Του Θανάση Καρτερού
Ο παράγων (του παράγοντος) είναι, εξ όσων γνωρίζουμε, μετοχή του ρήματος παράγω, την οποία συναντούμε σε πάρα πολλές περιπτώσεις. Αλλά για να μην χαθούμε σε γλωσσικά χωράφια, ας περιοριστούμε στα πολιτικά, στα οποία ο παράγων είναι είδος εν αφθονία. Οι παράγοντες ενδημούν σε κόμματα, σε υπουργεία, σε θέσεις εξουσίας, σε θέσεις εν γένει που παρέχουν στέγη, τροφή και προστασία.
Τι παράγει όμως ένας παράγων στην πολιτική, στον χώρο όπου ανήκει, στο κόμμα που τον στεγάζει; Εκ πείρας μπορούμε να πούμε ότι ένας παράγων μπορεί να παράγει πολλά, αλλά ένα είναι το κύριο: Αν είναι άξιος του χαρακτηρισμού του, παράγει και αναπαράγει τις φιλοδοξίες του, τις ατομικές του στρατηγικές, τους προσωπικούς του στόχους. Ο σωστός παράγων παράγει δηλαδή και αναπαράγει, και μάλιστα συνεχώς, τον εαυτό του.
Ακριβώς για τον λόγο αυτόν και καθώς στην πολιτική απαιτείται ένα μίνιμουμ ανιδιοτέλειας και ιδεών, γεννήθηκε ο απαξιωτικός όρος παραγοντισμός. Ως ιδιότητα του παράγοντος. Αλλά και ως κλίμα μέσα στο οποίο ανθούν, διαπλέκονται και συχνότατα συγκρούονται οι παράγοντες που παράγοντας τον εαυτό τους πέφτουν πάνω σε άλλους παράγοντες που κάνουν το ίδιο, με αποτέλεσμα πόλεμο παραγόντων και τελικώς μπάχαλο. Ο παραγοντισμός είναι σαν το οξύ -μπορεί να διαλύσει και το ατσάλινο τείχος που αλύγιστο ορμάει, που λέει ο λόγος.
Οι παράγοντες εντατικοποιούν την παραγωγή του εαυτού τους όταν πλησιάζουν εκλογές -μάλλον γιατί τότε υπάρχει μεγάλη ζήτηση. Οι δημοτικές εκλογές ιδιαιτέρως, στις οποίες συμμετέχουν χιλιάδες υποψήφιοι, είναι η χαρά των παραγόντων. Τότε συντελείται, αν το προσέξατε, και μια ούτως ειπείν αποκέντρωση παραγοντισμού και ξεφυτρώνουν μέχρι τον τελευταίο δήμο άνθρωποι που αποδεικνύονται σωστά εργοστάσια παραγωγής και αναπαραγωγής του εαυτού τους. Συχνά μάλιστα είναι και πολιτικώς ανεξίθρησκοι -μια οποιαδήποτε βιομηχανική στέγη τούς αρκεί και δεν πολυασχολούνται με το ιδεολογικό χρώμα της.
Η μαζική παραγωγή παραγόντων απαντάται έως τώρα κυρίως στα αστικά και μικροαστικά κόμματα. Η Αριστερά βρίσκεται ακόμα στη μανιφακτούρα. Αλλά με τις νέες παραγωγικές δυνάμεις που γεννά η προσέγγιση της εξουσίας και η κρυφή γοητεία της τοπικής εξουσίας πρέπει να αναμένεται βιομηχανική επανάσταση. Εκτός κι αν εγκαίρως επιβληθεί συλλογικά τόσο βαριά φορολογία σε όποιον παράγει και αναπαράγει τον εαυτό του, ώστε να καταστούν ασύμφορες οι σχετικές επενδύσεις...