Τι κρύβεται πίσω από τον πόλεμο του Ερντογάν με τον Τραμπ

Η κίνηση Ερντογάν προλειαίνει το έδαφος, τυπικά, για την θρυλούμενη, εδώ και καιρό, γεωπολιτική και διπλωματική στροφή του Ερντογάν από... Δυσμάς προς Ανατολάς  

Στα άκρα οδηγούνται οι σχέσεις Τουρκίας και ΗΠΑ. Η Άγκυρα ανακοίνωσε την αναστολή της έκδοσης θεωρήσεων εισόδου για τους Αμερικανούς, με εξαίρεση μόνο τις βίζες για μετανάστες ως απάντηση στα αντίστοιχα μέτρα που ανακοίνωσε η Ουάσιγκτον.

Όμως, οι τουρκικοί περιορισμοί κατά τα φαινόμενα πηγαίνουν παραπέρα από εκείνους που ανακοινώθηκαν από την Ουάσιγκτον, καθώς θα εφαρμοστούν «στις βίζες που καταχωρούνται σε διαβατήρια, στις ηλεκτρονικές βίζες και στις βίζες που εκδίδονται στα σύνορα», πέραν των θεωρήσεων εισόδου που εκδίδονται στις τουρκικές διπλωματικές αποστολές στις ΗΠΑ, σύμφωνα με μια ανακοίνωση της τουρκικής πρεσβείας στην αμερικανική πρωτεύουσα.

"Η κίνηση της Τουρκίας ουσιαστικά κλείνει τα σύνορά της σε όλους τους Αμερικανούς πολίτες από τις ΗΠΑ ή αλλού -εκτός αν μπορούν να αποκτήσουν διπλωματική βίζα", σημειώνει με νόημα η βρετανική εφημερίδα Guardian προλειαίνοντας το έδαφος, τυπικά, για την θρυλούμενη, εδώ και καιρό, γεωπολιτική και διπλωματική στροφή του Ερντογάν από... Δυσμάς προς Ανατολάς.

Το χρονικό της κρίσης

H αμερικανική διπλωματική αποστολή στην Τουρκία γνωστοποίησε την Κυριακή ότι ανέστειλε όλες τις υπηρεσίες έκδοσης θεωρήσεων εισόδου (visa) - εκτός των θεωρήσεων μετανάστευσης- στις διπλωματικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία, με το επιχείρημα ότι θέλει να «επανεκτιμήσει» τη δέσμευση της Τουρκίας προς το προσωπικό της.

«Τα πρόσφατα γεγονότα ανάγκασαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ να προχωρήσει σε επανεκτίμηση της δέσμευσης της κυβέρνησης της Τουρκίας για την ασφάλεια των αμερικανικών αποστολών και του προσωπικού τους», επισημαίνεται στο δελτίο τύπου που εξέδωσε η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Άγκυρα.

«Προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε τον αριθμό των επισκεπτών στην πρεσβεία μας και τα προξενεία μας ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία επανεκτίμησης, αναστείλαμε- με άμεση ισχύ- όλες τις υπηρεσίες έκδοσης θεωρήσεων εισόδου για μη μετανάστες σε όλες τις διπλωματικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία».

Ποια ήταν η αφορμή για την απόφαση

Την περασμένη εβδομάδα, υπάλληλος του αμερικανικού προξενείου στην Κωνσταντινούπολη συνελήφθη με την κατηγορία ότι έχει διασυνδέσεις με το κίνημα του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ πρώην ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η Άγκυρα κατηγορεί ότι οργάνωσε το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016.

"Η κρίση ανάμεσα στις δυο χώρες άρχισε πέρσι το καλοκαίρι, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, και κλιμακώθηκε με τις διαφωνίες των δυο κρατών στο θέμα της διαχείρισης του συριακού εμφυλίου πολέμου", τονίζει η Guardian.

Η ένταση αυξήθηκε εξαιτίας της αμερικανικής υποστήριξης στην κουρδική ένοπλη οργάνωση YPG στη Συρία, την οποία η Άγκυρα θεωρεί τον συριακό βραχίονα του PKK.

Προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης

Το μεσημέρι της Δευτέρας, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον αναπληρωτή πρεσβευτή των ΗΠΑ στη χώρα και του ζήτησε να τερματιστεί η διαμάχη με την παροχή βίζας στους Τούρκους πολίτες, όπως ανέφεραν πηγές από το υπουργείο.

Σύμφωνα με τις πηγές αυτές, ο αναπληρωτής πρεσβευτής ενημερώθηκε ότι η αναστολή παροχής θεωρήσεων εισόδου στις ΗΠΑ για τους Τούρκους πολίτες προκαλεί «ανώφελες εντάσεις» και θα πρέπει να αναθεωρηθεί.

Επίσης πρόσθεσαν ότι ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Αμερικανό πρεσβευτή χθες Κυριακή.

Στο μεταξύ ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ εξέφρασε την ελπίδα ότι οι ΗΠΑ θα αναθεωρήσουν την απόφασή τους, η οποία ελήφθη μετά τη σύλληψη την προηγούμενη εβδομάδα ενός Τούρκου εργαζόμενου στο αμερικανικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη.

Ωστόσο πρόσθεσε ότι η απόφαση για το αν θα απαγγελθούν κατηγορίες εναντίον του συλληφθέντα εργαζόμενου εναπόκειται στην τουρκική δικαιοσύνη.

«Το να δικάζουμε έναν Τούρκο πολίτη για ένα αδίκημα που διέπραξε στην Τουρκία είναι δικαίωμα μας. Υπό αυτό το πρίσμα ελπίζω ότι οι ΗΠΑ θα αναθεωρήσουν την απόφασή τους», επεσήμανε ο Γκιουλ μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο Haber.

Ολο και πιο κοντά στην Ανατολή ο Ερντογάν

Πάντως η, κατά πολλούς, παρορμητική κίνηση Ερντογάν -μια από τις πολλές τέτοιες που μας έχει συνηθίσει- δεν είναι τόσο βιαστική όσο φαίνεται, αλλά άκρως υπολογισμένη κι εντάσσεται στο πλαίσιο της απόφασης που έχει πάρει ο "Σουλτάνος" ως προς την διαφαινόμενη γεωπολιτική και διπλωματική στροφή του από... Δυσμάς προς Ανατολάς.

Στο δίλημμα Ανατολή ή Δύση, ο Ερντογάν φαίνεται ότι επέλεξε Ανατολή.

Αρχικά, αποφάσισε πως δεν τον νοιάζει και τόσο αν "γκρεμίσει" δα και τις γέφυρες των επαφών του με την Γερμανία και μετά με τις ΗΠΑ.

Ηδη η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε από το περασμένο καλοκαίρι την αποχώρηση των στρατιωτών της από τη βάση του Ιντσιρλίκ στην Τουρκία και την ανάπτυξή τους στην Ιορδανία μετά την άρνηση της Τουρκίας να επιτρέψει σε γερμανούς βουλευτές να επισκεφθούν αυτή τη βάση του ΝΑΤΟ.

Τώρα, ο Ερντογάν τα βάζει με τις ΗΠΑ -δεν τον νοιάζουν οι συνέπειες καθώς έχει αποφασίσει να ρίξει αλλού όλο του το βάρος: στη Μέση Ανατολή.

Εκεί θα επικεντρώσει όλο του το ενδιαφέρον κι εκεί πιστεύει πως θα γίνει το "χοντρό" παιχνίδι: Ετσι σταδιακά, ο Ερντογάν αποκατέστησε τις σχέσεις του με τους σημαντικούς "παίκτες" της Μέσης Ανατολής, το Ισραήλ και κατόπιν την Ρωσία ενώ σιγά σιγά "φτιάχνει" και την σχέση της Τουρκίας με τις χώρες του Περσικού Κόλπου.

Το σίριαλ σίγουρα θα έχει πολλά ακόμη επεισόδια...

thetoc.gr