Το Κοινωνικό Κράτος και η Παράγκα

Χτες ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλος δήλωσε ότι δεν πρέπει να επιτρέψουμε την κατάρρευση του κοινωνικού κράτους και πως κάτι τέτοιο θα ήταν μεγάλη καταστροφή. Να μου επιτρέψει ο πρόεδρος να πω ότι η καταστροφή είναι που δεν υπάρχει κοινωνικό κράτος.

Και δεν είναι που δεν υπάρχει τώρα κοινωνικό κράτος. Είναι που δεν υπήρχε και πριν. Δεν υπήρχε ούτε την εποχή που ο ίδιος ήταν υπουργός σε κυβερνήσεις.

Και επειδή ο λαός έχει κοντή μνήμη και οι πολιτικοί ακόμα πιο κοντή θα πω ότι η σημερινή παντελής ανυπαρξία κοινωνικού κράτους δεν είναι παρά η κατεδάφιση της προηγούμενης παράγκας, που οι κυβερνήσεις πουλούσαν στο λαό για κοινωνικό κράτος.

Οι δύο περίοδοι πριν και τώρα δεν είναι συγκρίσιμοι. Η ύπαρξη κοινωνικού κράτους είναι συγκρίσιμη μόνο με την ίδια την ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ του κοινωνικού κράτους. Με το τι είναι κοινωνικό κράτος. Και μπορώ να περιγράψω με λεπτομέρειες τη δομή του σε χώρες που λειτουργεί, ακόμα και στην αντιστεκόμενη Γαλλία.

Για να μη λέμε λόγια στον αέρα, το κοινωνικό κράτος αποδεικνύει την ύπαρξή του στην Υγεία, την Πρόνοια, την Παιδεία, την Ασφάλιση, την παροχή Δημόσιων υπηρεσιών, την Περίθαλψη Μειονεκτούντων.

ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ, τα δημόσια νοσοκομεία δεν λειτουργούσαν ποτέ με γνώμονα τον ασθενή, αλλά με γνώμονα τις καταλήψεις θέσεων, τις προμήθειες υλικών, τον κρατικό έλεγχο των διοικήσεων για πολιτικά οφέλη κομμάτων και κυβερνήσεων, τον πλουτισμό από τη διαπλοκή φαρμακευτικών εταιριών και κατασκευαστών υλικών με γιατρούς, διοικητές, πολιτικούς, μεσάζοντες, βιομηχανιών.

Οι ασθενείς ζούσαν διαρκώς χάρη στον ηρωισμό των γιατρών και των νοσηλευτών που ήταν ευσυνείδητοι και εκείνων που θυσιάζονταν στην κυριολεξία στις εφημερίες.

Όλο το άλλο σύστημα με τα φακελάκια, τους απόντες, τις προαγωγές αρεστών, την οικογενειοκρατία, την έλλειψη παιδείας ευγένειας, τις ουρές στα γκισέ της γραφειοκρατίας και των μηχανημάτων, τις ουρές στις διανυκτερεύσεις, τις πανάκριβες αποκλειστικές νοσοκόμες ελλείψει παρόντων νοσηλευτών, τα υπερσύγχρονα μηχανήματα που αράχνιαζαν σε υπόγεια, τα ράντζα σε πανάρχαιες υποδομές κτηρίων και το πανάκριβο κόστος όλου αυτού του μπάχαλου ήταν εκεί.

Θησαύριζε από υπερκοστολογήσεις και «μαύρα», που τα πλήρωνε  ο κάθε ασφαλισμένος, είτε από τις εισφορές του κάθε μήνα είτε από τη φορολογία του για να ξεπληρωθούν τα υπέρογκα δάνεια του ελληνικού δημοσίου, που πήγαιναν στη διαφθορά. Κανένα κοινωνικό κράτος.

ΣΤΗΝ ΠΡΟΝΟΙΑ, δεν υπήρχε καμιά σοβαρή δομή μέριμνας για να επιτελεστεί αυτό που λέει και η λέξη: πρόνοια. Προβλέπω για να μην κοστίζω μετά περισσότερο. Προβλέπω για να μην αρρωστήσω, μην κακοπάθω. Οι δομές πρόνοιας ήταν κι αυτές κυρίως χοάνες διορισμών για ψηφοθηρία. Τα Ταμεία έδιναν τα λεφτά, που πλήρωναν οι ασφαλισμένοι, τα οποία χάνονταν στη μηχανή της διαφθοράς της Υγείας.

ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ, τα πράγματα ήταν ακόμα χειρότερα. Οι μισοί εργαζόμενοι έπαιρναν σύνταξη για την οποία δεν είχαν πληρώσει τις αντίστοιχες καταβολές, είτε τρώγοντάς τις ως «μαύρα» είτε γιατί έτσι πρόβλεπαν οι νόμοι! Αυτές τις καταβολές, όμως, τις πλήρωναν γι αυτούς οι άλλοι μισοί, που έπαιρναν λιγότερα απ αυτά που είχαν πληρώσει, για να μπορεί το πολιτικό σύστημα να ψηφοθηρεί με τους ευεργετημένους.

Για δεκαετίες τα δισεκατομμύρια λεφτά των ταμείων πήγαιναν με το έτσι θέλω του κράτους στην Τράπεζα της Ελλάδος ΑΤΟΚΑ, για να μπορεί η εκάστοτε κυβέρνηση να καλύπτει μ αυτά τις τρύπες του προϋπολογισμού από τις σπατάλες της!

Στη συνέχεια βρέθηκαν στα νύχια των ομολόγων, δομημένων και μη, σε έναν διαρκή τζόγο, μέχρι να κουρευτούν χοντρά από την πρώτη κατοχική κυβέρνηση Παπανδρέου.

Οι διοικήσεις των ταμείων ήταν διορισμένες, φυσικά από τις κυβερνήσεις, για να μπορεί να γίνεται όλο αυτό το πολιτικοοικονομικό αλισβερίσι.

Κάθε απόπειρα δημιουργίας ενός υγειούς Ασφαλιστικού, που θα εξασφάλιζε τη βιωσιμότητα του μόχθου και της αποταμίευσης εκατομμυρίων πολιτών υπονομεύτηκε και καταποντίστηκε μέσα στην εγκληματική ανευθυνότητα συνδικαλιστών σε συνδυασμό με την εγκληματική ατολμία και ανευθυνότητα κομμάτων και κυβερνήσεων.

Για την παροχή ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ περιττεύει και να μιλήσει κανείς. Αν εξαιρέσει τη δημιουργία των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών πριν από πολλά χρόνια, επί Μπένου, ηκυριότερη Παροχή ήταν οι μισθολογικές και άλλες απολαβές των υπαλλήλων, που ανηφόριζαν ευθέως αντίστροφα από την απόδοσή τους και που για να εξυπηρετούνται δανειζόταν το σύνολο των πολιτών έναν σκασμό δισεκατομμυρίων.

Σ αυτό το χορό των ελλειμμάτων του δημοσίου πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε και ο πρωταθλητής σε διορισμούς τότε υπουργός και σήμερα Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Όλη αυτή η στρατιά συμπολιτών, που πλημμύρισε το αντιπαραγωγικό ελληνικό δημόσιο εξ αιτίας της καθοδήγησης του πολιτικού συστήματος, χάθηκε από παραγωγικές θέσεις εργασίας, που αφθονούσαν μέχρι το 2009 και οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν χτίσει μια εντελώς άλλη Ελλάδα, πουν δεν θα είχε πέσει στα νύχια δανειστών και μνημονίων.

ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ, το κομματικό κράτος φρόντισε να κοστίζει το δωρεάν σχολείο περισσότερο απ όσο στην Αμερική που πληρώνεται! Επειδή η υποβάθμιση του επίπεδου ήταν τέτοια, προκειμένου να μην κοπιάζουν τόσο οι καθηγητές, που τα ιδιαίτερα φροντιστήρια, ακόμα και σε παιδιά των πρώτων τάξεων του γυμνασίου, έγιναν καθεστώς, ενώ τα ιδιωτικά φροντιστήρια αντικατέστησαν στην κυριολεξία το Λύκειο.

Το κόστος λειτουργίας των σχολείων ήταν δυσθεώρητο, μέσα από συχνά αδιαφανείς διεργασίες και τα περισσότερα από τα κτήρια απόκτησαν όψη φυλακών, που τις βλέπει κανείς και σήμερα.

Για την αμορφωσιά καθηγητών και μαθητών περιττεύει να μιλήσει κανείς. Ακούει πλήθος από μαργαριτάρια αγραμματοσύνης γύρω του, χώρια που η κατανόηση απλών εννοιών έχει γίνει πρόβλημα και η κριτική σκέψη δυσεύρετη.

Τέλος, χωρίς να υπάρχει πραγματικά τέλος, μια διαδρομή με τα πόδια στη χώρα κάνει φανερό και στον πιο δύσπιστο πόση μέριμνα έχει δοθεί για τους ανάπηρους και τους άρρωστους και τους ηλικιωμένους.

