Ο ΣΥΡΙΖΑ, η Fraport και η κατάντια της χώρας

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αντανάκλαση της υποβάθμισης μας, από την αριστερή γκρίνια για τον δανεισμό της Fraport από την Alpha Bank για τα 14 αεροδρόμια. Κανείς δεν μπήκε στον κόπο να αναρωτηθεί γιατί καμία ξένη τράπεζα δεν θέλησε να χρηματοδοτήσει ένα ντιλ τόσο σίγουρο...

 Του Αλέκου Παπαναστασίου

Για πολλοστή φορά, η αξιολόγηση κλείνει, η ποσοτική χαλάρωση έρχεται και η Ελλάδα βρίσκεται ένα βήμα λίγο προτού επιστρέψει στις διεθνείς χρηματαγορές. Και ο μήνας έχει εννιά.

Oλα αυτά στην κυβερνητική φαντασία και τους ατελείς πια, αφασικούς μηχανισμούς προπαγάνδας, οι οποίοι κονιορτοποιούνται καθημερινά μπροστά στην αμείλικτη πραγματικότητα της οικονομίας. Ο,τι λένε, διαψεύδεται πανηγυρικά. Η επιστροφή στις αγορές δεν μπορεί να γίνει με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αντανάκλαση της κατάντιας της χώρας από την πρόσφατη γκρίνια για τον δανεισμό της Fraport για την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων. Σύμφωνα με την εξ αριστερών κριτική, οι Γερμανοί παίρνουν τα αεροδρόμια με δάνειο από την Alpha Bank, η οποία είχε ανακεφαλαιοποιηθεί με λεφτά του ελληνικού λαού, και ως εκ τούτου, πρόκειται για μία ιδιωτικοποίηση-παρωδία.

Δυστυχώς, για μια ακόμη φορά δεν βλέπουμε ούτε το δέντρο ούτε το (καιόμενο) δάσος. Κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να αναρωτηθεί γιατί απουσιάζουν από τους δανειστές της Fraport Greece μεγάλες ξένες τράπεζες.

Κανείς δεν έχει απορία γιατί –με την εξαίρεση της Alpha Bank– o ιδιωτικός τομέας δεν αναλαμβάνει εμπορικό ρίσκο για να δανειοδοτήσει μία –κατά τα άλλα– σίγουρη δουλειά. Κανείς δεν συζητά γιατί η πλειονότητα του δανείου του 1 δισ. ευρώ καλύπτεται από διακρατικές ή «θεσμικές» τράπεζες, οι οποίες αποτελούν τον λεγόμενο δανειστή της εσχάτης ανάγκης (lender of last resort), δηλαδή τον μοναδικό φορέα που θα δανείσει εκείνον στον οποίο κανείς άλλος δεν δίνει τα λεφτά του – ή το κάνει μόνο υπό την προϋπόθεση πληρωμής δυσβάσταχτων επιτοκίων.

Είναι παράδοξο.

Ενας κορυφαίος, διεθνής διαχειριστής αεροδρομίων που και λεφτά μπορεί να «σηκώσει» από τις αγορές και φήμη έχει.

Ενα πολλά υποσχόμενο πρότζεκτ που μόνο καλύτερα μπορεί να πάει.

Ενας τομέας –ο τουρισμός– με κατακόρυφη ανάπτυξη στην Ελλάδα.

Ενα πλάνο ανάπτυξης υποδομών που ούτε συνταρακτικές δυσκολίες έχει, ούτε ανάγκες για νέα, βαριά υποδομή.

Ενα επιχειρηματικό σχέδιο που συνδέεται κυρίως με το ξένο ΑΕΠ –των εισερχομένων τουριστών– και λιγότερο με το μειούμενο εισόδημα των Ελλήνων.

Μία δεδομένη συμφωνία με τους περισσότερους βασικούς παράγοντες ευθυγραμμισμένους στον κοινό σκοπό. Κι ένα φιλόδοξο οικονομικό πλάνο που υπόσχεται κέρδη για όλους. Δηλαδή, ένα πρότζεκτ στο οποίο κάθε σοβαρός άνθρωπος θα έβαζε τα χρήματά του. Διότι το ρίσκο του είναι χαμηλό, ενώ το κέρδος βέβαιο!

Σκεφτείτε λοιπόν ότι για να απουσιάζουν οι διεθνείς χρηματογορές από μία τόσο προνομιακή συμφωνία, κάτι τρέχει με τη χώρα.

