Η μοίρα σαν άλλοθι

 

γράφει ο Παντελής Μπουκάλας

 

Μοίρα, ριζικό, πεπρωµένο, γραφτό, ειµαρµένη. Ή «η κακιά στιγµή». Με τέτοιους όρους συνηθίζει η αμηχανία μας να ερμηνεύει το απροσδόκητο κακό, είτε έναν πλήττει είτε πολλούς, ένα χωριό, τους επιβάτες ενός καραβιού ή ενός αεροπλάνου. Σώζονται κάποιοι από αιφνίδιο μαζικό θανατικό; «Τους έσωσε ο Θεός» σπεύδουν να πουν οι πιστοί, όποιας θρησκείας, για να κρατηθούν ανεπιτυχώς από μια πίστη ήδη κλονισμένη. Για τους κακότυχους, «τέτοιο ήταν το ριζικό κι η μοίρα τους», λένε, ή «άγνωστες οι βουλές του Υψίστου». Του όποιου Υψίστου, αφού όλοι οι θεοί, τις βαριές ώρες, αποκτούν κοινό παρανόμι: μοίρα.

 

Πίσω από τη μοίρα κρύφτηκε προχθές ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην επαρχία Μπαρτίν της Μαύρης Θάλασσας. Πήγε για να συλλυπηθεί τους συγγενείς των νεκρών της τραγωδίας σε ορυχείο και το μόνο σοφό, το μόνο παραμυθητικό που βρήκε να πει είναι ότι «ο τουρκικός λαός πιστεύει στα σχέδια της μοίρας». Πιστοί του Αλλάχ μπορεί να είναι οι ακροατές του Ερντογάν, δεν εμπιστεύτηκαν ωστόσο την «ερμηνεία» του προέδρου τους, κι ας αρέσκεται να εμφανίζεται σαν θεοφώτιστος. «Εδώ και 10-15 μέρες», διαμαρτυρήθηκε ένας τους, «ο αδερφός μου μού έλεγε “έχει αέρια στο ορυχείο, θα μας τινάξουν στον αέρα”. Γιατί το παραμελήσατε;».

 

Ο Ερντογάν κάτι ξανάπε για τον Θεό. Και για τη μοίρα. Το ότι οι πολιτείες οργανώνονται ακριβώς για να αντιμετωπίσουν το «πεπρωμένο» δεν του πέρασε από τον νου. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με τους δικούς μας πολιτικούς, όταν υποχρεώνονται και αυτοί να ξεβολευτούν και να πουν κάτι ουσιώδες επί κακού. Μόνο που η Ελλάδα είναι Ευρωπαία πια, νεωτερική. Και οι ένοχοι πολιτικοί μας χρησιμοποιούν μοντερνίζουσα ορολογία. Σπάνια λένε πλέον «η κακιά στιγμή». Επιλέγουν να κρυφτούν πίσω από την «κλιματική κρίση» ή την «εκδίκηση της φύσης».

 

Η φύση όμως δεν εκδικείται, όσο κι αν ζορίζουμε τον ανθρωπομορφισμό για να της αποδώσουμε αισθήματα και συμπεριφορές σαν τις δικές μας. Η φύση υπάρχει, και υπάρχει όλο και πιο απορρυθμισμένη, κατεστραμμένη, υβρισμένη, πτωχευμένη. Αλλο τα δέντρα και άλλο τα μπάζα. Αλλο η κοίτη ενός χειμάρρου κι άλλο σπίτια και μαγαζιά χτισμένα πάνω στο λείψανό της. Το είδαμε στη Μάνδρα. Το είδαμε και στην Αγία Πελαγία της Κρήτης. Δεν πήγε η μοίρα να μπαζώσει τον χείμαρρο. Δεν πήγε το πεπρωμένο να κάνει σκάρτα αντιπλημμυρικά. Ανθρωποι «ανδραγάθησαν», υπό το βλέμμα της εθελότυφλα πελατειακής πολιτείας. Ας μη λέμε ψέματα στους νεκρούς.

 

Φτωχοποίηση και η ανάγκη ενός τολμηρού Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα

 

γράφει η Ζέφη Δημαδάμα*

 

Η Ευρώπη βρίσκεται σε κλοιό κρίσεων για μια ακόμη φορά. Η ενεργειακή κρίση, η επισιτιστική κρίση και η ακρίβεια εντείνονται δημιουργώντας δυσβάσταχτες ανισότητες και αδιέξοδα. Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ενωση αντιμετωπίζει μια κλιματική έκτακτη ανάγκη, η οποία υποβιβάζεται σε σχέση με άλλες προκλήσεις, όπως ο πόλεμος, η ενεργειακή φτώχεια. Κι όμως, αν ανατρέξουμε στις προηγούμενες δεκαετίες εύκολα θα παρατηρήσουμε ότι τα σημερινά ενεργειακά αδιέξοδα οφείλονται και σε δεκαετίες κλιματικής αδράνειας.

 

Υπενθυμίζεται ότι η παγκόσμια θερμοκρασία έχει ήδη αυξηθεί κατά πολύ πάνω από 1 βαθμό Κελσίου από την προβιομηχανική εποχή, με αποτέλεσμα να έχουμε ήδη αυξημένα ακραία καιρικά φαινόμενα και επιπτώσεις που βλάπτουν δυσανάλογα τους πιο ευάλωτους (φτωχότερους, γυναίκες, κοινωνικά αποκλεισμένους). Αναλαμβάνοντας ως εκπρόσωπος εκ μέρους των Γυναικών του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PesWomen) στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία «Just Transition Alliance» είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τα μέσα με τα οποία θα προωθηθούν καλύτερα οι κλιματικοί στόχοι και θα επιτευχθεί ταυτόχρονα η κλιματική μετάβαση με κοινωνική δικαιοσύνη.

 

Η συζήτηση επανέρχεται στον ρόλο των ορυκτών καυσίμων, τα οποία όπως δήλωσε απερίφραστα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε σύγκριση με το 2021 έχουν αυξηθεί κατά 580% (αναφερόμενη στις τιμές του ορυκτού αερίου). Ετσι, καθώς πολλά νοικοκυριά εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα για τη θέρμανση των σπιτιών, για τις μετακινήσεις τους αλλά και για να κρατήσουν ζωντανές τις μικρές επιχειρήσεις τους, το στοίχημα της διαχείρισης δεν είναι καθόλου απλό.

Γι' αυτό και είναι εύλογο το ερώτημα κατά πόσο οι πολιτικές για το κλίμα συμβαδίζουν με την ενεργειακή ασφάλεια και η επένδυση σε καθαρές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας καθώς και η εξοικονόμηση ενέργειας μπορούν να είναι εφικτές σε ένα περιβάλλον όπου η αμφισβήτηση της σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων είναι προς διαπραγμάτευση ή και προς αμφισβήτηση.

 

Η νεοφιλελεύθερη προσέγγιση, οι δεξιές και ακροδεξιές κυβερνήσεις της Ευρώπης δεν μπορούν και δεν θέλουν να ανατρέψουν τους μηχανισμούς αυτούς που αναπαράγουν δραματικές ανισότητες και επιβαρύνουν το περιβάλλον. Αντίθετα, οι προοδευτικές δυνάμεις έχουν χρέος να ωθήσουν την Ε.Ε. να υιοθετήσει νέα εργαλεία για να αντιμετωπίσει αυτές τις παράλληλες κρίσεις κοινωνικής, κλιματικής και ενεργειακής ανασφάλειας.

 

Δική μας πρόταση είναι ένα πραγματικά ισχυρό Ταμείο Κοινωνικού Κλίματος (Social Climate Fund), το οποίο να αποτελέσει κεντρικό και ζωτικής σημασίας πυλώνα για την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας των πολιτών έναντι μελλοντικών κρίσεων. Χρειαζόμαστε ένα ισχυρό Ταμείο που θα χρηματοδοτήσει τα κράτη-μέλη για τη στήριξη μέτρων και επενδύσεων για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα θέρμανσης και ψύξης των κτιρίων, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, και την παροχή βελτιωμένης πρόσβασης σε κινητικότητα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών.

 

Τα παραπάνω όμως με δέσμευση ότι τα μέτρα και οι επενδύσεις αυτές πρέπει να ωφελούν κυρίως τα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις ή τους χρήστες των μεταφορών και τους πληγέντες εργαζομένους, προκειμένου να διασφαλιστεί μια δίκαιη μετάβαση που να είναι σύμφωνη με τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Τώρα διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις της δίκαιης ενεργειακής μετάβασης για όλους και όλες και το στοίχημα δεν πρέπει να χαθεί.

 

* Διδάσκουσα (ΕΔΙΠ), Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών & Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, μέλος ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ.