Με μοναδική εξαίρεση τα ΚΑΠΗ, που δημιουργήθηκαν πριν από πολλά χρόνια, τα δημόσια γηροκομεία σπανίζουν, με ελάχιστες δυνατές υπηρεσίες, η ψυχική υγεία καταγγέλλεται συνεχώς ως ανύπαρκτη και πρωτόγονη από τους διεθνείς οργανισμούς (και πριν τρείς μέρες), οι ράμπες σε δημόσια και ιδιωτικά κτήρια είναι είδος σε ανεπάρκεια, τα πεζοδρόμια των πόλεων (γιατί στα χωριά δεν υπάρχουν) είναι παγίδες θανάτου όχι μόνο για τους ηλικιωμένους, η συμπεριφορά μεγάλου μέρους του πληθυσμού είναι από αδιάφορη μέχρι επιεικώς γαϊδουρινή απέναντι σε μειονεκτούντες, με ελπιδοφόρα εξαίρεση τη συντριπτική πλειονότητα των νέων παιδιών.

Η χρήση των ναρκωτικών είναι ανιούσα εδώ και 20 χρόνια τουλάχιστον και αφορά σε ένα όλο και μεγαλύτερο κομμάτι των νέων, ενώ οι δομές που είχαν δημιουργηθεί παλιά για περίθαλψη και απεξάρτηση έχουν εδώ και χρόνια εικόνα διάλυσης από έλλειψη δημόσιας κάλυψης.

Η δημόσια εκπαίδευση και πληροφόρηση όλου του πληθυσμού σε όλα αυτά τα ζητήματα, που τον αφορούν άμεσα, ήταν πάντα αποσπασματική, απρογραμμάτιστη και προσωρινή. Καμιά πολιτική με συνέχεια. Τα πιο πολλά βήματα έγιναν χάρη στον ηρωισμό μεμονωμένων ανθρώπων ή ομάδων που έβαλαν την τσέπη τους το χρόνο τους και την ψυχή τους γι αυτό.

Όλα αυτά, και πλήθος άλλων που χρειάζονται τόμοι για να καταγραφούν απουσίαζαν ή γίνονταν στρεβλά σε εποχές που «λεφτά υπήρχαν» πραγματικά. Όχι μόνο παραγόμενα στη χώρα, αλλάδισεκατομμύρια από ευρωπαϊκά προγράμματα. Τα οποία, αντί να φτιάξουν μια Ελλάδα με Κοινωνικό Κράτος έφτιαξαν μια Ελλάδα χωρίς καθόλου κράτος και με πολύ παρακράτος που πλούτισε. Αν κράτος είναι η Αρχή που λειτουργεί το μηχανισμό ποιότητας ζωής όλων των πολιτών.

Το χρήμα που έρεε άφθονο τύφλωνε τον στερημένο από τις προηγούμενες δεκαετίες χωριάτη και μικροαστό, που μπορούσε πια εύκολα να λαδώνει, να καταφεύγει σε ιδιωτικές υπηρεσίες, να προσπερνά έτσι την παντελή έλλειψη Κοινωνικού Κράτους με λίγη μουρμούρα και πολλή σιωπή. Λεφτά υπήρχαν. Κράτος, όμως να το καθοδηγήσει αλλιώς, μηδέν.

Τώρα, αγαπητέ μου Πρόεδρε, που δεν υπάρχουν λεφτά δεν κατεδαφίζεται κανένα κοινωνικό κράτος. Αποκαλύπτεται η απουσία του. Αποκαλύπτεται η Ελλάδα που στοιχειωδώς φροντίζει τους πολίτες της.

Όχι χάρη στο κράτος. Χάρη στον ηρωισμό κάποιων Πολιτών, που σώζουν ζωές σε νοσοκομεία, χαϊδεύουν κεφάλια σε ιδρύματα, ταϊζουν τα εγγόνια με τη σύνταξη, πέφτουν στη θάλασσα να μαζέψουν παιδιά, κάνουν μαθήματα με ζήλο, μοιράζουν τρόφιμα σε γειτονιές ή Φωνάζουν. Με κάθε τρόπο. Αυτοί ήταν πάντα.

Δεν καταρρέει το κοινωνικό κράτος αγαπητέ Πρόεδρε. Η Παράγκα καταρρέει. Στης οποίας τη δημιουργία συμμετείχατε.

Γ. Παπαδόπουλος-Τετράδης