Η ωμή αλήθεια του Brexit...

Του Θάνου Οικονομόπουλου

Ας περιμένουμε να κατακάτσει ο κουρνιαχτός από την έκρηξη που προκάλεσε σ' ολόκληρο τον κόσμο το Brexit.

Τίποτε δεν είναι τόσο “καλό” ή τόσο “κακό” όσο δείχνει στην αρχή.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το (αναμενόμενο και.. ξορκιζόμενο) αποτέλεσμα του αγγλικού δημοψηφίσματος είναι μια αρνητική εξέλιξη. Για την Ενωμένη (;) Ευρώπη, την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων στο πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, πιθανότατα και για την ίδια την Βρετανία. Όταν λαϊκίστικα ρίχνεις μια ζαριά και μεταφέρεις στην κοινωνία την ευθύνη λήψης δύσκολων και πολύπλοκων αποφάσεων, τις οποίες στις σύγχρονες πολύπλοκες και απαιτητικές δημοκρατίες πρέπει να έχουν οι πολιτικοί της ταγοί, σχεδόν πάντα παίζεις με την φωτιά. Και πληρώνεις τα επίχειρα...

Οι Βρετανοί τάχθηκαν υπέρ της εξόδου της χώρας τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με κριτήρια κοντόφθαλμου ωφελιμισμού. Ζύγισαν το τι τους κοστίζει η “συνδρομή” για να είναι μέλη ενός κλαμπ, οι υπηρεσίες του οποίου δεν είναι τόσο ελκυστικές όσο ήταν τις “παλιές, καλές μέρες”, και αποφάσισαν να πάψουν να είναι μέλη. Κόντρα στην βρετανική παράδοση που υπαγορεύει περιφρούρηση και προσπάθεια βελτίωσης των θεσμών. Και με μια καλλιεργημένη έντεχνα, από λαϊκιστές τσαρλατάνους, αίσθηση ότι οι καιροί του rule Britania μπορούν να ξανάρθουν. Σ' ένα κόσμο τόσο διαφορετικό...

Ο ασκός του Αιόλου, δεν άνοιξε μόνο για την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο. Άνοιξε και στην ίδια την Βρετανία. Κι' όχι για το άδηλο μέλλον και μόνο με όρους οικονομικούς: μάλλον δεν περίμεναν οι ψηφοφόροι υπέρ του Brexit, ότι την ίδια κι' όλας μέρα που πανηγύριζαν την “ανεξαρτησία” της χώρας τους, Σκωτσέζοι και Ιρλανδοί θα διατράνωναν ότι αισθάνονται περισσότερο “Ευρωπαίοι” απ' όσο Βρετανοί, και ετοιμάζονται για δικά τους δημοψηφίσματα “ανεξαρτησίας” από την Αγγλία, προκειμένου να παραμείνουν στην ΕΕ...

Επιτέλους, έτσι αποφάσισαν οι Βρετανοί, ανάλογα θα πορευθούν αναλαμβάνοντας το όποιο κόστος. Ας μην υποτιμούμε το ότι αυτός ο λαός, είναι πεισματάρης, στα δύσκολα συσπειρώνεται, και κουβαλάει μέσα του μια “αυτοκρατορική περηφάνια”. Άρα, είναι δυνατόν ν' ανταπεξέλθει πιο γρήγορα και πιο εύκολα στις θυσίες που σίγουρα θα κληθεί να κάνει.

Μεγαλύτερος είναι ο πανικός και η αμηχανία που έχει καταλάβει την πολιτική τάξη της Ενωμένης Ευρώπης. Γιατί, φοβάται (και δικαίως...) ότι το Brexit, δεν είναι παρά μονάχα το πρόδρομο σημάδι μιας πιθανότατης αποσύνθεσης και τελικής κατάρρευσης της ίδιας! Και θα κληθεί να συνειδητοποιήσει ότι αυτή καθαρά “οικονομίστικη” αντίληψη που διέπει την ευρωπαϊκή πολιτική τα πολλά τελευταία χρόνια, αυτή η αβυσσαλέα απόσταση που χωρίζει τα οράματα των μεγάλων εμπνευστών και θεμελιωτών της ΕΕ με την διαχειριστική νοοτροπία και τον εγκλωβισμό της όποιας πολιτικής σκέψης των σημερινών μαριονετών που διαφεντεύουν την Ευρώπη στην εξυπηρέτηση της οικονομικής εξουσίας και των τραπεζών, αποτελεί την πραγματική βόμβα στα θεμέλια της Γηραιάς Ηπείρου...