Ξεκινά διαδικασία νομιμοποίησης αυθαιρέτων εντός δασών με 250 ευρώ!

 

H κυβέρνηση των «άριστων» που μετά από κάθε καταστροφική πυρκαγιά στη χώρα όλα αυτά τα χρόνια υποσχόταν αναδασώσεις και προστασία των καμένων εκτάσεων, είναι η ίδια που με νόμο στρώνει το έδαφος για να γίνει «νόμιμη» η καταπάτηση των δασών.

 

Η κυβέρνηση λοιπόν δίνει η δυνατότητα σε χιλιάδες ιδιοκτήτες αυθαιρέτων τα οποία βρίσκονται σε δασικές εκτάσεις, όχι μόνο να τα “σώσουν” αποφεύγοντας την κατεδάφιση, αλλά και να γλιτώσουν πρόστιμα και κυρώσεις που τους έχουν επιβληθεί.

 

Θα χρειαστεί να κάνουν μόνο μια αίτηση και να πληρώσουν παράβολο 250 ευρώ!!! Με τον τρόπο αυτό θα ενταχθούν σε ρύθμιση, με την οποία  θα ανασταλούν οι οποιεσδήποτε επιβληθείσες κυρώσεις – κατεδάφιση, πρόστιμα κλπ – και δεν θα επιβληθεί καμία νέα, ώσπου η Πολιτεία να αποφασίσει πώς θα αντιμετωπιστούν οι “οικιστικές πυκνώσεις” σε δασικές περιοχές και να ψηφιστεί σχετική νομοθεσία.

 

Με τον τρόπο αυτό τα δασικά αυθαίρετα παίρνουν “παράταση ζωής”, με μια άτυπη νομιμοποίηση που μπορεί να ισχύσει για 30 χρόνια! Σε μεταγενέστερο χρόνο οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να διατηρήσουν τα αυθαίρετα κτίσματά τους  πληρώνοντας πρόστιμο. Το ύψος του προστίμου θα εξαρτηθεί από οικονομοτεχνικές μελέτες οι οποίες θα καταγράφουν τη δόμηση εντός των εκτάσεων που περιλαμβάνονται σε δασικούς χάρτες και θα περιληφθούν σε Προεδρικό Διάταγμα.

 

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, λοιπόν, με ένα παράβολο των 250 ευρώ θα φροντίσει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, όσοι έχουν κτίσει αυθαίρετα μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις, να μπουν σε διαδικασία… τακτοποίησης του θέματός τους. Νόμιμα και… ωραία. Το μόνο που χρειάζεται είναι οι ενδιαφερόμενοι να σπεύσουν να καταβάλλουν ένα παράβολο των… 250 ευρώ ώστε να ενταχθούν στην διαδικασία νομιμοποίησης των αυθαιρέτων τους.

 

Η η ηλεκτρονική πλατφόρμα για αιτήσεις νομιμοποίησης των αυθαιρέτων σε δασικές εκτάσεις ξεκινά στις 5 Οκτωβρίου και έχουν δικαίωμα όλοι οι καταπατητές να κάνουν υποβολής αίτησης υπαγωγής στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του κεφαλαίου ΣΤ’ ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΠΥΚΝΩΣΕΙΣ του ν.4685/2020 (άρθρα 50-55), η οποία αναπτύχθηκε σε συνεργασία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τον φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο. Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής αιτημάτων έχει οριστεί η 31η Δεκεμβρίου 2022!!!

 

Με άλλα λόγια η κυβέρνηση Μητσοτάκη παράσχει την δυνατότητα σε κάποιους να κάνουν «νόμιμο» το αυθαίρετο κτίσμα τους, το οποίο κατασκεύασαν καταπατώντας κομμάτια δάσους!

 

Και το ερώτημα είναι απλό: Αν αυτή η πολιτική δεν οπλίζει το χέρι των εμπρηστών, των “εργολάβων” της καταπάτησης και όλων των επιτήδειων που στήσουν «μπίζνες» μέσα στα δάση, τότε ποια την οπλίζει; 

πηγή

Φθινοπωρινές σκέψεις για το «ελληνικό καλοκαίρι»

 

γράφει ο Παντελής Μπουκάλας

 

Το διάσημο «Ελληνικό καλοκαίρι» του Ζακ Λακαριέρ, του Γάλλου συγγραφέα που ερωτεύτηκε τόσο βαθιά την Ελλάδα ώστε να μεταφράσει σε αποστολή του την προβολή της στη Δύση, πρωτοεκδόθηκε στα γαλλικά το 1975. Είναι λοιπόν συνομήλικο της μεταπολίτευσης. Μικρότερη σίγουρα είναι η ηλικία της νοσταλγίας μας για το ελληνικό καλοκαίρι. Για ό,τι όμορφο και τερπνό συνηθίσαμε να αποδίδουμε σ’ αυτό το ζευγάρι λέξεων, καθοδηγημένοι από τα βιώματά μας –όσοι έχουμε βέβαια, γιατί η ανισότητα δεν παραθερίζει–, αλλά και από τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Και γενικότερα από τον μυθοποιητικό δημόσιο λόγο, ελληνικό και αλλόγλωσσο.

 

Τμήμα του λόγου αυτού είναι η επίσημη τουριστική διαφήμιση, με τους «μύθους» και τις «αληθινές εμπειρίες» της, που σχηματίζει αέναα μια εικόνα ιδανική, δίχως καμιά ραγισματιά ή θόλωμα. Μια εικόνα εμπορεύσιμη αποκλειστικά στο εξωτερικό. Ο εσωτερικός νους, ο δικός μας, γνωρίζει καλά όσα στενάχωρα επικαλύπτει ή αποκρύπτει η ρεκλάμα, αναγκαστικά μέχρι ψεύδους φωτεινή, αφού αυτοαμφισβητούμενο δέλεαρ δεν νοείται. Αν εσύ, σαν θηρευτής, δεν είσαι ειδωλολάτρης του προϊόντος σου, δεν μπορείς να περιμένεις ότι θα το λατρέψουν οι άλλοι, τα «θηράματά» σου.

 

Επίσης βέβαιο μοιάζει ότι η ηλικία της νοσταλγίας δεν είναι ίδια για όλους μας. Και, σοβαρότερο αυτό, δεν νοσταλγούν όλοι το ελληνικό καλοκαίρι. Απλός ο λόγος: δεν το έχουν ζήσει όλοι, δεν ήταν οικονομικά, κοινωνικά, οικογενειακά, εργασιακά εφικτό για όλους να απολαύσουν ακρογιαλιές και δειλινά σε κάποιο νησί, και δεν λέω για τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Και τίποτε δεν σε υποχρεώνει να αναπολήσεις μια αγαθή φήμη, ένα θρύλο ή τη βιωμένη αλήθεια κάποιων άλλων. Οπως τίποτε δεν μπορούσε να πείσει, μια φορά κι έναν καιρό, όσους Ελληνες ποιητές γνώρισαν τα νησιά σαν τόπους εξορίας ότι όφειλαν να υμνήσουν τα πελάγη μας.

 

Οσο κι αν μαζικοποιήθηκε ο τουρισμός, χάρη και στα προγράμματα «κοινωνικού τουρισμού» που εισήχθησαν από μια στιγμή κι έπειτα (το πελατειακό κράτος τα έσυρε και αυτά στις δοκιμασμένες ράγες του)· όσο κι αν η κουλτούρα των διακοπών άρχισε να αφορά και κοινωνικές κατηγορίες που μέχρι και τη δεκαετία του 1970 απλώς είχαν κάτι ακουστά, ο κόσμος μας παραμένει ταξικά διαστρωματωμένος. Πολλοί δεν θα πάνε διακοπές όσο ζουν, αυτό είναι το γραφτό τους. Αλλων το γραφτό ορίζει να υπηρετούν διά βίου όσους απολαμβάνουν τις διακοπές τους σε μια χώρα που, ανοήτως, ενθουσιάζεται με τα τουριστικά ρεκόρ, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι η κατάρριψή τους προϋποθέτει ακόμη μεγαλύτερη φθορά όλων των στοιχείων που όριζαν κάποτε το ελληνικό καλοκαίρι. Και υπάρχουν φυσικά και κάμποσοι που το ριζικό τους αποφάσισε ότι δικαιούνται τη διά βίου ανεμελιά, τη φημισμένη «θερινή ραστώνη», ανεξαρτήτως εποχής, αλλά και όταν ακόμη τυχαίνει να κατακτούν αξιώματα ευθύνης. Μεγάλης ευθύνης.

