Εχει αυταπάτες (και) ο Μητσοτάκης;

Οι εκλογές απομακρύνονται. Η ΝΔ έχει άπλετο χρόνο να προετοιμαστεί και να πει καθαρά τι- και πώς- θα έκανε διαφορετικά από τη σημερινή κυβέρνηση. Τα μισόλογα δεν αρκούν.

Του Γιώργου Καρελιά

Στον Ευριπίδη αποδίδεται η φράση «ο χρόνος δίνει όλες τις απαντήσεις, χωρίς να χρειάζεται καν τις ερωτήσεις». Προφανώς, δεν τη γνώριζαν στην αντιπολίτευση,  γι’ αυτό και τους αποκοίμισε ο Αλέξης Τσίπρας τους τελευταίους μήνες με το παιχνίδι «σκληρή διαπραγμάτευση, ηρωική έξοδος, εκλογές».

Και όμως ο χρόνος, τον οποίο σπατάλησε χωρίς φειδώ ο κ. Τσίπρας από τον Γενάρη του 2015 και μετά, έδινε σχεδόν όλες τις απαντήσεις, ώστε η αντιπολίτευση -και ειδικά η ΝΔ, που είναι δυνάμει κόμμα εξουσίας- να μην έχει αυταπάτες. Γιατί, κατά τα φαινόμενα, έχει. Ας δούμε μερικές:

Αυταπάτη πρώτη: Στη ΝΔ είχαν πιστέψει για τα καλά ότι ο νυν Πρωθυπουργός θα έκανε «μια από τα ίδια», δηλαδή θα επαναλαμβανόταν το καλοκαίρι του 2015. Oμως, δεν πρόσεξαν ότι όλες οι κινήσεις του από τότε και μετά κατατείνουν στην εδραίωση της εξουσίας του και όχι στην εγκατάλειψή της. Και αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι θα κάνει το πάν, ό,τι εξαρτάται από αυτόν, για να την διατηρήσει. Και το έκανε. Και μόνο το γεγονός ότι μια αριστερή κυβέρνηση προτείνει, ή ίδια, τον αυτόματο κόφτη δαπανών και οι αριστεροί βουλευτές θα τον ψηφίσουν πολύ εύκολα, επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό.

Αυταπάτη δεύτερη: Ως  απόρροια αυτού του σεναρίου ήρθε το άλλο, των πρόωρων εκλογών. Στη ΝΔ είχαν πιστέψει ότι επίκεινται. Και αυτός είναι ένας από τους λόγους που ο Κυριάκος Μητσοτάκης έσπευσε να υιοθετήσει το σύνθημα «φύγετε, εκλογές αμέσως». Oμως, τώρα είναι υποχρεωμένος σιγά-σιγά να το εγκαταλείψει, δεν έχει νόημα. Ετσι κι αλλιώς, το «αίτημα»  ήταν προβληματικό εξαρχής. Ηταν κάτι σαν το λάθος του κ. Τσίπρα το 2014, όταν δεν επέτρεψε τότε την ολοκλήρωση της  αξιολόγησης, προκαλώντας πρόωρες εκλογές εξαιτίας της (μη) εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Παρά τις όποιες ενστάσεις για το είδος των μέτρων, η σημερινή αξιολόγηση έπρεπε να ολοκληρωθεί. Και ήταν τουλάχιστον αντιφατική η στάση των ηγετικών στελεχών της ΝΔ, που από τη μια «εύχονταν» να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και από την άλλη ζητούσαν «να φύγει» η κυβέρνηση. Και τα δύο μαζί  δεν πάνε.

Αυταπάτη τρίτη: Στη ΝΔ είχαν πιστέψει στις πρόωρες εκλογές, επειδή είχαν κάνει λάθος για τις προθέσεις των Ευρωπαίων. Δηλαδή, θεωρούσαν ότι, επειδή δεν εμπιστεύονται τον κ. Τσίπρα, θα του έβαζαν «το μαχαίρι στο λαιμό», εκείνος δεν θα άντεχε τις απαιτήσεις τους και θα έκανε «ηρωική έξοδο». Oμως, η κοινή λογική έλεγε άλλα. Οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν αναταραχή σαν εκείνη του 2015(οι λόγοι είναι γνωστοί). Δεν χαρίστηκαν μεν στον κ. Τσίπρα, αλλά του έσφιξαν τη θηλιά μέχρι εκεί που μπορεί να την αντέξει. Δεν είχαν κανένα λόγο να τον «πνίξουν», αφού ουσιαστικά περνάει την πολιτική που θέλουν. Γι’ αυτό και ορισμένοι στη ΝΔ δεν κρύβουν τον εκνευρισμό τους γι’ αυτήν τη στάση των Ευρωπαίων.

