Στο μυαλό του Νίκου Ανδρουλάκη

 

Είναι τελικά τόσο παράλογο και αντιθεσμικό να μην προτείνει ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ συγκεκριμένο όνομα του πρωθυπουργού που σκέφτεται να στηρίξει;

 

γράφει ο Γιάννης Παντελάκης 

 

Αν καταφέρναμε να μπούμε στο μυαλό του Νίκου Ανδρουλάκη, θα είχαμε πολλά περισσότερα να του μεταφέρουμε. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO

 ΜΕ ΤΗ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ δεν είχα και δεν έχω καμιά σχέση, τη θυμάμαι μόνο όταν διασχίζω τον δρόμο για να πάω σε κανένα μπαράκι στα Εξάρχεια. Άχαρη η διευκρίνηση, αλλά απαραίτητη και αναγκαία.

 

Αν έγραφα ότι η ιδέα Ανδρουλάκη για ένα τρίτο –εκτός Μητσοτάκη και Τσίπρα– πολιτικό πρόσωπο που θα μπορούσε να προταθεί για τη θέση του πρωθυπουργού σε ενδεχόμενη κυβέρνηση συνεργασίας είναι σωστή και έχει λογική βάση, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είμαι εγκάθετος του ΠΑΣΟΚ ή κάτι σχετικό, φθηνό και χυδαίο.

 

Αντίθετα, φθηνός και χυδαίος είναι ο τρόπος της λεγόμενης και «πρωθυπουργικής φρουράς» (που μοιάζει να εκτελεί «πολιτικά συμβόλαια θανάτου»), η οποία έσπευσε να κατακεραυνώσει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ επειδή «είναι αντιθεσμικό να μην προτείνει συγκεκριμένο όνομα του πρωθυπουργού που σκέφτεται να στηρίξει» ή υποστηρίζοντας ακόμα ότι είναι παράδοξο να μη δέχεται να ηγηθεί της νέας κυβέρνησης ο ηγέτης του πρώτου κόμματος, που ελπίζει (η φρουρά) να είναι ο ευεργέτης της, Κυριάκος Μητσοτάκης.

 

Αν μπαίναμε στο μυαλό του Νίκου Ανδρουλάκη, όσο και αν αυτό είναι δύσκολο, δεν θα βρίσκαμε την πρότασή του άσχημη ιδέα πολιτικής επιβίωσης για τον ίδιο και το κόμμα του.

Το τελευταίο επιχείρημα των φανατικών υποστηρικτών του σημερινού πρωθυπουργού λέει πως αν είναι πρώτο κόμμα η ΝΔ, τότε αυτοδίκαια σε μια κυβέρνηση συνεργασίας πρέπει να είναι και πάλι πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης. Η λογική (;) τους στηρίζεται στον ισχυρισμό ότι αφού η ΝΔ θα είναι το πρώτο κόμμα, είναι αυτονόητο να ξαναζεστάνει την πρωθυπουργική καρέκλα ο ίδιος, αφού θα ηγείται ενός πλειοψηφούντος κόμματος που απλά αδυνατεί να συγκεντρώσει αυτοδυναμία.

 

Με βάση τις δημοσκοπήσεις (τις οποίες το Μέγαρο Μαξίμου θεωρεί κάτι ιερό), στην καλύτερη για τη Νέα Δημοκρατία περίπτωση που θα είναι πρώτο κόμμα, θα συγκεντρώσει ποσοστό 30-32%. Με αναγωγή ίσως φτάσει το 35%, αν και εξαιρετικά δύσκολο. Στις εκλογές του 2019 η ΝΔ συγκέντρωσε ποσοστό 39,85% (2.251.618 ψήφοι). Αυτό σε απόλυτους αριθμούς ψήφων επί συνόλου εγγεγραμμένων ψηφοφόρων (9.984.934) αντιστοιχεί σε περίπου το 1/5 των ψηφοφόρων. Αλλά ακόμα και αν υπολογιστεί με βάση όσους ψήφισαν τότε (5.769.644), σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για μια πλειοψηφία όσων μετέχουν στις κάλπες.

 

Ανάλογης «βαρύτητας» είναι και το πρώτο επιχείρημα, που αναφέρει ότι αφού δεν προτείνει όνομα πρωθυπουργού ο Ν. Ανδρουλάκης, πρόκειται για μια αντιθεσμική κίνηση και με την οποία ο ψηφοφόρος πριν την κάλπη θα αγνοεί το όνομα του πρωθυπουργού σε μια ενδεχόμενη κυβέρνηση συνεργασίας. Δεν εχει καμία υποχρέωση να προτείνει όνομα, το οποίο άλλωστε σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί από τα ποσοστά των δυο κομμάτων που ενδεχομένως θα συνεργαστούν μετά τις πρώτες κάλπες.

 

Οι ψηφοφόροι (ιδιαίτερα αυτοί που δεν συμπεριφέρονται ως παρακολουθήματα κομματικών επιλογών) ίσως δεν θα γνωρίζουν το όνομα του πρωθυπουργού, αλλά θα γνωρίζουν κάτι πιο σημαντικό. Ότι θα είναι κάποιος που θα υλοποιεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, προϊόν διαβουλεύσεων και συμφωνίας των συνεργαζόμενων κομμάτων και –το κυριότερο– δεν θα εχει συγκεντρώσει με τρόπο ανεξέλεγκτο την απόλυτη εξουσία επάνω του, πράγμα που όλοι, ιδιαίτερα την τελευταία τετραετία, καταλάβαμε τι σημαίνει. 

 

Αν μπαίναμε στο μυαλό του Νίκου Ανδρουλάκη, όσο και αν αυτό είναι δύσκολο, δεν θα βρίσκαμε την πρότασή του άσχημη ιδέα πολιτικής επιβίωσης για τον ίδιο και το κόμμα του. Η δεύτερη επιλογή του θα ήταν να συνεργαστεί με τη ΝΔ ή τον ΣΥΡΙΖΑ (όποιο είναι πρώτο κόμμα) με πρωθυπουργό τον Μητσοτάκη ή τον Τσίπρα. Μια τέτοια στάση θα ήταν πολιτικά αυτοκτονική, ιδιαίτερα στην πρώτη περίπτωση. Θα ακύρωνε την όποια κριτική με την οποία προσπαθεί να εμφανιστεί ως τρίτος πόλος και θα είχε χειρότερη τύχη από αυτή που είχε το άλλοτε παντοδύναμο ΠΑΣΟΚ όταν συνεργάστηκε με τη ΝΔ του Σαμαρά.