 

Ωστε λοιπόν δεν έχουμε όλοι λόγο να νοσταλγούμε το ελληνικό καλοκαίρι. Στη χορεία των αναπολούντων, η νοσταλγία αρχίζει να μετράει για τον καθέναν την πρώτη φορά που θα τον αδράξει απότομα η άναυδη απογοήτευση και θα τον ταράξει. Οταν θα δει, λόγου χάρη, την κάποτε παρθένα και δυσπέλαστη αμμουδιά, στην Κρήτη ή στη Λευκάδα, κατακτημένη από τα μπιτς μπαρ και τις όλο και πιο ακριβές ξαπλώστρες, που μειώνουν ολοένα περισσότερο τον ελεύθερο χώρο. Οι επεκτατικοί ετσιθελιστές, εκμεταλλευόμενοι την εθελοτυφλία των δημοτικών αρχών και την ανυπαρξία κανόνων και ελέγχων από την πλευρά μιας πολιτείας μονίμως εμπορευάμενης (πελατειακής, επί το επιστημονικότερον), επιβάλλουν την κερδώα ασφυξία τους, ροκανίζοντας τη φύση και την ελευθερία, ουσιώδη γνωρίσματα κάποτε της καλοκαιρινής Ελλάδας.

 

Υπάρχει ακόμη το φως στο βλέμμα των καλών ανθρώπων που θα σε φιλέψουν ένα χαμόγελο, απρόσβλητοι από του τουρισμού την ταραχή. Μόνο που λιγοστεύουν.

 

Η νοσταλγία θα σε κυριεύσει όταν η γεύση του καρπουζιού ή η μυρουδιά του ροδάκινου, ηττημένες από τα χημικά, θα διαψεύσουν τη μνήμη σου. Οταν στο κάμπινγκ, όπου είκοσι χρόνια πριν δεν υπήρχε καν ηλεκτρικό ρεύμα, τώρα θα χαθείς ανάμεσα στο πλήθος που βουλιάζει στην τηλεόρασή του, που την κουβαλάει από την πόλη όπως η χελώνα το καβούκι της.

 

Τέλος (;), όταν συνειδητοποιείς ότι, αν δεν ξέρεις καράτε, δεν συμφέρει τη σωματική σου ακεραιότητα να παρατηρήσεις, με όση αμυντική ευγένεια μπορείς να επινοήσεις, και για μυριοστή φορά, τους μάγκες που πανηγυρίζουν την ελευθερία τους μόνο όταν πετάνε τα σκουπίδια τους όπου λάχει. «Δική σου είναι η παραλία, ρε;» ακούς και αφοπλίζεσαι. Πας να του απαντήσεις πως είναι δική σου επειδή είναι και δική του, και των δυονών δηλαδή και όλων, γυρνάς όμως στην ηττημένη σιωπή σου για να μη βγεις και δαρμένος.

 

Ναι, είναι μια λερναία ύδρα η απογοήτευση και μπορεί να σε πνίξει: ανακαλύπτεις ένα καλό και παρηγοριέσαι, ευθύς αμέσως όμως, στη στροφή του βλέμματός σου, πετιούνται μπροστά σου δύο και τρία φθαρμένα και απαράδεκτα. Φθαρμένη φύση, απαράδεκτες συμπεριφορές. Κι ωστόσο υπάρχει ακόμη Ελλάδα που αντέχει, θαλασσινή και ορεινή. Υπάρχει ακόμη το φως του ήλιου και του φεγγαριού, και το λαμπρότερο όλων: το φως στο βλέμμα των καλών ανθρώπων που θα σε φιλέψουν ένα χαμόγελο, απρόσβλητοι από του τουρισμού την ταραχή. Μόνο που λιγοστεύουν.

 

Αναπόφευκτη η νοσταλγία, οι αναμνήσεις όμως δεν είναι πάντοτε καλός σύμβουλος. Και δεν είναι και τόσο δίκαιο να τις χρησιμοποιούμε σε κάθε περίσταση σαν δεύτερο όρο συγκρίσεως. Είναι απολύτως βέβαιο ότι στις συντριπτικά περισσότερες φορές, αν όχι σε όλες, το «τότε», οτιδήποτε κι αν αφορά, θα κριθεί υπέρτερο. Κι όχι επειδή ήταν όντως υπέρτερο, ποιοτικότερο, ηδονικότερο, αλλά για τον εξής απλό λόγο: σ’ αυτό το «τότε» υπερτερούσαμε εμείς οι ίδιοι, γιατί υπολειπόμασταν κατά δέκα, είκοσι ή τριάντα χρόνια από τη σημερινή ηλικία μας· που σημαίνει ότι νιώθαμε ακόμη άτρωτοι, με όλον τον χρόνο μπροστά μας και όλον τον κόσμο στα πόδια μας. Οταν συγκρίνουμε την παραλία του 2022 με την παραλία του 1980, κατά βάθος συγκρίνουμε τον εαυτό μας του 2022 με τον εαυτό μας του 1980. Και φαίνεται λογικό να προτιμάμε τον πρότερο, τον παλιό εαυτό μας, με τις πολλές άγραφες σελίδες μπροστά του και τις προσδοκίες του ακόμη ακμαίες.

 

Κι ύστερα, ο τόπος δεν ήταν δυνατόν να μείνει παγωμένος, έξω από τη ροή του χρόνου, ώστε να μπορούμε εμείς να μετράμε «γραφικές ακρογιαλιές», «γραφικές ταβέρνες», «γραφικούς ντόπιους με τις γραφικές φορεσιές τους», γραφικότητες γενικώς. Παρακολουθεί την αλλαγή μας ο τόπος και την υφίσταται: την αλλαγή των επιθυμιών μας, των κριτηρίων, των αξιών, των αντοχών μας.

 

Οσο οι μεγαλύτεροι θυμούνται και νοσταλγούν, οι νέοι ζουν τις ιστορίες τους στους κόλπους του καλοκαιριού και, ενστικτωδώς, συλλέγουν ήδη αναμνήσεις και αρχίζουν να τις αφηγούνται όταν χειμωνιάσει. Σε δυο-τρεις δεκαετίες θα νοσταλγούν το δικό τους εξαίρετο «τότε», που εμείς, οι πρεσβύτεροι, το διαγράφαμε σαν απαράδεκτο. Ενα παλίμψηστο λοιπόν το καλοκαίρι μας. Γράφει ο καθένας, η κάθε γενιά, πάνω στα σβησμένα των άλλων.

 

Ορεινές Κρητικές επαρχίες: Στα αόρια και τα βουνά που χτυπά η καρδιά της αυθεντικής Κρήτης

 

 

Από την καρδιά της Σητείας, στις κορυφές των Αστερουσίων και από το δροσερό Σπήλι, στον ξακουστό Αποκόρωνα! Οι επαρχίες της ορεινής ενδοχώρας της Κρήτης θα γίνουν η πυξίδα που οδηγεί στην ψυχή της.

 

Με θέα ψηλές κορφές, μικρές καταπράσινες κοιλάδες, καρποσαταλικά οροπέδια, πλαγιές βουνών και λόφων, τα αόρια όπως τα λένε, οι ορεινές επαρχίες της ενδοχώρας της Κρήτης, καλούν τον επισκέπτη να τις γνωρίσει, να μάθει και να εξερευνήσει το άλλο της πρόσωπο. Μακριά από τη θάλασσα και με οδηγό την ήπια, βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, αυτές οι τέσσερις επαρχίες στους τέσσερις νομούς της Κρήτης, θα κλέψουν την καρδιά του επισκέπτη για πάντα!

 

Σητεία, Λασίθι – Ταξίδι στους στίχους του Ερωτόκριτου

 

Μπορεί τα «αστέρια» της Σητείας, όπως η πόλη της και το Βάι να αγκαλιάζουν την τεράστια ακτογραμμή της απ΄ το βορρά μέχρι το νότο και τα ανατολικά σύνορα της Κρήτης, όμως η ενδοχώρα αυτού του μικρού Δήμου, κρύβει αληθινά διαμάντια!

 

Εκεί η αυθεντικότητα βρίσκει το νόημα της και η Κρητική παράδοση τις ρίζες της. Αν κοιτάξει κανείς στην καρδιά της Σητείας θα βρει ένα δάσος από έναν απέραντο ελαιώνα, απλωμένο σε λόφους, μικρά βουνά, αόρια και λιλιπούτιους κάμπους. Τα χωριουδάκια, άλλα σκαρφαλωμένα σε πλαγιές, άλλα καλά κρυμμένα σε κατάφυτα λιόφυτα, σφύζουν από ιστορία και παράδοση. Οι λιγοστοί τους κάτοικοι, φρουροί του τόπου τους θα σας καλοδεχτούν όποια στιγμή και αν τους επισκεφτείτε!

