Αποσυνδέστε τις μεταρρυθμίσεις από το μεσοπρόθεσμο

γράφει ο Μάκης Ανδρονόπουλος

Το κεντρικό πρόβλημα του ελληνικού προγράμματος είναι η σύνδεση των μεταρρυθμίσεων με τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους. Οι πιστωτές διαμόρφωναν ήδη από το 2010 εξωπραγματικούς υπερφιλόδοξους δημοσιονομικούς στόχους, που έστυψαν την ελληνική οικονομία και την οδήγησαν σε χρόνια βαθιά ύφεση. Επέλεξαν αυτή τη μέθοδο, θεωρώντας ότι έτσι διασφαλίζουν τα κεφάλαιά τους και δημιουργούν αξιοπιστία στο πρόγραμμα. Αυτό όμως ούτε επιβεβαιώθηκε στην πράξη και σήμερα προκαλεί νέο αδιέξοδο. 

Κι αυτό γιατί οι μεταρρυθμίσεις που έχουν δημοσιονομική επίπτωση, δεν χρησιμοποιούνται ούτε ως εργαλείο εξορθολογισμού, ούτε ως μοχλός ανάπτυξης, αλλά ως εισπρακτικός μηχανισμός. Το Ασφαλιστικό είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα και το ίδιο ισχύει και για το Φορολογικό. Η κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες, γνωρίζοντας καλύτερα τις αρνητικές επιπτώσεις τέτοιου τύπου μεταρρυθμίσεων, αντιστέκονται, διότι σταθμίζουν και τις κοινωνικές επιπτώσεις. Έτσι, δύο κορυφαίες  διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπλοκάρονται εξ αιτίας της δημοσιονομικής τους διάστασης. 

Το ΔΝΤ προκειμένου να διασώσει το κύρος του επιμένει σε παράλογες απαιτήσεις και προκειμένου να διατηρήσει ένα ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα παίζει ένα διπλό παιγνίδι. Δεδομένου ότι το πρόγραμμα του ΔΝΤ έχει τελειώσει, αλλά και δεδομένου ότι η ΕΕ διαθέτει πλέον τους μηχανισμούς και την τεχνογνωσία να διαχειριστεί καλύτερα το ελληνικό πρόγραμμα, ίσως είναι καιρός να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δύο ζητήματα:

Πρώτον, να αποχωρήσει το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα και να τελειώσει όπως-όπως η αξιολόγηση ώστε να αρχίσει άμεσα η συζήτηση για την διευθέτηση του χρέους.

Δεύτερον, να αποδεσμευτούν οι μεταρρυθμίσεις από το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, το οποίο πρέπει να «παγώσει» και να καταρτισθεί νέο μόλις κλείσει η διαπραγμάτευση για το χρέος. Η ελληνική πλευρά αναλαμβάνει να προχωρήσει παράλληλα και γρήγορα τις μεταρρυθμίσεις, χωρίς τον παραλογισμό των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων,  ούτως ώστε να ικανοποιηθούν οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον και να σταματήσει η μόνιμη επωδός περί μεταρρυθμίσεων. 

Η ταχεία υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στις αγορές θα επιταχύνει την ανάπτυξη, θα προσελκύσει ξένα επενδυτικά κεφάλαια και θα φέρει έσοδα στο κρατικό ταμείο. Νομίζω πως κάτι τέτοιο μπορεί να πέσει στο τραπέζι του Eurogroup της Δευτέρας, όπου οι υπουργοί θα συζητήσουν την εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος, τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.