Μεγάλοι χαμένοι οι δημόσιοι υπάλληλοι

ΤΑ «ΨΑΛΙΔΙΑ» ΣΕ ΜΙΣΘΟΥΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ

Στην κορυφή της πυραμίδας των μεγάλων χαμένων από το νέο Ασφαλιστικό κατατάσσονται οι δημόσιοι υπάλληλοι. Οι ανατροπές που έρχονται με τις πρόσφατα ψηφισμένες ρυθμίσεις είναι πολλαπλές τόσο για νυν εργαζόμενους όσο και για ήδη συνταξιούχους.

Οι σημερινοί ασφαλισμένοι χάνουν από την αύξηση των εισφορών και την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των νέων συντάξεων, ενώ οι συνταξιούχοι «μετρούν» ένα έως τέσσερα «ψαλίδια» στις αποδοχές τους, καθώς «κουρεύονται» μερίσματα, εφάπαξ, πολλαπλές και υψηλές κύριες συντάξεις, ενώ πέφτει πέλεκυς στους συνταξιούχους που θα αρχίσουν στο εξής να εργάζονται.

Αν και οι διατάξεις της μεγάλης μεταρρύθμισης «ακουμπούν» όλες τις κατηγορίες ασφαλισμένων και συνταξιούχων -αγρότες, ναυτικούς, μισθωτούς, αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες- οι δημόσιοι υπάλληλοι μετρούν -μαζί ίσως με τους τραπεζοϋπαλλήλους- τις περισσότερες απώλειες.

Ειδικότερα, οι σημερινοί εργαζόμενοι και ασφαλισμένοι στο Δημόσιο χάνουν από:

• Αυξήσεις εισφορών. Από 1/1/2017 θα μετρήσουν μειώσεις στις καθαρές αποδοχές τους που θα φτάνουν μέχρι και 80 ευρώ μηνιαίως, καθώς αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών τους. Για παράδειγμα, υπάλληλος ΔΕ με 30 χρόνια και αποδοχές 1.448 ευρώ (μεικτά) πληρώνει εισφορές 293 ευρώ (για συνταξιοδοτικές παροχές και υγεία). Από του χρόνου θα πληρώνει 331,59 ευρώ (-38 ευρώ).

• Μειώσεις νέων συντάξεων. Οσοι δεν μπόρεσαν να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης μέχρι τις 13 Μαΐου θα δουν τη σύνταξή τους να υπολογίζεται με τον νέο τρόπο και θα υποστούν απώλειες 10-25%. Μεγάλοι χαμένοι οι υψηλόβαθμοι και υψηλόμισθοι που θα φύγουν με πολλά χρόνια (35ετία και άνω). Ο νόμος εγκλωβίζει και όσους έχουν φύγει ή μπορούν να φύγουν με αναστολή (έχουν καταθέσει αίτηση επειδή έχουν συμπληρώσει τα έτη ασφάλισης αλλά όχι και το απαραίτητο όριο ηλικίας). «Οι μειώσεις στις νέες συντάξεις προκύπτουν λόγω των νέων χαμηλών συντελεστών αναπλήρωσης και της αλλαγής στη βάση υπολογισμού», διευκρινίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης.

Ο υπολογισμός δεν θα γίνεται πλέον με το μισθολογικό κλιμάκιο του Οκτωβρίου του 2011, συν τα επιδόματα των 140 ευρώ και θέσης ευθύνης (για όσους το δικαιούνται), αλλά με τον μέσο όρο των αποδοχών από το 2002. Στους μεγάλους χαμένους συγκαταλέγονται τα ειδικά μισθολόγια, π.χ. γιατροί του ΕΣΥ και πανεπιστημιακοί που υπολόγιζαν τη σύνταξή τους με τις αποδοχές εξόδου (βασικό μισθό, χρονοεπίδομα και επιδόματα θέσης, βιβλιοθήκης, διδακτικής προετοιμασίας).

Απώλειες αναμένεται να καταγράψουν και άλλες κατηγορίες, όπως οι μηχανικοί, που κατέβαλλαν εισφορές σε δύο Ταμεία και τώρα οι προσδοκώμενες συντάξεις τους ενοποιούνται σε μία, όπως επίσης και οι γονείς, αφού για όσους βγουν μετά την ψήφιση του νόμου τα επιδόματα τέκνων θα χορηγούνται ως προνοιακή παροχή με εισοδηματικά κριτήρια (όπως χορηγούνται το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων ή το ειδικό επίδομα τριτέκνων, πολυτέκνων).

