Δύο λέξεις, ένα σύνθημα, μισή αλήθεια

Του  Παντελή Μπουκάλα

Οσο δύσκολο είναι να βρουν οι επιτελείς των κομμάτων ένα λιγόλογο δελεαστικό σύνθημα για τις εκλογές, άλλο τόσο δύσκολο είναι να πετύχουν ένα ισχυρό σλόγκαν που να λειτουργεί σαν τίτλος του κομματικού συνεδρίου, των εργασιών της Κεντρικής Επιτροπής κ.ο.κ. Αφθαρτες λέξεις, με ακέραιη λάμψη, δεν φαίνεται να υπάρχουν. Το «αγωνιζόμαστε», το «αντισταθείτε», το «γυρίζουμε σελίδα» και τα όμοιά τους έχουν εξαντληθεί νοηματικά από την υπέρμετρη χρήση και σίγουρα δεν έχουν την ισχύ του στοιχείου ταυτότητας· μπορεί να τα επιστρατεύσει κάθε κομματικός σχηματισμός, άσχετα με τις ιδέες του. Μια ξεκούραστη λύση λοιπόν, και σχετικά ασφαλής, αφού σε προφυλάσσει από το ρίσκο που ενυπάρχει στη διεκδίκηση πρωτοτυπίας, είναι να χρησιμοποιείς πάνω-κάτω τις ίδιες λέξεις, ερήμην «του περιβάλλοντος, της εποχής», των καιρών που αλλάζουν.

Για παράδειγμα, το 19ο συνέδριο του ΚΚΕ το έσκεπαν οι εξής λέξεις: «Ισχυρό ΚΚΕ - Λαϊκή Συμμαχία - Ο λαός στην εξουσία - Ο σοσιαλισμός αναγκαίος και επίκαιρος». Στο πρόσφατο 20ό συνέδριο, τα συνθήματα άλλαξαν, τα νοήματα όμως έμειναν ασάλευτα: «Ισχυροποιούμε το ΚΚΕ για δυνατό εργατικό κίνημα και κοινωνική συμμαχία για την εξουσία - τον σοσιαλισμό». Οι κύριοι όροι είναι και πάλι εδώ, κακοσυνταγμένοι, κυρίως δε παραμένουν πρόσφοροι και για το 21ο συνέδριο. Παγωμένος χρόνος.

Στις προχθεσινές εργασίες της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορούσε, φυσικά, να δοθεί τίτλος που να περιέχει τους καπαρωμένους από το ΚΚΕ όρους «λαϊκή εξουσία» και «σοσιαλισμός», αλλά ούτε καν την –καμένη– λέξη «ελπίδα», που άλλωστε αύριο-μεθαύριο θα την ξαναφωνάξει το ΠΑΣΟΚ, που κι αυτό άλλαξε μένοντας ίδιο, σίγουρο για τις κυβερνητικές επιτυχίες του όσο και η Ν.Δ. Οι ιθύνοντες του ΣΥΡΙΖΑ θεράπευσαν την αμηχανία τους επιλέγοντας τρία αυτοεπιβεβαιωτικά ρήματα, πάντα σε ένα πρώτο πληθυντικό πρόσωπο τραυματισμένο από την «αυτονόητη» προεδρική ηγεμονία: «Μαχόμαστε | Επιμένουμε | Μπορούμε». Το κύριο σύνθημα πάντως το φιλοξενούσε η δεύτερη αράδα, με μεγαλύτερα γράμματα: «Προχωράμε μαζί». Προχωράμε; Προς τα πού άραγε; Πού οδηγούν οι αλλεπάλληλοι συμβιβασμοί, που δεν τους αρνήθηκε ούτε ο πρωθυπουργός, ο οποίος εντούτοις διαβεβαίωσε ότι «μετά τη συμφωνία της Μάλτας καθίσταται ορατό το τέλος της επιτροπείας»; Και «μαζί»; Ποια μάζα συνοδοιπόρων δηλώνει εδώ το συγκεκριμένο επίρρημα; Ποιοι συναποτελούν το εν κινήσει «εμείς»;

Να υποδηλώνει άραγε το «μαζί» τη συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ, για την οποία μόνο ο κ. Αλέξης Τσίπρας δηλώνει ενθουσιασμένος; Δεν φαίνεται πιθανό. Αντίθετα, θα ήταν αρκετά πιθανό να εννοείται ότι προχωρούν μαζί όλες οι ομάδες, φράξιες και συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ· πιθανό πλην πρακτικώς άκυρο. Το βεβαιώνει το επικριτικό κείμενο-μανιφέστο 13 μελών της Κ.Ε. Μένει το ενδεχόμενο να εννοείται ότι προχωρούν μαζί κυβέρνηση και λαός. Αλλά αυτό ούτε οι δημοσκοπήσεις το πιστοποιούν ούτε η καθημερινότητα το επικυρώνει.

kathimerini.gr