Η παγκόσμια παιδική χαρά του τρόμου

Του Γιώργου Σταματόπουλου

Η ανταλλαγή μηνυμάτων, για το ποιος έχει το μεγαλύτερο πυρηνικό κουμπί, μεταξύ του Βορειοκορεάτη ηγέτη και του Βορειοαμερικανού ομολόγου του θυμίζει βεβαίως δύο παιδιά, που προσπαθούν να επικρατήσουν το ένα του άλλου, με ξένα πάντα κόλλυβα (καλύτερο ποδήλατο, καλύτερος μπαμπάς και άλλα τρυφερά και χαριτωμένα, τόσο, όμως, ανταγωνιστικά - όποια η εκπαίδευση τέτοια και τα παιδιά).

Και έτσι φαίνεται να είναι· η βάρκα ολόκληρου του δυτικού, όπως ανόητα τον αποκαλούμε, πολιτισμού μπάζει νερά από παντού, το παιγνιδάκι στα χέρια των ισχυρών τρύπησε και άντε να επουλωθούν οι «πληγές» του.

Ούτε αστείο είναι ούτε ασφαλές να έχει δομηθεί κατά τέτοιον τρόπο αυτός ο πολιτισμός ώστε να κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να αφανιστεί από δύο ημίτρελους· πολιτισμός - έρμαιο στα χέρια του οποιουδήποτε. Χωρίς καμία δικλίδα ασφαλείας ετούτη η βαρκούλα αρμενίζει ακυβέρνητη θαρρείς, μια και τα κουπιά τα κρατάνε άνθρωποι με απεριόριστη εξουσία, δίχως να ελέγχονται από το σώμα των δημοκρατιών και των εθνικών κοινοτήτων.

Μα, θα πει κανείς, για ποιες δημοκρατίες γίνεται λόγος όταν οι κοινωνίες απουσιάζουν από τη διακυβέρνηση, όταν οι αποφάσεις παίρνονται από λίγους, ερήμην των πολλών; Πού είναι η αντιπροσωπευτικότητα, πού το δικαίωμα ελέγχου των πράξεων και πού επίσης το δικαίωμα αναπομπής αυτών των πράξεων στη Δικαιοσύνη, όταν αυτές στρέφονται εναντίον της ανθρωπότητας;

Πουθενά, βεβαίως, και ας επαιρόμαστε ότι ζούμε σε έναν πολιτισμένο και δημοκρατικό κόσμο, όπου, όμως, το δικαίωμα της ελευθερίας και της ειρηνικής συνύπαρξης το έχουμε εκχωρήσει σε λίγους. Δεν γίνεται διαφορετικά, μπορεί να αντιτείνει κάποιος, αυτή τάχα είναι η δομή των κρατών, με αυτόν τον τρόπο διακυβερνώνται οι αχανείς πλέον πολιτείες των ανθρώπων.

Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι αλλά δεν είναι της στιγμής - σημασία έχει ότι δύο εκλεγμένοι (με όποιον τρόπο) «ηγέτες» της υφηλίου παίζουν με την ίδια την ύπαρξη του είδους και δεν δίνουν λογαριασμό σε κανέναν. Κοκορεύονται, αστειεύονται, ασχημονούν, ελεεινολογούν και οι υπόλοιποι, όσοι δεν χειροκροτάμε, τρέμουμε μην και πιεστεί το μεγαλύτερο κουμπί... αδυνατώντας να παρέμβουμε, όση δημοκρατία και εάν έχουμε καταφέρει να εγκαθιδρύσουμε.

Παρακολουθούμε άναυδοι τα τερτίπια δύο μεγάλων κακομαθημένων παιδιών, που βλέπουν την ανθρωπότητα σαν μια τεράστια παιδική χαρά όπου επιδεικνύουν την ανωτερότητά τους - μια παγκόσμια παιδική χαρά του τρόμου. Εκεί οδηγούν ο καναπές και η ραθυμία, όπως και η έλλειψη κριτικής και (ανα)στοχασμού.

Δεν είναι ματαιοπονία να αφιερώνονται λίγες μέρες από τη ζωή του καθενός στην προσπάθεια να συνευρίσκονται ομάδες ανθρώπων και να ενδιαφέρονται για το τι συμβαίνει στη γειτονιά τους αρχικά, στην κοινότητά τους, στον δήμο τους και εν τέλει στην Πολιτεία. Στην ουσία όλες οι μικρές και μεγάλες εξουσίες σε αυτήν την αδιαφορία της κοινωνίας στηρίζονται και αυθαιρετούν ασυστόλως και κατά το δοκούν, στο «έτσι έχουν τα πράγματα» στο οποίο οι περισσότεροι έχουμε σιωπηρά συμφωνήσει.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες εύλογο είναι να σκαρφαλώνουν στα δώματα της εξουσίας αυτοί που δεν σκοτίζονται και τόσο για ηθικές αρχές και κουραφέξαλα, παρά μόνο για τη δική τους ανέλιξη (πλουτισμό, κυριαρχία και λοιπά). Μπορεί να είναι φερέφωνο του σκληρού, κλειστού πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ ο Αμερικανός πρόεδρος, αλλά δεν ξέρεις καμιά φορά· ουδείς επίσης μπορεί να γνωρίζει τι υπέρτατη εξουσία έχει ο Κορεάτης...

efsyn.gr