Ο ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΤΑΡΓΗΣΕ Ο,ΤΙ ΘΕΣΠΙΣΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ Ο ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ

Η διαπλοκή σχεδιάζει

Δύο αλληλο-αναιρούμενοι νόμοι και τα συμφέροντα της αμιγούς κατοικίας

Του ΔΗΜ. ΚΟΤΣΩΝΗ*

Ο νέος νόμος για τη Χωροταξική Ρύθμιση της χώρας επέφερε αλλαγή και στο καθεστώς που ίσχυε για την ομαδοποίηση των συμβατών λειτουργιών στις διάφορες περιοχές των πόλεων, τις οποίες η πολεοδομική νομοθεσία ονοματίζει ως «χρήσεις γης».

Με το νέο Ρυθμιστικό επιτρέπεται η ελεύθερη εγκατάσταση υπερτοπικών χρήσεων σε όλα τα οικόπεδα που έχουν πρόσωπο επί των 4 βασικών οδικών αξόνων της Αττικής, μεταξύ των οποίων και της Λεωφόρου Κηφισίας 

Διά των ρυθμίσεων αυτών καταργήθηκαν οι θεσμοθετημένες ομάδες-κατηγορίες, που ίσχυαν από το 1979, και δημιουργήθηκαν νέες ομάδες-κατηγορίες, στις οποίες περιλαμβάνονται πλέον και χρήσεις που δεν συμβαδίζουν μεταξύ τους, ιδίως στις κατηγορίες εκείνες στις οποίες συνυπάρχει και η χρήση της κατοικίας.

Επιτρέπεται, δηλαδή, πλέον η ταυτόχρονη ύπαρξη (η απόλυτη γειτνίαση) λειτουργιών χαμηλής και υψηλής όχλησης (οικιστική φόρτιση με αντίστοιχες υψηλής), π.χ., επιτρέπεται η συνύπαρξη κατοικιών και εμπορικών κέντρων, πολυκινηματογράφων, νυχτερινών κέντρων, ξενοδοχείων, καζίνων κ.ά.

Η κατακραυγή που ξεσήκωσε αυτή η ρύθμιση δεν πτόησε το υπουργείο, το οποίο επέμενε σε αυτήν. Οταν όμως δημοσιοποιήθηκε και έγινε αντιληπτός ο κίνδυνος για την καταστροφή των βόρειων προαστίων, επεβλήθη η στροφή στο υπουργείο και με τροποποίηση παραχώρησε στους δήμους το δικαίωμα να αποφασίζουν αυτοί για τη μετατροπή των επιτρεπόμενων χρήσεων εντός των υφιστάμενων περιοχών αμιγούς κατοικίας.

Αγνοώντας διά του τρόπου αυτού επιδεικτικά τη δημόσια κατακραυγή για το εμπόριο των χρήσεων και τη δημιουργία «μαύρου χρήματος», που αναμφισβήτητα γίνεται με την αλλαγή των χρήσεων γης, κυρίως στις περιοχές αμιγούς κατοικίας, λόγω των υψηλότατων αξιών και υπεραξιών των ακινήτων.

Επιπροσθέτως, η αλλαγή των χρήσεων γης δίνει ευκαιρίες κατά βάση ισχυροί επιχειρηματικοί παράγοντες να νομιμοποιούν αυθαίρετα κτήρια, σβήνοντας και τα τεράστια πρόστιμα που τα βαρύνουν. Πράγμα το οποίο γίνεται με ερμηνείες της νομοθεσίας και πολιτικές αποφάσεις χωρίς να υπάρχει ρητή πρόβλεψη στους νόμους περί νομιμοποιήσεως αυθαίρετων μέχρι σήμερα!

Πριν στεγνώσει το μελάνι εκτύπωσης του νόμου, βάσει του οποίου νομίσαμε ότι σώθηκαν οι περιοχές αμιγούς κατοικίας, καταργήθηκε η συγκεκριμένη διάταξη για την Αθήνα, με το νέο νόμο για το Ρυθμιστικό της Αθήνας.