 

Σε ενδεχόμενη συνεργασία με πρωθυπουργό τον Τσίπρα, η τύχη του δεν θα ήταν θεαματικά καλύτερη. Θα απομάκρυνε σχεδόν οριστικά τους ψηφοφόρους του αποκαλούμενου «μεσαίου» χώρου, οι οποίοι στέκονται αρνητικά απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ για πολλούς λόγους.

 

Βέβαια, αν καταφέρναμε να μπούμε στο μυαλό του Νίκου Ανδρουλάκη, θα είχαμε πολλά περισσότερα να του μεταφέρουμε. Να απαντήσει, για παράδειγμα, γιατί δεν είχε συνέχεια και σε μεγάλο βαθμό διέψευσε τις προσδοκίες όσων πίστεψαν σε αυτόν όταν κέρδιζε πανηγυρικά την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Γιατί δεν κατάφερε να ορθώσει έναν πειστικό και ελκυστικό λόγο που θα ήταν ικανός να κερδίσει το εξαιρετικά δυσαρεστημένο ακροατήριο των δυο μεγάλων (sic) κομμάτων, τα οποία βλέπουν να μειώνεται η επιρροή τους. Γιατί αδυνατεί να μιμηθεί έστω και σε έναν βαθμό στις επιλογές του τον Ισπανό Πέτρο Σάντσεθ, ο οποίος ανέστησε το σοσιαλιστικό κόμμα και συγκυβερνά με επιτυχία με τους Podemos.

 

Υπάρχουν ακόμα πολλά «γιατί», αλλά δεν φαίνεται ότι θα απαντηθούν…   

Εκσκαφές, τσιμέντο και… ελικοδρόμιο στην παραλία – Oι αναφορές του αρχαιολόγου για τα beach bar στη Μύκονο.!

 

Αναφορές για αρχαιολογικές παραβάσεις εις βάρος ορισμένων από τα μεγαλύτερα beach bar της Μυκόνου, είχε συντάξει το διάστημα από το 2017 έως το 2022 ο Μανώλης Ψαρρός, ο αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων που έπεσε θύμα ξυλοδαρμού

 

Τουλάχιστον πέντε αναφορές για αρχαιολογικές παραβάσεις εις βάρος ορισμένων από τα μεγαλύτερα beach bar της Μυκόνου είχε συντάξει στο διάστημα από το 2017 έως το 2022 ο Μανώλης Ψαρρός, υπάλληλος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, που έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από αγνώστους, την 7η Μαρτίου στην Κηφισιά. Χθες η Δίωξη Εκβιαστών σε συνεργασία με την Εισαγγελία Αθηνών αποφάσισε την αναβάθμηση της κατηγορίας από πλημμέλημα σε κακούργημα.

 

Λόγω των αναφορών του μάλιστα κατέστη βασικός μάρτυρας κατηγορίας σε μια σειρά από ποινικές δίκες που εκκρεμούν εις βάρος ισχυρών επιχειρηματιών της Μυκόνου. Η πιο πρόσφατη από αυτές ήταν προγραμματισμένη να ξεκινήσει τον Φεβρουάριο του 2023, ωστόσο αναβλήθηκε.

 

 

Οι αναφορές του κ. Ψαρρού έχουν κοινοποιηθεί μεταξύ άλλων στην Εισαγγελία Πρωτοδικών και στη Διεύθυνση Πολεοδομίας Σύρου, με τον αρχαιολόγο να επισημαίνει πολεοδομικές και κυρίως αρχαιολογικές παραβάσεις. «Προέβησαν σε εκτεταμένες εκσκαφικές εργασίες και τσιμεντόστρωση του αμμώδους της παραλίας για τη δημιουργία πλατφόρμας σκίασης των πελατών», αναφέρεται σε μία απ’ αυτές.

 

Οι περισσότερες υποθέσεις δεν είναι καινούργιες αλλά χρονολογούνται ήδη από το 2017. Στις έρευνες έχουν εμπλακεί ο Συνήγορος του Πολίτη καθώς και η Εθνική Αρχή Διαφάνειας στην οποία έχουν κοινοποιηθεί τα πορίσματα συνολικά 145 ελέγχων για υποθέσεις στο νησί της Μυκόνου.

 

Το ένα από τα κέντρα διασκέδασης για τα οποία οι αρχαιολόγοι του νησιού έχουν συντάξει αλλεπάλληλες εκθέσεις αυτοψίας βρίσκεται στον Πάνορμο και απέχει μερικές δεκάδες μέτρα από τους αρχαιολογικούς χώρους της Μαυροσπηλιάς και του Μαραθίου. Η συγκεκριμένη επιχείρηση λειτουργεί από το 2016, με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων να διαπιστώνει, σε αυτοψία που έγινε ένα χρόνο αργότερα, ότι οι υπεύθυνοι πραγματοποίησαν «χωρίς την έγκριση της υπηρεσίας μας, εργασίες οικοδόμησης – επέκτασης του υφιστάμενου ακινήτου με δημιουργία νέων στεγασμένων χώρων και άλλων κατασκευών».

 

Ο κ. Ψαρρός και οι συνάδελφοί του είχαν ενημερώσει για τα ευρήματά τους το Α.Τ. Μυκόνου και τον Συνήγορο του Πολίτη. Από αναφορά που τέθηκε υπόψη της «Κ» προκύπτει ότι το κατάστημα σφραγίστηκε, με τους υπευθύνους ωστόσο να παραβιάζουν τις σφραγίδες. Στο ίδιο έγγραφο περιγράφεται ακόμα ότι για να ξεπεράσουν τα προβλήματα οι ιδιοκτήτες διέκοψαν τη λειτουργία της επιχείρησης και συνέστησαν νέα στην οποία μεταβίβασαν το beach bar διασφαλίζοντας έτσι την απρόσκοπτη λειτουργία της.

 

Σε εκείνη την αυτοψία τους (2017) οι αρχαιολόγοι είχαν διαπιστώσει ότι εντός του beach bar «οικοδομήθηκαν εκτός από στέγαστρα και νέα κτίρια νότια των υφιστάμενων δίχως έγκριση». Οι αυθαίρετες κατασκευές καταλάμβαναν 2.000 τετραγωνικά μέτρα, με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων να εισηγείται αρνητικά για τη συνέχιση λειτουργίας τους. Στις ίδιες διαπιστώσεις κατέληξαν και οι μεταγενέστερες εκθέσεις αυτοψίας που συνέταξε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με εισηγητή τον Μανώλη Ψαρρό.

