να τους μοιάσουν και άλλοι συνάδελφοι τους και κυρίως να πιστεύουν κάθε Καρολάιν στο μέλλον, που θα ζητήσει βοήθεια.

 

Η πολιτεία δε για πόσο ακόμη θα μένει στα λόγια και πότε θα αρχίσει να προσφέρει νομική, ψυχολογική και πρακτική υποστήριξη σε μία γυναίκα που θέλει να φύγει; Γιατί ωραίες οι συμβουλές “να μη μένετε σε μία κακοποιητική σχέση”, αλλά έξω από το χορό κανείς πολλά τραγούδια λέει.

 

Να μη φτιάχνουμε θύτες και θύματα, αυτό πρέπει να δούμε. Το χρωστάμε στην Καρολάιν.

 

 

Σκέψεις εργάσιμης ημέρας

 

γράφει η  Αρχοντία Κάτσουρα

 

Πρωινό ξύπνημα. Καφές στο μπρίκι -η καφετιέρα χάλασε, τι να σου κάνει κι αυτή, τόσα χρόνια δούλευε σκληρά, κάθε πρωί και συχνά και τα απογεύματα-, λίγο ψωμί, λίγο ταχίνι, λίγο μέλι. Στα γρήγορα, ένα πότισμα στα φυτά στο μπαλκόνι - θα κάνει ζέστη σήμερα, άσε το σκούπισμα για το βραδάκι ή αύριο. Ο βασιλικός και ο δυόσμος έπεσαν θύμα κάποιου αχόρταγου εντόμου και μόνο τα πιο σκληρά κοτσάνια τους στέκουν μόνα κι έρημα στη ζαρντινιέρα - πάνε τα σχέδια για φρέσκια σάλτσα πέστο… Να τα πετάξω και να φυτέψω άλλα; Ασε, μπορεί να αναστηθούν, θα δούμε, δεν προλαβαίνω να αποφασίσω σήμερα.

 

Κοιτάζω το ρολόι. Δεν προλαβαίνω… έκτακτη αλλαγή προγράμματος και ένα ραντεβού που είχα ξεχάσει. Τρέχω στην κουζίνα. Ευτυχώς, φαγητό έχει στο ψυγείο από χθες. Πλένω στα γρήγορα ό,τι λέρωσα - δεν αντέχω να τα βρω το βράδυ στον νεροχύτη, δεν μπορώ να αφήσω «μαγιά» για μετά.

 

Γρήγορα στο μπάνιο. Γρήγορο ξεδιάλεγμα στα βρόμικα, ένα πλυντήριο - αυτό θα με περιμένει έτοιμο όταν γυρίσω. Ντους, ντύσιμο και στον δρόμο.

 

Στο αυτοκίνητο ακούω ειδήσεις. Κάποιος υπουργός αναλύει το επίτευγμα της κυβέρνησης να «διορθώσει» τα κακώς κείμενα των εργασιακών σχέσεων. Βαρύ το βιογραφικό του: πτυχία, μεταπτυχιακά, ίσως και κάποιο διδακτορικό - αυτός δεν ήταν τεμπέλης, οι νέοι που θέλουν τώρα να κάνουν διδακτορικό χαρακτηρίζονται από αυξημένη ροπή για ραχάτι. «Δίνουμε στον εργαζόμενο το δικαίωμα να διαμορφώνει τον χρόνο εργασίας του» λέει και εύκολα φαντάζομαι το ύφος αυταρέσκειας στο πρόσωπό του. «Κούνια που σε κούναγε», του απαντώ κι ας ξέρω ότι δεν με ακούει. Και εκεί να ήμουν, πάλι δεν θα άκουγε. Επιλεκτική κώφωση λέγεται η ασθένεια και οι έχοντες θώκους την αποκτούν αυθωρεί, με την ανάληψη των καθηκόντων τους. Μερικοί γεννιούνται με αυτήν, όπως και με την επιλεκτική τύφλωση, ειδικά αν από γεννήσεώς τους προορίζονται για τις μεγάλες θέσεις και εξ απαλών ονύχων μαθαίνουν ότι το «ελέω Θεού» δεν αφορούσε μόνο τους μονάρχες.

 

Ο υπουργός αυτοθαυμάζεται ανενόχλητος, ο συνάδελφος στο ραδιόφωνο -όπως και κάποιοι άλλοι πολύ νωρίς το πρωί στην τηλεόραση- έχει μείνει άλαλος από τη σοφία και τη ρητορική δεινότητά του.

 

Αλλάζω σταθμό. Καλύτερα μουσική. Αποφασίζω για λίγο κι εγώ να εισέλθω στη νιρβάνα της επιλεκτικής κώφωσης. Για να φτάσω ασφαλής στο μετρό - όπου θα στοιβαχτώ με εκατοντάδες άλλους συνανθρώπους, συνεργαζόμενους, τουρίστες και λοιπούς.

 

Αναρωτιέμαι, πόσοι από αυτούς σαν εμένα άκουσαν -όχι από τους κυβερνώντες, αλλά από τους επιστήμονες, που έγιναν η ουρά τους- ότι όλα τα εμβόλια είναι καλά και αποφάσισαν να κάνουν το πρώτο διαθέσιμο; Και τώρα όλοι μαζί, όσοι περιμένουμε τη δεύτερη δόση, αγωνιούμε μήπως στην άλλη στροφή του δρόμου, μέσα στον ύπνο μας, την ώρα που συναντάμε τους φίλους μας, θα μας βρει το μοιραίο.

 

Πόσοι κυκλοφορούμε στις πόλεις και τα χωριά μας ως δυνάμει μελλοθάνατοι γιατί η κυβέρνησή μας -και οι επιστήμονες, το ξαναλέω, που έγιναν η ουρά της και σαν παπαγάλοι έλεγαν όσα έλεγαν, πατώντας τον όρκο τους και κάνοντας σφουγγαρόπανο την αξιοπιστία τους, τον ρόλο τους ως καθηγητών στα πανεπιστήμια, όπου εκτός από γνώση πρέπει να διδάσκουν και ήθος- επέλεξε να στείλει εκτός Ελλάδας το μήνυμα της ασφαλούς τουριστικής χώρας; Ολα για την οικονομία… Αλλωστε τι είναι στατιστικά 1,3 ή 3 νεκροί ανά εκατομμύριο; Σταγόνα στον ωκεανό.

 

Τελικά, δεν ακούω ούτε μουσική. Οι δρόμοι είναι πηγμένοι. Προσπαθώ μέχρι να φτάσω να είμαι προσεκτική. Παρκάρω, φοράω τη διπλή μάσκα μου, παίρνω την τσάντα μου και μπαίνω στον σταθμό του μετρό. Με περιμένει ένα οχτάωρο ή εννιάωρο ή δεκάωρο και ένας μικρός μισθός, για την ώρα εξασφαλισμένος. Και πάλι καλά να λέω. Εχει ο Θεός, έχει και ο Μωυσής στο Μαξίμου, που ο Πανάγαθος μέρες να μου κόβει και να του δίνει χρόνια, για να μεταρρυθμίζει τη χώρα.