Ολοκληρώθηκε το ξεπούλημα του ΟΠΑΠ στην Emma Delta

Την υπογραφή της σύμβασης πώλησης του 33% του ΟΠΑΠ στην Emma Delta, έναντι συνολικού τιμήματος 652 εκατ. ευρώ (622 εκατ. ευρώ μετρητοίς και 30 εκατ. ευρώ σε 10 ισόποσες ετήσιες δόσεις) ανακοίνωσε το ΤΑΙΠΕΔ. Μετά την έγκριση της συναλλαγής από τις αρμόδιες αρχές ανταγωνισμού, θα ακολουθήσει η καταβολή του ποσού και η μεταβίβαση των μετοχών στον αγοραστή.

Διαβάστε τι έγραφε το HOT DOC στις αρχές Μαΐου για το ξεπούλημα του ΟΠΑΠ

«Όταν πουλάς σε μια τιμή διπλάσια ή τριπλάσια από τα καθαρά κέρδη ενός οργανισμού, μιας εταιρίας τότε δεν πουλάς, χαρίζεις», είχε τονίσει ο Αντώνης Σαμαράς στις 9 Οκτωβρίου 2011 από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ). Ενάμιση χρόνο μετά τα λόγια του σημερινού πρωθυπουργού ηχούν σαν κακόγουστο αστείο. Ο ΟΠΑΠ, ένας οργανισμός φιλέτο, με κέρδη και υπεραξίες εκατομμυρίων ευρώ, πωλείται έναντι τιμήματος πολύ χαμηλότερου από την πραγματική του αξία. Με την όλη διαδικασία να αναδύει έντονα ένα άρωμα ξεπουλήματος.

Ποιος είναι ο τσέχος επενδυτής και η Emma Delta

Το τελευταίο διάστημα ένα ακόμη όνομα είχε μπει για τα καλά στις καθημερινές συζητήσεις των επιχειρηματικών κύκλων, αυτό του Τζίρι Σμετς. Ο τσέχος επενδυτής, ο οποίος σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας έχει βάλει τη μερίδα του λέοντος στο fund Emma Delta των Μελισσανίδη, Lottomatica και Κοπελούζου που διεκδικεί τον ΟΠΑΠ, δεν είναι η πρώτη φορά που δραστηριοποιείται επιχειρηματικά στην Ελλάδα. Εδώ και καιρό αποτελεί μέτοχο της Τράπεζας Πειραιώς, ενώ συμμετέχει και στο ΔΣ της τράπεζας. Τον Αύγουστο του 2012, μάλιστα, το τσεχικό fund είχε εκφράσει έντονο ενδιαφέρον για την τότε επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας του Μιχάλη Σάλλα, με αρκετά δημοσιεύματα να κάνουν λόγο για επιδίωξη εξασφάλισης ποσοστού άνω του 20%. Οι στενές σχέσεις του τσέχου επενδυτή με τον Μιχάλη Σάλλα είναι εμφανείς και εγείρουν ακόμα περισσότερα ερωτήματα γύρω από την πολύκροτη υπόθεση της αποκρατικοποίησης του ΟΠΑΠ, με τις φήμες για ανθρώπους και συμφέροντα πίσω από το fund της Emma Delta να φουντώνουν καθημερινά.

Η ανέλιξη του τσέχου επενδυτή ήταν ραγδαία. Το 2004 έγινε μέλος του PPF Group, το οποίο είχε ιδρύσει το 1991 ο 48χρονος σήμερα Πετρ Κέλνερ. Το 2005 ο Σμετς, ως μιντιάρχης πλέον, στο πλαίσιο της εξαγοράς της TV NOVA (του πρώτου ιδιωτικού σταθμού της Τσεχίας), απέκτησε μετοχική συμμετοχή στο τσεχικό fund. Οι διασυνδέσεις του με ρωσικά επενδυτικά κεφάλαια είναι εξαιρετικές, ειδικά μετά τη συμφωνία ανταλλαγής συμμετοχών με τον Κέλνερ και τη διαχείριση των δραστηριοτήτων του PPF Group στη Ρωσία, των τραπεζικών επεν- δύσεων του ομίλου και της Home Credit ΒV, εταιρείας συμμετοχών, στον έλεγχο της οποίας βρίσκονται οι δραστηριότητες της εμπορικής τράπεζας Home Credit.