Το έργο το έχουμε ξαναδεί. Την περίοδο 2010-2011 οι 4 μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι οδηγήθηκαν σε αναστολή εργασιών, καθώς οι δανειστές τους απαίτησαν επαναδιαπραγμάτευση των δανειακών συμβάσεων, λόγω της αναντιστοιχίας των αρχικών οικονομικών προβλέψεων με την πραγματικότητα των εσόδων.

Αυτή η διαπραγμάτευση ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2013, όταν η χώρα –έπειτα από γαλαντόμες παραχωρήσεις προς τους κατασκευαστές– πέτυχε την επανεκκίνηση των έργων και το άνοιγμα της «κάνουλας» του τραπεζικού δανεισμού προς τις εταιρίες. Το δανειακό προφίλ των έργων άλλαξε, αλλά εν πολλοίς οι τράπεζες –ξένες και ελληνικές– παράμειναν στους οδικούς άξονες που ολοκληρώνονται αυτές τις ημέρες. Και μάλιστα διατηρήθηκαν επιτόκια ύψους 2,5-3,2% για τα μακροπρόθεσμα δάνεια και 4-6% για τα βραχυπρόθεσμα. Και αυτό την ώρα που οι μεγαλύτερες εισηγμένες της Ελλάδας «σήκωναν» τότε χρήματα με 8-9% επιτόκιο – και πανηγύριζαν.

Λίγοι τότε κατάλαβαν ότι ήταν η επιστροφή των χρηματαγορών στα μεγάλα έργα που άνοιξε τον δρόμο και για την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, η οποία κορυφώθηκε με την δοκιμαστική έξοδο του 2014. Η χώρα πλήρωσε «λύτρα» τότε (628 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις, «κούρεμα» τμημάτων των οδικών αξόνων και μειωμένο «μερτικό» για το Δημόσιο) που εξασφάλισαν όμως την παραμονή μερικών από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρώπης στα έργα.

Το αστείο είναι ότι οι αυτοκινητόδρομοι ξανακόλλησαν επί του Χρήστου Σπίρτζη –λόγω της «γενναίας» διαπραγμάτευσης του Γιάνη Βαρουφάκη – με αποτέλεσμα το Δημόσιο προκειμένου να μην χάσει την λήξη του ΕΣΠΑ, να καταβάλει νέες αποζημιώσεις μισού δισ. ευρώ στους κατασκευαστές, τις οποίες η μηχανή προπαγάνδας πλάσαρε ως «εξοικονόμηση 700 εκατ. ευρώ» – οι εργολάβοι αξίωναν πάνω από 1,2 δισ. ευρώ.

Οι άνθρωποι, δηλαδή, πλήρωσαν ξανά «λύτρα» χωρίς όμως να ανακτήσουν έστω και μέρος της εμπιστοσύνης των αγορών.

Φαντάζεται, λοιπόν, κανείς ότι, όταν η Fraport με σίγουρο σχέδιο δεν καταφέρνει να πείσει τις αγορές –κάτι που έκαναν το 2013 οι παραχωρησιούχοι των οδικών αξόνων με πρότζεκτ που συνδέονται καθαρά με το εγχώριο μειούμενο ΑΕΠ – η χώρα βρίσκεται στην εντατική και σε άκρως κρίσιμη κατάσταση.

Θα δανείζατε ποτέ σε κάποιον που βρίσκεται στο χειρουργικό κρεβάτι την ώρα που κάνει σοβαρή επέμβαση από την οποία δεν ξέρουμε σε τι κατάσταση –και εάν– ξυπνήσει; Και με την χειρουργική ομάδα να αποτελείται από τον κ. Τσίπρα, τον κ. Φλαμπουράρη, τον κ. Σκουρλέτη και τον κ. Τζανακόπουλο;

Η έξοδος στις αγορές προϋποθέτει κατ’ αρχήν την έξοδο της ιατρικής ομάδας από το χειρουργείο. Διότι η μεν εγχείρηση κινδυνεύει να αποτύχει, ο δε ασθενής να κλείσει μόνιμη θέση στο Α’ Νεκροταφείο. Αλλωστε, για να παραφράσουμε και τους γνωστούς κυβερνητικούς κύκλους με το βρετανικό χιούμορ, η ιατρική ομάδα είναι πιθανόν να πιστεύει ότι «η ζωή είναι η βασική αιτία των θανάτων».

protagon.gr