 

Σε μεταγενέστερο έγγραφο με ημερομηνία Μάρτιος 2020 αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «η υπηρεσία μας εμμένει στην αρχική εισήγηση καθώς λόγω του μεγάλου όγκου και κάλυψης η λειτουργία του καταστήματος προκαλεί έμμεση βλάβη στο περιβάλλον των αρχαιολογικών χώρων Μαραθίου και Μαυροσπηλιάς».

 

Παρουσιάζει ενδιαφέρον η αναφορά –το 2022– των αρχαιολόγων ότι οι υπεύθυνοι του beach bar τους απαγόρευσαν την είσοδο όταν επιχείρησαν να πραγματοποιήσουν νέα αυτοψία στο κατάστημα. Ενα δεύτερο κέντρο διασκέδασης στο οποίο έχουν διαπιστωθεί πολεοδομικές και αρχαιολογικές παραβάσεις από τους υπαλλήλους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων λειτουργεί στον Ορμο της Φτελιάς. Από έγγραφες αναφορές που έχουν κοινοποιηθεί στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Σύρου προκύπτει ότι οι υπεύθυνοι της επιχείρησης έχουν πραγματοποιήσει δίχως έγκριση εργασίες σε σημείο που έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος, ενώ έχουν προχωρήσει και σε εκβραχισμούς ενός λόφου που βρίσκεται πίσω από το beach bar για την κατασκευή αυτοσχέδιου ελικοδρομίου.

 

 

Χωρίς καμία άδεια

Ενδεικτικό, τέλος, της κατάστασης που επικρατεί στο Νησί των Ανέμων είναι και το γεγονός ότι δημοφιλές μπαρ που βρίσκεται στα περίχωρα της χώρας της Μυκόνου διαπιστώθηκε ότι λειτουργούσε χωρίς καμία σχετική άδεια από την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους αρμόδιους φορείς.

 

Το φθινόπωρο μάλιστα του 2022 η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Μυκόνου συνεδρίασε προκειμένου να επιβάλει κυρώσεις στους υπευθύνους του καταστήματος. Από τα πρακτικά της συνεδρίασης που βρίσκονται στη διάθεση της «Κ» προκύπτει ότι η δημοτική αρχή αποφάσισε ομόφωνα την προσωρινή διακοπή λειτουργίας της επιχείρησης στη θέση Δεξαμενή, ζήτησε από την ΕΛ.ΑΣ. να προχωρήσει στη σφράγισή της, ενώ τον Δεκέμβριο του 2022 επέβαλε πρόστιμο στους υπευθύνους του καταστήματος 26.400 ευρώ.

 Από την kathimerini.gr – του Γιάννη Σουλιώτη

 

  

Αναζητώντας τη Σαλονίκη

 

γράφει η Κυριακή Μπεϊόγλου

 

Περπατώ προς το «Ντορέ», νύχτα Τετάρτης. Βιάζομαι να φτάσω στην «Πριγκηπέσσα». Μυρίζει παντού άνοιξη. Στην Τσιμισκή, με προσπερνούν παρέες φοιτητών, συζητούν για τα Τέμπη και για το «πού πάμε, ρε φίλε».

 

Χαμογελώ, κάτω από τα λιθόστρωτα της Θεσσαλονίκης -για να θυμηθώ και το σύνθημα του Μάη του ’68- σίγουρα θα υπάρχει παραλία. Ο κόλπος του Θερμαϊκού έχει μέσα του πολλούς αγώνες, πολλή ιστορία. Προσπαθούσα να βρω περπατώντας κάποια παλιά στέκια των ποιητών και των λογοτεχνών της πόλης. Κάποια έκλεισαν, άλλα άλλαξαν όνομα και… περιεχόμενο.

 

Λογικό, πολύ λογικό, λέω στον εαυτό μου, οι εποχές αλλάζουν και μαζί τους αλλάζουν και οι πόλεις, φεύγουν και οι άνθρωποι που τις υπερασπίζονται. Η Θεσσαλονίκη δεν θυμίζει πια την πόλη του Ιωάννου. Χαμένη κι εγώ σε μια πόλη που μοιάζει με την πατρίδα μου, αλλά δεν την έζησα για να τη δω να αλλάζει, την παρατηρώ όπως κι εκείνος όταν έγραφε «Χαμένος μες στους δρόμους, μες στα σινεμά, δεν είμαι πια ο νεαρός που δεν καταλαβαίνει».

 

Ανοίγω με την πόρτα της Πριγκηπέσσας. Είναι η βραδιά του «Μπέμπη», ο συγγραφέας του, Θωμάς Κοροβίνης, στο πάλκο με τον Δημήτρη Μυστακίδη, την Εύη Κουτρουμπάκη, τον Κώστα Μπαρμπάτση και τον Δημήτρη Σφίγγο μιλούν για το βιβλίο. Κόσμος πολύς, μοιάζει σαν να είναι όλοι μια παρέα. Ανασαίνω. Εδώ μέσα ζει κάτι από το πνεύμα της παλιάς πόλης. Δεν είναι κάτι παλιό ή γραφικό. Είναι η Σαλονίκη που αντιστέκεται στην αλλοτρίωση, που αρνείται να υποταχθεί στις «μπρασερί», στα γκουρμέ σαντουιτσάδικα, στα αποστειρωμένα μπαρ, στα θορυβώδη ορθάδικα που προσπέρασα για να φτάσω.

 

Ηταν μια παρουσίαση βιβλίου που έμοιαζε σαν λαϊκή μυσταγωγία. Κάπου, σε κάποιο σύμπαν, ο «μπέμπης», ο βιρτουόζος του μπουζουκιού Δημήτρης Στεργίου, θα χαμογελούσε ευχαριστημένος για αυτή τη γιορτή και για τα πολύτιμα λόγια του Θωμά που έφτιαξαν την ιστορία του.

 

Στον δρόμο της επιστροφής για το ξενοδοχείο, στην καρδιά των Λαδάδικων, σκεφτόμουν πώς άραγε να μοιάζει η βαρυσήμαντη αυτή πόλη στα επόμενα τριάντα χρόνια. Θα έχει μείνει μόνο ο Λευκός Πύργος, σκέφτομαι.