 

 

Αμφιθεατρικά χτισμένο μοιάζει με καρτ-ποστάλ μιας άλλης εποχής, το χωριό Πεύκοι, πάνω από το φαράγγι Ανεγύρους, είναι ένα στολίδι για ολόκληρο το νομό Λασιθίου. Παραδοσιακές γειτονιές, παλιά σοκάκια και λουλουδιαστές αυλές, ταβερνάκια και καφενεία συνθέτουν ένα υπέροχο σκηνικό. Μέσα από το χωριό ξεκινά ένα ξεχωριστό «Μονοπάτι της Ελιάς» που οδηγεί μέσα από μικρά ρυάκια και ρεματιές σε ένα μνημειακό ελαιώνα, με υπεραιωνόβιες ελιές. Κοντά στο χωριό υπάρχουν δύο εξαιρετικά σπήλαια, το σπήλαιο Απολούστρες αλλά και το σπήλαιο του Βρέικου που αξίζουν εξερεύνησης.  

Διαβάστε τη συνέχει ΕΔΩ

 

       

Δάσος Δαδιάς: Στάχτη πάνω από 40.000 στρέμματα – Διάσπαρτες εστίες και ανησυχία για αναζωπυρώσεις

 

Από χθες το βράδυ της Τετάρτης δεν υπάρχει ενεργό μέτωπο πυρκαγιάς στον Έβρο. Υπάρχουν διάσπαρτες εστίες της φωτιάς και οι πυροσβέστες να δίνουν μάχη για να αποφευχθούν αναζωπυρώσεις.

Μέχρι στιγμής, η πυρκαγιά στο δάσος της Δαδιάς στον Έβρο που καίει από τις 21 Ιουλίου έχει κάνει στάχτη 40.000 στρέμματα.

 

Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, οι πυροσβέστες έχουν επικεντρώσει τις δυνάμεις τους στο νότιο – νοτιοδυτικό τμήμα, με την εικόνα να είναι καλύτερη. Τα υπόλοιπα σημεία της πυρκαγιάς είναι οριοθετημένα από χθες. Υπάρχουν μόνο μικρές διάσπαρτες μικροεστίες, στην πυροσβεστική ορολογία καντηλάκια. Η προσπάθεια συνεχίζεται αμείωτη από τα επίγεια μέσα για πιθανές αναζωπυρώσεις.

 

Για την κατάσβεση επιχειρούν αδιάκοπα 320 πυροσβέστες με 13 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 75 οχήματα, ενώ τα εναέρια μέσα θα ξαναρχίσουν ρίψεις με το πρώτο φως της ημέρας.

 

Οι πυροσβεστικές δυνάμεις έδωσαν μάχη την Τετάρτη προκειμένου να ανακόψουν την πορεία της πυρκαγιάς προς το επίπεδο Α1, καθώς στην περιοχή υπάρχουν πολλά σπάνια προστατευόμενα είδ

 

Ταυτοχρόνως δημιουργήθηκαν επιπλέον αντιπυρικές ζώνες με χωματουργικά μηχανήματα βαρέως τύπου προκειμένου να έχουν καλύτερη πρόσβαση οι δασοκομάντος και τα πεζοπόρα τμήματα εντός του πυκνού δασικού οικοσυστήματος.

 

Συνδρομή εξακολουθούν να παρέχουν οι Δασικές Υπηρεσίες Έβρου με τους υλοτόμους. 

πηγή

  

Πύρινα μέτωπα σε Ηλεία, Λέσβο και Έβρο – Ανυπολόγιστες καταστροφές

 

Σε εξέλιξη βρίσκονται οι πυρκαγιές σε Ηλεία, Έβρο και Λέσβο έχοντας προκαλέσει ανυπολόγιστες καταστροφές και αναδεικνύοντας για μια ακόμα φορά η έλλειψη αντιπυρικής πρόληψης, προστασίας και θωράκισης της χώρας.

 

Στα πύρινα μέτωπα από την πρώτη στιγμή βρέθηκαν και βρίσκονται κλιμάκια του ΚΚΕ, συμβάλλοντας με κάθε τρόπο στην μάχη της κατάσβεσης και της λαϊκής αλληλεγγύης.

 

Με το πρώτο φως της ημέρας 4 πυροσβεστικά αεροπλάνα και 4 ελικόπτερα ξεκίνησαν τις ρίψεις νερού πάνω από το μέτωπο της φωτιάς, που εκδηλώθηκε την Κυριακή στην ευρύτερη περιοχή Μακρίσια, του δήμου Ανδρίτσαινας – Κρεστένων, στην Ηλεία.

 

 Οι επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις, επιχειρούσαν καθ΄ όλη την διάρκεια της νύχτας και εξακολουθούν να επιχειρούν, ώστε να κρατήσουν την φωτιά μακριά από κατοικημένες περιοχές και να την θέσουν υπό έλεγχο.

 

 Συγκεκριμένα, στο μέτωπο της φωτιάς επιχειρούν 159 πυροσβέστες με επτά ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 59 οχήματα, ενώ στην περιοχή βρίσκεται και το κινητό επιχειρησιακό κέντρο, «Όλυμπος».

 

Το έργο των πυροσβεστικών δυνάμεων συνδράμουν υδροφόρα οχήματα και μηχανήματα έργου της αυτοδιοίκησης, εθελοντές πυροσβέστες και δυνάμεις της αστυνομίας. Επίσης, έχουν τεθεί σε επιφυλακή όλες οι πυροσβεστικές υπηρεσίες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.

 

Σχετικά με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή, δεν δυσκολεύουν το έργο των πυροσβεστών, αφού οι άνεμοι που πνέουν δεν έχουν μεγάλη ένταση.

 

Απαιτεί από την κυβέρνηση και όλες τις αρμόδιες αρχές, «να πάρουν άμεσα όλα τα αναγκαία μέτρα -αυτά που έπρεπε να έχουν ήδη πάρει και δεν το έκαναν», προκειμένου να προστατευθεί η ζωή και η περιουσία του λαού μας, καθώς και το φυσικό περιβάλλον.

 

 

Σύμφωνα με την πυροσβεστική, η δασική πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στο Σουφλί Έβρου, είναι σε εξέλιξη και επιχειρούν 320  πυροσβέστες, με 13 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 68 οχήματα, 2 αεροσκάφη και 4 ελικόπτερα. Η πυρκαγιά μαίνεται στο νοτιοδυτικό κομμάτι της Δαδιάς, έχοντας προκαλέσει τεράστια καταστροφή. Συνδρομή παρέχουν το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας, η ΕΛ.ΑΣ., οι Δασικές Υπηρεσίες Έβρου, εθελοντές πυροσβέστες, καθώς και υδροφόρες και μηχανήματα έργου ΟΤΑ.

 

Η δασική πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στο Καστρί της Π.Ε. Λέσβου είναι σε εξέλιξη για τρίτη μέρα και επιχειρούν 83 πυροσβέστες, με 5 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 21 οχήματα. Επίσης επιχειρούν από αέρος  6 αεροσκάφη και 2 ελικόπτερα. Συνδρομή παρέχουν το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας, εθελοντές πυροσβέστες, υδροφόρες και μηχανήματα έργου ΟΤΑ, καθώς και δυνάμεις της ΕΛΑΣ.

 

Το βράδυ που πέρασε κατορθώθηκε η φωτιά να μην μπει μέσα στα εκκενωμένα χωριά της Βρίσας στην ανατολική πλευρά της φωτιάς και Σταυρός στη δυτική πλευρά.  Ωστόσο και εδώ οι καταστροφές είναι ανυπολόγιστες, άνθρωποι από πληγείσες περιοχές άφησαν τα σπίτια και τις περιουσίες τους, ενώ ουσιαστικά οι κάτοικοι σε πολλές περιπτώσεις έδωσαν με ίδια μέσα την μάχη της κατάσβεσης. 

πηγή

 

 

 

 

Πυρκαγιά Πεντέλης -Τεράστια καταστροφή: 126 σπίτια ακατάλληλα – Στάχτη 27.817 στρέμματα

 

Τραγική είναι η λίστα των καταστροφών από την πυρκαγιά της Πεντέλης. Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα αυτοψίες συνεργείων μηχανικών στις πληγείσες περιοχές έχουν κριθεί επικίνδυνα 54 σπίτια, 5 επαγγελματικοί χώροι και 17 αποθήκες. Επιπλέον, 72 κατοικίες κρίθηκαν προσωρινά ακατάλληλες για χρήση. Επίσης, σε 27.817 στρέμματα ανέρχεται η έκταση που επλήγη από την πυρκαγιά που ξέσπασε την 19η Ιουλίου στην Πεντέλη και επεκτάθηκε σε περιοχές της ανατολικής Αττικής.

