Ελλάδα, η χειρότερη χώρα της Ε.Ε. για να είσαι γυναίκα

Ο Δείκτης Ισότητας της EIGE τεκμηρίωσε αυτό που γυναικείες και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων επισημαίνουν εδώ και χρόνια στην Ελλάδα: η απουσία της διάστασης φύλου στις πολιτικές που έχουν αναληφθεί, και ιδίως για τη διαχείριση της κρίσης, έχει επιδεινώσει δραματικά τις συνθήκες ζωής των γυναικών στην Ελλάδα βαθαίνοντας τις ανισότητες.

Η Ελλάδα αναδείχτηκε για ακόμη μία φορά (όπως και το 2010 και το 2012) τελευταία στην Ε.Ε. στα θέματα ισότητας φύλου (με βαθμολογία 50 έναντι 66,2 κατά μέσο όρο στην Ε.Ε.) και το μοναδικό κράτος-μέλος που τη δεκαετία 2005-2015 επιδείνωσε τις επιδόσεις της σε τρεις τομείς: στο χρήμα (-1,2 μονάδες), στην υγεία (-1,5 μονάδες) και στον χρόνο (-1,5 μονάδες).

Στον τομέα του χρήματος η Ελλάδα με βαθμολογία 70,7 (έναντι 79,6 στην Ε.Ε.) είναι επίσης η μοναδική χώρα της Ευρώπης που σε αυτή τη δεκαετία αύξησε αντί να μειώσει την οικονομική ανισότητα αντρών και γυναικών αποτυπωμένη σε αποδοχές, εισόδημα και κίνδυνο φτώχειας. Μία από τις χειρότερες επιδόσεις της είναι στον πληθυσμό που απειλείται με φτώχεια: ενώ στην Ε.Ε. κίνδυνο φτώχειας αντιμετωπίζει το 17% των γυναικών και το 16% των αντρών, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό αυξάνει σε περισσότερο από το 20% για γυναίκες και άντρες.

Στον τομέα του χρόνου που διαθέτουν άντρες και γυναίκες σε φροντίδα και κοινωνικές δραστηριότητες, η Ελλάδα με 44,7 μονάδες (έναντι 65,7 στην Ε.Ε.) έρχεται προτελευταία, με τελευταία τη Βουλγαρία. Στη χώρα μας το 38% των γυναικών και μόνο το 20% των αντρών ασχολούνται τουλάχιστον μία ώρα την ημέρα με τη φροντίδα εξαρτώμενων μελών της οικογένειας, με τα ποσοστά στην Ε.Ε. να είναι ίδια για τις γυναίκες αλλά αυξημένα για τους άντρες (25%).

Μόνο το 17% των Ελλήνων έναντι του 85% των Ελληνίδων μαγειρεύει και ασχολείται με το νοικοκυριό τουλάχιστον για μία ώρα την ημέρα, όταν στην Ευρώπη τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 34% και 79%, έτσι που η χώρα περιλαμβάνεται ανάμεσα σε εκείνες με την πιο άνιση έμφυλη κατανομή στις δουλειές του νοικοκυριού.

Στην τομέα της υγείας οι επιδόσεις μας μειώθηκαν στο 83,1 (87,4 στην Ε.Ε.) και η επιδείνωση της θέσης μας συμβαδίζει με μεγάλες ανισότητες φύλου τόσο στην κατάσταση της υγείας όσο και στην πρόσβαση στις ιατρικές υπηρεσίες. Είναι σε αυτήν ακριβώς την παράμετρο της πρόσβασης στην περίθαλψη που η χώρα σημείωσε τη μεγαλύτερη μείωση (-4,3 μονάδες) την οποία γνώρισε η Ε.Ε. των 28 αυτή τη δεκαετία. Είναι ενδεικτικό πως η Ελλάδα παραμένει το κράτος-μέλος με το μεγαλύτερο ποσοστό μόνων μητέρων που δεν μπορούν να καλύψουν τις ιατρικές τους ανάγκες (30% έναντι 12% στην Ε.Ε.) και την οδοντιατρική τους περίθαλψη (34% έναντι 14% στην Ε.Ε.).