 

Σταματώ στην καινούργια αγορά του Μοδιάνο. Κοιτώ με απελπισία τη λουστρινάτη στοά με τις μπουτίκ κρεάτων, τις κυριλέ κάβες, τα άοσμα εστιατόρια. Νιώθω σαν να με χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα. Σαν να άνοιξε μια τρύπα και κατάπιε ένα κομμάτι ιστορίας της πόλης. Σκέφτομαι τον Ελί Μοδιάνο, που την ονειρεύτηκε μετά τη μεγάλη πυρκαγιά στην περιοχή των Εβραίων, και αδυνατώ να καταλάβω αυτή την ισοπέδωση που έχει συμβεί τώρα.

 

Καταφεύγω με την καρδιά σφιγμένη απέναντι, στο Καπάνι. Υπάρχει ακόμη. Στο «Μοντιλιάνι» παραγγέλνω ένα κρασί και κάθομαι σ’ ένα τραπεζάκι στο λιθόστρωτο. Σκάβω με το πόδι την παλιά πέτρα, αραγε να υπάρχει ακόμα εκεί από κάτω κάτι από την παραλία που αναζητούν οι ωραίοι τρελοί και οι ακάματοι ονειροπόλοι αυτού του κόσμου που βρήκαν κάποτε παρηγοριά σ’ αυτή την ιστορική πόλη;

Γιατί το πρωί βλέπω πια μόνο lifestyle

 

γράφει ο Κώστας Γιαννακίδης   

 

Τα πρωινά βλέπω πλέον μόνο lifestyle εκπομπές. Αυτές με θέματα κοινωνικής ελαφρότητας και celebrities. Μαθαίνω ποιοι χώρισαν, αν η Βανδή φίλησε τον Μπισμπίκη και τι συνέβη στο Survivor. Είναι ένας ευχάριστος τρόπος για να αρχίσεις τη μέρα σου. Αν μη τι άλλο, δεν ακούς τσιρίδες, αλλά χαριτωμένα γέλια. Το πολύ να δω την Κοραή ή τον Βερύκιο που φυτρώνουν σαν μανιτάρια σε ένα τοπίο με εξωτικά πλάσματα. Αντε και τον Παπαχλιμίτζο με τη Βίδου στην ΕΡΤ, αρκεί να μην έχουν πολιτικό θέμα. 

Υποθέτω το κάνουν και αρκετοί από σας, αν και δεν πρόκειται να το παραδεχθείτε. Θα με λοιδορήσετε, θα εκλάβετε την παραδοχή μου ως επιβεβαίωση της ελαφρότητας που με διακρίνει. Καμία αντίρρηση. Ομως, πλέον δεν μπορώ να παρακολουθήσω πολιτικές συζητήσεις στην πρωινή τηλεόραση. Το βράδυ, αν πετύχω κάτι, μπορεί να το χαζέψω. Τα βράδια φωνάζουν λιγότερο. Είναι και οι ίδιοι κουρασμένοι. Το πρωί μου φαίνονται σαν ξωτικά. Αν θέλετε, σαν κάτι κούκλες που τις κουρδίζεις και επαναλαμβάνουν μονότονα το ίδιο πράγμα. Πώς αλλιώς να το πω; Σαν γύπες που παριστάνουν τους παπαγάλους. Εχουν πάρει τα κομματικά non paper και τα αναπαράγουν. Συχνά, δε, με τον ίδιο τρόπο. Και είναι και οι ίδιοι ξέπνοοι, ενώ δεν ξεκίνησαν καν να τρέχουν με πλήρη ρυθμό για τις εκλογές. 

Οι συζητήσεις είναι, συνήθως, μονοθεματικές. Εντάξει, ευλόγως κυριαρχούσε η τραγωδία των Τεμπών. Αυτές τις μέρες θα συζητούν για τον Ανδρουλάκη. Ομως, δεν είναι αυτός ο λόγος που καθιστά τις τηλεοπτικές κουβέντες μια δοκιμασία για τα νεύρα, τουλάχιστον τα δικά μου. Είναι που δεν ακούς κάτι για τα πραγματικά σοβαρά θέματα ή το μέλλον της χώρας – επαναλαμβάνω, αφήνω στην άκρη τα Τέμπη. Παρακολουθείς ένα στείρο ξεκατίνιασμα από ανθρώπους που σηκώθηκαν τα χαράματα για το καθημερινό tour σε κανάλια και ραδιόφωνα. Τα περισσότερα πάνελ, δε, είναι τόσο προβλέψιμα και επαναλαμβανόμενα, που θα μπορούσαν να παίξουν και την επομένη. Ελάχιστοι θα καταλάβαιναν τη διαφορά. Στο μεταξύ, όλοι γνωρίζονται τόσο καλά μεταξύ τους ώστε ο ένας πατάει αμέσως το «κουμπί» του άλλου, ενώ οι δημοσιογράφοι ξέρουν πού ακριβώς βρίσκεται το σημείο από το οποίο θα ξεκινήσουν αλυσιδωτές εκρήξεις.

Αυτό που παρακολουθούμε (εγώ όχι πια) στην πρωινή τηλεόραση δεν είναι πολιτική συζήτηση, αλλά παιχνίδι ρόλων που στοχεύει στο θυμικό του θεατή. Είναι ένα πλέγμα από αφορισμούς και δικαιολογίες. Αν υπάρχει κάτι ενδιαφέρον είναι οι νέες αφίξεις των πολιτευτών που αναβαθμίζονται σε υποψηφίους και μας τονίζουν εμφατικά ποια περιφέρεια έχει την τιμή να τους φιλοξενεί. Τους παρατηρώ τώρα που ξεκινούν δειλά την καριέρα τους στα πάνελ. Σαν πιγκουίνοι λίγο πριν την πρώτη τους βουτιά. Και μιμούνται με σπαρταριστό τρόπο τους μεγαλύτερους. 

Αλλά η τηλεόραση είναι μια παράσταση της ζωής. Και το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου αποτυπώνεται πιστά σε αυτό που εμφανίζεται πρωί-πρωί στις οθόνες μας. Δεν θα μπορούσε να είναι και διαφορετικά. Θα πάμε, λοιπόν, στις εκλογές και δεν θα έχει συζητηθεί απολύτως τίποτα από τα βασικά προβλήματα της χώρας. Γιατί η αντιπολίτευση δεν ξέρει πώς να τα αναδείξει και η κυβέρνηση γνωρίζει καλά πώς να τα κρύψει.   

Ζεστό ψωμί

 

γράφει η Αρχοντία Κάτσουρα

 

Ενα δυνατό «ωχ!» της ξέφυγε από το στόμα και αμέσως κοίταξε το χέρι της που πονούσε. Πώς τα κατάφερε; Ενα κάψιμο δύο εκατοστών στη μέσα πλευρά του χεριού της της έδωσε έναν πόνο που την έκανε να δακρύσει.

