Ποιος τον έσωσε;

Η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη από αυτήν που περιγράφουν οι συγγραφείς-συνομιλητές του Φρανσουά Ολάντ. Τι είχε ακούσει ο Τσίπρας από ξένους ηγέτες κι έναν έλληνα παράγοντα και αποφάσισε να «σωθεί»

Του Γιώργου Καρελιά

Ένα βιβλίο αποτυπώνει πάντοτε ένα μέρος της αλήθειας. Ιδιαίτερα αν ο συγγραφέας ή ο πάροχος του υλικού για τη συγγραφή του είναι δρών πολιτικός, οι πιθανότητες να αποτυπώνει όλη την αλήθεια είναι ελάχιστες.

Ένα τέτοιο βιβλίο- με «ιδιωτικές συνομιλίες» με τον Φρανσουά Ολάντ- επαναφέρει στο προσκήνιο τα δραματικά γεγονότα του Καλοκαιριού του 2015, τότε που η Ελλάδα βρέθηκε ένα βήμα πριν από την έξοδο από το ευρώ. Βεβαίως, η ελληνική εκδοχή (εδώ ) μεταφέρει  το εγκώμιο του Ολάντ προς τον Αλέξη Τσίπρα για την τότε συμφωνία που επιτεύχθηκε, αλλά το πλήρες περιεχόμενό του θα το δούμε όταν διαβάσουμε  το βιβλίο.

Τα «πώς» και τα «γιατί» εκείνης της συμφωνίας δεν θα είναι ποτέ ολοκληρωμένα, αν δεν μιλήσει- καλύτερα, αν δεν γράψει- ο πρωταγωνιστής τους. Όμως, επειδή αυτό δεν προβλέπεται να γίνει σύντομα, η πληροφόρηση που έχουμε θα είναι αποσπασματική. Ωστόσο, είναι απολύτως σαφές ότι ο κ. Τσίπρας είχε προ-αποφασίσει να υπογράψει τη συμφωνία και δεν ήταν η περίφημη «17ωρη διαπραγμάτευση» που οδήγησε σ’ αυτήν.

Ακόμα και το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου έγινε για να διευκολυνθεί να φτάσει στη συμφωνία. Ο κ. Τσίπρας και οι συν αυτώ πίστευαν ότι το αποτέλεσμα θα ήταν ΝΑΙ ή το πολύ-πολύ μικρή υπεροχή του ΟΧΙ και γι’ αυτό το τελικό αποτέλεσμα προκάλεσε κατήφεια στο μέγαρο Μαξίμου το ίδιο βράδυ. Οι αποκαλύψεις επ’ αυτού (εδώ και εδώ) δεν επιδέχονται αμφισβήτηση.

Η συνέχεια της «σκληρής» 17ωρη διαπραγμάτευση  ήταν, λοιπόν, αναμενόμενη. Πόσο μάλλον που, πριν από αυτήν, ο κ. Τσίπρας είχε ακούσει:

– τον Μπαράκ Ομπάμα να του λέει ότι το GREXIT  ήταν κοντά και θα ήταν καταστροφικό.

– τον Βλαντίμιρ Πούτιν να του καθιστά σαφές ότι ήταν προς το συμφέρον (και) της Ρωσίας να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη.

– τον Ολάντ να του λέει (όπως γράφει στο βιβλίο του) «βοήθησέ με για να σε βοηθήσω» και, κατά μια άλλη εκδοχή, «πρόσεχε ο Σόιμπλε σού την έχει στημένη» (για το GREXIT).

Ισως, όμως, σημαντικότερο ρόλο να είχε παίξει μια προειδοποίηση που είχε ακούσει λίγες ώρες νωρίτερα στην Αθήνα από πρόσωπα με νομικές γνώσεις, ότι η αλλαγή νομίσματος θα μπορούσε να οδηγήσει σε βαριές συνέπειες,  με Ειδικά Δικαστήρια κ.α (εδώ)

Όλα αυτά κατατείνουν στην εκδοχή, σχεδόν βεβαιότητα, ότι ο κ. Τσίπρας και οι συν αυτώ είχαν προ-αποφασίσει να καταλήξουν σε συμφωνία. Το δημοψήφισμα ήταν υποβοηθητικό, αλλά το -μη αναμενόμενο- αποτέλεσμά του τους προκάλεσε πρόσθετη δυσκολία, πέραν αυτής που υπήρχε με το μισό στελεχικό δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο τασσόταν υπέρ τη σύγκρουσης.

Ετσι, αυτό που λέει σήμερα ο Ολάντ, δια των δύο δημοσιογράφων-συγγραφέων, ασφαλώς έχει την αξία του. Πράγματι, ο κ. Τσίπρας πιστώνεται τη συμφωνία του Ιουλίου του 2015, αλλά όσα προηγήθηκαν φωτίζουν διαφορετικά το σκηνικό. Ασφαλώς ο Ολάντ βοήθησε, αλλά δεν ήταν ο σωτήρας της Ελλάδας  (και του Τσίπρα). Είχε προ-αποφασίσει να σωθεί.

Εν προκειμένω ταιριάζει η ρήση του Πλάτωνα «το να νικάς τον εαυτό σου είναι η πρώτη και σπουδαιότερη νίκη» (περισσότερα εδώ). Επειδή, όμως, κόστος της εξόδου θα ήταν ανυπολόγιστο, μπορεί να ταιριάζει περισσότερο ο αφορισμός του ευαγγελιστή «παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο». Νεοελληνιστί, ο φόβος φύλαξε τα έρμα.