 

Την ίδια ώρα η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνεχίζουν ξεδιάντροπα να κάνουν λόγο για «περιορισμένες ζημιές» από την καταστροφική φωτιά και ότι οι έπραξαν «το καλύτερο δυνατό με πολύ γρήγορη και έγκαιρη παρουσία»!!!

 

Τα τραγικά στοιχεία από την πύρινη λαίλαπα προέκυψαν από την καταγραφή που έκανε η υπηρεσία Copernicus/Emergency Management Service – Mapping της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, σχεδόν στο σύνολό της η έκταση που επλήγη, είχε κηρυχθεί αναδασωτέα κατά το παρελθόν ύστερα από άλλες πυρκαγιές που είχαν εκδηλωθεί.

 

Αναλυτικότερα, σε σχέση με τις αυτοψίες σε κτίρια, από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ανακοινώθηκαν τα ακόλουθα:

 

«Σήμερα Παρασκευή 22 Ιουλίου, συνεχίστηκαν και σχεδόν έχουν ολοκληρωθεί οι έλεγχοι, από μηχανικούς του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, σε κτήρια των πληγέντων Δήμων Πεντέλης, Παλλήνης (Παλλήνη, Γέρακας, Ανθούσα) και Ραφήνας – Πικερμίου, λόγω της πυρκαγιάς της 19ης Ιουλίου που ξέσπασε στην ευρύτερη περιοχή των Δήμων.

 

Συνολικά, έχουν διενεργηθεί αυτοψίες σε 251 κτήρια:

 

· Από αυτά 204 αφορούν σε κατοικίες, εκ των οποίων οι 78 έχουν κριθεί κατάλληλες για χρήση (κατοικήσιμες), 72 προσωρινά ακατάλληλες για χρήση (χρήζουν επισκευών) και 54 επικίνδυνες για χρήση, οι οποίες θα επανελεγχθούν.

 

· Επίσης, έχουν ελεγχθεί 8 επαγγελματικοί χώροι, εκ των οποίων 2 είναι κατάλληλοι για χρήση, 1 προσωρινά ακατάλληλος (χρήζει επισκευής) και 5 επικίνδυνοι για χρήση οι οποίοι θα επανελεγχθούν.

 

· Ελέγχθηκαν 34 αποθήκες εκ των οποίων 5 κρίθηκαν κατάλληλες, 12 προσωρινά ακατάλληλες για χρήση (χρήζουν επισκευών) και 17επικίνδυνες για χρήση και θα επανελεγχθούν.

 

· Τέλος ελέγχθηκαν 5 Ιεροί Ναοί – Δημόσια Κτήρια, εκ των οποίων οι 4 κρίθηκαν κατάλληλοι για χρήση και ο 1 προσωρινά ακατάλληλος για χρήση(χρήζει επισκευών).

 

Τις επόμενες ημέρες, κλιμάκια του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, θα συνεχίσουν να διενεργούν αυτοψίες, στις πληγείσες περιοχές της Αττικής, για να ικανοποιήσουν όσα επιπλέον αιτήματα αυτοψιών δεν κατέστη εφικτό μέχρι σήμερα, λόγω απουσίας των ιδιοκτητών των ακινήτων, ώστε να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία των αποζημιώσεων των πληγέντων συμπολιτών μας». 

πηγή

Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης προτείνει την εμπορική εκμετάλλευση των δασών ως ιδανική λύση για τη μείωση των πυρκαγιών! – Τι λέει για τη “μάστιγα των οικοπεδοφάγων”

 

Το παράδειγμα της Κύπρου θα πρέπει να ακολουθήσει η Ελλάδα: να αρχίσει την εμπορική αξιοποίηση των δασών ως μέτρο πρόληψης κατά των πυρκαγιών!

 

Το παραπάνω αναφέρει στο Cretalive ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, χρόνια διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, Δρ. Μωυσής Μυλωνάς.

 

Εξηγεί πως παρόλο που κάθε χρόνο στη χώρα μας καίγονται πολλές χιλιάδες στρέμματα, το συνολικό αποτύπωμα της δασικής έκτασης αυξάνεται. Βασικό ρόλο σε αυτό παίζει η εγκατάλειψη της υπαίθρου, πολλές περιοχές μετατρέπονται σε άγριες με φυσική βλάστηση. Παράλληλα, σε περιοχές που καίγονται έχουμε φυσική αναδάσωση, όπως τα Μέγαρα, που πριν δέκα χρόνια είχε καεί και ενδιάμεσα μετατράπηκε και πάλι σε δάσος.

  

Μωυσής Μυλωνάς

 

Τα πεύκα- εισβολείς!

 

Ο Δρ. Μ. Μυλωνάς αναφέρει πως ιδιαίτερα στην Κεντρική Ελλάδα αλλά και νοτιότερα έχουμε φυσική αναδάσωση (παλιότερα και τεχνητή) με φυτά που, όμως, καίγονται εύκολα, όπως είναι η τραχεία πεύκη στην Κρήτη και η χαλέπιος πεύκη στην Ηπειρωτική Ελλάδα. Πρόκειται για φυτά που εισβάλλουν σε περιοχές και αναπτύσσονται μετά από μία φωτιά, τα οποία, όμως, καίγονται πολύ πιο εύκολα.

 

«Είναι γεγονός ότι η βλάστηση της Ελλάδας έχει αλλάξει εδώ και 100 χρόνια, εκεί που είχαμε βελανιδιές έχουμε πεύκα. Είναι ένα είδος που ανταγωνίζεται τα άλλα, εισβάλλει και με τη βοήθεια του ανθρώπου, κακόβουλα ή τυχαία, αυξάνεται η συχνότητα των φωτιών», περιγράφει.

 

Έντονη… εισβολή πεύκων είχαμε μετά από πολέμους, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο, οπότε και σημειώθηκαν εκτεταμένες πυρκαγιές. Ο ομότιμος καθηγητής του Π.Κ. επισημαίνει πως αν κοιτάξει κανείς παλιές φωτογραφίες από βουνά της Ελλάδας και της Κρήτης θα διαπιστώσει ότι ήταν χέρσα εκεί, όπου σήμερα, έχουμε δάση.

 

Υπεύθυνος ο άνθρωπος

 

Ο Δρ. Μ. Μυλωνάς αναφέρει πως οι φετινές πυρκαγιές δεν αποτελούν απόρροια της κλιματικής αλλαγής που κάποιοι κάνουν καραμέλα ως πάτημα για να αποποιηθούν των ευθυνών τους.

 

Η κλιματική αλλαγή… βάζει το χέρι της όταν έχουμε εξαιρετικές μετεωρολογικές συνθήκες, όπως έγινε στο Μάτι και την Εύβοια.

 

Οι φετινές φωτιές σχετίζονται με την ανθρώπινη δραστηριότητα που έχει διαχυθεί στα δάση, η παρουσία του ανθρώπου είναι τόσο μεγάλη που αυξάνονται οι πιθανότητες φωτιάς και οι πυρκαγιές γίνονται πιο καταστροφικές γιατί πλέον τα σπίτια είναι μέσα στο δάσος.

 

 

Κάν΄το όπως η Κύπρος

 

Ο Δρ. Μ. Μυλωνάς αναφέρει πως μία λύση για τη μείωση των πυρκαγιών είναι να διαχειριζόμαστε τα πευκοδάση που στην περίπτωση των κατηγοριών που συναντάμε στην Ελλάδα είναι φτωχά οικοσυστήματα. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε οικονομικά ένα δάσος που κάθε 15 με 20 χρόνια καίγεται φυσικά, την περίσσεια ύλη, λοιπόν, να την εκμεταλλευτούμε όπως γινόταν και παλιότερα, μία δραστηριότητα που εγκαταλείφτηκε.

 

Η Κύπρος είχε τραχεία πεύκη, είχε απαγορευτεί η παρέμβαση του ανθρώπου στα δάση με αποτέλεσμα να έχουμε φοβερές πυρκαγιές. Τα τελευταία χρόνια  η χώρα επέστρεψε στην εκμετάλλευση του δάσους, αφαιρούνται τα μεγάλα δέντρα, έχουν ανοίξει συνεταιρισμοί, οι άνθρωποι έχουν κέρδος και θέσεις εργασίας. Παράλληλα, όμως, μειώνονται και οι πυρκαγιές.

 

Όπως εξηγεί ο έμπειρος επιστήμονας, θα πρέπει από τα πευκοδάση στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα να αφαιρούμε την περίσσεια ύλη, αυτή που θα οδηγήσει σε εκτεταμένες φωτιές. Μπορούμε κι εμείς να ιδρύσουμε συνεταιρισμούς εκμετάλλευσης δασών, με οικονομικά οφέλη αλλά και περιβαλλοντικά.

