Σταθερά στραμμένοι στο υπερ-Ταμείο οι προβολείς του Βερολίνου

Του Γιώργου Φιντικάκη

Ακόμη και όσοι συνεχίζουν να ερμηνεύουν όπως τους εξυπηρετεί το νέο υπερ Ταμείο, μετά και το χθεσινό ανακοινωθέν του Eurogroup για την Ελλάδα θα πείσθηκαν για τη σημασία που αποδίδουν οι δανειστές στη δημιουργία του.

Δίχως να περιλαμβάνει την παραμικρή αναφορά στα υπόλοιπα καυτά ζητήματα της δεύτερης αξιολόγησης, όπως τα εργασιακά, η ανακοίνωση μνημονεύει ένα και μόνο από τα θέματα που έχει μπροστά της η κυβέρνηση: Το γεγονός ότι έπειτα από την πλήρωση των θέσεων του Εποπτικού Συμβουλίου, προέχει τώρα "ο διορισμός του Διευθύνοντος Συμβούλου που πρέπει να επιδιωχθεί ως ζήτημα προτεραιότητας, προκειμένου το Ταμείο να γίνει πλήρως λειτουργικό πριν από τα τέλη του 2016, στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης του προγράμματος του ESM".

Είναι προφανές το μήνυμα που στέλνουν οι δανειστές. Αν και προφανώς θα έχουν ενημερωθεί πως η συζήτηση για την επιλογή του μάνατζερ του Ταμείου - του προσώπου που θα κάνει και το πραγματικό κουμάντο- θα τρέξει μετά το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό δεν τους εμποδίζει να δείξουν τη σημασία που αποδίδουν σε αυτό.

Ζητώντας με εύσχημο τρόπο την επίσπευση των διαδικασιών για τη στελέχωσή του, στέλνουν το σήμα ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν πρέπει να αναλώσει χρόνο, αλλά να ανοίξει βηματισμό, προκειμένου ο νέος φορέας να καταστεί λειτουργικός το συντομότερο. Αυτό σημαίνει ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση του Συνεδρίου, θα πρέπει να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών για το επίμαχο πρόσωπο του μάνατζερ, το οποίο και θα προέλθει από μια short list υποψηφίων, και που λέγεται ότι θα είναι Έλληνας. Κάποιους θα προτείνουν οι δανειστές, και κάποιους η κυβέρνηση, δηλαδή απευθείας το Μαξίμου. Δεδομένου δε, ότι η τελική επιλογή θα γίνει από το Εποπτικό Συμβούλιο με πλειοψηφία τεσσάρων πέμπτων, προβλέπεται γερό κοντράρισμα.

Επειδή επομένως οι πιστωτές γνωρίζουν πως το γενικότερο θέμα της δημόσιας περιουσίας δεν είναι πολιτικά ανώδυνο, φροντίζουν να υπενθυμίσουν στην κυβέρνηση τις δεσμεύσεις της, λίγες μάλιστα ημέρες μετά τις αιχμές ευρωπαίων αξιωματούχων κατά υπουργών επειδή δεν στηρίζουν το πρόγραμμα, υπονοώντας τις ιδιωτικοποιήσεις. Τόσο η επιλογή του μάνατζερ και των υπόλοιπων μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου, όσο και η επιλογή των υπόλοιπων ΔΕΚΟ αλλά και της ακίνητης περιουσίας που θα μεταφερθούν σε αυτό, μπορεί να πάρουν το χρόνο τους. Εξάλλου, και με βάση την αρχική συμφωνία, κυβέρνηση και δανειστές έπρεπε να τα έχουν βρει για τα ονόματα του Εποπτικού Συμβουλίου έως τον περασμένο Ιούνιο, χρειάστηκε ωστόσο να φτάσουμε στο Σεπτέμβριο προκειμένου αυτό να συμβεί.

Την ίδια στιγμή, το πολιτικό τάιμινγκ στην Ευρώπη είναι ύπουλο, ο ευρωσκεπτικισμός δεν αφήνει στις ευρωπαικές κυβερνήσεις περιθώρια ανοχής στον υπερχρεωμένο Νότο, ενώ ειδικά για την Ελλάδα, η κυρίαρχη άποψη, είναι ότι δεν πρέπει να σταλεί μήνυμα χαλάρωσης, όπως δείχνει και το σπάσιμο στα δύο της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ.

Εδώ έρχεται και "κουμπώνει" η σημασία που αποδίδουν οι θεσμοί, και ειδικά οι Γερμανοί, στο νέο Ταμείο. Για το Βερολίνο είναι κάτι σαν το "Ιερό Δισκοπότηρο" του 3ου Μνημονίου, το πιο κομβικό από τα συστατικά του στοιχεία, το κλειδί χωρίς το οποίο δεν ξεκλειδώνουν τα δάνεια του ΕSΜ, αφού τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις λειτουργούν ως το collateral γι’ αυτά.

Τα παραπάνω ισχύουν στο ακέραιο για τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Β. Σόιμπλε, που απαίτησε και τη δημιουργία του Ταμείου, καθώς πιστεύει πως εφόσον στην Ελλάδα δεν υπάρχει παραγωγή, και αλματώδεις ρυθμοί ανάπτυξης για να αυξηθούν τα έσοδα δεν προβλέπονται στο ορατό μέλλον, μέρος του χρέους θα αποπληρώνεται από πωλήσεις κρατικής περιουσίας.

Σύμφωνα με αυτή την ανάγνωση, οι δανειστές δεν θα κάνουν την παραμικρή υπαναχώρηση σε θέματα Ταμείου και ιδιωτικοποιήσεων. Αυτός είναι και ο λόγος που στο Μαξίμου έχουν συνειδητοποιήσει ότι οι αποκρατικοποιήσεις αποτελούν ένα από τα εισιτήρια για να παραμείνουν στην εξουσία, αφού πρέπει να εφαρμόσουν τα όσα υπέγραψαν, ενώ ειδικά για το Ταμείο, συνεργάτες του Πρωθυπουργού δεν χάνουν ευκαιρία να υπενθυμίζουν ότι συνιστά την κορυφαία πολιτική απόφαση που έλαβε ο Αλέξης Τσίπρας το καλοκαίρι του 2015.