Το ευρωπαϊκό αφήγημα του παρελθόντος, ξεθώριασε, δεν πείθει, δεν είναι καν στοιχειωδώς ελκυστικό. Από την Ευρώπη της ειρήνης, των λαών, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης, καταντήσαμε στην Ευρώπη του οικονομικού απολυταρχισμού, της εξαθλίωσης όλο και περισσότερων κοινωνικών ομάδων, της αποθέωσης του εμπορικού και χρηματοπιστωτικού κέρδους, του... ρεβανσισμού της γερμανικής απολυτότητας και καταστροφικής εμμονικής συμπεριφοράς! Αντί να εξευρωπαϊστεί η Γερμανία που δυο φορές τα τελευταία 100 χρόνια ερείπωσε και αιματοκύλισε την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, ζούμε σήμερα τον εφιάλτη του εκ-γερμανισμού της Ευρώπης!

Αυτή η Ευρώπη, δεν προκαλεί μόνο πλήξη, θλίψη -πάνω απ' όλα φοβίζει, γεμίζει τον κόσμο της με ανασφάλεια. Αφήνει το σαράκι της απογοήτευσης να μετατρέπεται σε αποστροφή των κοινωνιών απέναντί της, και δημιουργεί συνθήκες για υποδόρια ενίσχυση των εθνικισμών που την κατακρεούργησαν στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Με τυπική γερμανική στενοκεφαλιά, η “θεσμική” ΕΕ αντιδρά σπασμωδικά στις ραγδαίες εξελίξεις που την απειλούν: θέλει να “ξεμπερδεύει μια ώρα αρχύτερα” με την Βρετανία του Βrexit- μια Βρετανία που έτσι κι' αλλιώς αποτελεί συστατικό στοιχείο της ευρωπαϊκής ιστορίας. Κλείνει τα μάτια μπροστά στο πιθανό ενδεχόμενο να υπάρξουν στο άμεσο μέλλον εκστρατείες και για άλλα exit- φωνές και σκέψεις ακούγονται σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες στις οποίες ανθεί η καχυποψία και η αμφισβήτηση...

Μπορεί αυτές οι φωνές και προτροπές, να προέρχονται από την ευρωπαϊκή ακροδεξιά, που κερδίζει ανησυχητικά πόντους από την αποσύνθεση της Ευρώπης. Αλλά είναι ολέθριο λάθος να αρκείται ο θεσμικός ευρωπαϊκός πυρήνας στην δαιμονοποίηση, την καταγγελία και την κατακραυγή εναντίον της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς-από την Λεπέν, τον Φάρατζ και τον Βίλντερς, μέχρι τον Σαλβίνι, τον Άκερσον και τον Μιχαλολιάκο. Η Ευρώπη, θα πρέπει να αναζητήσει με ειλικρινή αυτοκριτική τις δικές της ευθύνες,ν' αναγνωρίσει τα τραγικά σφάλματά της που αποτέλεσαν και τα “κίνητρα” για ν' αναπτυχθεί τόσο ραγδαία και “πειστικά” η ακροδεξιά...

Ουδέν κακό αμιγές καλού. Ας ελπίσουμε ότι η σταδιακά θρυμματιζόμενη ΕΕ, θα πάρει το μήνυμα από το Βrexit, και θα συνέλθει με δημιουργικό τρόπο. Ας ελπίσουμε ότι ο Σόϊμπλε πράγματι εννοεί αυτό που είπε, ότι “η Ευρώπη δεν είναι σε καλή κατάσταση, πρέπει ν' αλλάξει ότι κι' αν ψηφίσει η Βρετανία. Δεν θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε όπως κάναμε μέχρι τώρα...”, και δεν το είπε για επικοινωνιακούς λόγους, λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες στην Βρετανία, για να επηρεάσει την ψήφο. Ας ελπίσουμε, εδώ που φθάσαμε...

Η ιστορία θα βρει ασφαλώς τις ισορροπίες της. Το πρόβλημα είναι ότι εμείς, ζούμε... στο σήμερα και τις ανισορροπίες του! Και περιμένουμε από τους ταγούς μας να βρουν τον τρόπο να γεφυρώσουν ένα παρελθόν που έχει τελειώσει οριστικά, μ' ένα μέλλον για το οποίο δεν είμαστε έτοιμοι...