Διότι με το νόμο αυτόν επιτρέπεται πλέον η ελεύθερη εγκατάσταση υπερτοπικών χρήσεων σε όλα τα οικόπεδα που έχουν πρόσωπο επί των τεσσάρων βασικών οδικών αξόνων της Αττικής, μεταξύ των οποίων και της λεωφόρου Κηφισιάς. Δηλαδή, Ψυχικό, Φιλοθέη, Χαλάνδρι, Μαρούσι, Κηφισιά, Ερυθραία, Καστρί, Εκάλη, Δροσιά, Αγιος Στέφανος, οδός Βασιλίσσης Σοφίας, Αμαλίας κ.λπ.

Με αυτή τη ρύθμιση ο νόμος κατήλθε στο επίπεδο της πολεοδομικής μελέτης και περιεβλήθη αρμοδιότητες που ούτε του αρμόζουν ούτε επιτρέπονται από τις συνταγματικές επιταγές.

Διότι καθορίζει τις χρήσεις που θα ισχύουν σε διάφορες περιοχές του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της Πρωτεύουσας, ο καθορισμός των οποίων αποτελεί αντικείμενο της πολεοδομικής επιστήμης, η οποία καλείται, διά της πολεοδομικής μελέτης, να συνδυάσει τη διάθρωση και τον καταμερισμό του χώρου ανάλογα με τον προορισμό, το χαρακτήρα, το ύφος της πόλης, και τη μορφολογία του εδάφους και το βαθμό οχλήσεως των διαφόρων περιοχών της, αποσκοπώντας στη λειτουργικότητα, στην Οικονομία του Φυσικού Περιβάλλοντος και στη διαμόρφωση των κατά το δυνατόν αρίστων συνθηκών διαβιώσεως.

Αυτό, βέβαια, δεν συνεπάγεται de fakto τη δημιουργία περιοχών αμιγούς κατοικίας (υπνωτήρια), αλλά τη δημιουργία περιοχών κατοικίας οχλήσεως τοιούτου βαθμού, που να αποτρέπει τη δημιουργία της ανάγκης για εξοχική κατοικία, ιδιαιτέρως ευεργετικής για την οικονομία του φυσικού περιβάλλοντος - μετακινήσεις, κατάληψη εδάφους για οδούς, καύσιμα, ενέργεια κ.λπ.

Αυτό είναι το αντικείμενο και ο κύριος σκοπός της πολεοδομικής επιστήμης, που εκφράζεται με την πολεοδομική μελέτη και είναι προφανές ότι αυτό δεν «μπαίνει σε καλούπια και φιρμάνια», ούτε άλλωστε επιτρέπεται από τις συνταγματικές επιταγές, όπως με την παγία νομολογία έχει κριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας, για να καθορίζεται με νόμους, με τους οποίους θέλησε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας να διαμορφώσει συλλήβδην τις οικιστικές συνθήκες της πρωτεύουσας.

Παράλληλα είναι προφανές ότι η ρύθμιση που προώθησε το υπουργείο για την Αθήνα αποσκοπεί στην ελεύθερη εγκατάσταση μεγάλων εμπορικών κέντρων και άλλων χρήσεων μεγάλων συναθροίσεων κοινού και επομένως μεγάλης οχλήσεως, που καταστρέφει τις οικιστικές συνθήκες, όποιες δηλαδή έχουν απομείνει στο συγκρότημα της Πρωτεύουσας.

Το συμπέρασμα που βγαίνει δεν είναι μόνον ότι σχεδιάζουν στο πόδι, αλλά ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας σχεδιάζει διαπλεκόμενο. Και η απόδειξη είναι ότι κανείς δεν πιστεύει ότι όλες αυτές οι ρυθμίσεις δεν θα καταπέσουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όπου θα οδηγηθούν.

Και η απάντηση στο «γιατί» τα κάνουν: Για έναν και μοναδικό λόγο. Γιατί παραμένουν ατιμώρητοι από την ελληνική Δικαιοσύνη, όχι οι υπουργοί, που δεν μπορεί να τους αγγίξει κανείς, αλλά όλοι οι διοικητικοί παράγοντες που συνεργούν σε αυτά.

* Πολιτικός μηχανικός

Πηγή