Το τελευταίο αντίο στον Γιάννη Χαραλαμπόπουλο

Του Θοδωρή Καλούδη

Γνώρισα τον Γιάννη Χαραλαμπόπουλο, στα μαθητικά μου χρόνια, στις δύσκολες μέρες της Αποστασίας. Και, όντας αδελφικός φίλος με τον γιό του Γιώργο, παρακολούθησα στενά την προσωπική στάση του απέναντι στη ζωή και τα δημόσια πράγματα.

Η πρώτη μου εικόνα από τον Χαραλαμπόπουλο ήταν όταν πέταγε με τις κλωτσιές έξω από το σπίτι του, στη Βασ. Κωνσταντίνου, τον Τομ Πάππας. Ήταν το 1965, η εποχή που ο εξωθεσμικός αυτός παράγοντας γύριζε με ένα βαλιτσάκι και εξαγόραζε συνειδήσεις και βουλευτές της Ένωσης Κέντρου. Ήταν η ζοφερή εποχή της Αποστασίας. Εκεί άκουσα – κρυφακούγοντας με το Γιώργο, πίσω από την πόρτα- το πρώτο «όχι» του Γιάννη Χαραλαμπόπουλου. Ακολούθησαν έκτοτε πολλά «όχι», τα περισσότερα επώδυνα.

Το δεύτερο «όχι» το είπε στο κατεστημένο της Ένωσης Κέντρου, ακολουθώντας το, ριζοσπαστικό τότε, ρεύμα του Ανδρέα Παπανδρέου. Τα τρίτο «όχι» το βροντοφώναξε στη χούντα. Συνελήφθη, εξορίστηκε, φυλακίστηκε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ , παρακολουθώντας τους άγριους βασανισμούς του γιού του Γιώργου, έξω από το κελί του.Βασανίστηκε φριχτά και ο ίδιος απ´ο τους ίδιους τους μαθητές του στη Σχολή Ευελπίδων.(Ήταν η εποχή που σχεδόν όλη η οικογένεια ήταν φυλακισμένη για την αντιδικτατορική δράση της). Δεν λύγισε και επέμεινε στη στάση ζωής που είχε διαλέξει. Δημοκράτης και αγωνιστής.

Γύρισε από την εξορία, μετά την πτώση της δικτατορίας, δαφνοστεφανωμένος, στα χέρια της νεολαίας που έσπευσε στη Ραφήνα να καλωσορίσει και να τιμήσει τους λίγους Έλληνες πολιτικούς, που σήκωσαν το ανάστημά τους στους συνταγματάρχες, σώζοντας την τιμή του πολιτικού κόσμου. Και μετά ο αγώνας για τη σταθεροποίηση της Δημοκρατίας, η μάχη για να μπει τέλος στον εμφύλιο και τις συνέπειές του, η μεγάλη προσπάθεια για κοινωνική δικαιοσύνη και προκοπή.

Είπε και άλλα “όχι”, λιγότερο γνωστα.

Υπήρξε πιστός φίλος και συνεργάτης με τον Ανδρέα Παπανδρέου, υπεύθυνος του ΠΑΚ στην Ελλάδα και υπέφερε στα χρόνια της δικτατορίας και γι’ αυτόν. Φίλος μεν αλλά με καθαρές κουβέντες που, σε ορισμένες περιπτώσεις, έφταναν στα όρια της σκληρής, επώδυνης κριτικής στον φίλο και διαφωνίας στον πολιτικό αρχηγό. Πάντα στο κλειστό πλαίσιο της στενής προσωπικής και πολιτικής σχέσης. Πάντα αθόρυβα, μακριά από το δημόσιο τζόγο των «παραγόντων».

Από το ταλαίπωρο Υπουργείο Άμυνας έφυγε με το προσωνύμιο «Ο τίμιος Τζων». Από την τελευταία περίοδο του κυβερνόντος ΠΑΣΟΚ αποστασιοποιήθηκε και απομακρύνθηκε με αξιοπρέπεια. Όλη του η στάση στη δημόσια ζωή υπήρξε αξιοπρεπής και διακριτική, μέχρι παρεξηγήσεως. Του είπα κάποτε, χαριτολογώντας, στο τέλος της πολιτικής του σταδιοδρομίας: «Κύριε Γιάννη, η ιστορία θα γράψει για σας ότι κοιμηθήκατε με την εξουσία και δεν την αγγίξατε». Έγινε έξαλλος, μη αποδεχόμενος το κακό, όπως αποδείχτηκε, χιούμορ μου. «Και τι είναι η εξουσία Θοδωράκη; (έτσι με έλεγε όταν με επέπληττε). Πόρνη να κοιμάται όποιος θέλει μαζί της και να την εκμεταλλεύεται; Και τι εννοείς δεν την άγγιξα; Γι’ αυτό μπήκα στην πολιτική; Για να στήνω και να ξεστήνω γιοφύρια με την εξουσία;»

Ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος («Μπάρμπα Γιάννης» στα στερνά του) υπήρξε ένας όμορφος και λεβέντης άνδρας, αξιόλογος επιστήμονας, έντιμος πολιτικός, αντιφασίστας αγωνιστής και συνεπής δημοκράτης. Έζησε ταπεινά, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, παρά τις υψηλές δημόσιες θέσεις του (Αντιπρόεδρος, Υπουργός Εξωτερικών, Υπουργός Άμυνας)και παρά την αγνώριση και έκτίμηση που έτυχε από κορυφαίους ηγέτες και παράγοντες της διεθνούς ζωής. Έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, με ήσυχη τη συνείδησή του και πτωχός, με μόνο έσοδο τη σύνταξή του. Το όνομά του είναι και η μοναδική περιουσία που αφήνει στα παιδιά του.

Και όχι μόνο στα παιδιά του. Η μακρόχρονη αγωνιστική και πολιτική δράση του, το ήθος και η εντιμότητά του, η στάση ζωής, είναι και μια παρακαταθήκη για τη σύγχρονη γενιά των πολιτικών, σε μια δύσκολη στιγμή για τη δημόσια ζωή. Ένας φάρος για τους φίλους του στη Δημοκρατική Παράταξη και το ΠΑΣΟΚ, που τόσο έχει υποφέρει από ανάξιες και ανήθικες συμπεριφορές στελεχών του.

Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον υποδεχτεί στον τόπο πού τίμησε όσο λίγοι!

Πηγή