Τώρα, συνολικά η αντιπολίτευση-και κυρίως η ΝΔ-πρέπει να αναπροσαρμόσει την τακτική της. Εκλογές δεν θα γίνουν τουλάχιστον μέχρι του χρόνου τέτοια εποχή, εκτός αν γκρεμιστεί το ελληνικό σύμπαν. Και είναι πολύ πιθανό ο κ. Τσίπρας να το τραβήξει μέχρι και το 2018 ή και το 2019, ανάλογα με  το πώς θα πηγαίνουν τα πράγματα. Εννοείται ότι, αν δεν πηγαίνουν καλά, θα επιδιώξει να παραμείνει στην εξουσία μέχρι και την τελευταία μέρα.

Αυτό, για την αντιπολίτευση έχει και ένα καλό. Θα έχει πολύ χρόνο να προετοιμαστεί. Ειδικά η ΝΔ, ως το κόμμα που μπορεί να είναι η επόμενη κυβέρνηση, δεν αρκεί να επισημαίνει τα στραβά και ανάποδα της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αυτό το κάνουν καλύτερα οι δημοσιογράφοι και οι πάσης φύσεως αναλυτές. Η ΝΔ πρέπει να πει τι εκείνη θα έκανε διαφορετικά, αν ήταν στη θέση της σημερινής κυβέρνησης. Και, κυρίως, τι θα κάνει αν αύριο-μεθαύριο την αντικαταστήσει.

Αυτό το «τι θα κάνει» μεταφράζεται ως εξής:

• Στο μείγμα «φόροι-δαπάνες», η σημερινή κυβέρνηση  επέλεξε να επιβάλει κυρίως φόρους, όπως επιβεβαίωσε και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν. Η ΝΔ επικρίνει την κυβέρνηση γι’ αυτό. Αρα, υπονοεί ότι εκείνη θα έκοβε δαπάνες. Με δεδομένο, όμως, ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των δαπανών του Προϋπολογισμού είναι ανελαστικό, πρέπει να πει τι εννοεί. Μείωση κρατικών δαπανών σημαίνει τρία τινά: μείωση μισθών ή μείωση συντάξεων ή απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων(ή σωρευτικά). Τι απ’ όλα προκρίνει η ΝΔ; Δεν είναι ξεκάθαρο.
• Απαντήσεις του τύπου «θα πατάξουμε τη φοροδιαφυγή» πρέπει να αποκλειστούν. Τις έδινε και ο ΣΥΡΙΖΑ και δεν είχαν αποτέλεσμα ή το όποιο αποτέλεσμα δεν αρκεί για να καλύψει τις απαιτήσεις των δανειστών. Επίσης, πρέπει να αποκλειστούν διαβεβαιώσεις του  τύπου «θα γίνει εξορθολογισμός των λειτουργικών δαπανών του κράτους». Να γίνει, αλλά δεν αρκεί, με δεδομένο  ότι λειτουργικές δαπάνες για Υγεία-Παιδεία δύσκολα μπορούν να συμπιεστούν κι άλλο(δεν το ζητούν ούτε οι δανειστές, κάποιες τις εξαιρούν και από τον «κόφτη»).
• Μεγάλα περιθώρια υπάρχουν στις αμυντικές δαπάνες, αλλά ουδείς το θίγει. Η ΝΔ δεν λέει τίποτα επ’ αυτού.

Αυτό είναι το έργο που έχει μπροστά της η ΝΔ, τώρα που οι εκλογές απομακρύνονται. Να βγάλει συμπεράσματα και από το δικό της παρελθόν, να αναλύσει τα νέα δεδομένα και, κυρίως, να πει καθαρά με ποιον(διαφορετικό)τρόπο μια δική της  κυβέρνηση θα πετύχει τους, έτσι κι αλλιώς δύσκολους, στόχους του νέου Μνημονίου. Ο κ. Μητσοτάκης είπε στο πρόσφατο συνέδριο της ΝΔ ότι προτείνει «μια συμφωνία αλήθειας». Και αυτό προϋποθέτει ότι ούτε ο ίδιος έχει αυταπάτες. Σαν αυτές που είχε ο κ. Τσίπρας σίγουρα δεν έχει. Μπορεί, όμως, να έχει κάποιες (ας τις ονομάσουμε έτσι) «ρεαλιστικές αυταπάτες». Να νομίζει, δηλαδή, ότι κάποια πράγματα, που έχει στο μυαλό του, θα γίνουν και θα λύσουν το πρόβλημα, ενώ η πραγματικότητα είναι διαφορετική.

Εν κατακλείδι: ο κ. Τσίπρας, μετά τις ομολογημένες αυταπάτες, προσγειώθηκε και δείχνει πού θέλει να το πάει. Τα κόμματα της  αντιπολίτευσης, εκτός από την «αντιπολίτευση της καταγγελίας», πρέπει να ασκήσουν και «δημιουργική αντιπολίτευση». Ειδικά η ΝΔ, ως κόμμα εξουσίας, πρέπει να πει τι περιέχει η δική της εναλλακτική πρόταση.

Διαφορετικά, πολλοί ψηφοφόροι θα βρεθούν μπροστά στο δίλημμα που περιέγραψε ο Κικέρων: «Ξέρω από ποιον να ξεφύγω, αλλά δεν ξέρω σε ποιον να πάω».