γράφει ο Άρης Χατζηγεωργίου
Η κυβέρνηση, παρά τις παλαιότερες
εξαγγελίες για «μηδενική ανοχή», κατέθεσε τροπολογία για την αναστολή
κατεδαφίσεων κτισμάτων σε αιγιαλούς, παραλίες και όχθες ποταμών ● Αφορά
κτίσματα που έχουν κριθεί οριστικώς αυθαίρετα και για τα οποία έχουν εκδοθεί πρωτόκολλα
κατεδάφισης ● Η χθεσινή είναι η τρίτη τροπολογία με το ίδιο αντικείμενο και την
ίδια αιτιολογία, δηλαδή την καθυστέρηση των νομιμοποιήσεων αυθαιρέτων, λόγω της
πανδημίας του κορονοϊού…
Στον δρόμο προς τις εκλογές, η
κυβέρνηση καίει τη μία μετά την άλλη τις παλαιότερες εξαγγελίες της για
«μηδενική ανοχή» απέναντι στη βαριά αυθαίρετη δόμηση, ενώ ανοίγει νέο κύκλο
νομιμοποιήσεων αυθαιρέτων για τις περιπτώσεις εκείνες που υποτίθεται ότι
σταμάτησαν οριστικά τον Σεπτέμβριο του 2020.
Οι κυβερνητικές προθέσεις
εκδηλώθηκαν χθες, με την κατάθεση τροπολογίας στη Βουλή, αλλά και μέσω δηλώσεων
στον Τύπο. Η τροπολογία αφορά την αναστολή κατεδαφίσεων κτισμάτων που
βρίσκονται σε αιγιαλούς, παραλίες, όχθες ποταμών και –ίσως για να δοθεί έμφαση
στην ειρωνεία– κατατέθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και
Πολιτικής Προστασίας. Την ώρα δηλαδή που αυθαίρετες κατασκευές που βρίσκονται
δίπλα στο υδάτινο στοιχείο συμβάλλουν ολοένα και συχνότερα σε πλημμύρες ή
πέφτουν θύματα της κλιματικής κρίσης, η κυβέρνηση αποφασίζει να μην τις
κατεδαφίσει, μέσω νόμου του συγκεκριμένου υπουργείου.
Σημειώνεται ότι η αναστολή
κατεδαφίσεων για ένα ακόμη εξάμηνο, έως τις 31/3/2023, αφορά κτίσματα που έχουν
κριθεί οριστικώς αυθαίρετα και για τα οποία έχουν εκδοθεί πρωτόκολλα κατεδάφισης.
Οι κατεδαφίσεις τέτοιων αυθαιρέτων εκκρεμούσαν επί σειρά ετών, με βασική
δικαιολογία την έλλειψη πόρων ή εργολαβιών στις αρμόδιες υπηρεσίες
(Αποκεντρωμένες Διοικήσεις). Επί ΣΥΡΙΖΑ, πραγματοποιήθηκαν κάποιες
κατεδαφίσεις, με χαρακτηριστικές εκείνες στον Σχινιά, αλλά τον Αύγουστο του
2019, λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας, η Νέα Δημοκρατία έδειξε τις προθέσεις
της, όταν με βουλευτική τροπολογία δόθηκε «αναστολή 45 ημερών», με το σκεπτικό
της μη πρόκλησης προβλημάτων εντός της τουριστικής περιόδου. Οι τότε επικεφαλής
του υπουργείου Περιβάλλοντος, Κ. Χατζηδάκης και Δ. Οικονόμου, έκαναν δεκτή την
τροπολογία.
Τον Νοέμβριο του 2019, εγκρίνεται
σημαντική χρηματοδότηση 4 εκατομμυρίων ευρώ, που είχε δρομολογηθεί από την
κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για κατεδαφίσεις αυθαιρέτων σε πλήθος περιοχών της χώρας. Λίγο
αργότερα, ξεσπά η πανδημία, ωστόσο ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής
Χατζηδάκης, στέλνει, στις 18 Μαΐου του 2020, επιστολή στις Αποκεντρωμένες
Διοικήσεις και δίνει εντολή για άμεση κατεδάφιση των αυθαιρέτων στα δάση, τις
παραλίες και τα ρέματα. Ζητάει να λάβει ενημέρωση μέχρι το τέλος του μήνα.
Τα δημοσιεύματα της εποχής
φιλοξενούν σκληρή δήλωση του υπουργού: «Η μηδενική ανοχή σε τέτοιες παράνομες
δραστηριότητες βρίσκεται στον πυρήνα της πολιτικής του υπουργείου Περιβάλλοντος
και Ενέργειας, συνολικά της κυβέρνησης, αλλά και προσωπικά του πρωθυπουργού.
Δεν υπάρχουν δικαιολογίες για καθυστερήσεις. Δεν είμαστε εδώ για να
αναπαράγουμε παθογένειες του παρελθόντος. Ο καθένας πρέπει να αναλάβει τις
ευθύνες που του αντιστοιχούν, για να προστατέψουμε το περιβάλλον μας με
πράξεις, όχι με λόγια».
