Το φαινόμενο Τσακαλώτου: Και τσάρος και "αντάρτης του βουνού"

Ο κ. Τσακαλώτος δείχνει να ακροβατεί -άλλοτε με μεγαλύτερη και άλλοτε με μικρότερη ικανότητα- ανάμεσα σε δύο βάρκες ή, καλύτερα, σε δύο ρόλους.

Είναι ο άνθρωπος που βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στο τιμόνι του κρισιμότερου και «θερμότερου» υπουργικού χαρτοφυλακίου, υπεύθυνος για τη υλοποίηση της σκληρής φορολογικής πολιτικής και των μνημονιακών μέτρων. Και την ίδια στιγμή, εμφανίζεται ως άτυπος επικεφαλής της μεγαλύτερης εσωκομματικής αντιπολιτευτικής ομάδας στα ενδότερα του κυβερνητικού στρατοπέδου: της περίφημης ομάδας των +53, που συχνά-πυκνά παρεμβαίνει στο κομματικά δρώμενα, ασκώντας σκληρή κριτική σε πτυχές ή γραμμές της κυβερνητικής πολιτικής. Γραμμές που ο ίδιος ως υπουργός Οικονομικών υπηρετεί και εν μέρει καθορίζει...

Πρόκειται, δίχως αμφιβολία, για κάποιου είδους παγκόσμια πρωτοτυπία που ενσαρκώνει με μοναδικό τρόπο το περίφημο ρητό περί δύο βαρκών. Πράγματι, ο κ. Τσακαλώτος δείχνει να ακροβατεί -άλλοτε με μεγαλύτερη και άλλοτε με μικρότερη ικανότητα- ανάμεσα σε δύο βάρκες ή, καλύτερα, σε δύο ρόλους. Εκείνον του διαπραγματευτή, υπογράφοντος και του πιστού εφαρμοστή των σκληρών μνημονιακών αποφάσεων για τον οποίο ακόμη και ο πρώην γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Σόιμπλε δεν φείδεται καλών λόγων. Και το ρόλο του μαρξιστή οικονομολόγου και πολιτικού που διατηρεί μια απόσταση από τα πράγματα και ασκεί κριτικές παρεμβάσεις σε κεντρικές πολιτικές της κυβέρνησης.

Δηλώσεις και αντιφάσεις

Δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερη εξοικείωση με τα πολιτικά πράγματα για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος αυτού ο Καρλ Μαρξ ονόμαζε -για άλλη βεβαίως περίσταση- αντίφαση. Ένα τελευταίο αλλά ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικό κρούσμα αυτής της αντίφασης έλαβε χώρα τις προηγούμενες ημέρες, μετά τη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ. Την Τρίτη, μια ημέρα μετά τη συνεδρίαση, η ομάδα των +53 δημοσίευσε ένα κείμενο στο οποίο τόνιζε ότι η απόφαση της ΠΓ δεν ήταν ομόφωνη, ενώ υπογράμμιζε τις διαφωνίες της με μία σειρά κυβερνητικών επιλογών, από το προσφυγικό μέχρι την επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ και τη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ. Στο κείμενό τους, οι +53 εκφράζουν και θέσεις που αφορούν την οικονομία. Ειδικότερα, αναφορικά με την αξιολόγηση σημειώνουν ότι «η απόφαση της Πολιτικής Γραμματείας δεν απηχεί τη θέση πως “το Μνημόνιο δεν είναι ιδιοκτησία μας και η πολιτική μας χρειάζεται να αναζητά συνεχώς τις αναγκαίες ρωγμές που θα αποδυναμώνουν τις μνημονιακές δεσμεύσεις”». Και όλα αυτά, τη στιγμή που σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται η εφημερίδα «Τα Νέα», o Ευκλείδης Τσακαλώτος ήταν στη συνεδρίαση της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ σε κοινή πλεύση με τον Πρωθυπουργό.