 

Οικοπεδοφάγοι, αυτή η μάστιγα!

 

Ο Δρ. Μ. Μυλωνάς μιλάει, ακόμα, για τη διάχυση της κατοικίας μέσα στα δάση, τους οικοπεδοφάγους που… ευδοκιμούν μετά από κάθε πυρκαγιά, παρόλο που το νομικό μας πλαίσιο δεν επιτρέπει να κτίζουμε πάνω στις στάχτες, κάτι που καμία κυβέρνηση δεν τηρεί.

 

Στην περίπτωση της Αττικής, με τα εκατομμύρια πληθυσμού και το πυκνοκατοικημένο κέντρο, είναι φυσικό επακόλουθο οι κατοικίες να εκτείνονται στο πράσινο και έχει αποδειχθεί στην πράξη πως η Πολιτεία δεν μπορεί να βάλει φραγμό σε αυτό και, φυσικά, αφού κάτι κτιστεί δεν γκρεμίζεται. Μία λύση θα ήταν να δημιουργηθούν κέντρα ανάπτυξης οικισμών μέσα στα δάση σε παλιές ή νέες περιοχές. Τονίζει, όμως, ότι η Πολιτεία θα πρέπει να είναι αμείλικτη στο θέμα των υποδομών. Δε γίνεται να παίρνει άδεια κανείς να κτίσει, να έχουμε σπίτια στο δάσος χωρίς πυροσβεστικούς κρουνούς. Δεν είναι δυνατό να φτιάξει κανείς ένα σπίτι χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η παροχή νερού για την προστασία του!

 

Κρίσιμο είναι, πάντα, να ενεργοποιείται η τοπική αυτοδιοίκηση για εργασίες, όπως είναι η απομάκρυνση ξερών χόρτων και να μη μιλάνε οι τοπικοί άρχοντες μονάχα για την ατομική ευθύνη του κάθε πολίτη. Ακόμα και στο Ηράκλειο, εύκολα βλέπει κανείς δεξιά και αριστερά των δρόμων ότι δεν έχουν καθαριστεί τα ξερά χόρτα. «Δεν μπορεί να μιλάμε συνέχεια για την κλιματική αλλαγή και τον άνεμο, εμείς ως Πολιτεία τι κάνουμε;», αναφέρει χαρακτηριστικά.

 

Εξηγεί πως τα πεύκα εκτοπίζουν οικοσυστήματα και μειώνουν τη βιοποικιλότητα όπου εισβάλλουν. Οπότε λέμε να προστατεύσουμε το δάσος αλλά ποιο δάσος; Σε όλη τη Μεσογειακή Ευρώπη, που έχει κοινά προβλήματα και τα ίδια πεύκα, πρέπει να τολμήσουμε, να μειώσουμε τις πιθανότητες μεγάλων πυρκαγιών και να προστατεύσουμε τους κατοίκους, όσους -νόμιμα ή παράνομα -έκτισαν σε αυτές τις περιοχές. Το κράτος θα πρέπει να επιβάλει υποδομές που βοηθούν στην επέκταση της φωτιάς, μόνο έτσι δε θα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο τα ίδια απόκοσμα σκηνικά.

 

cretalive.gr

Υπόθεση Ελαφονήσι: Ποιος θα σώσει αυτόν τον παράδεισο;

Στη χώρα αυτή πολλά σημαντικά προβλήματα καθυστερούν εφιαλτικά να λυθούν. Συχνά γίνονται εφιάλτης, βραχνάς, εξελίσσονται σε θέματα ντροπής. Ανάμεσα σε αυτά, είναι και θέματα που αφορούν στο περιβάλλον, που όσο ευαίσθητοι κι αν θέλουμε να το «παίξουμε», μάλλον δεν τα καταφέρνουμε.

Στη σύγχρονη εποχή, που όλοι μιλούν για βιωσιμότητα, αειφορία, η Ελλάδα καταδικάστηκε για ακόμη μια φορά για την αμέλεια, την εγκληματική της αμέλεια προς το περιβάλλον.

Μετά από μια μεγάλη εισήγηση το Δεκέμβριο του 2020, εν μέσω πανδημίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδίκασε την Ελλάδα, γιατί δεν έκανε τίποτα για να προστατεύσει τους οικότοπους της και τα σπάνια είδη που ζουν σε αυτούς. Δηλαδή ενώ είχε προθεσμία μέχρι το 2012, να νομοθετήσει για την προστασία των 239 τόπων που βρίσκονται μέσα σε περιοχές Natura 2000, είτε δεν το έκανε καθόλου, είτε αποσπασματικά, σε κάθε περίπτωση ημιτελώς.

Ανάμεσα σε αυτούς τους 239 τόπους είναι και το Ελαφονήσι. Η παραλία καρτ-ποσταλ της Δυτικής Κρήτης, με τα τροπικά νερά και τη ροζ άμμο. Την προηγούμενη εβδομάδα μια εικόνα ενός Ιταλού φωτογράφου που επισκέφτηκε την περιοχή και η οποία αναδημοσιεύτηκε σε δημοφιλή λογαριασμό του Instagram, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από το κοινό. Οι ομπρέλες και οι ξαπλώστρες καλύπτουν μεγάλο μέρος της εξωτικής παραλίας, χιλιάδες οι λουόμενοι από όλο τον κόσμο. Οι χρήστες οργισμένοι, έγραψαν από κάτω τις διαμαρτυρίες τους. Άλλοι θυμόντουσαν την παραλία πριν από 30 χρόνια που δεν είχε τίποτα πάνω, άλλοι έλεγαν ότι δεν υπάρχει ελεύθερο σημείο να βάλεις την πετσέτα σου. Ο Δήμαρχος της περιοχής απάντησε ότι την παραλία την προσέχουν σαν τα μάτια τους, ότι δεν υπάρχει ούτε ένα σκουπίδι και ότι θα έπρεπε να τοποθετηθούν και άλλες ξαπλώστρες για να μπορεί να εξυπηρετηθεί ο κόσμος.

Καθένας με τον πόνο του.

Ποια είναι όμως η αλήθεια πίσω από αυτή την ιστορία; Ποιος προστατεύει, αν προστατεύει αυτό τον επίγειο παράδεισο;

Το ρεπορτάζ λέει ότι οι προσπάθειες προστασίας της παραλίας στο Ελαφονήσι ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και ότι έχει μεγάλη ανάγκη αυτός το τόπος να προστατεύεται γιατί είναι σπάνιος και μοναδικός. Είναι μια περιοχή εκπληκτικής ομορφιάς και βιοποικιλότητας, μια περιοχή ιδιαίτερης περιβαλλοντικής σημασίας, που έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000. Φιλοξενεί σπάνια κεδροδάση, αλλά και ορισμένα αφρικανικά είδη χλωρίδας, φαινόμενο που εμφανίζεται μόνο σε 2-3 σημεία στην Ευρώπη. Είκοσι χρόνια μετά, δεν είναι λίγοι εκείνοι που προσπάθησαν να φτιάξουν τις προϋποθέσεις, τους κανόνες και τους νόμους προστασίας του. Η πολιτεία, οι Δήμοι, περιβαλλοντικές οργανώσεις, απλοί πολίτες πολέμησαν για αυτό. Τίποτα, μάλλον σχεδόν τίποτα δεν έχει γίνει.

Ας δούμε όμως με προσοχή την ιστορία και τα δεδομένα, ας βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματα του και ας αναλάβουν όσοι είναι υπεύθυνοι τις ευθύνες τους.

Η ΠΟΛΥΦΕΡΝΗ ΝΥΦΗ

Το νησί, το Ελαφονήσι, ήταν πάντοτε μια πολύφερνη νύφη. Οι δυο γειτονικοί Δήμοι, Καντάνου-Σελίνου και Κισσάμου, που είναι ουσιαστικά συνιδιοκτήτες του Ελαφονησίου, είχαν πάντοτε τις διαφορές τους για το πόσο κομμάτι τους ανήκει. Προφανώς τα έχουν βρει, αφού οι διαμάχες έχουν σταματήσει. Όπως φαίνεται, ο Δήμος Κισσάμου έχει πλέον το μεγαλύτερο κομμάτι εκμετάλλευσης της παραλίας, η οποία αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή και πιο επισκέψιμα σημεία στο νησί. Υπολογίζεται ότι πάνω από 2.000 άτομα επισκέπτονται καθημερινά την παραλία κατά τους θερινούς μήνες.

Υπόθεση Ελαφονήσι: Ποιος θα σώσει αυτόν τον παράδεισο;

Η εικόνα στο ελαφονήσι σήμερα.

