Πίσω από τα δακρυγόνα, ένα μωρό

Του Περικλή Κοροβέση

Τον Γαλλικό Μάη τον έζησα στον απόηχό του (τότε ήμουν παράνομος στην Ελλάδα). Είναι μύθος ότι έληξε την Πεντηκοστή και όλοι ξαναγύρισαν στην κανονικότητα. Τουλάχιστον ως πολιτική πρακτική κράτησε περίπου μία δεκαετία (μέσω των πολιτικών οργανώσεων που προέκυψαν από αυτόν).

Οι ιδέες του και οι προβληματισμοί του είναι ακόμα ζωντανά σε όλα τα κινήματα του κόσμου. Παράλληλα, η σύγχρονη αριστερή σκέψη του 21ου αιώνα δεν μπορεί να.. αγνοήσει τον Μάη, που παραμένει πάντοτε δεξαμενή σκέψης και στοχασμού.

Το πρόβλημα είναι με τους κοινωνιολόγους και τους οικονομολόγους, οι οποίοι στις προβλέψεις τους συμπίπτουν με τους αστρολόγους. Και σχεδόν κατά κανόνα πέφτουν πάντα έξω και αδυνατούν να εξηγήσουν κάποιο φαινόμενο που ξεφεύγει από τις θεωρίες τους. Πώς να ερμηνεύσουν μια επανάσταση με τη μορφή μιας θεατρικής πρόβας τζενεράλε και με συμμετοχή δέκα εκατομμυρίων ανθρώπων που τη ζούσαν; Αυτό πού εντάσσεται;

Ακόμα και ο Μαρξ θα είχε προβλήματα, αφού δεν θα έβλεπε το προλεταριάτο του να πρωταγωνιστεί και στη θέση του ήταν φοιτητές από τις πλούσιες συνοικίες του Παρισιού.

Και εδώ μια επισήμανση: Οι επαναστάσεις δεν γίνονται ούτε από τους εξαθλιωμένους και εξωπεταγμένους, ούτε από τους συνωμότες, ούτε από τους τρομοκράτες (ακόμα κι αν είναι τζιχαντιστές), και φυσικά ούτε από τα κόμματα, όσους εργάτες και αγρότες κι αν έχουν οργανωμένους και όσο κι αν έχουν τα μέλη τους διαπαιδαγωγηθεί σε μια επαναστατική προοπτική.

Η Γαλλική Επανάσταση, η Παρισινή Κομμούνα, η Ρωσική Επανάσταση και ο Γαλλικός Μάης είχαν το εξής κοινό χαρακτηριστικό: μια πολύχρωμη λάβα που την αποτελούν άνθρωποι από όλα τα κοινωνικά στρώματα (πλην της άρχουσας τάξης, εκτός αποστατών) μπορεί να ξεχυθεί από μια ασήμαντη αφορμή (στον Μάη, π.χ. από τον διαχωρισμό των κοιτώνων αγοριών και κοριτσιών στο Πανεπιστήμιο της Ναντέρ), ορμάει χειμαρρωδώς στους δρόμους και απειλεί τα πάντα. Και ή ανατρέπει την εξουσία χωρίς να έχει δικό της εναλλακτικό πρόγραμμα -αυτό προκύπτει στην πορεία- ή συντρίβεται αν λειτουργεί το κράτος και ο στρατός υπακούει στην κυβέρνηση.

Η ελίτ του ΚΚΕ Εσωτερικού στο Παρίσι, ανάμεσά τους και ηγέτες, τασσόταν με σφοδρότητα εναντίον του Μάη. Φωτεινή εξαίρεση οι φοιτητές αυτού του χώρου, που μπορεί να μην έδρασαν οργανωμένα, αλλά μετείχαν οι περισσότεροι ως άτομα. Το πρόβλημα που απασχολούσε τους Ελληνες φοιτητές ήταν η χούντα και η σταλινο-εδαΐτικη νοοτροπία δεν τους επέτρεψε να καταλάβουν τον Μάη.

Στη δουλειά που έχει κάνει η καλή μας Νόρα (Ράλλη) στην ΕφΣυν, ακούμε τους Ελληνες φοιτητές να αφηγούνται με απόλυτη ειλικρίνεια την εμπειρία τους (αρκετοί από αυτούς είναι πια συνταξιούχοι καθηγητές Πανεπιστημίου με συνεπή στάση στη ζωή τους) και έτσι έχουμε στα χέρια μας ένα ιστορικό ντοκουμέντο απολύτως ακριβές. Και όλοι συμφωνούν πως η συμμετοχή τους στον Μάη άλλαξε τη ζωή τους και θυμούνται αυτήν την περίοδο σαν μέρες ευτυχίας.

Και εγώ θυμάμαι τη φήμη της «θρυλικής Πόπης» (Μοσκώβ) που έτρεχε ανάμεσα σε σύννεφα δακρυγόνων με το μωρό της στην αγκαλιά.