Ωστόσο, στον νόμο 4782, τον
Μάρτιο του 2021, και ενώ το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει αλλάξει ηγεσία,
κατατίθεται τροπολογία 12 υπουργών (Σταϊκούρας, Γεωργιάδης, Σκρέκας, Βορίδης,
Καραμανλής, Λιβανός, Πιερρακάκης, Τσιάρας, Πλακιωτάκης, Πέτσας, Χαρδαλιάς,
Σκυλακάκης), που αναστέλλει τις κατεδαφίσεις έως την 31η Οκτωβρίου 2021. «Η
μηδενική ανοχή» εξαφανίζεται και η αναστολή χορηγείται λόγω της πανδημίας, «που
δυσκολεύει τις νομιμοποιήσεις των αυθαιρέτων»!
Θα ακολουθήσει δεύτερη τροπολογία
που αναστέλλει τις κατεδαφίσεις έως τις 31/10/2022 και η χθεσινή είναι η τρίτη
τροπολογία με το ίδιο αντικείμενο και την ίδια αιτιολογία, δηλαδή την
καθυστέρηση των νομιμοποιήσεων, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού…
Και τα βαριά αυθαίρετα
Με δηλώσεις του που δημοσιεύθηκαν
χθες στην εφημερίδα «Καθημερινή», ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς,
έρχεται να επιβεβαιώσει τις προθέσεις της κυβέρνησης, να επαναφέρει τη
δυνατότητα νομιμοποίησης κτιρίων που είναι εξ ολοκλήρου αυθαίρετα ή έχουν
σημαντικές παραβάσεις, δηλαδή την αποκαλούμενη «κατηγορία 5». Οι τελευταίες
νομιμοποιήσεις σε αυτήν την κατηγορία είχαν γίνει τον Σεπτέμβριο του 2020, με
την τότε ηγεσία του υπουργείου να αρνείται την παράταση, παρά τις πιέσεις που
ασκήθηκαν. Από το πάγωμα εξαιρέθηκαν κάποιες κατηγορίες, με χαρακτηριστικότερες
εκείνες για τα ακίνητα που είχαν κατασχεθεί από τράπεζες, για τα οποία δόθηκε
παράταση έως το τέλος του 2025.
Στην κατηγορία 5 περιλαμβάνονται
ακίνητα που ανεγέρθηκαν χωρίς οικοδομική άδεια ή έχουν μεγάλες πολεοδομικές
παραβάσεις, ξεπερνώντας την επιτρεπόμενη κάλυψη κατά 40% ή το ύψος κατά 20%.
«Κατά τη γνώμη μου, κακώς σταμάτησε η νομιμοποίηση κατασκευών της “κατηγορίας
5” το 2020. Η απαγόρευση αυτή δημιούργησε πολλά προβλήματα στη συνέχεια, κάποια
από τα οποία προσπάθησε η πολιτεία να αντιμετωπίσει, δίνοντας ορισμένες
εξαιρέσεις», αναφέρει χαρακτηριστικά στη δήλωσή του στην «Κ» ο υφυπουργός
Ταγαράς.
Παρά το γεγονός της κατάθεσης της
χθεσινής τροπολογίας, δε, ο κ. Ταγαράς υποστηρίζει ότι, με τη σχετική ρύθμιση
που θα έρθει στη Βουλή έως το τέλος του έτους, θα διατηρηθούν «κόκκινες
γραμμές» παλαιότερων νόμων, όπως το να μη βρίσκονται σε αιγιαλούς και δάση και
να ελέγχεται το 100% των αιτήσεων από ελεγκτή δόμησης, ώστε να μην επαναληφθούν
νομιμοποιήσεις ακινήτων από «απαγορευμένες» κατηγορίες.
Εκτός σχεδίου δόμηση
Το τελευταίο μεγάλο πολεοδομικό -
χωροταξικό αγκάθι που έχει μπροστά της πλέον η κυβέρνηση, εν όψει εκλογών,
αφορά τη λήξη της προθεσμίας για τη δόμηση σε περιοχές εκτός σχεδίου με την
εφαρμογή των παρεκκλίσεων. Η προθεσμία λήγει στις 9/12/2022, για να εκδοθεί
άδεια δόμησης με παρεκκλίσεις σε όσους έχουν οικόπεδα εκτός σχεδίου και αυτό
ψηφίστηκε με τον νόμο 4759 προ διετίας.
Ο τότε υφυπουργός Περιβάλλοντος,
Δ. Οικονόμου, υποστήριζε ότι η εκτός σχεδίου δόμηση μαζί με τα αυθαίρετα
αποτελούν τα αρνητικότερα στοιχεία της ελληνικής πολεοδομικής πολιτικής, επί
δεκαετίες. Ο κ. Οικονόμου, πλέον, είναι σύμβουλος στο Μαξίμου και εμφανίζεται
ακόμη να αντιστέκεται σθεναρά στις αυξανόμενες πιέσεις για να δοθούν
παρατάσεις, αλλά πλήθος υπουργών, βουλευτών και το υπουργείο Περιβάλλοντος
τοποθετείται υπέρ.