 

Ετρεξε στο μπάνιο, άνοιξε το κρύο νερό, έβαλε από κάτω το χέρι της και περίμενε να υποχωρήσει το κάψιμο. Μετά πήρε από το ντουλάπι την κηραλοιφή και άπλωσε στο σημείο μια γενναία ποσότητα. Ο πόνος κάπως είχε μαλακώσει, αλλά ένιωθε το δέρμα να τραβάει επιφανειακά. Μικρή η ζημιά, σύντομα θα επουλωνόταν, θα έμενε ένα μικρό σημάδι που με τους μήνες ή έστω με τα χρόνια θα έσβηνε.

 

Μόλις ηρέμησε, έτρεξε να σβήσει το ηλεκτρικό σίδερο. Προσπαθούσε να καταλάβει πώς κάηκε. Συνειδητοποίησε ότι, στη βιασύνη της να πάρει μια πετσέτα από τον μπόγο, είχε «αγκαλιάσει» το σίδερο. Ετσι έγινε η ζημιά…

Κάθισε λίγο να συνέλθει. Μερικές φορές, μικρές τέτοιες πληγές, ένα μικρό κάψιμο, ένα κόψιμο στην κουζίνα από αφηρημάδα, μια γρατζουνιά του γάτου την ώρα του παιχνιδιού, την πονούσαν λίγο παραπάνω από συνήθως. Αυτά τα ασήμαντα μικροατυχήματα του σπιτιού κάπως μεγάλωναν, διογκώνονταν και μαζί τους διογκωνόταν και ο πόνος. Κι ας μην είχαν μεγάλη σημασία, κι ας ήξερε ότι η πληγή θα έφευγε -θαύματα έκανε η κηραλοιφή της γιαγιάς στην επούλωση-, κι ας ήταν κάτι συνηθισμένο.

 

Ετσι ήταν κι εκείνο το πρωί. Εκείνη που έδειχνε τόση αντοχή στον φυσικό πόνο υπό άλλες συνθήκες, τώρα είχε δακρύσει για ένα τόσο δα καψιματάκι… Πφφ.

 

Καμιά φορά, την ενοχλούσε αυτή η συνθήκη υπερευαισθησίας. Δεν ήταν πια μικρό παιδί, δεν δικαιολογούνταν. Δεν θα ’πρεπε από ένα σημείο και μετά να αποευαισθητοποιείται ο άνθρωπος, το νευρικό σύστημα να αντιδρά μόνο σε ό,τι είναι πραγματικά σημαντικό;

 

Η ίδια φωνή που έκανε αυτές τις ερωτήσεις, απάντησε: Δεν μπορεί η ευαισθησία -του δέρματος, του συναισθήματος, του μυαλού, του οργανισμού- να είναι επιλεκτική. Δεν γίνεται να αντιδράς στον έναν πόνο και στον άλλο όχι. Και ποιος μπορεί να κρίνει ποιος πόνος είναι ο πιο σοβαρός; Αυτό δεν είναι κάτι υποκειμενικό;

 

Μπορεί κάποιος άλλος να σου πει πότε πεινάς; Πότε διψάς; Πότε κρυώνεις και πότε ζεσταίνεσαι; Τι αγαπάς και τι απεχθάνεσαι; Αυτό το ξέρεις εσύ. Και τι χρειάζεσαι ξέρεις.

 

Στις σκέψεις αυτές αισθάνθηκε ένα βλέμμα να την τυλίγει. Ο γάτος, που είχε σηκωθεί από το μαξιλάρι του καναπέ, την κοίταζε επίμονα. Σαν κάτι να ήθελε να πει. Δεν νιαούρισε, μόνο ρουθούνισε λίγο.

 

Τότε κατάλαβε. Το σπίτι μύριζε έντονα, ψωμί και λάδι;

 

Ετρεξε στην κουζίνα και άνοιξε τον φούρνο. Ισα που πρόλαβε το ψωμί της πριν αρπάξει, μόνο το σουσάμι είχε κάπως καψαλιστεί.

 

Το έβγαλε γρήγορα από τον φούρνο, το γύρισε ανάποδα στη σχάρα και το σπίτι μύρισε σπίτι και ζεστασιά.

 

Αν δεν φοβόταν μην καεί -ήταν πρόσφατη κι η περιπέτειά της με το ηλεκτρικό σίδερο-, αμέσως θα έκοβε με το χέρι ένα κομμάτι. Εμεινε πάνω από το καρβελάκι και το μύριζε. Δέκα λεπτά αργότερα, με το πριονωτό μαχαίρι έκοψε μια τραγανή γωνιά.

 

Ω, τι θαύμα ήταν αυτό! Αγαλλίαση την πλημμύρισε. Αυτή της σπιτικής οικειότητας, της απλής απόλαυσης που δεν χρειάζεται κανένα φτιασίδι: αλεύρι, αλάτι, μαγιά, νερό και λάδι. Η βάση της ζωής.

 

Αισθάνθηκε ευλογημένη. Οχι γιατί είχε συμβεί κάτι σπουδαίο. Αλλά γιατί με δυο μπουκιές ζεστό ψωμί -σκέτο, χωρίς τυρί ή βούτυρο ή μέλι- μαλάκωσαν όλα μέσα της και έξω της. Και το κάψιμο δεν φαινόταν να πονάει πια -όχι όσο πριν τουλάχιστον. Εμοιαζαν πολύ ωραία. Σκεφτόταν ότι δεν χρειαζόταν τίποτα άλλο εκείνη την ώρα.

 

Εδωσε λίγη ψίχα και στο γατί που τριβόταν στα πόδια της και έβγαζε μικρές παραπονιάρικες φωνούλες, λες και περίμενε κάτι πολύ γκουρμέ. Την καταβρόχθισε και έφυγε. Και όλοι στο σπίτι, έτσι απλά, πήραν μια μυρωδιά ευτυχίας.

Το ΔΝΤ συνιστά επιφυλακή για την "αυξημένη αβεβαιότητα" που επικρατεί στον χρηματοπιστωτικό τομέα.!

 

Ακόμα και η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου παρουσιάζεται προβληματισμένη για την κατάσταση στον χρηματοπιστωτικό τομέα.

