Προοδευτικοί πολίτες αναζητούν κομματική έκφραση

γράφει ο Νίκος Γκιώνης*

Πολλά χρόνια πριν μας χτυπήσει την πόρτα η οικονομική κρίση, τα κόμματα είχαν χάσει την αίγλη που είχαν μετά την έλευση της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας. Η αυτονόμηση της ηγεσίας από την κομματική βάση, η απρόσωπη ηλεκτρονική διαβούλευση ηγεσίας-μέλους και η σταδιακή υποχώρηση του ρόλου των Οργανώσεων Βάσης οδήγησαν τα κόμματα σε μαρασμό. Ομόφωνες αποφάσεις των οργάνων χωρίς σοβαρή διαβούλευση από την κομματική βάση, «αποϊδεολογικοποίηση» με στόχο να εκφραστούν «όλοι» οι Ελληνες πολίτες και ασαφή εκλογικά προγράμματα που επέτρεπαν ελιγμούς σε περίοδο διακυβέρνησης ήταν μερικά από τα χαρακτηριστικά αυτής της συνθήκης.

Η κρίση δημιούργησε στη χώρα έναν νέο διπολισμό που στερούνταν ξανά την ιδεολογική αναφορά, για την οποία διψούσε η πολιτική ζωή της χώρας. «Μνημόνιο» και «αντιμνημόνιο» θόλωσαν τις ιδεολογικές διαφορές και έφεραν στο προσκήνιο δύο νέα στρατόπεδα. Το μεν πρώτο εφάρμοζε τη συνταγή της εξόδου από την κρίση, με ύφος ανθρώπου που πίστευε πως κατείχε τη μία και μοναδική αλήθεια χωρίς να ασχολείται σοβαρά με όσα πίστευε η κοινωνία για τα πολιτικά πεπραγμένα.

Από την άλλη πλευρά, το δεύτερο βασιζόταν σε έναν ασαφή ριζοσπαστισμό και θεωρούσε ότι η χώρα μπορούσε να ακολουθήσει έναν άλλον δρόμο βασισμένη στις αστείρευτες δυνάμεις της, χωρίς να αναζητήσει τις πηγές αυτών των δυνάμεων για να διαπιστώσει πως εκείνες είχαν στερέψει.

Τα χρόνια πέρασαν, η χώρα ξόδεψε δύο προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής και η κοινωνία πολλή ενέργεια στη συντήρηση του ασαφούς «αντιμνημονιακού» επιχειρήματος, για να καταλήξουν σχεδόν όλες οι πολιτικές δυνάμεις και ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας στο συμπέρασμα πως η συνταγή του 2010 με μικρές διαφοροποιήσεις είναι η μόνη που μπορούσε να δώσει οξυγόνο σε έναν ημιθανή οργανισμό.

Είτε επειδή η χώρα θα ολοκληρώσει την εφαρμογή ενός μνημονίου για πρώτη φορά στα χρόνια της κρίσης, είτε γιατί η κοινωνία συνήθισε να ζει μέσα σ’ αυτήν, υπάρχει η ανάγκη εξέλιξης των κομμάτων στο επόμενο διάστημα. Πολλοί προοδευτικοί πολίτες αναζητούν για ακόμη μια φορά κομματική έκφραση.

Απομακρύνθηκαν από το ΠΑΣΟΚ, συσπειρώθηκαν στον ΣΥΡΙΖΑ και διαψεύστηκαν και από εκείνον. Σήμερα λίγοι τρέφουν αυταπάτες πως η οικονομική κρίση θα τελειώσει ή ότι η Ν.Δ. έχει μεταμορφωθεί σε ένα σύγχρονο φιλελεύθερο κόμμα που χαλιναγωγεί την υπερσυντηρητική του πτέρυγα και είναι έτοιμο να προσφέρει λύσεις.

Οι προοδευτικοί πολίτες αναζητούν εκείνους που θα τους εμπνεύσουν να δημιουργήσουν ξανά μακριά από ανισότητες, είτε αυτές επιβληθούν από την αγορά, είτε έχουν να κάνουν με καλύτερη πρόσβαση στο κράτος. Αναζητούν το κόμμα που θα τους δώσει πίσω μία ιδεολογική ταυτότητα για την οποία θα αισθάνονται περήφανοι, την πρόσβαση στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για να διαμορφώσουν το μέλλον τους και το δικαίωμα να εργαστούν για να ξεπεράσει η κοινωνία την κρίση χωρίς να το πληρώσουν με την προσωπική τους καταπίεση και την καταβαράθρωση της ποιότητας ζωής τους.

* Υποψήφιος διδάκτορας Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας 

efsyn.gr