Αρνητικές πρωτιές

Εκτός από την οπισθοχώρηση σε αυτούς τους τρεις τομείς, η Ελλάδα αυτή τη δεκαετία σημείωσε σημαντική βελτίωση στον τομέα της γνώσης (+8,4 μονάδες), οριακή στα θέματα εργασίας (+1,7) και εξουσίας (+3,5), τομέας ωστόσο ο τελευταίος που επιδεινώθηκε στο διάστημα 2012-2015 κατά 0,6 μονάδες. Το πιο δυσοίωνο είναι πως ακόμη και στους τομείς που σημειώσαμε κάποια πρόοδο αρκετές επιμέρους παράμετροι μας φέρνουν στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπης.

Στον τομέα της εργασίας με 64,2 το 2015 (και 71,5 στην Ε.Ε.) καταλαμβάνουμε την προτελευταία θέση, με τελευταία την Ιταλία. Σε καθεστώς που αναλογεί σε πλήρη απασχόληση εργάζεται το 30% των γυναικών και το 46% των αντρών, όταν στην Ε.Ε. τα ποσοστά αντίστοιχα ήταν 40% και 56%, έτσι που η χώρα μας να είναι και σε αυτόν τον επιμέρους δείκτη η τελευταία στην Ευρώπη. Είμαστε επίσης ουραγοί στην Ευρώπη και στην ποιότητα της εργασίας που προσμετρά το καθεστώς απασχόλησης, το είδος της σύμβασης, την ασφάλεια και τις προοπτικές καριέρας που προσφέρει.

Ο τομέας της γνώσης με 55,6 (63,4 στην Ε.Ε.), παρά τη βελτίωση που σημείωσε, συνεχίζει να κυριαρχείται από ανισότητες. Ενώ στις περισσότερες χώρες οι γυναίκες μετέχουν περισσότερο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από τους άντρες, στην Ελλάδα το 2015 ήταν περισσότεροι οι άντρες στα Πανεπιστήμια από ό,τι οι γυναίκες. Οσο για για τον έμφυλο διαχωρισμό των σπουδών, η Ελλάδα έρχεται πέμπτη από το τέλος στην κατάταξη, με υπερδιπλάσιο ποσοστό γυναικών να σπουδάζουν στους τομείς της παιδείας, υγείας, πρόνοιας και των ανθρωπιστικών και καλλιτεχνικών σπουδών από τους άντρες.

Και παρότι μπορεί να βελτιώθηκε αυτή τη δεκαετία η συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις εξουσίας, η Ελλάδα με 21,7 (48,5 στην Ε.Ε.) κατέχει τη δεύτερη χειρότερη θέση στην Ε.Ε.-28 στην εκπροσώπηση γυναικών στα κέντρα λήψης πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών αποφάσεων. Η χώρα μας ανήκει στην ομάδα των πέντε κρατών-μελών όπου οι γυναίκες εκπροσωπούν λιγότερο από το 10% των μελών των Δ.Σ. των μεγάλων επιχειρήσεων, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος έχει φτάσει το 22%.

Είναι τελευταία στη συμμετοχή γυναικών στα συμβούλια των κεντρικών τραπεζών. Και έχει την όγδοη χειρότερη επίδοση στη γυναικεία εκπροσώπηση στο κοινοβούλιο. Αυτά αποτελούν μόνο κάποια από τα πολλά αρνητικά ευρήματα του Δείκτη Ισότητας Φύλου που συνθέτουν την εικόνα της Ελλάδας ως χειρότερης χώρας στην Ευρώπη για να ζει μια γυναίκα. Μια εικόνα που δεν θα αλλάξει αν δεν υπάρξει πολιτική βούληση και άμεσα μέτρα.       

Χριστίνα Πάντζου

efsyn.gr