Μνημονιακός ή Μαδούρο;

Το ερώτημα το έθεσε ο ίδιος ο Τσίπρας για τον εαυτό του: Είναι μνημονιακός ή Μαδούρο; Είναι όσο μνημονιακός χρειάζεται για να παραμείνει στην εξουσία, εξ ου και το ξεσκόνισμα που κάνει στην Μέρκελ και τον Σόιμπλε. Μαδούρο δεν είναι. Δεν μπορεί να γίνει, ακόμα κι αν το ήθελε

Του Γιώργου Καρελιά

Υπάρχουν δύο τρόποι για να «διαβάσει» κανείς τη συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα. Ο πρώτος έχει να κάνει με τον χρόνο. Αν, δηλαδή, τη διαβάσεις εν θερμώ, δεν μπορεί παρά να σου ανεβάσει την πίεση και να σε κάνει να εκστομίσεις μερικά γαλλικά. Είναι αυτό που κατέγραψε εν θερμώ ο συγκάτοικος της διπλανής στήλης (εδώ).

Ο δεύτερος τρόπος –και αυτός αφορά όχι εμάς τους σχολιαστές, αλλά τους αντιπάλους του– είναι να διακρίνεις, πίσω από την επιφάνεια, τι προσπαθεί να κάνει ο Τσίπρας. Μήπως, δηλαδή, πάει να αφαιρέσει τα βασικά επιχειρήματα της κριτικής που του ασκούν και αυτό αποτυπώθηκε στο ερώτημά του: «Να μου πουν τι είμαι τελικά: μνημονιακός ή Μαδούρο;»

Θα κάνω έναν ιστορικό παραλληλισμό, που μπορεί να φαίνεται εκ πρώτης όψεως ατυχής, αλλά ας τον ξανασκεφθούμε. Αυτό που κάνει σήμερα ο Τσίπρας μοιάζει πολύ με αυτό που έκανε στη δεκαετία του ’80 ο Ανδρέας Παπανδρέου απέναντι στην αριστερή αντιπολίτευση. Τι έκανε ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ; Οικειοποιήθηκε όλα τα συνθήματα της τότε Αριστεράς. Ως αντιπολίτευση έλεγε «έξω το ΝΑΤΟ και οι Αμερικάνοι» και «έξω από την ΕΟΚ των μονοπωλίων». Μήπως σας θυμίζει το «go back, μαντάμ Μέρκελ»; Ως κυβέρνηση ο Ανδρέας δικαιολόγησε τη στροφή του, λέγοντας το περίφημο «το κόστος της εξόδου από την ΕΟΚ θα ήταν μεγαλύτερο από το κόστος παραμονής». Μήπως σας θυμίζει κάτι από τα σημερινά επιχειρήματα Τσίπρα του τύπου «ναι , είχα αυταπάτες, η έξοδος θα ήταν μια ανείπωτη καταστροφή»; (εδώ).

Με την τακτική του ο Ανδρέας «σάρωσε» το εκλογικό ακροατήριο της παραδοσιακής Αριστεράς και το κόμμα του κυριάρχησε επί τέσσερις δεκαετίες. Δεν ισχυρίζομαι ότι κάτι τέτοιο μπορεί να κάνει σήμερα ο Τσίπρας. Διότι δεν υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις, πρωτίστως δεν έχει περιθώρια να ασκήσει κυβερνητική πολιτική αντίστοιχη με εκείνη της δεκαετίας του ’80. Όμως, αξίζει να προσέξουμε τους όποιους παραλληλισμούς και αντιστοιχίες.

Λοιπόν, εκ πρώτης όψεως ο χθεσινός Τσίπρας επιβεβαίωσε, όπως τον κριτικάρει η αντιπολίτευση, ότι λέει ψέματα, είναι αλαζονικός και κυνικός, ξεσκονίζει την Μέρκελ και τον Σόιμπλε, κάνει τα αντίθετα από αυτά που είχε υποσχεθεί. Ομως, ταυτόχρονα, οικειοποιείται ένα μεγάλο μέρος από το αφήγημα της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης. Γι’ αυτό και η κριτική της είναι σε πολλά αφυδατωμένη. Δηλαδή:

1. Ναι, ο Τσίπρας χαρακτήριζε το πλεόνασμα της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου «ματωμένο» και σήμερα πανηγυρίζει για το δικό του. Ο Τσίπρας είναι λαϊκιστής, πέραν πάσης αμφιβολίας. Ομως, πόσο αξιόπιστη είναι η αντιπολίτευση που προσπαθεί να πει ότι το σημερινό πλεόνασμα είναι περίπου καταστροφή, όταν ή ίδια θριαμβολογούσε για το δικό της πλεόνασμα το 2014;

2. Ναι, ο Τσίπρας χαρακτήριζε «ξεπούλημα» τις ιδιωτικοποιήσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων και σήμερα πανηγυρίζει, σεμνά και ταπεινά, για τις δικές του. Ομως, πόσο αξιόπιστη είναι η αντιπολίτευση, όταν χαρακτηρίζει «ξεπούλημα» (εδώ) τις ιδιωτικοποιήσεις Τσίπρα, ενώ από την άλλη τον εγκαλεί ότι είναι κρατιστής και δεν κάνει ιδιωτικοποιήσεις;