Οι μόνοι που διασώζονται προσωρινά είναι οι ένστολοι, οι οποίοι εντάσσονται στο νέο καθεστώς από 1/7. Οσοι αποχωρούν εντός του 2016 και αν η μεικτή σύνταξή τους υπολείπεται κατά 20% και πλέον από τον παλαιό τρόπο θα δικαιούνται το μισό της διαφοράς αυτής. Οσοι φύγουν εντός του 2017 θα πάρουν το 1/3 της διαφοράς και όσοι φύγουν το 2018 το 1/4.

Πολλαπλά χάνουν οι συνταξιούχοι δημόσιοι υπάλληλοι. Οι απώλειες αφορούν:

• Μείωση μερίσματος. Στα τέλη Ιουνίου έρχεται η πρώτη... ψυχρολουσία για τους 280.000 συνταξιούχους δημοσίους υπαλλήλους που εισπράττουν μέρισμα από το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων. Το μέρισμα ψαλιδίζεται 35%-40% αναδρομικά από 1/1/2016. Αυτό σημαίνει πως οι μερισματούχοι πρέπει να «επιστρέψουν» τη διαφορά του παλαιού με το νέο μέρισμα για τους μήνες Ιανουάριο - Μάρτιο του 2016 (έχουν καταβληθεί τρία μηνιαία μερίσματα για φέτος).

Μεγάλοι χαμένοι είναι οι «παλιοί» συνταξιούχοι, ειδικότερα όσοι έφυγαν πριν από τις 19/4/2005. Λιγότερα χάνουν όσοι συνταξιοδοτήθηκαν από 20/4/2005 μέχρι και 31/10/2011 κι ακόμη λιγότερα οι μετά το 2011.

• Μείωση εφάπαξ. «Ψαλίδι» άνω του 15% (επιπλέον των μνημονιακών περικοπών, 38,14% στους παλαιούς) έρχεται για το εφάπαξ των 34.000 δημοσίων υπαλλήλων που περιμένουν το βοήθημα από τον Σεπτέμβριο του 2013. Με τον νέο τύπο το βοήθημα «κουρεύεται» και ξεπαγώνει. Διασώζονται οι ένστολοι, καθώς το εφάπαξ υπολογίζεται για τον χρόνο ασφάλισης μέχρι 31/12/2014 με το παλιό καθεστώς.

• Νέα πλαφόν. «Κουρεύονται» από τον Ιούνιο όλες οι κύριες συντάξεις που ξεπερνούν τα 2.000 ευρώ μεικτά (1.820 καθαρά) κατά το υπερβάλλον ποσό και θα δίνονται πλέον μειωμένες μέχρι 31/12/2018. Απώλειες θα μετρήσουν και οι πολυσυνταξιούχοι (στην κατηγορία εντάσσονται συχνά γιατροί και μηχανικοί του Δημοσίου), καθώς θα δουν το άθροισμα των συντάξεών τους να κουρεύεται κατά το ποσό που ξεπερνά τα 3.000 ευρώ καθαρά.

• Συνταξιούχοι που εργάζονται. Στους χα­μένους και οι συνταξιούχοι που θα ξεκινήσουν να εργάζονται από 13 Μαΐου και μετά, καθώς μειώνεται κατά 60% η σύνταξή τους (στους άνω των 55 και μέχρι τα 1.000 ευρώ δεν υπήρχε ποινή). Ταυτόχρονα θα πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές για προσαύξηση της σύνταξης αλλά και διπλή εισφορά υπέρ υγείας (επί της σύνταξης και επί του μισθού). Σήμερα οι συνταξιούχοι άνω των 55 που εργάζονται δεν έχουν ποινή αν παίρνουν λιγότερα από 970 ευρώ.

Σημαντικές επιβαρύνσεις δεν βλέπουν οι ειδικοί για τους δημοσίους υπαλλήλους από τις μειώσεις των επικουρικών. Οι περισσότεροι έφευγαν με ποσοστό αναπλήρωσης κοντά στο 20% για 35ετία (τώρα πέφτει στο 18% για 40ετία).

Η μείωση για τους νέους συνταξιούχους υπολογίζεται γύρω στο 10% στο μεικτό ποσό, περικοπή που «ισοφαρίζει» τις μνημονιακές περικοπές, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν δραματικές απώλειες για το καθαρό καταβαλλόμενο ποσό των συνταξιούχων.

Γιάννης Φώσκολος