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ

Στις αρχές του 2006 παρουσιάστηκε η πρώτη φάση της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης στον Οργανισμό Ανάπτυξης Δυτικής Κρήτης, που ήταν τότε υπεύθυνος και που εκπονήθηκε από τον Ο.Α.ΔΥ.Κ. και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το καλοκαίρι του 2008 ήταν πια έτοιμη, αλλά έπρεπε προφανώς να μείνει στα συρτάρια να «σιτέψει» για 10 χρόνια, αφού το 2018 και αφού έγινε η επικαιροποίηση της, υπογράφτηκε από την τότε Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Στο μεταξύ εκείνη τη χρονιά το Ελαφονήσι περνά στην ευθύνη του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς – Δυτικής Κρήτης (ΦΔ). Τότε, τον Ιούνιο του 2018, ο Φορέας κάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους Δήμους και τους ανακοίνωσε επίσημα την απόφαση για την επικαιροποίηση του εθνικού καταλόγου του δικτύου Natura 2000, την επέκταση της χωρικής αρμοδιότητας του ΦΔ στο σύνολο των περιοχών του δικτύου Natura του νομού Χανίων καθώς και το ρόλο του ΦΔ. Τους ενημέρωσε για την έγκριση της μελέτης του Ελαφονησίου από το αρμόδιο Υπουργείο, η οποία προέβλεπε τη ζωνοποίηση της προστατευόμενης περιοχής και καθόριζε τις επιτρεπόμενες χρήσεις σε κάθε ζώνη. Έπρεπε όμως να περιμένουν το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα και συμφώνησαν ότι η εφαρμογή του συνόλου των προβλέψεων αυτών δεν είναι δυνατόν να λάβει χώρα εν μία νυκτί και γι’ αυτό αποφάσισαν τη σταδιακή εφαρμογή της. Επιπλέον συμφώνησαν ο ΦΔ να συντάξει πρόταση σχετικά με την τοποθέτηση ομπρελοκαθισμάτων, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ε.Π.Μ.

ΠΟΙΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΟ ΕΛΑΦΟΝΗΣΙ

Αυτό είναι μια καλή ερώτηση με μια ασαφή απάντηση.

Ο κ. Δημήτρης Κοντάκος είναι δασολόγος στη Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Κρήτης και δηλώνει στο Magazine ότι στις προτεραιότητες του νέου Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής – ΟΦΥΠΕΚΑ, είναι το Ελαφονήσι αλλά και ο Μπάλος. Με ανησυχία μεγάλη μας μιλά για την καταστροφή που επιτελείται κυρίως από τα οχήματα που κατεβαίνουν στην παραλία.

Δημήτρης Κοντάκος: «Όλες οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες στη χώρα είναι αυτή τη στιγμή σε διαδικασία αναθεώρησης και φυσικά για την Δυτική Κρήτη, καθώς η προηγούμενη δεν κατάφερε να γίνει ποτέ προεδρικό διάταγμα. Είχε κολλήσει για αρκετά χρόνια και το 2018 είχε εγκριθεί από το αρμόδιο Υπουργείο, όμως τότε αποφασίστηκαν να γίνουν νέες μελέτες. Για το Ελαφονήσι, τη μελέτη την αναμένουμε τέλος του καλοκαιριού, ή το Φθινόπωρο να βγει στη διαβούλευση. Αφού ολοκληρωθεί η διαβούλευση, που όποιος θέλει μπορεί να πει την άποψη του και οι φορείς και απλοί πολίτες, ακολουθεί η κατάρτιση του σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος το οποίο πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας και μετά να υπογραφεί το ΠΔ.

Σε κάποιες περιπτώσεις προβλέπει ο νόμος, ότι εφόσον υπάρχει λόγος και απειλείται το φυσικό περιβάλλον, να μην περιμένουμε τα προεδρικά διατάγματα, αλλά να μπορεί ο αρμόδιος υπουργός να εκδώσει μια Υπουργική Απόφαση, περιορισμένης χρονικής ισχύος, μέχρι να υπογραφεί το ΠΔ. Αυτό έχει γίνει στη νήσο Χρυσή στο Λασίθι και στα «Απάτητα Βουνά».

Είναι μια παράνομη δραστηριότητα, παράνομα κατεβαίνουν αυτοκίνητα και δίκυκλα στην παραλία και είναι αυτό που κάνει και τη μεγαλύτερη ζημιά σε αυτό το οικοσύστημα.

ΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ ΤΟ ΕΛΑΦΟΝΗΣΙ

Δημήτρης Κοντάκος: «Το μεγάλο πρόβλημα στο Ελαφονήσι είναι τα αυτοκίνητα. Ο Φορέας Διαχείρισης όπως είναι γνωστό κατάφερε πριν από μερικά χρόνια να παρθεί μια κοινή απόφαση από όλους τους εμπλεκόμενους να μπει μια μπάρα, ώστε να μην κατεβαίνουν τα οχήματα στην παραλία, που σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται. Αυτό δεν υλοποιήθηκε από το Δήμο Κισσάμου και σήμερα τα αυτοκίνητα κατεβαίνουν κανονικά στην παραλία.

Για κάποιο χρονικό διάστημα, η Κτηματική Υπηρεσία ήταν υποχρεωμένη να ζητήσει τη γνώμη του ΦΔ για το που θα τοποθετηθούν οι ξαπλώστρες, αυτό όμως καταργήθηκε και περιοριστήκαμε στο να κάνουμε μια σύσταση στους Δήμους ώστε ομπρέλες και ξαπλώστρες να καταλαμβάνουν μια συγκεκριμένη έκταση. Και φυσικά προέβλεπε να μην τοποθετείται τίποτα στο «λαιμό» δηλαδή στο σημείο που ενώνει το νησάκι με την ακτή (σ.σ. το σημείο αυτό είναι γεμάτο ξαπλώστρες σήμερα). Αυτό το σημείο ανήκει και στους δύο Δήμους. Εμείς ουσιαστικά συστήναμε τα μέτρα που προέβλεπε η μελέτη που είχε εγκριθεί, η οποία προέβλεπε την τοποθέτηση μόνο δύο συστάδων από ξαπλώστρες, έκτασης 500 τ.μ. η κάθε μια. Ουσιαστικά από μια συστάδα σε κάθε Δήμο».

ΠΩΣ ΘΑ ΗΤΑΝ ΤΟ ΕΛΑΦΟΝΗΣΙ ΑΝ ΤΟ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΑΜΕ

Δημήτρης Κοντάκος: «Αν είχε εφαρμοστεί η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη από το 2008 η εικόνα θα ήταν πολύ διαφορετική στο Ελαφονήσι. Δεν προέβλεπε περιορισμό λουομένων, όμως έδινε σαφείς οδηγίες για τις ξαπλώστρες, τα τραπεζοκαθίσματα και φυσικά απαγόρευε τα οχήματα κάθε είδους.

Το Ελαφονήσι θεωρώ ότι σήμερα έχει υποστεί σημαντική καταστροφή, η οποία όμως δεν είναι ανεπανόρθωτη. Αν εφαρμοστούν τα μέτρα προστασίας, θα χρειαστεί μεν κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά μπορεί να επανέλθει. Αν συνεχιστεί αυτό που συμβαίνει τώρα, η περιοχή θα αλλάξει, θα γίνει κάτι άλλο. Πρέπει να σταματήσει αυτό που γίνεται, δεν μπορεί να θυσιαστεί το Ελαφονήσι.

Εμείς πλέον ως Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) θέλουμε να δούμε και το θέμα της φέρουσας ικανότητας, πόσα άτομα μπορεί να δεχτεί η παραλία και άλλα. Όμως τώρα πρέπει να σταματήσουν τα κατεβαίνουν τα αυτοκίνητα, αυτό είναι το επείγον. Γιατί αν σταματήσουν, ένα πολύ μεγάλο μέρος της πίεσης θα αρθεί.

Είχαμε τότε προβλέψει που θα παρκάρουν όλα αυτά τα αυτοκίνητα, καθώς υπάρχουν χωράφια στην περιοχή και είχαν βρεθεί ενδιαφερόμενοι για να φτιάξουν τα παρκινγκ, τα οποία θα τα εκμεταλλεύονταν».

ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΗΡΗΘΗΚΑΝ

Ο καθηγητής κ. Πέτρος Λυμπεράκης είναι ο πρώην πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς – Δυτικής Κρήτης. Έχει κάνει πολλές κουβέντες, συναντήσεις, συζητήσεις για να μπει μια τάξη στο Ελαφονήσι.