 

Η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ζήτησε επιφυλακή απέναντι στην ακόμη «αυξημένη αβεβαιότητα» που επικρατεί στον χρηματοπιστωτικό τομέα, μετά την πτώχευση της καλιφορνέζικης Silicon Valley Bank (SVB) στις 10 Μαρτίου που δημιούργησε ανησυχίες για την ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα σε Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρώπη.

 

Το πρώτο θύμα στην Ευρώπη υπήρξε η Credit Suisse, η διάσωση της οποίας επιτεύχθηκε με την αναγκαστική εξαγορά της από την Union des Banques Suisses την περασμένη Κυριακή.

 

 

«Είναι σαφές ότι οι κίνδυνοι για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα έχουν αυξηθεί», δήλωσε η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα κατά την διάρκεια του Φόρουμ για την Ανάπτυξη της Κίνας, που οργανώνεται στο Πεκίνο από την κινεζική κυβέρνηση.

 

«Οι πολιτικοί παράγοντες έλαβαν αποφασιστικής σημασίας μέτρα απέναντι στους κινδύνους που απειλούν την χρηματοπιστωτική σταθερότητα», δήλωσε η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα κατά την διάρκεια της ομιλίας της. «Τα μέτρα αυτά άμβλυναν σε κάποιον βαθμό τις εντάσεις στις αγορές, αλλά η αβεβαιότητα είναι αυξημένη, πράγμα που τονίζει την ανάγκη να παραμείνουμε σε επιφυλακή», είπε.

 

Η εξαγορά της Credit Suisse υπό την «αιγίδα» των ελβετικών αρχών, όπως και τα μέτρα που έλαβαν οι κεντρικές τράπεζες για την βελτίωση της πρόσβασης στην ρευστότητα επέτρεψαν την αποφυγή του κλίματος πανικού, χωρίς ωστόσο να επιτευχθεί η επιστροφή της σταθερότητας στις αγορές.

 

Οι τραπεζικοί τίτλοι συνέχισαν να καταγράφουν πτώση στα χρηματιστήρια κατά την διάρκεια της Παρασκευής.

 

Οι πρόσφατες δηλώσεις της προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ για την ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος και οι καθησυχαστικές δηλώσεις του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του γερμανού καγκελαρίου Ολαφ Σολτς την Παρασκευή δεν κατόρθωσαν να κατευνάσουν τα πνεύματα.

 

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε την Παρασκευή από την Οτάβα του Καναδά ότι οι τράπεζες βρίσκονται σε καλή κατάσταση και ότι δεν βλέπει ότι τα πράγματα βρίσκονται κοντά σε σημείο έκρηξης. Παραδέχθηκε ωστόσο ότι χρειάζεται «λίγος χρόνος για να ηρεμήσει η κατάσταση». 

πηγή

Γιατί δεν έχει "αέρα" ο ΣΥΡΙΖΑ; Από τον Καμένο στον Πολάκη…

 

Η Νέα Δημοκρατία έχει ήδη υποστεί πολύ μεγάλη φθορά αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δείχνει να επωφελείται δημοσκοπικά. Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι γι' αυτό.

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

 

Σύμφωνα με όλα τα εργαλεία που διαθέτουμε, αλλά και με την κοινή πεποίθηση, στις επικείμενες εκλογές η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη θα υποστεί μεγάλη ζημιά. Είναι το μόνο βέβαιο. Πέντε έως δέκα μονάδες κάτω από το ποσοστό του 2019 (39,85%). Στην πρώτη περίπτωση (μείον πέντε) θα μιλάμε για ήττα, στη δεύτερη (μείον δέκα) για συντριβή.

 

Ας κάνουμε τώρα μια αναδρομή στις εκλογές της Μεταπολίτευσης. Σε όλες είχαμε μια φυσική εξέλιξη: όταν το κυβερνών κόμμα έχανε, κέρδιζε το μεγάλο κόμμα της αντιπολίτευσης. Έτσι εναλλάσσονταν στην εξουσία η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Και μετά το 2015 η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ. Το γνωρίζαμε εκ των προτέρων: θα έχανε ο ένας, θα κέρδιζε ο άλλος. Ήταν «κανόνας».

Τι κυκλοφορεί σήμερα ως πιθανό ενδεχόμενο; Τα ποσοστά της ΝΔ να υποστούν καθίζηση, αλλά από αυτήν να μην επωφεληθεί ιδιαίτερα ο ΣΥΡΙΖΑ. Προσωπικά πιστεύω ότι θα ισχύσει ο «κανόνας» που προανέφερα. Όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ τι κάνει ή τι μπορεί να κάνει για να μην ανατραπεί αυτός ο «κανόνας»;

 

Για να απαντήσουμε σ’ αυτό το ερώτημα, πρέπει να αναζητήσουμε τις πιθανές αιτίες για τη(διαφαινόμενη ή εικαζόμενη, μέχρι να γίνουν οι εκλογές) αδυναμία του να εκμεταλλευθεί τη φθορά της κυβέρνησης. Η οποία δεν είναι καθόλου μικρή. Απανωτά γεγονότα (πρώτα στο σκάνδαλο των υποκλοπών και ώρα η τραγωδία των Τεμπών) αποσυντόνισαν το Μέγαρο Μαξίμου και σκόρπισαν φόβο για την επόμενη μέρα. Οι βεβαιότητες για εκλογικό περίπατο εξαφανίστηκαν, ουδείς γνωρίζει αν η επόμενη κυβέρνηση θα περιλαμβάνει οπωσδήποτε τη ΝΔ ως κόμμα και τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως πρωθυπουργό. Ο φόβος αυτός αναδείχτηκε και στην τελευταία συνέντευξή του.

 

Όλα αυτά αποτελούν μεγάλη ευκαιρία για την αντιπολίτευση και ειδικά για τον ΣΥΡΙΖΑ, το δεύτερο κόμμα εξουσίας που υπάρχει σήμερα. Κατά τη λαϊκή ρήση, με όλα όσα γίνονται τους τελευταίους μήνες, «γεννάνε και τα κοκόρια του Τσίπρα». Τι συμβαίνει όμως και στον ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούν «να μαζέψουν τα αβγά;». Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει «ρεύμα» ή «αέρα» νίκης; Γιατί δεν συμβαίνει αυτό που συνέβαινε σε όλες τις (προ)εκλογικές περιόδους από τη Μεταπολίτευση μέχρι και τις εκλογές του 2019, όταν το κόμμα της αντιπολίτευσης εισέπραττε τη φθορά του κυβερνώντος και εμφάνιζε σχετική ή μεγάλη βεβαιότητα ότι αυτό θα ήταν η επόμενη κυβέρνηση;

 

Η προφανέστερη απάντηση είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνησε και μάλιστα πρόσφατα. Και από τη δική του περίοδο διακυβέρνησης υπερισχύουν ακόμα τα αρνητικά, τα οποία δεν τον αφήνουν ακόμη να καρπωθεί πλήρως την κυβερνητική φθορά και να επανέλθει σε τροχιά εξουσίας. Αυτή είναι η πιο λογική και προφανής εξήγηση. Όμως, ας προσέξουμε και κάτι άλλο.