Ο κ. Τσακαλώτος ήταν άλλωστε επίσης εκείνος που τον περασμένο Ιούλιο, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή της Κυριακής», διαμήνυε ότι το... κατενάτσιο ορισμένων υπουργών στην εφαρμογή των μνημονιακών δεσμεύσεων κοστίζει. Και τούτο διότι, όπως έλεγε, «το μόνο που κάνει είναι να διατηρεί την αβεβαιότητα και να χάνει ευκαιρίες για πειθώ και συμμαχίες». Ο υπουργός Οικονομικών επιχείρησε, ωστόσο, την Πέμπτη να συμβιβάσει τις δύο αντικρουόμενες «ταυτότητες» του με μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα τοποθέτησή του στη Βουλή επί του σχεδίου προϋπολογισμού.

Οι δύο ρόλοι και η απόπειρα συμβιβασμού

Μετά από έναν αστεϊσμό που περιελάμβανε σαρανταποδαρούσες, μηνίσκους και σακούλες σούπερ μάρκετ, ο υπουργός Οικονομικών υποστήριξε ότι η υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης που πραγματοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια έγινε για να ελαφρυνθούν τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Κάτι αντίστοιχο είχε άλλωστε υποστηρίξει μια μέρα πριν ο αναπληρωτής υπουργός κ. Χουλιαράκης.

Με αυτήν τη θέση, ο κ. Τσακαλώτος επιχείρησε να δείξει ότι οι δύο ρόλοι, ο ρόλος του «τσάρου» της οικονομίας και ο ρόλος του εκφραστή της αριστερής συνείδησης της παράταξης, μπορούν ενδεχομένως να συνυπάρχουν. Έχουν όμως έτσι τα πράγματα; Είχε η υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης τέτοιο εισπρακτικό αποτέλεσμα που να ευνοήσει τα φτωχότερα στρώματα; Έμειναν οι φτωχότεροι στο φορολογικό απυρόβλητο από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ; Μια απλή παραπομπή στα στοιχεία δεν αφήνει πολλά περιθώρια αμφιβολίας.

Οι αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών για τους έχοντες υψηλά εισοδήματα δεν απέφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα με αποτέλεσμα να καταγραφεί μεγάλη αύξηση της φοροδιαφυγής και τεράστια απόκλιση έναντι των στόχων από τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων.

Την ίδια στιγμή, οι χαμηλόμισθοι έχουν ήδη υποστεί τις συνέπειες από τη μείωση του αφορολογήτου αλλά και από τεράστιο πακέτο αύξησης της έμμεσης φορολογίας το οποίο πλήττει κατά κύριο λόγο τους φτωχότερους. Μετατάξεις προϊόντων από τον χαμηλό συντελεστή του ΦΠΑ στον υψηλό, αυξήσεις φόρων στα καύσιμα, στα τηλέφωνα, κατάργηση του ειδικού καθεστώτος στα νησιά του Αιγαίου, μείωση του επιδόματος θέρμανσης, κατάργηση του ΕΚΑΣ, αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών ακόμη και για τους χαμηλοσυνταξιούχους, περισσότεροι ειδικοί φόροι στα τσιγάρα κλπ, δεν ήταν μέτρα που ευνόησαν τους φτωχότερους. Είχαν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα αφού τους επιβάρυναν ακόμη περισσότερο.

Δεν κάνει πίσω για τη «συνειδητή επιλογή» της υπερφορολόγησης των μεσαίων

Κληθείς να σχολιάσει σχόλιο του προέδρου της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος χαρακτήρισε «κυνικούς» τους κ.κ. Τσακαλώτο και Χουλιαράκη, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε από την Πρέβεζα ότι «η κυνικότητα ήταν για 40 χρόνια να μην κάνεις τίποτα για τη φοροδιαφυγή».

Αναφερόμενος στη «μεσαία τάξη», είπε πως «ξέρουμε ότι έχουμε ζορίσει έναν κόσμο, δεν είναι όλοι που έχουμε ζορίσει, υπάρχουν πάρα πολλοί αυτοαπασχολούμενοι που πληρώνουν λιγότερες εισφορές, ίσως η πλειοψηφία από πέρυσι».

Συμπλήρωσε, δε, ότι «στο μεσοπρόθεσμο υπάρχουν 3,5 δισ. ευρώ μειώσεις φόρων για τα επόμενα 5 χρόνια και νομίζουμε ότι καταλαβαίνουμε πως καθώς έρχεται η ανάπτυξη θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε και αυτά τα στρώματα όλο και περισσότερο».  

thetoc.gr