Ο λαϊκισμός του Σαββατοκύριακου

Η εθνικολαϊκιστική ρητορική δεν αποτελεί... προνόμιο αυτής της κυβέρνησης. Μήπως εικόνες σαν αυτή με το φωσφοριζέ αδιάβροχο του Καραμέρου, τις φαντασιακές νταλίκες της Καρακώστα και τον Αυτιά τον τουρκοφάγο θα έπρεπε περισσότερο να μας ανησυχούν παρά να μας διασκεδάζουν;

γράφει ο Κοσμάς Βίδος

«Εγώ που είμαι αρχιτεκτόνισσα και είχα να δω μπετονιέρα καιρό, έχω αρχίσει να βλέπω μπετονιέρες στο δρόμο», δήλωσε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Εύη Καρακώστα στο «Καλημέρα» του Γιώργου Αυτιά, συνεχίζοντας: «Εχουμε 19% αύξηση οικοδομική. Σήμερα. Φανταστείτε τι θα γίνει του χρόνου». Να είχε άραγε φανταστεί και η ίδια το τσουνάμι ειρωνικών σχολίων που θα προκαλούσε η λαϊκίστικη επιχειρηματολογία της υπέρ της κυβερνητικής πολιτικής;

Λίγες μέρες πριν, και ενώ στη Μάνδρα Αττικής είχαμε αρχίσει να μετράμε νεκρούς, ο αντιπεριφερειάρχης Αττικής Γιώργος Καραμέρος εμφανιζόταν στην ίδια εκπομπή φορώντας φωσφοριζέ αδιάβροχο και προκαλώντας και εκείνος πλήθος σχολίων για τον λαϊκισμό που εξέπεμπε η αδέξια προσπάθειά του να φανεί μάχιμος.

Τώρα ήταν φαίνεται η σειρά του Γιώργου Αυτιά να επιδοθεί σε ένα λαϊκίστικο παραλήρημα με αφορμή την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα, μιλώντας για την «Ερντογανού που ήταν ξινή», για τον «Ερντογάν που ήρθε όλο τσαμπουκά σαν να είναι εδώ η αποικία του» και για τη «δύναμη της ελληνικής ψυχής» αφού πρώτα έδειξε τέσσερις φορές τους ευέλπιδες να ψάλλουν τον εθνικό ύμνο μπροστά στον Τούρκο, λες και ήταν κάτι που συνέβαινε πρώτη φορά. Και αφού έκανε το εθνικοπατριωτικό σόου του, δήθεν οργισμένος, δήθεν μαχητικός και… αθεράπευτα Ελληνας, έκλεισε με ένα «Το σημαντικότερο: Ειρήνη με τους γείτονες».

Αν έτυχε και τα τρία παραδείγματα λαϊκίστικης ρητορικής –αισθητικής– μεθοδολογίας να προέρχονται από το «Καλημέρα» του ΣΚΑΪ (ειδικεύεται η εκπομπή και πολλοί από τους καλεσμένους της στο σπορ), στην πραγματικότητα ο λαϊκισμός αναπτύσσεται και εκδηλώνεται καθημερινά στις ζωές μας, ως παράσιτο που τρέφεται και θεριεύει με τη φτώχεια και τη δυστυχία. Και «επιτρέπει σε κόμματα, κυβερνήσεις και πολίτες να παραβλέπουν θεσμούς, να παρεμβαίνουν στη λειτουργία τους, να αμφισβητούν τη χρησιμότητά τους, να μην αποδέχονται τις αποφάσεις τους και τις συνέπειες που συνεπάγεται η μη συμμόρφωση» όπως υπογράμμισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας σε συνέδριο της Διεθνούς Διαφάνειας. «Μεταφράζει» σε ηθική γλώσσα τη φαντασίωση της σύγκρουσης ανάμεσα στην ελίτ και στους πολλούς, στον λαό, όπως εξηγεί ο γερμανός πολιτικός επιστήμονας Γιαν-Βέρνερ Μίλερ, συγγραφέα του δοκιμίου «Τι είναι ο λαϊκισμός» (εκδόσεις Πόλις). Απευθυνόμενος στο συναίσθημα και όχι στη λογική, στηρίζεται στην ανειλικρίνεια, την παραπλάνηση και τον εφησυχασμό του λαού, με σκοπό τον έλεγχό του.

Κάπως έτσι οι «οι πλειστηριασμοί δεν χρειάζονται μόνο για να έχουμε καλές τράπεζες αλλά και για αναπτυξιακούς και κοινωνικούς λόγους» κατά τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο.

Αν και ο λαϊκισμός δεν είναι… προνόμιο της κυβέρνησης, τον ασκούν όλες οι πολιτικές παρατάξεις όπως διαπιστώνουμε ακούγοντας τους εκπροσώπους τους να μιλάνε στο όνομα του λαού.

«Ποιος είναι, τελικά, ο “λαός” και ποιος είναι σε θέση να μιλά στο όνομά του;» ρωτάει ο Μίλερ. Επισημαίνοντας, την ίδια στιγμή, πως ακριβώς επειδή ο λαϊκισμός οικειοποιείται τον «λαό» αποτελεί διαρκή απειλή για την εύθραυστη δημοκρατία.

Δεδομένου ότι αυτός ο τόσο επικίνδυνος λαϊκισμός παραμένει σημαντικό χαρακτηριστικό της ελληνικής πολιτικής τις τελευταίες, μήπως εικόνες σαν αυτή με το φωσφοριζέ αδιάβροχο του Καραμέρου, τις φαντασιακές νταλίκες της Καρακώστα και τον Αυτιά τον τουρκοφάγο θα έπρεπε περισσότερο να μας ανησυχούν παρά να μας διασκεδάζουν;         

protagon.gr