Πολλά τα «Ωραιόκαστρα»...

Του Γιάννη Παντελάκη

Μερικούς μήνες πριν, κάτοικοι γύρω από το Σχιστό συγκεντρώθηκαν για να διαμαρτυρηθούν εναντίον της κατασκευής ενός κέντρου φιλοξενίας (;) προσφύγων. Ανάμεσά τους παιδιά, αρκετά παιδιά που μάθαιναν πως οι πρόσφυγες πρέπει να βρίσκονται κάπου μακρυά από αυτά. Σε πολλές περιοχές της χώρας όπου σχεδιαζόταν η δημιουργία ανάλογων χώρων, μεγάλα κομμάτια από τις τοπικές κοινωνίες αντιδρούσαν. Και αρκετά παιδιά έμπαιναν μπροστά σ αυτές τις διαμαρτυρίες.  Για την ακρίβεια, τα έβαζαν μπροστά. Λίγες ημέρες πριν, ο Μητροπολίτης Λάρισας Ιγνάτιος, σε μήνυμά του εν όψει της νέας σχολικής χρονιάς, ζητούσε από τα παιδιά μεταξύ άλλων να «προβάλλουν την υπεροχή της αθάνατης φυλής μας και της Αγίας μας ορθοδόξου πίστεως».

Μπορεί κάποιος ν' απαριθμήσει δεκάδες ανάλογες περιπτώσεις όπου τα παιδιά γίνονται δέκτες μηνυμάτων που προωθούν τον ρατσισμό, αρνούνται την διαφορετικότητα, μαθαίνουν ότι η φυλή μας είναι αθάνατη και η θρησκεία μας υπερέχει. Περιπτώσεις όπου ενήλικες, εκπρόσωποι διαφόρων φορέων, τοπικών κοινωνιών ή προβεβλημένα πρόσωπα, σπέρνουν σπόρους μισαλλοδοξίας, άρνησης αποδοχής του ξένου και καλλιέργειας λογικών ότι ο περιούσιος λαός στον οποίο ανήκουμε υπερέχει οποιουδήποτε άλλου. Ιδιαίτερα αν ο άλλος λαός προέρχεται από χώρες με διαφορετικό θρήσκευμα.

Όσα συνέβησαν στο Ωραιόκαστρο με την ομόφωνη απόφαση του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων για αποκλεισμό των παιδιών προσφύγων από το σχολείο, δεν αποτελούν παρά ένα από τα πολλά περιστατικά εκείνα που προωθούν στα παιδιά ανάλογες αντιλήψεις. Σ' ένα βαθμό, τέτοιες αποφάσεις στηρίζονται στην άγνοια και τον φόβο.

Ωστόσο, σε αυτά τα συναισθήματα βρίσκει πρόσφορο έδαφος η καλλιέργεια ανάλογων αντιλήψεων από εκείνους που τις προωθούν συνειδητά.

Δυο ημέρες τώρα, τα ΜΜΕ προβάλλουν έντονα το θέμα του Ωραιόκαστρου και μοιάζει σαν να πρόκειται για κάτι σπάνιο. Για μια ξεχωριστή περίπτωση κάποιων γονέων σε μια περιοχή που δεν δέχονται ότι παιδιά προσφύγων μπορούν να συγχρωτίζονται με τα δικά τους παιδιά. Κι όμως, δεν πρόκειται για ένα μοναδικό ή έστω ένα φαινόμενο που δεν έχει παρατηρηθεί σε μεγάλη συχνότητα στη χώρα μας. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. «Ωραιόκαστρα», είτε με γονείς που αντιδρούν, είτε με ιεράρχες που κηρύσσουν το μίσος, είτε με πολιτικούς που χαϊδεύουν τ' αυτιά των υποψήφιων ψηφοφόρων τους, υπάρχουν πολλά. Και ας μην πέφτουμε από τα σύννεφα για μια ακόμα φορά. Και κυρίως, ας μην αναρωτιόμαστε γιατί το πιο αποκρουστικό φαινόμενο της εποχής μας, αυτό της Χρυσής Αυγής, έχει στις τάξεις της πολλά νέα παιδιά.

Μερικά γεγονότα, είναι πολύ νωπά για να πούμε ότι δεν τα θυμόμαστε. Γεγονότα καλλιέργειας ανάλογων φαινομένων. Τον περασμένο Μάρτιο, κάποιοι κάτοικοι της Βέροιας, αντιδρώντας στην εγκατάσταση προσφύγων σ' ένα στρατόπεδο πέταξαν γουρουνοκεφαλές, ενώ απείλησαν τοπικό βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος αμυνόμενος τους έλεγε πως στον χώρο θα μείνουν μόνο Σύριοι και αυτοί σιγά σιγά θα φύγουν, θα πάνε στο εξωτερικό.  Πέντε μήνες πριν, μια ιδιαίτερα προβεβλημένη δημοσιογράφος, αναρτούσε στην σελίδα της στο facebook ένα ρατσιστικό ανέκδοτο κατά των παιδιών μεταναστών και προσφύγων που φοιτούν σε Ελληνικά σχολεία. Η δασκάλα-σύμφωνα με το ανέκδοτο της κυρίας-είχε μπερδευτεί τόσο πολύ από τα ξένα ονόματα των παιδιών ώστε όταν φώναζε για να πάρει παρουσίες έμπλεξε και το όνομα τους μοναδικού Ελληνόπουλου νομίζοντας πως και αυτό είναι ξένο.

Να συνεχίσουμε; Ο μητροπολίτης Άνθιμος, φώναζε βροντερά ότι με τους μουσουλμάνους πρόσφυγες είναι ορατός ο κίνδυνος να εξισλαμιστούμε.  Ο μητροπολίτης Αμβρόσιος, έλεγε πως οι μετανάστες-κατακτητές άρχισαν το κατεδαφιστικό τους έργο, αποξηλώνουν τις εικόνες από τους ναούς και τις χρησιμοποιούν ως καύσιμη ύλη για να ζεσταθούν. Ο Μητροπολίτης Χίου, είπε πως δεν υπάρχουν πρόσφυγες αλλά είναι όλοι λαθρομετανάστες και κατηγόρησε τους πολιτικούς ότι «έχουν κατεβάσει τα παντελόνια και προσκυνούν».

Δεν είναι μόνο εκπρόσωποι της εκκλησίας που προωθούν αυτές τις λογικές. Είναι εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου, των ΜΜΕ κ.ο.κ. Ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, ήδη έχει αποδεχτεί τις λογικές αυτές. Τον περασμένο Μάρτιο, η οργάνωση ActionAid, έκανε ένα ενδιαφέρον πείραμα. Έβαλε δυο ηθοποιούς, ο ένας να υποδυθεί τον μετανάστη και ο άλλος τον Έλληνα σε μια στάση λεωφορείων. Ο δεύτερος προκαλεί τον μετανάστη να σηκωθεί από το παγκάκι που κάθεται, να παραμερίσει για να κάτσει ένας Έλληνας και να πάει αλλού, στη χώρα του ή οπουδήποτε. Από τους ανυποψίαστους περαστικούς, άλλοι σιωπούν, άλλοι επικροτούν και άλλοι διαμαρτύρονται για την στάση του Έλληνα.