Πέτρος Λυμπεράκης: «Χρόνια τώρα γίνεται παράνομη κίνηση οχημάτων στην παραλία. Ο νόμος είναι ξεκάθαρος και λέει ότι δεν επιτρέπεται η κίνηση εκτός δρόμου γενικά και ένα παραπάνω σε προστατευόμενες περιοχές. Αυτό είχαμε την πρόθεση να το αντιμετωπίσουμε σε συμφωνία με τους Δήμους και τις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους και συζητήθηκε σε αλλεπάληλες συσκέψεις και είχαμε πάρει την απόφαση ότι θα εμποδιστεί η κίνηση των οχημάτων στην παραλία. Οι Δήμοι, με προεξάρχοντα το Δήμο Κισσάμου, υπαναχωρούν σε αυτή την απόφαση με διάφορες προφάσεις, όπως ότι δεν υπάρχουν πάρκινγκ κ.α.

Αυτά είναι προφανώς «προφάσεις εν αμαρτίαις».

Είναι μια παράνομη δραστηριότητα, παράνομα κατεβαίνουν αυτοκίνητα και δίκυκλα στην παραλία και είναι αυτό που κάνει και τη μεγαλύτερη ζημιά σε αυτό το οικοσύστημα. Τα επόμενα είναι παρελκόμενα, δηλαδή το αν έχει 100 ομπρέλες ή 150, ή το τι πωλούν οι καντίνες. Η κοιτίδα του προβλήματος είναι το ότι τα αυτοκίνητα.

Προκαλούν συμπίεση του εδάφους, καταστροφή των κέδρων που είναι προστατευόμενοι, των σπάνιων φυτών. Συντελείται μια καταστροφή εδώ και 20 χρόνια και αν δει κανείς τις φωτογραφίες στο Google earth το διαπιστώνει αμέσως. Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός για να το καταλάβεις».

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΜΠΗΚΕ Η ΜΠΑΡΑ

Πέτρος Λυμπεράκης: «Είχαμε πάρει κοινή απόφαση, δημοσιευμένη στον τύπο, από τον Φορέα Διαχείρισης, από τους δύο Δήμους και από τις περιβαλλοντικές υπηρεσίες, να σταματήσει η κίνηση των τροχοφόρων στην παραλία. Προσωπικά έχω στείλει και τη νομική τεκμηρίωση, η οποία έχει ελεγχθεί από τους νομικούς των Δήμων, αλλά κανείς ποτέ δεν πήρε την απόφαση να σταματήσει την είσοδο των οχημάτων. Είναι θέμα μικροεξυπηρέτησης διάφορων συμφερόντων.

ΟΙ ΞΑΠΛΩΣΤΡΕΣ

Πέτρος Λυμπεράκης: «Προς το νησί δεν έπρεπε να έχουν μπει ξαπλώστρες. Η λωρίδα αυτή είναι κάτι ζωντανό. Φεύγει, έρχεται, πιέζεται, την παίρνουν τα κύματα, ουσιαστικά κάθε χρόνο αλλάζει σχήμα. Έχει τύχει να περπατάς για να περνάς απέναντι στο νησί και άλλες φορές τυχαίνει να πρέπει να κολυμπάς σε πάνω από 5 μέτρα βάθος για να πας στο νησί. Αυτό είναι κάτι ζωντανό, που λειτουργεί και αν βάλεις εκεί ομπρέλες και ξαπλώστρες, κόβεις αυτή τη φυσική λειτουργία.

Η πρόβλεψη σήμερα κάνει λόγο για έξι συστάδες από ξαπλώστρες, δεν τηρείται. Είχαμε συμφωνήσει πόσες και σε ποια σημεία, μπορούν να μπουν, όμως ούτε αυτή η κοινή απόφαση τηρείται. Παλαιότερα είχαν τοποθετηθεί και στο νησί ξαπλώστρες, τουλάχιστον αυτές καταφέραμε τότε να τις απομακρύνουμε».

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:Βάλτε έστω μια μπάρα στο Ελαφονήσι για να μην κατεβαίνουν τα οχήματα.

 

Οι εικόνες είναι του Ιταλού φωτογράφου Luca, (instagram: lucatriptico) που μας τις παραχώρησε και τον ευχαριστούμε. 

αναδημοσίευση από το News 247

Φωτιά

 

γράφει ο Ευάγγελος Αυδίκος

 

 

Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές/άλλοι είναι μέσα στη φωτιά και άλλοι χειροκροτούνε. Αυτά γράφει ο Τάκης Σινόπουλος («Καιόμενος»). Θυμάμαι τον ποιητή κάθε φορά που ξεσπάει μια φωτιά λαίμαργη. Που γίνεται πυρκαγιά με γλώσσες τεράστιες που καταπίνουν δασικές εκτάσεις και σπίτια. Και ενώ οι πυροσβέστες -και οι πολίτες- αγωνιούν, κάποιοι που χειρίζονται τις τύχες του τόπου μοιράζουν ευθύνες. Εκδίδοντας απαλλακτικά βουλεύματα για εαυτούς και αλλήλους.

 

Η φωτιά είναι, έτσι κι αλλιώς, καθαρτήρια. Και αναζωογονητική. Το γιόρτασαν οι αναστενάρηδες τον Μάιο. Το περπάτημα πάνω στα πυρωμένα κάρβουνα γίνεται μορφή κατάφασης στην ομάδα των αναστενάρηδων και την παράδοσή τους. Το ίδιο συμβαίνει στις φωτιές του Κλήδονα, αυτού του μήνα. Οι «φωτιές του Αϊ-Γιάννη» (Σεφέρης) δημιουργούν τον επαναλαμβανόμενο κύκλο της ζωής. Να συντηρηθεί ο δεσμός με το παρελθόν. Αλλά και να δηλώσουν την πίστη τους στη δύναμη της φωτιάς. Να σαλπίσει το καινούργιο ξεκίνημα.

 

Την ιδιότητα αυτή ύμνησε ο Ελύτης. «Φωτιά, ωραία φωτιά» γράφει. Την ικετεύει να τον πυρπολήσει. Να γίνει παρανάλωμά της, αυτό εύχεται για τον εαυτό του κάθε δημιουργός. Αυτό κάνουν και οι αγρότες τον Οκτώβριο υπακούοντας στις ανάγκες της μάνας γης. Ξέρουν ότι ο καινούργιος σπόρος που υπάρχει μέσα της χρειάζεται βοήθεια. Να καούν τα ζιζάνια.

Η φωτιά, λοιπόν, είναι το νήμα που δένει την παρέα στο τζάκι. Είναι αυτή που γεννά τις αφηγήσεις. Μπορεί όμως να γίνει αφορμή για καταστροφή. Κάθε καλοκαίρι παρακολουθούμε, με διάφορες παραλλαγές, αυτή την όψη της φωτιάς που γίνεται αδηφάγα πυρκαγιά. Που γεννάει τις καλοκαιρινές κολάσεις. Τότε που γίνεται ανεξέλεγκτη, πηγή άφατου πόνου. Κατατρώγει ζωές, εξαφανίζει περιουσίες. Και οι αρμόδιοι οχυρώνονται πίσω από νομικές διατάξεις. Επιδίδονται στο παιχνίδι της κολοκυθιάς των ευθυνών.

 

Η Ηλεία, το Μάτι, η Εύβοια, η Αττική είναι οι σύγχρονοι μαρτυρικοί τόποι. Οπου δοκιμάζεται η ευθύνη της δημόσιας διοίκησης. Και η αμετροέπεια των ανευθυνοϋπευθύνων. Κοντά σ’ αυτά τα μνημονικά πύρινα τοπία υπάρχουν εκατοντάδες άλλοι μικρότοποι. Που βίωσαν την καταστροφή. Αλλά και τον φόβο. Για την πυρκαγιά που μπορεί να έρθει. Από τα χωράφια που δεν καθαρίζονται. Από προκλητική αδιαφορία των ιδιοκτητών τους. Από έλλειψη κοινωνικής ευθύνης. Μακριά από τον ποπό μου είναι. Δεν ξοδεύω χρήματα.

 

Και η δημόσια διοίκηση; Το κράτος; Ερημο και απρόσωπο νομοθετεί. Για τα εκτός σχεδίου δεν έχουν ευθύνη οι δημοτικοί άρχοντες. Και τότε αρχίζει το αγαπημένο παιχνίδι της δημόσιας διοίκησης: το πινγκ πονγκ των αρμοδιοτήτων. Και οι δημότες; Αιχμάλωτοι του καλοκαιρινού φόβου. Οι ανευθυνοαρμόδιοι έχουν ήσυχοι τη συνείδησή τους. Τους προστατεύει ο νόμος. Και ας γίνουν στάχτη τα σπίτια. Και ας καούνε ζωές.

 

Τις φωτιές «τις κυνηγούν οι βοριάδες» (Λουντέμης) αλλά και η αδιαφορία του κράτους.