Η προσφορά της Emma Delta για την απόκτηση του 33% του ΟΠΑΠ ανήλθε σε 622 εκατ. ευρώ. Μια προσφορά πολύ χαμηλότερη από τη χρηματιστηριακή του αξία, η οποία ανέρχεται σε 742 εκατ. ευρώ. Την ίδια ώρα, το ΤΑΙΠΕΔ είχε θέσει ως κατώτατο όριο αξιοποίησης τα 650 εκατ. ευρώ, που είναι και η αποτίμηση του ανεξάρτητου οίκου Duff & Phelps. Για τον λόγο αυτό, η Emma Delta κλήθηκε να αυξήσει την προσφορά της κατά 28 εκατ. ευρώ.

Πώς στήθηκε το ξεπούλημα

Ωστόσο, το θέμα δεν έχει να κάνει μόνο με αυτή καθαυτή την πώληση του 33% του ΟΠΑΠ, αλλά και με το τίμημά της. Εργαζόμενοι και πρώην στελέχη του οργανισμού χαρακτηρίζουν στο Hot Doc τη διαδικασία ως ξεπούλημα, καθώς το τίμημα της εξαγοράς φαίνεται ότι είναι κατά πολύ μικρότερο από την πραγματική αξία του οργανισμού. Σε αυτήν θα πρέπει να ληφθούν υπόψη μία σειρά από παράγοντες, όπως για παράδειγμα ο τρόπος που υπολογίστηκε η κερδοφορία του ΟΠΑΠ κατά την αποτίμηση της αξίας του, ή οι υπεραξίες που θα καρπωθεί ο νέος ιδιοκτήτης.

Για την αποτίμηση της αξίας του ΟΠΑΠ λήφθηκε υπόψη η κερδοφορία του 2012, μία χρονιά κατά την οποία ο οργανισμός παρουσίασε κάμψη στα κέρδη του ειδικότερα αν λάβει κανείς υπόψη και τα δεδομένα της οικονομικής συγκυρίας. Με τον τρόπο αυτό η αξία του οργανισμού αποτιμήθηκε σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα πραγματικά. Πρώην στελέχη του οργανισμού αλλά και βουλευτές της αντιπολίτευσης υπογράμμισαν στο Hot Doc ότι για την αποτίμηση της αξίας του ΟΠΑΠ θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη η κερδοφορία της τελευταίας πενταετίας.

Επιπλέον, για πρώτη φορά πέρυσι θεσπίστηκε φόρος 30% επί των μεικτών κερδών του οργανισμού, κάτι που έριξε κατακόρυφα τα καθαρά κέρδη, με αποτέλεσμα να αποτιμηθεί ακόμη χαμηλότερα από την πραγματική του αξία. Να σημειωθεί ότι στα μεικτά έξοδα έβαλαν και τη διαφημιστική καμπάνια του ΟΠΑΠ, με τη μόνη διαφορά ότι ο νέος ιδιοκτήτης δεν δεσμεύεται για τη συνέχιση της ίδιας διαφημιστικής καμπάνιας. Ο τρόπος με τον οποίο υπολογίστηκε η αξία του ΟΠΑΠ, όμως, δεν είναι και το μοναδικό μελανό σημείο στην όλη ιστορία. Ο νέος ιδιοκτήτης φαίνεται ότι τελικά θα είναι πολλαπλά κερδισμένος, ειδικά από θέμα κερδοφορίας. Επίσημη μελέτη του ΟΠΑΠ, η οποία δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του οργανισμού, δείχνει ότι σε ορίζοντα δεκαετίας τα καθαρά κέρδη του αναμένεται να πενταπλασιαστούν. Επίσης, ο ΟΠΑΠ έχει ήδη αγοράσει τα δικαιώματα του μονοπωλίου των παιχνιδιών του από το 2000.