3. Ναι, ο Τσίπρας και οι συν αυτώ ήταν οι οργανωτές των διαδηλώσεων και η «ψυχή» των «αγανακτισμένων» της περιόδου 2010-2012. Και είναι σωστό ότι οι περισσότεροι εγκέφαλοι εκείνων των γεγονότων είναι σήμερα υπουργοί και κάθε μορφής κρατικοί υπάλληλοι. Ομως, γιατί σήμερα δεν κουνιέται φύλλο, αφού συνεχίζεται η ίδια πολιτική και η κυβέρνηση Τσίπρα «καταστρέφει τη χώρα», όπως λέει σύμπασα η αντιπολίτευση, φιλοευρωπαϊκή και ακρο-αριστερή; Γιατί οι εξ αριστερών του Τσίπρα (ΚΚΕ, Ζωή, Λαφαζάνης κ.ά.) δεν μπορούν να κατεβάσουν μερικές χιλιάδες να κατασκηνώσουν στο πάνω Σύνταγμα, όπως το 2011; Γιατί οι εκ δεξιών (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι κ.ά.) δεν κάνουν κάτι αντίστοιχο στο κάτω Σύνταγμα;

Η απάντηση έχει δύο σκέλη. Πρώτον, διότι την αριστερή αντιπολίτευση την απενεργοποίησαν, σε μεγάλο βαθμό, ο Τσίπρας και οι συν αυτώ με την κυβερνητική πολιτική τους. Οι άνθρωποι αυτής της πλευράς, ό,τι κι αν πιστεύουν, συνειδητοποίησαν ότι αυτά που τους έλεγαν ήταν αέρας κοπανιστός και έτσι οδηγούνται στην μοιρολατρία και στην αδράνεια.

Δεύτερον, η φιλοευρωπαϊκή αντιπολίτευση γιατί δεν κάνει αυτό που ευθέως την προκαλεί ο Τσίπρας; Να κατεβάσει, δηλαδή, στους δρόμους τον δικό της κόσμο, ώστε να αμφισβητήσει την πολιτική νομιμοποίηση της σημερινής κυβέρνησης και να αποδείξει ότι ο Τσίπρας είναι Πρωθυπουργός τύπου Μαδούρο; Η απάντηση εμπεριέχεται στα προηγούμενα. Ο κόσμος της από ‘δω πλευράς εξοργίζεται μεν με όσα ακούει τον Τσίπρα να λέει, αλλά κατά βάθος αναγνωρίζει ότι κι αυτός, σε γενικές γραμμές, την ίδια πολιτική ακολουθεί. Οπότε, τι θα φωνάζει στις διαδηλώσεις ο οπαδός, ας πούμε, της ΝΔ; «Οχι στο ξεπούλημα της ΔΕΗ»; Θυμηδία θα προκαλεί, πρώτα απ’ όλα στον ίδιο. Δε μπορεί να το κάνει.

Κι ερχόμαστε τώρα στο ερώτημα τι είναι ο Τσίπρας, «μνημονιακός ή Μαδούρο», που ο ίδιος έθεσε, προκαλώντας ξανά την ΝΔ. Η απάντηση είναι πολύ απλή. Πρώτον, είναι όσο μνημονιακός χρειάζεται για να παραμείνει στην καρέκλα της εξουσίας, εξ ου και το ξεσκόνισμα που κάνει στην Μέρκελ και τον Σόιμπλε. Ομως, αλήθεια, η αντιπολίτευση θα ήθελε ο Τσίπρας να αρχίσει να ξαναλέει «go back»; Και, δεύτερον, ο Τσίπρας δεν είναι Μαδούρο. Δεν μπορεί να γίνει, ακόμα κι αν το ήθελε. Και εν πάση περιπτώσει η αντιπολίτευση δεν του δίνει την «ευκαιρία» να το κάνει, αφού δεν επιλέγει –και πολύ σωστά κάνει–  αντιπολίτευση τύπου Βενεζουέλας. Η Ελλάδα είναι ευρωπαϊκή χώρα.

Εν κατακλείδι: ο Τσίπρας δεν είναι ούτε μνημονιακός ούτε Μαδούρο. Είναι αυτό που οι πιτσιρικάδες αποκαλούν ΟΦΑ (Οπου Φυσάει ο Ανεμος). Είναι ένας κυνικός εξουσιαστής, ένας πολιτικός χαμαιλέων, που προσαρμόζεται παντού και κλέβει από το αφήγημα της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης, με μοναδικό στόχο την παραμονή στην εξουσία.

Τι δεν έχουν καταλάβει οι αντίπαλοι του Τσίπρα; Πιθανότατα αυτό που έχει πει ο Νικολό Μακιαβέλι: «Ο καθένας βλέπει αυτό που φαίνεσαι. Λίγοι καταλαβαίνουν αυτό που είσαι».  

protagon.gr