Φτιάξε και εσύ μια offshore, μπορείς...

Του Γιάννη Παντελάκη

Αν κάποιος θελήσει να μεταφέρει μαύρο χρήμα σ' έναν ασφαλή προορισμό και να το διατηρήσει εκεί ανέπαφο, δεν έχει παρά να γκουγκλάρει. Θα βρει σ' ελάχιστο χρόνο τρόπους μεταφοράς, διαφύλαξης και μη φορολόγησής του σε μια offshore εταιρεία που έχει έδρα σε κάποιο μακρινό μέρος. Και μάλιστα, αν ποτέ χρειαστεί (κάτι σπάνιο) να εντοπιστεί ο κάτοχός του χρήματος, δεν εμφανίζεται καν ο ίδιος που πραγματικά το έχει. Στην εποχή της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων, όλα αυτά είναι απίστευτα εύκολο να συμβούν. Το ίδιο εύκολο είναι να συμβεί και με το μαύρο πολιτικό χρήμα.

Αν το πολιτικό προσωπικό –και ιδιαίτερα αυτό της κυβέρνησης– ήθελε να δει το θέμα επί της ουσίας, θα έπρεπε να κάνει κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που έκανε. Να ενισχύσει τους θεσμούς αλλά και μηχανισμούς διαφάνειας απ' όπου μπορεί να προέλθει αυτό το μαύρο πολιτικό χρήμα. Και όχι ν' αναλώνεται σε λαϊκισμό και εντυπωσιασμό τους οποίους μπορεί να έχει σήμερα ανάγκη η κυβέρνηση (για να μετατοπίσει το ενδιαφέρον από την εφαρμογή των σκληρών μέτρων), αλλά δεν έχει ανάγκη η κοινωνία.

Όλη αυτή η σκόνη που σηκώθηκε με αφορμή τους πολιτικούς και τις offshore εταιρείες κρύβει ένα στοιχείο σκοπιμότητας και ένα εντυπωσιασμού. Το πρώτο αφορά στη σχεδόν εν κρυπτώ ψήφιση μιας χωμένης μέσα σ' ένα 7.500 σελίδων νομοσχέδιο διάταξης με την οποία επιτρέπεται η απαγορευμένη ως τότε συμμετοχή βουλευτών και υπουργών σε τέτοιες εταιρείες. Το θέμα αποκαλύφθηκε από δημοσιεύματα, αν δεν υπήρχαν αυτά, θα κοιμόμαστε τον ύπνο του δικαίου. Ακόμα και κάποιοι από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ομολόγησαν πως δεν κατάλαβαν ότι ψήφισαν κάτι τέτοιο!

Η αποκάλυψη προκάλεσε ταραχή στην κυβέρνηση (μέχρι και η Αυγή οργίστηκε!) και άρχισε να ψελλίζει διάφορες δικαιολογίες για μνημονιακή υποχρέωση (αβάσιμο επιχείρημα), αυστηροποίηση του νόμου (επίσης αβάσιμο) και άλλα τέτοια. Ο θόρυβος έγινε μεγαλύτερος και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να φέρει νέα διάταξη που απαγόρευε συνολικά τη συμμετοχή βουλευτών σε εταιρείες του εξωτερικού. Ενδιάμεσα, ωστόσο, έσπευσε να δημοσιεύσει ΦΕΚ με την αρχική διάταξη, κάτι διόλου αθώο. Οι νομικοί υποστηρίζουν πως η έστω και μερικών ωρών δημοσίευση τους νόμου με τη διάταξη αυτή μπορεί ν' απαλλάξει όσους είχαν τέτοιες εταιρείες.

Ο εντυπωσιασμός κυριάρχησε χθες στη Βουλή, όπου συζητήθηκε το θέμα. Πήγε ο ίδιος ο πρωθυπουργός θεωρώντας προφανώς πως με μερικές ανέξοδες φραστικές κορώνες θα μετριάσει τις αρνητικές εντυπώσεις. Αυτές που δημιουργήθηκαν από την ψήφιση της αρχικής διάταξης. Ούτε ο ίδιος, ούτε κανένας άλλος δεν δικαιολόγησαν με επάρκεια γιατί έφεραν μια τέτοια διάταξη. Αντίθετα, ακολούθησαν τη γνωστή στρατηγική πως καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση. Και ως συνήθως, είδαμε μια συνεδρίαση της Βουλής όπου απουσίασε η ουσία και κυριάρχησαν τα συνθήματα...