 

Για να έχει σημαντικές ελπίδες ένα κόμμα της αντιπολίτευσης να ξαναγίνει κυβέρνηση, πρέπει να καταφέρει να αποσπάσει ψηφοφόρους απευθείας από το κυβερνών κόμμα. Έτσι γινόταν μέχρι τώρα σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις. Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ έφθαναν στην εξουσία, αποσπώντας το ένα από το άλλο κόμμα ένα κρίσιμο ποσοστό. Το ίδιο έγινε και το 2015, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβερνητικό κόμμα: απέσπασε μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων και από τα δύο άλλα κόμματα, μεγαλύτερο από το ΠΑΣΟΚ και μικρότερο από τη ΝΔ.

 

Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ, για να συνεχίσει αυτήν την «παράδοση», πρέπει να καταφέρει να αποσπάσει ψηφοφόρους από τη δεξαμενή του σχεδόν 40% που είχε η ΝΔ στις εκλογές του 2019. Κυρίως καλείται να απευθυνθεί στο κομμάτι εκείνο των «κεντρώων», «κεντρογενών» ή όπως αλλιώς αποκαλούνται, οι οποίοι έδωσαν τη νίκη και, κυρίως, την αυτοδυναμία στη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη.

 

Η κατηγορία αυτή των ψηφοφόρων μπορεί να είναι μικρή αριθμητικά, αλλά απολύτως κρίσιμη για την έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης. Οι ψηφοφόροι αυτοί έχουν απογοητευθεί σήμερα από τη διακυβέρνηση Μητσοτάκη, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα μετακινηθούν στον ΣΥΡΙΖΑ και θα αλλάξουν έτσι άρδην τους εκλογικούς συσχετισμούς.

 

Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι, πέραν της κυβερνητικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 20145-2019, παίζουν ρόλο και άλλα θέματα, συνεργασιών, συμπεριφορών, προσώπων κ.α.

 

Για να το πούμε σχηματικά, η περίοδος 2015-2019 στιγματίστηκε από τον εναγκαλισμό του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμένου, για τον οποίο ο Αλέξης Τσίπρας και οι λοιποί της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν κάνει ευθεία αυτοκριτική, αλλά καταφεύγουν μόνο σε δικαιολογίες. Σήμερα ένα παρόμοιο φαινόμενο ταλανίζει τον ΣΥΡΙΖΑ, η υπόθεση Πολάκη. Τα δυσεξήγητα μπρος- πίσω (από την ανακοίνωση Τσίπρα για εξοστρακισμό από τα ψηφοδέλτια και την απειλή της διαγραφής φτάσαμε στο συγχωροχάρτι και την πανηγυρική επιστροφή) θολώνει το μήνυμα, που επιχειρούσε να εκπέμψει το τελευταίο διάστημα η ηγεσία του.

 

Με την επιστροφή Πολάκη ασφαλώς ενισχύεται η κομματική συσπείρωση. Αυτό, όμως, που δεν έδειξαν να καταλαβαίνουν όλοι όσοι είπαν «ναι, ομόφωνα» στην επιστροφή Πολάκη, είναι ότι η κομματική συσπείρωση μπορεί να μη φτάνει για να φέρει την εκλογική νίκη, όπως δεν έφτασε και το 2019. Διότι αυτή η επιστροφή μπορεί να αποτρέψει τη μετακίνηση από τη ΝΔ στον ΣΥΡΙΖΑ ενός, μικρού μεν αλλά κρίσιμου, ποσοστού ψηφοφόρων, που μπορεί να κρίνει την πρωτιά το βράδυ των εκλογών.

 

Αν το βράδυ εκείνο η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη υποστεί μεν μεγάλη ήττα, ίσως και συντριβή, αλλά παρόλα αυτά καταφέρει να μείνει πρώτο κόμμα, τότε πολλοί στον ΣΥΡΙΖΑ θα αναφωνήσουν: «Τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε;».

 

Και τότε θα αρχίσουν να ψιθυρίζουν από μέσα τους: «Καμένος», «Πολάκης», «ομόφωνα» κ.α. Μόνο που τότε θα είναι αργά. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να προσέχουν τα σημάδια και τις προειδοποιήσεις παρά να ζουν μέσα σε αυτάρεσκες βεβαιότητες…

Το δικαίωμα στην τεμπελιά…

 

Η χαρά της εκτός δουλειάς ζωής.

 

γράφει ο Γιάννης Παντελάκης 

 

 

Δεν είναι απαραίτητο να βιώσουμε χρυσούς αιώνες για να ανακαλύψουμε πάλι τη χαρά της εκτός δουλειάς ζωής, αυτό μας λένε οι Γάλλοι… Εικονογράφηση: bianka/ LIFO

 

ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ τους Γάλλους; Γιατί κατεβαίνουν μαζικά στους δρόμους στις μεγαλύτερες και πιο άγριες διαδηλώσεις των τελευταίων, πολλών χρόνων που έχουν σημειωθεί στη χώρα; Γιατί αρνούνται πεισματικά να δεχτούν να ανέβουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 χρόνια; Δεν βλέπουν πως όλες οι ευρωπαϊκές ‒και όχι μόνο‒ χώρες έχουν υιοθετήσει ήδη τα 65 και 67 χρόνια ως όρια συνταξιοδότησης;

 

Στη Γερμανία είναι ήδη 65 και προβλέπεται να ανέβουν στα 67 ως το 2029, στην Ισπανία συμβαίνει το ίδιο, στην Ελλάδα, στην Πολωνία, στην Ιταλία, σχεδόν παντού τα όρια έχουν αυξηθεί και η προοπτική είναι ότι σύντομα θα βγαίνουν στη σύνταξη στα 67 ‒ οι Γάλλοι γιατί αντιδρούν τόσο οργισμένα; Ο ΟΟΣΑ τα έχει προβλέψει όλα αυτά εδώ και χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση τα έχει αποδεχτεί με μεγάλη ικανοποίηση, μήπως οι Γάλλοι κατεβαίνουν στους δρόμους γιατί είναι οι τεμπέληδες της Ευρώπης;

 

Προφανώς, δεν συμβαίνει το τελευταίο. Μερικές εβδομάδες πριν, η Sandrine Rousseau, βουλευτής των Πράσινων, οικονομολόγος και επικεφαλής στη Γαλλία του κινήματος ΜeΤoo, σε μια δημόσια συζήτηση για το συνταξιοδοτικό επικαλέστηκε μια φράση σημαντική για τους Γάλλους ‒ και μάλλον όχι μόνο γι’ αυτούς, αν και πρόκειται κυρίως για μια γαλλική συζήτηση. Έχει τρεις λέξεις αυτή η φράση: «Δικαίωμα στην τεμπελιά». Η ιστορία της φράσης, και ενός υποστρώματος κουλτούρας που έχει δημιουργηθεί ξεκινά πολλά χρόνια πριν.