Το 2011 έγινε επέκταση της υφιστάμενης σύμβασης αποκλειστικής οργάνωσης και λειτουργίας των 11 παιγνίων και αγοράστηκε η άδεια για την εγκατάσταση και λειτουργία των 35.000 παιγνιομηχανημάτων στην Ελλάδα, ή αλλιώς «φρουτάκια». Το τίμημα αυτής της συμφωνίας άγγιξε το 1 δισ. περίπου. Η συμφωνία αυτή κρύβει υπεραξίες εκατομμυρίων για τον νέο ιδιοκτήτη, οι οποίες όμως δεν φαίνεται να λήφθηκαν υπόψη στην αποτίμηση της αξίας του οργανισμού.

Νέα φίμωση του Τύπου;

Μία άλλη αθέατη αλλά εξαιρετικά σημαντική πλευρά των… επαφών τρίτου τύπου Σμετς-Πειραιώς για τον ΟΠΑΠ έχει να κάνει με την πίεση και την επιρροή στα ΜΜΕ. Σε προηγούμενα τεύχη του Hot Doc έχουμε αποκαλύψει πώς μέσα από την τεράστια διαφημιστική πίτα της τράπεζας, εφημερίδες, κανάλια και sites όλως παραδόξως ξεχνούν να αναφερθούν σε υποθέσεις μείζονος σημασίας, όπως οι αποκαλύψεις του Reuters για τα τριγωνικά δάνεια μέσω offshore μεταξύ ελληνικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για να επιτευχθούν εικονικές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και να ενισχυθεί φαινομενικά η τραπεζική ρευστότητα.

Είναι γνωστό ότι βασική πηγή εσόδων του ελληνικού Τύπου αποτελούν οι διαφημίσεις από τις τράπεζες και τις ΔΕΚΟ. Τη μερίδα του λέοντος κατείχαν μέχρι πρότινος η Τράπεζα Πειραιώς και ο ΟΠΑΠ. Όπως μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτό, η τράπεζα του Μιχάλη Σάλλα, μετά από τα αλλεπάλληλα δώρα της τρικομματικής και έχοντας γιγαντωθεί μέσα από την απορρόφηση σχεδόν όλου του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος έναντι πινακίου φακής, πλέον θα έχει λόγο και στη διαφημιστική πίτα του ΟΠΑΠ. Αποτέλεσμα είναι να ελλοχεύει ο κίνδυνος ακόμη μεγαλύτερης φίμωσης του Τύπου, με πολιορκητικό κριό τα εκάστοτε διαφημιστικά πακέτα.

Ο νέος αγοραστής του ΟΠΑΠ, δεν παίρνει μόνο ένα από τα πλέον περιζήτητα φιλέτα του ελληνικού δημοσίου, αλλά και κάτι ακόμη. Ουσιαστικά αγοράζει τον κατεξοχήν οργανισμό για τον έλεγχο των ΜΜΕ μέσω χορηγιών και διαφημίσεων, αποκτώντας με αυτόν τον τρόπο τεράστια ισχύ. Μέχρι στιγμής, ολόκληρη η διαφημιστική πίτα και οι χορηγίες εκατομμυρίων ευρώ του οργανισμού βρίσκονταν στα χέρια της εκάστοτε κυβέρνησης. Μέσω αυτών χτίζονταν και διατηρούνταν σχέσεις με ιδιοκτήτες ΜΜΕ και επιχειρηματίες, με αντάλλαγμα ασυλία και προβολή, αλλά και σχέσεις διαπλοκής μεταξύ πολιτικού συστήματος και επιχειρηματιών. Πλέον, ολόκληρος αυτός ο πακτωλός των εκατομμυρίων περνά στα χέρια του νέου ιδιοκτήτη του ΟΠΑΠ.

Το ρεπορτάζ ήταν των Βαγγέλη Τριάντη και Ανδρέα Νικολόπουλου

http://www.koutipandoras.gr/