 

Ο κόσμος σε κάθε γωνιά του πλανήτη εργάζεται ολοένα και περισσότερο σε βάρος του ελεύθερου χρόνου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και συνεπάγεται πολλά.

Ήταν το 1880 όταν ένας εξαιρετικά ανήσυχος τύπος (επαναστάτης, μαρξιστής, δημοσιογράφος, συγγραφέας, ακτιβιστής) με το όνομα Πολ Λαφάργκ δημοσίευε ένα μικρό μανιφέστο που κυκλοφόρησε με αυτόν ακριβώς τον τίτλο Δικαίωμα στην τεμπελιά.

 

Το μανιφέστο σήκωσε πολλή σκόνη. Παρότι πέρασε σχεδόν ενάμισης αιώνας, το μανιφέστο, που έγινε ένα μικρό βιβλίο, δεν έχασε ποτέ την επικαιρότητά του. Έγινε αντικείμενο άπειρων συζητήσεων ιδιαίτερα στο εσωτερικό της αριστεράς, πολιτικών ζυμώσεων, αγώνων, συγκρούσεων για ένα θέμα που σε ελεύθερη απόδοση ονομάζεται «το δικαίωμα του ελεύθερου χρόνου». Ο Λαφάργκ ουσιαστικά οραματιζόταν την εποχή που «θα εργαζόμαστε το πολύ τρεις ώρες την ημέρα» και θα απολαμβάνουμε τις υπόλοιπες, οπότε θα ζούσαμε πραγματικά.

 

Το μανιφέστο προκάλεσε μεγάλη αμηχανία την εποχή εκείνη, και πολλές συγκρούσεις ανάμεσα στους μαρξιστές. ο Λένιν θαύμαζε τον Λαφάργκ, αλλά ο ίδιος ο Κάρολος Μαρξ, που εκνευρίστηκε με το μικρό μανιφέστο, δεν κατάφερε να αποτρέψει τον γάμο της κόρης του Λόρας με τον Λαφάργκ (υπάρχει ένα εξαιρετικό βιβλίο για το ζεύγος Λαφάργκ - Λόρα με τίτλο Λώρα, η τελευταία των Μαρξ της Ζέφης Κόλια, από τις εκδόσεις Μεταίχμιο).

 

Ο Λαφάργκ έδινε έμφαση σε κάτι που έχουμε ξεχάσει, στη θέση που έχει η εργασία στη ζωή μας. Η εργασία έγινε αυτοσκοπός μετά από μερικά διαλείμματα χάρη σε κάποιες κατακτήσεις, οι συνθήκες εργασίας επιδεινώθηκαν, ο κόσμος σε κάθε γωνιά του πλανήτη εργάζεται ολοένα και περισσότερο σε βάρος του ελεύθερου χρόνου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και συνεπάγεται πολλά.

 

Από τις πρώτες λέξεις του βιβλίου του ο Λαφάργκ περιέγραφε κάτι που ηχεί εξαιρετικά επίκαιρο στην εποχή μας: «Μια παράξενη τρέλα κατέχει τις εργατικές τάξεις των εθνών όπου κυριαρχεί ο καπιταλιστικός πολιτισμός. Αυτή η τρέλα σέρνει στο κατόπι της ατομικές και οικογενειακές δυστυχίες οι οποίες βασανίζουν εδώ και αιώνες τη δύστυχη ανθρωπότητα. Αυτή η τρέλα είναι η αγάπη για τη δουλειά, το θνησιμαίο πάθος για τη δουλειά που φτάνει ως την εξάντληση των ζωτικών δυνάμεων του ατόμου και των απογόνων του. Αντί να αντιδράσουν σ’ αυτόν τον διανοητικό παραλογισμό, οι ιερείς, οι οικονομολόγοι και οι ηθικολόγοι καθαγίασαν την εργασία». Και οι πολιτικοί, θα προσθέταμε εμείς.

 

Είχε όμως και ένα καλό παράδειγμα να παραθέσει απέναντι σε αυτήν τη λογική της απόλυτης ορθότητας και εμμονής στην εργασία, ένα πρότυπο, που ήταν πολύ ελληνικό: «Οι Έλληνες της χρυσής εποχής δεν ένιωθαν, κι αυτοί επίσης, παρά μόνο περιφρόνηση για τη δουλειά: αποκλειστικά και μόνο οι σκλάβοι επιτρεπόταν να δουλεύουν: ο ελεύθερος άνθρωπος δεν γνώριζε παρά μόνο τις σωματικές ασκήσεις και τα παιχνίδια του νου.

 

Ήταν, επίσης, η εποχή όπου περπατούσε και ανέπνεε κανείς ανάμεσα σ’ έναν λαό από Αριστοτέληδες, από Φειδίες, από Αριστοφάνηδες ‒ ήταν η εποχή που μια χούφτα γενναίων συνέτριβε στον Μαραθώνα τις ορδές της Ασίας, αυτές που σε λίγο καιρό ο Αλέξανδρος θα καθυπέτασσε.

 

Οι φιλόσοφοι της αρχαιότητας δίδασκαν την περιφρόνηση για τη δουλειά, αυτόν τον ατιμωτικό υποβιβασμό του ελεύθερου ανθρώπου ‒ οι ποιητές υμνούσαν την τεμπελιά, αυτό το δώρο των Θεών». Αν εξαιρέσουμε τη μη αναγκαιότητα των σκλάβων, δεν είναι απαραίτητο να βιώσουμε χρυσούς αιώνες για να ανακαλύψουμε πάλι τη χαρά της εκτός δουλειάς ζωής, αυτό μας λένε οι Γάλλοι…

 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.